12 Aralık 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Japon Hava Sanayii Milli ihtiyaçlarını tamamen tatmin etmektedir Geçenlerde Yokohama civarında askeri manevralar yapıldı. Resmimiz, Japon tayyarelerinin gemiler üze rinde uçuşlarını göstermektedir. Mesai ile, senelerce çalışmış olan Ja- Pon hava sanayii, bu gün artık tama Men inkişaf etmiştir. On sene evveline kadar yalnız li- #ansla çalışan fabrikalar, bugün yer- li tezgâhlarda, yerli mühendislerin Plânı ve projelerine göre imalâtta bu İanmaktadırlar, Her hangi bir memlekette, hava #anayiini yaratmak için, li unsurların çokluğu Filhakika, bugün Japon hava sa- Bayii karbüratör ve manyatodan baş teşkil eden müessese ve fabrikaların başlıcalarını kısa bir surette, tetkik etmek faydalı olma ge tektir, Japon hava sanayini teşkil eden mücssese ve fabrikaların başlıcaları şunlardır; “Aichi Tokei Denki K, K.” — Ev yelce, lisans ile, 400 - 450 beygirlik “Larraine” motorları imal eden bu Müessese, buğün, milli motorlar çı karmaktadır. 1950 devirde, azami takat olarak, 332 beygir veren ve beygir - saat ba #na 24 kilogram benzin ve 14 kilo- gram yağ yakan 9 silindirli AC 1 mo toru bu fabrikanın tezgâhlarından çıkmıştır. “Tokyo Gasu Denki K. K.”, — Kü çük takatli motorlar meydana geti ren bu müessesenin başlıca tipleri 5 silindirli, ve prevanesiz iken sikle- ti i4İ kilogram olan, 90 beygirlik | “Hatakaze” le bunlardan müş- “Jimpu” ler ile lardır. “Aichi Tokei Denki K K”, — De niz avcısı, bombardımanı, ve keşifle- ri imal eden bu fabrikanın 67 kilo- metre, asgari, 195 kilometre azami, 137 kilometre seyir süratli ve 4300 metre tavanlı, 5 saat - sınıf kutur fa- aliyetli A B 3 avcısı şayanı dikkattir. “İshikawajima”, — 1924 tarihin. de tesis edilen bu müessese yalnız | hükümete tayyare me imal etmektedir. Keşif, talim, harp tayyareleri çı- karan bu fabrikanın en muvaffak ti pi R3 tür. Bu tipten “Hermes” techiz edilmiş bir tayyare, 29 Mayıs 1931 de Tokyo'dan havalanmış ve merhale merhale, draya varmıştır. Ayni fabrikanm, 450 - 600 beygir ve yedek malze- motoru ile teçhiz ©- | dilmiş, T 3 tipindeki çift kanatlı ve 232 kilometre azami süratli 3 dakikada 1000 metreye çıkabil- — 1928 senesinde te sis edilen bu şirket, İngiliz fabrikala motoru ile | 1 Ağustosta Lon- | MİLLİYET SALI 12 KANUNUFVVEL 1933 1 (K. 7) Sovyet Tayyaresi Geçenlerde, uçuş tecrübelerini ik- mal etmeden, on dört rakibi ile su- kut ederek parçalanan “K. 7” tayya Uğramış olduğu âkıbet havacılığını derin bir mateme düşü- ren bu tayyare hakkında — uçuş tec rübeleri yapıldığı bir sırada — Mos- a Vietcherninin Mos- kova şu yazıyı yazmıştır; İhtilâlin 16 :ncr yılında Sovyet ha vacılığı yeni bir hava devi kazanmış tır. Hava sanayimizin doğurduğu bu - 7” tayyaresidir. “K. 7”, motorlarının kudreti, rmın genişliği, nakledebileceği nafi sikletin ehemmiyeti ile yer yü- zünde halen mevcut bütün hava dev lerinin üstündedir. Şu mukayeseler, bu hususta , iyi bir hikir verebili “K. 7” tayyaresi Yunkers G. 38 Alman tayyaresinden üstündür. (bu .arenin motor kudreti: 2600 bey- gir; kaldırabildiği nafi yük: 6600 ki logramdır) ; Hannibal tipindeki İn; liz tayyarelerinden üstündür ( bu tayyarelerde motor kudreti: 2080 et: 12,400 kilogramdır); Sovyet tayyaresine faik daha T. 14 (Salmson), (B. M , (Dormier) gi la meydana getiri ibi, metre azami süratli, 4 saat - nısıf ku tur faaliyetli, tamamen madeni ve 45 Obeygirlik bir “B, M. W cehhez, iki kişilik “Kavasaki 88” gi i bombardıman tayyartleri de imal (Fokker), (Bedguet), (Ni port), (Delage) gibi tayyareler ve (Bristol), (Lorraine), “Jupiter” motorlar imal eden bu fabrika da bu Bir 330 kilometre; asgari sürat: metre; 5000 metreye çıkış: 10 daki- keza A. 14 Ford Amerikan tayyaresi le (2300 beygir kudretinde), Short K. 6 - 28 İngiliz deniz bombarduma nında (motor