31 Mart 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Her hakkı mahfuzdur. daşlarile tanbulda iken Suriyeden aldıkları talimatla da iş görürlerdi. Harbi Oo umumide Cemal paşa (lslabiyun) ismi altında toplanan bu gençleri yola getirebileceğini zannetmişti. O zamana kadar ade- mi merksziyet peşinde koşan bu- adamların Harbi umumi gibi bir çerek, temiz birer vatanperver gi- bi bütün kuvvetlerini vatanın mü- dafaasına hasredeceklerini ümit, etmiş, bu sebeple onları elinde tut- mak istemişti. Bunlar, mazileri kir- li adamlardı. Fakat işa- ret ettiğim temiz saf ve bil- bassa ateşli milliyetperver görüne- rek bi i iğfal edebili - Tlk Ala eklerle perde ise teceddüt ve terakki idi, Bu se- beple Suriyedeki ülema ile de a- raları açıktı. Gençleri bunların peşine takan kuvvet te bilhassa im a İkumuş, yetişmiş, dünyayı an- lamış gençler tabiatile medrese ve ülema nüfuzuna karşı bir cephe a- İyorlardı. İşte burada da karşıla rına Abdülkerim Halil gibi adam- lar çıkıyordu. Bunlar Cemal paşaya ilk za- manlarda dehalet etmişler, emri altına girdiklerini müşterek vatan için çalışmağa âmade olduklarını een fakat mazilerini bildiği için onla rı daha sağlam bağlamak düşün- cesile kendilerine avuç avuç altın. lar da vermişti. Bu suretle Suriye- de sükün ve âsayişi muhafaza e- debileceğini zanneden Cemal pa- şa artık müsteribti. Fakat İttihat ve Terakkinin en nüfuzlu ve asker başlarından Ce- mal paşanın Suriyeye gelişi bütün Arap irakçılarını nikel. miş kızdırmış, ürkütmüştü. Bu dar ep Fransız ve İngilizler ise onları teskin ediyorlardı. © “Cemal paşa şedit ve azimkâr , olabilir. Fakat bu, ancak İttihat çe Terakki cemiyeti içinde işe ya- altındaki idi: (Cemiyetülarebiyye Velerme- niyye). Mısırdaki Arapların Ermeniler. le birleştiğini, vatanlarını kurtar. mak için elele verdiklerini ve kur- pek yakın olduğunu uzun anlatan bu beyenneameye bir de mektup leffetmişlerdi. Bu mektupda da şöyle diyorlarılı: ği Son Yemen valisi Mahmut NEDIM Cemai Pş. ne zannediyordu, Suriyede neler oldu? Araplar Ermenilerle b'r.eşiyorlar — Cemat Pe.mn dağıttığı altinlar - Mısırdan gelen mektup etmiştir. Mahmut Nedim bey, sen çok namuslu bir adamsm, şahsen te- mizsin. Fakat bu kifayet etmez, çünkü bizim ( nazarımızda gene mahküm ve suçlusun. Seni istemi- ye istemiye de olsa ifna etmek mec buriyetinde kalacağız, bunun bi- zim için hiç te güç bir iş olmadığı- nı söylemeğe hacet yok: Bundan kurtulmanın tek yolu vardır, o da Yemenden uzaklaşıp gitmendir. Bir ikinci yol da bizim dedikleri- mizi yapmandır. Sen Yemende A- raplarm hürriyetine, istiklâline musallat olmuş bir (O adamsın. A- raplarm hürriyetine musallat olan her adam, kim olursa olsun ölüme mahkümdur. Sen ise orada İmam Yahya ile hüsnü münasebette bu- lanarak, onu Hükümeti Osmaniye- ye sadık kılıyorsun, halbuki sen ol. masan o da Hükümeti Osmaniye- ye isyan edecektir. Onu bu hare- ketten meneden ve bilâkis hükü- mete büyük bir sadakatle bağla- yan sensin, bunu inkâr edemezsin. Belki mazeret olarak vazifem bu- dur, dersin, o halde sana en kestir- me bir yol tavsiye ediyoruz: Çekil oradan. İstifa et ve uzaklaş. Ak- si takdirde biz bu uğurda her şeyi göze aldık.., Pekâlâ bilirsiniz ki şimdiye ka- dar Memaliki Osmaniyede Bul- garlık, Rumkuk, Ermenilik cere- yanları vardı, şimdi de buna A- raplık cereyanı ilâve olundu. Türk ise kendini unutmuş, hattâ milli- yetini telâffuz etmekten utanır ol- muştu. Milli fikrin inhitatı niha- yet inkırazı kat'iyyen intaç edebi- İirdi. Bundan ürken Türk gençli- ği şayanı takdir bir intibahla kı- yam etti; Türke Türklüğünü ve o- nun fazsili namahdudesini anlat- mak cihadı millsini ilân etti. Şair- leri, edibleri, hatipleri gayede it - tifak ettiler, İki üç seneden beri bu ( se- hada bezlimesai ettiler. İşte bu ce- reyan hilâfeti Osmaniyenin te kemmülü kuvasına yardım etti, şimdi gördüğünüz ordumuz vücu. de geldi, ve âdeta tesadüfün bize verdiği müttef klerle asir- dide din ve düşmanımız aleyhine ilânı cihaddan çekinmedik. Şimdi size temin ederimki Türklük cereyanı, Araplık cereya- nınm kat'iyen düşmanı değil, onun biraderi, hattâ lâzımı gayri müfa- rikidir 0 Türk genci, Arabın terakkisini bütün o hukuku millisine sahip olmasını bütün canile ister. Türk gencinin bugünkü mesaisi, Türk milletinin milli hissini uyandır. dıktan sonra Türkü okutmak, Tür- kü çalışkan yapmak, Türlü esa- rak, İrşmağa azm ve ahdetti, İşte onlardan biri ol- mak üzere onların lisanmdan söy- lüyorum ki; siz ey Arap gencliği- nin güzide ii Ve ayni gayelerin temini için nız. Arap memleketlerinin istilâsile her nevi hileyi ve fesadı mübah gören ecanibe satılmış o- lan mahlâkların tezviratmz kapıl- ma vınız, Gerek Türk ve gerek A- yap gençliği söylediğim tarzda o- e e e iğerinizin kucağma daha ayrılmamak ahdü misakile (Lâhmm İâhmı, çi demi) sır- rının masadakı © olunuz (2) ben Türk ve Arap gençliğine hitaben şunu söyliyorum ki; bu iki millet biribirlerinden ayrıldıkları anda herhalde malıkümu zevaldir. Islâ- mın bu iki rüknü âzimi arasında ihtilâf çıkması, İslâm kudretinin inkırazımı tevlit eder ve nihayet umeini esaret gayri kabili ictinap olur, (Biemedi), (1) Cemal Paşa Istanbulda Türko- Belçika Fransın BRUKSEL, 30 (A.A.) — Sabahın snat 6 sında, Medlis henüz müzakere» lerine ve Bay Jaspar ile Bay Van Ze - eland münaşalarına devam ediyorlar. dı. Bay Jaspar, Amerikanm tecrübe - sinin Belçikaya yaramıyacağını göste riyor ve diyor ki: (Esasen hükümet, muhakkak bir surette enflâsyona sü- rüklenecektir. 1926 senesinde bir de- fa daha paramızı kıymetten düşürme- ğe mecbur olmuştuk, Bugün gene bu- na karar verirsck, içtimai ihtilâflarn önüne gitmiş oluruz ve bir dofa kıy - metten düşürünce, parayı çebi. va mu olman Baz eee 1 metin, daha evvelce 6-7 7 tadini e lan parayı değiştinmeği taahhüt etti: ğini ve geçenlerde Belçikanın yüzde 3 1-2 ile Fransa tarafından teklif edi- İn 3 milyarlık bir koruma ve müvaze- ne sermayesini reddettiğini hatırlat - | mıştır. Bu sözler, mecliste büyük bir | tesir yapmıştır. Bundan sonra Bay | Van Zelmad, weselenin iktisadi va - ziyet olduğun ge çek spekülâsyonu olmayıp, Belçikalılar ta rafından bankalardaki mevduatın geri | çekilmiş olduğunu söylemiş ve demiş» tir ki: (işte bu sebebden Bay Tönis, aa yardımını kabul etmemiş a Van Zeland, o yavaş Yavaş yapılacak bir fiyat yükseltilmesile, pa ranın kıymetten düşürülmesinin, pek fazla düşmüş olan filen mevcut em - valin hakiki kıymetini inde edeceğini söylemiştir. a Fevkalâde salâhiyet BRÜKSEL, 30 (A.A.) — Meclis, 12 müştenkif ve S4 muhalif reye kar - 41 197 ve yile Belga'nin kiymetten şürülmesi hakkındaki kanun lâyihası pı kabul etmiştir. Meclis, bükümele bir sene için fevkalâde salâhiyet de vermiştir. ingiliz gazeteleri ne diyorlar ? LONDRA, 30 (A.A.) — Bu sabah İngiliz gazeteleri Belçika dövizinin kıymetten düşmesi hakkında mülalea | Atina divanı harbinde Avukatlar dünde müdafaa yaptılar ATNA, 30 (Hususi) — Divanı har- bin dündcü celsesi müdafaa avukatlarının yapıları inhisar etmiştir. Bugün öğleden evvel de & irdam Bergamalis müdafadta o bulunmuştur. yı sonra İsi avuknt daha alarını yapacaklardır. Müddeiumumiinin bunlara cevap vermesi muhtemâldir. Divan kararı ancak akşam saat s6- len fere başlamıştır. ilk kafile olarak divana gönderilen âsiler seri ikinci piyade ala- na np 30 sabit ve üçü sabtler. Bir tevkif daha e 30 (Hususi) Z- Tayan ha - ile alâkadar olduğu anlaşılan Pi- Mem real edil "*Tiükâmetin istisnai tedbirleri SELANİK, 30 (A-A.) — 19 âsi >a- bitin muhaleemesine başlanmıştır. | İtalya radyosunun neşriyatı ANKARA , 30 (A.A) — Kalya rad osu tarafından Bahrisefid havası için, 7 Nicüm tarihinden beren öğlelen 00) yalar Türkiye santile 15-15 den 16 ya kadar 1 No. ista, lü mevç 420.8 metre ve 2. Na i şomundan da kıp tali mevç 31,13 met re üzerinden, hususi neşriyat yapıla” cağı öğrenilmiştir. Amerikanın harp bütçesi YAŞINGTON. 20 AA) — Avan ve Mebusan meclisleri, harb bütçesini 401,998,170 dolar olarak kabul et - mişlerdir. Bundan başka meclisten or- du mevcudumu 118,500 den 165 bine çıkaran, milli muhafız kıtaatı yekünu 5,000 kişi arttıran ve tayyareler sayı sını 900 den 1447 e çıkaran projeleri de kabul etmişlerdir. İsveç, Norveç ve Danimarka 1STOKHOLM, 30 (A.A.) — Salâ hiyettar mahafil İsveç ve Norveç Dı. şarı işleri bakanları 15 Nisanda Dani marka Dışarı işleri bakanı ile görüş- mek üzere Kopenhag'a gideceklerdir. ——————— çağının hamisi tanmmışu. Suriyeye ge- İince bu cihet, aleyhindeki propagan- dalarda ihmal edilmedi. Bilhassa Mi. mrdakiler müfrit bir Türkçü olan Ce mal Paşanın sırf Arapları ezmek için bilhassa intihap edildiğini yazıp duru. yorlardı. Cemal Pâşanın bu sözleri bu propoğendalara karşı da bir cevap ma biyetindedir. (2) Bu bir Arap darbı meselidir. E tin etim, kanın kanım demektir, ER A İİİ 1 rr (HARİCİ HABERLER| ın düşürülmesi yürütmekte ve bunu tasvib etmekte- dirler, Gazeteler, Van Zecland'ın mali siyasasmı Bay Roozevelt'in siyasası â- le mükayese etmektedirler. Gazeteler, Belçika hükümetinin bu kararımı, dünyada döviz işlerini daha intizamlı bir hale koymak için ileri a» tılmış bir adım saymakta ve altın esa- sma bağlı diğer devletlerin de Belçi- kayı taklide meöbur olmalarının muh temel olduğunu yazmaktadırlar, Londra borsasında LONDRA, 30 (A.A.) — Belganmn kıymetten düşmesi, kambiyo piyasa - sında bir sarsıntı yapar gibi olmuştur. Bununla beraber öğleden sonra vazi. yek sakinleşmiştir. Belçika borsaları - nin kapanışı, piyasanın mahdut faali- yetini izah etmektedir. Sabahleyin 22-15 te olan Belga, 25 e kadar düş - müş ve borsa kapanıncaya