kudreti: 5016 beygir; siklet: 31,700 kilogram) üstündür. “K.7”, şimdiye kadar meydana getiri.en tayyare.erin hiç birme Ben zemiyen hususi bir tipe maliktir: Mo torları, benzin o depoları, ( kabineleri hep kadat içine yerleştirilmiştir. Tay yare âdeta uçan bir kanattır. Bu uçan kanat, yolcu ve mürette bat olarak 128 kişi taşıyabilmekte- dir. Kanadın içinde, her biri dörder mevkiden 64 yatağı bulunan, 16 ka- bine vardır. Bunlardaki konfor, bey- nelmilel sürat katarlarındaki vagon. ları aratmıyacak derecededir. Kanadın ortası, divanlarla bezen- miş bir salonu, birlokanta ve bir mutfağı ihtiva etmektedir. Bölmeler arasında vücude getiri- len geçtiler, yolcuların dolaşabilmele- rini ve aşağısmı seyredebilmelerini te- min edecek şekildedir. Bu hava devinin dar meydanlara inebilecek ve oralardan kalkabilecek tertibatı vardır. Bu muazzam sefinenin çatısı yük- sek ovsaflı Sovyet çeliği ile kürul- muştur. “K. 7” nin proje ve plânları Mü- hendis K, » A, Kaleninine'indir, ka) bu milli tiplerin bir misalidir. Nihayet, Japonyanın halen en mü him tayyare ve motor rikalarına malik bulunan “Mitsubishi” yi işaret etmek lâzımdır. Bu mütssesenin “Nagoya” daki fabrikası 4000, (Tokyo) dakisi 900 işçi kullanmaktadır. “Mitsubishi” nin fabrikalarında meydana getirilen prototipler hakkın da Japon kükümeti azami bir kütu- miyet mübafaza etmektedir. İşte, inlitenddit makinist mektep- lerine, Üğiveriitelerinde hava fakü telerine ve çok motor ve tayyare fab rikalarına malik bulunan bu memle- kette, hava sanayiinin tamamen inki şaf etmiş olduğu görülüyor. Hattâ Japon sanayii, memleket tyaçlarmı tatmin ettikten maada ne ihracata da başlamıştır. EY ZE EE LL 3 7 ZEKA NR 7 “7. YK Gr ae e Az ACEM ER DAME, Mecliste münakaşalar oldu, iki vekil izahat verdi (Başı 1 inci sa diği noktai nazarını ile, Büçlükler baledilmedi Yiyle ister bahşi, fede) sürerek mahiyet ister rüşvet olsun güm- “Bu Tahsin Bey (Aydın) — Gümrük me murları tarafından bahşiş namiyle alınan geçilmesi lâzım geldiğ Tüccarıarın vaziyeti Hacı Mehmet Bey (Kütahya) — Ka- | | Onunda zikredilen komisyoncularla bunla ç rin adamları arasına tüccarın da ithal 0- lunması hususunda ileri sürülen noktai hazara İştirak etmediğini ve Cüccarın ma İlini muayyen bir ücret karşılığı olarak ko misyoncular vasıtasiyle gümrükten çı- kartmakta bulunduğunu, bu itibarla ko- Mmisyoncularla gümrük memurları arasın da geçen her hangi bir muameleden do İayi onları muatep tutmanın doğru ola. Muyacağını söylemiştir, Gümrük ve inhisarlar vekili Ali Rana Bey tekrar kürsüye gelerek, mevzuu mü zakere tadil teklifi olmak icap ederken söz alan halipler tarafından Bin umumi bir şekle getirildiğini kayde. derek yanlış hareket eden memurlar hak» kında beyanı mütalaa edilirken vazifeşi- ne ve vekar ve haysiyetine riayet ede- Yek iş görenlerin bu yüzden mütcessir Olmamalarınn da B. M. Meclisi tarafı dan arzu edil ü lâzım geldiğini söylemiş ve gümrük iş- lerinde güçlüklerin kaldırılması yolum da vekâletin çalışmakta olduğunu kay- dederek demiştir ki “ Bu işler yapılıncıya kadar vaziyet- tekdir etmiyen bazı memurların baş kalarma el açınalarına göz yumamayiz. Bu itibarla bir taraftan da bu inzibati tedbirleri alıyoruz.” i , Neticede müzakere kâfi görülerek tak Fir reye konulmuş ve | kabul edilmiş tir, Kanun eynen kabul edilmiştir. Ecnebi profesörler hakkında İstanbul üniversitesine getirilecek mü tehassis cenebi rektörler için tababet ve Şunbatı senallarının tarzı icrasına dair kanuna bir madde ilâvesi hakkımdaki ka nunun ikinci müzakeresi yapılmış ve ka bul edilmiştir, Hayvan hırsızlığına karşı Bundan sonra hayvan hırsızlığının ö | Büne geçilmesi hakkındaki kanunun ba | #i maddelerinin değiştir ne ait kanu mun müzakeresine geçilmiştir. Bu müna **betle söz alan Mehmet Bey (Samsun) Müzakere edilen kanunun