kadar bu ms amda kı Amerikaya rekabet VAŞINGTON, 30 (A.A.) — Bay Hull, Belçika frangı kıymetinin indi- rilmesine dair olan teklifin oldukça mutedil olduğunu ve rekabet bakımın- dan vaziyeti tehlikeye sokmıyacağı - nı beyan etmiştir. Belçika frankının kıymetinin indirilmesi keyfi; demiştir ki: sinden Amerikan istil ğa zır bir rekabet tahaddüs ettiği - dirde icab eden tedbirleri alacaktır. BRÜKSEL, 30 (A.A.) — Ayan mec lisinde maliye encümeni mazbata mu- barriri Başvekil Bay Von Zeelandm siyaseti lehinde bir rapor okumuştur. Bu raporda hükümete verilmiş olan hususi salâhiyetlerin tahdidi keyfiye- tinin parlementonun tatilini manasmı tazammün etmiyeceğini ve Belçika frangı kıymetinin altın etasma göre yüzde 70 ilân 75 nisbetinin aşağısına 'düşmiyeceği beyan olunmaktadır. Yunan meclisinde B. Çaldarisin Yaptığı beyanat Dünkü nüshamızda Yunan Meclisi toplantısında Başbakan Bay Şalderi : sin şos isyan hakkımda beyanatta bu- lunduğunu Venizelistlerin hareketini takbih ettiğini telgraf havadisi ola - rak yâzmıştık. Dün Atina Ajansı bu beyanatı aynen vermiştir. Bunun ba: 7: mühim parçalarmı aşağı dercediyo- ruz: Aİ 30 (A.A) — Atina Ajan- iriyor: Dün, Mebusan Meclisinin celsesinde, Başbakan Bay Çal - daris uzun beyanatta bulunmuş ve de- miştir ki: — İktidar mevkiini kendisine ve- rilmiş bir haklı mükteseb gibi telâk - ki eden ve bu fikrile hareket eyliyen liberal partisi başkanı, memleketin idaresini kendisinden alan ulusun ver diği bükmü tanımak istemiyor ve bu bükmü iptal için her türlü çareye baş vurmaktan çekinmiyordu. Halk Partisi Venizelosun dört senelik hükümeti es Gridden dahili Karb p yi tir., Bay bundan sonra isyan mele halledilmesi lâzım imal yeni me seleler açtığını söylemiştir. Başbakan, nutkunu şöyle bitirmiş- tire —— Hükümetin, bu meseleleri Ne mek için mi hatları, müttehid bir surette ind W yn ulusun emel ve niyeilerinin ay md, Mebusan Meclisinin içinde olduğu kadar yemi da halk, başbakan Bay Çaldarisi harbiye bakanı general Kon dilisi liğer hükümci azasını sürekli swrotte alkylağıır ve suçlular icimzui Meclis yeni kabineye fev- Bulg ar - Romen kalâde salâhiyet verdi e hadise Türklerden 2 kişi öldü Bulgar hudud memurları, Romen hudud memurlarından bir mülâkat istediler SOFYA, 30 (A.A.) — Bulgar ajansı bildiriyor: 29-30 mart gecesi Bulgar « Romen hududunda Balbounar mıntakasında bir hâdise olmuş tur. Bu hâdise esnasında ayni mıntakadaki Drenova kasabasından iki kişi telef olmuştur. Salâhiyettar memurların topladıkları malümata göre, 28-29 mari gecesi Türklerden mürekkep bir grup gayri meşru surette mezkür mın- takada hududu geçerek Toterakan Arrondismamı dahilinde kâin Siah- bare kasabası yakinindeki Romen hadut karakoluna gitmişlerdir. 29 mart günü firariler, Kovancılar kasabasında bulunan geri karakola sevkedilmişler ve saat 23,30 da Bulgar hududuna sevkedilmişlerdir. Ay. ni zamanda Romen hudut muhafızları firariler üzerine ateş açmışlar. dır. Silâh seslerini duyan ve Bulgar hududuna girmiye çalışan kalaba lık bir grapun karanlıklar içinde yaklaşmakta olduğunu görerek telâşa düşen Bulgar hudut muhafızları da evvelâ havaya silâh atmak suretile firarileri durdurmak istemişler ve bunda muvaffak olamadıktan sonra ateş açmışlardır. Muhafızlar gelezlerin bir takım tehlikeli kaçakçılar olduklarım zannetmişlerdir. İki kişinin öldüğü ve üç kişinin hafifçe ya ralandığı anlaşılmıştır. Vaka mahalline gönderilen şıüstantik tarafından hemen tahkiks. ta başlanlılmıştır. Bulgar hududu memurları, Romen hadudu memurla rından bir mülâkat istemişlerdir. Maarif teşkilât lâyihası ANKARA, 30 Telefonla) — Maarif encümeni, maarif teşkilât lâ- yıhasını görüştükten sonra kabul etmiştir. Tütünleri çalarken yakalandı ANKARA, 30 (Telefonla) — Dün akşam Kulüp sineması yanında Bay Etemin hırsız girmişi incü dükkânına sabaha karşı saat beş radde'erinde bir . Hırsız çekmeceyi yoklamış, para bulamayınca dükkân da bulunan tütün ve saireyi toplam ağa başlamıştır. Bu sırada dükkânın karşısında ki Eskişehir otelinden kırsız görül « müş, zabılaya haber verilerek cürmü meşhut halinde yakalandırılmıştır. İng iliz Somalısında tedbirler a 30 (A.A.) — İtalyan - Habeş vaziyeti dolayısile alelâde bir ihtiyat tedbiri olmak üczere İngiliz Somalisindeki zabitlerine mezuni- yet verilmesi kaldırılmıştır. İtimada şayan membalardan gelen haber- İere göre Habeşistana gönderilmek üzere bulunan binlerce sandık esle- ha ve mühimmat bunların sevkine ait mezuniyetin vüraduna intizaren Dijiboati'de akhonslamıştar. B. Eden'in Moskova ziyare- finin neticeleri LONDRA, 30 (A.A.) — Röyter ajansı Moskovadan öğreniyor; Bay Edenin bütün ziyretlerinin muvaf fakiyetle neticelenmiş oldu- ğu söylenmektedir. Bu ziyaretlerin çok müsbet neticeler vermesi mah- temeldir. İtalyada zabitvekillerinin hizmetleri ROMA, 30 (A.A.) — Neşrolunan bir kararnameye nazaran, silâh altında bulunan zabit vekilleri ve neferlerin askeri hizmetleri harbiye bakanının tesbit edeceği tarihe kadar devam edecektir, “Romanyanın Ankara elçisi ANKARA, 30 (A.A.) — Romanyanın Ankara elçitiğine Matbuat müdürü umumisi Bay Flotinin tayin istimzacına hükümetçe memnuni- yetle muoufakat cevabı verildiği öğrenilmiştir. Knintiğin dünkü esine a kel Bulgaristanda Makedonya komitesinin öldürduğü adamlar SOFYA, 30 (A.A.) — Bulgar Ma- kedonyasmda Cumaya civarında dört cesed bulunmuştur. Polis tahkikatına göre bunlar Makedonya ihtilâl komi- tesi tarafından yapılan bir cinayete aittir, Cesetlerden bir tanesi teşhis edi lebilmiş, bu ceset eski köylü partisi saylavlarmdan Balabanof'a aittir. Ci- nayet 1928 de yapıkmıştır. pm emen e e EM Yeni İspanya kabinesi MADRIT, 30 (A.A.) — Relsicüm- hur, Bay Lerrouyu yeni kabinenin teş kiline memur etmiştir. Büyük bir yolcu tayyaresi Romaya ilk uçuşunu yapmış eleği senle vasati 216 kilemetre sü ratle bir buçuk saatte katetmişlir, Bu tay yare Roma - Liyon - Paris « Londra a- rasındaki muntazam hava 86ferlerine tahsis edilecektir. sal teşkil edecek cezalar istemiştir. Mebusan meclisi sürekli alkışlarla Başbakan Bay Çaldari: tarafından bildirilen hükümet programımı kabul etmiş ve bunu müteakıb meclis başkanı -colsşyi tatil eylemiştir. Lbilimadı İtalya ile yeni bir gerginlil baş göstermiş O (A-A.) — Maten mu habiri, Italya ile arasınd Mead ei lk Yeni İtalyan kruvazörü CENOVA, 30 (A-A) — 5,60 te Başa Yeni Belediye reisleri ANKARA, 30 (Telefonla) — Te