memleket hale Knin dörtte üçünü teşkil eden i miz için ölan büyük ehemmiyetini kay» dederek ve kendi intiha; bir fıkra ilâvesi için bir takrir vermiş- tir, Mehmet Bey bu takririnde çalman hay yan yirmi gün içinde bulunarak sahibi. e verilmediği takdirde tayin olunacak delinin jandarma, nahiye müdürüşkay makam ve valinin maaşından kesilerek ödenmesini teklif ediyordu. Süleyman Sırrı Bey. o (Yozgat) hay van hursızlığının önüne geçilmek için ber şeyden evvel tezkiresiz hayvan sa tışmın menedilmesi lâzımgeldiğini söy- lemiştir, Dahiliye vekillerinin izahatı Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey hay van hırsızlığının ötedenberi çifçilerimi- si yıldaran büyük bir dert olduğunu ve bunun başlıca sebebinin de memleketi- mizin geniş ve hayvan bakımı işimin tu bumlu olmamasından ileri geldiğini söy» lemiş ve demiştir ki Hayvanlar memleketimizin muhtelif mıntakalarında meralara ve ormanlara başı boş olarak salıverilir. Müşteri çık- tıkça buralara gidilerek (yakalanır. Ve satlır buralardan hayvan çalındığı vakit bunun farkına çok sonra varılır. Vekil Bey bir taraftan bu hırsızlığın şersilini or.adan kaldırmak lâzım geldi- gini işaret eylemiş ve bu yolda alınan i- dari tedbirlere de tomas ederek “ Hepi- zin gayesi bu gibi şeylerin olmaması ve bunlara karşı tedbir alınmasıdır. Biz bu yolda bir taraftan bu kanunu teklif eder ken diğer taraftan da çoban © ve sığırt maçların kefilli olmasını da düşündük. Debağhanelere gelen derilerin kimler ta rasından satıldığı hususunun tesbit edil mesini debbağlar vasıtasile temin ettik.” Kasih B. (Antalya) — Teklif edi len kanunun Türk çiftçisini malından emin bir vaziyete getiren bir kanun | olduğunu söyliyerek kanunun fevka- lâde olan mahiyetine nazarı dikkati celbetmiş ve — “bu kanun, hu mahkemeye veren değil topl kanundur, bu noktayı gözönünde bu- lundurarak reylerimizi o vermeliyiz, demiştir. Rasih B. bundan sonra tatbik olun- duğu mahallerde kanundan © alınan müspet neticelere mukabil tatbikatın- da tereddüt gösterilen yerlerde hirsiz» | bi lığın yarattığ semniycisizlik hava, dan bahsetmiş ve bu münasebetle ireiintil ndeki Elmalı Kazasma ait görüşlerini anlatarak “kanun lâyi- hası yerindedir ve tatbikatı memleket- te iyi tesir uyandıracaktır,, demişi İsmail B. (Srvas) — Çiftiçi sıfatile kanundan alınan iyi neticeleri şükran- Ja kaydetmiştir. Tahsin B, (Aydın) — Kanunun le- hinde bulunmuş ve cezai hükümlerin ariemilma sını isbamiz vm bı makaat'a alı aylık tebit cezasının bir seneye çı- karılması için bir takrir vermiştir. Celâl Nuri B. in suali Beracüzummet asıl olduğuna göre bunun teklif edilen kanunla nasıl te- lif edildiği ve lâyihada zikredilen şa- yin ne olduğu hakkında Celâl Nuri Bey (İnebolu) tarafından sorulan su- ale Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey cevap vererek demiştir ki: £ “.— Şayiim nasıl olduğunu köylüler ilir. Çünkü köylü sabahleyin kalktı zaman sekiz ineğini bulamadığı va- t bunun kim tarafından ne yapıldı; Bı bilir. Beratızimmet hırsızlıkta yok- | tur, Bir cürüm yapmıştır, hırsızın bun dan kendisini kurtarması lâzımdır. Bu işte tebriyeizimmet vardır. & Adalet bundan muhtel olamaz. Rasih Bey (Antalya) tekrar söz a- larak Adliye Encümeni mazbatasının. üçüncü maddesinin sonuna bir fıkra ilâvesi hakkında bir teklif vermiş ve bu mesele üzerinde noktainazarını i- zah etmiştir. Rasih B. bu takririnde “zabıt vara- kaları sahtelikleri iddia ve medikçe birinci maddede ya: nın hükmü için muteber” tutulması- nı teklif ediyordu. Adliye Encümeni mazba'z muharri- ri Raif Bey bu teklifin aleyhinde bu- lunmuş ve bunun kabulü takdirinde hâkimin hâkimlik sıfatından uzakla- şarak memur vaziyetine gireceğini söy lemiştir, Takrir sahibi Rasih Bey, noktaina- fından yapıla ve müddi #abıt varakasınn her hangi bir şahit yerine kaim olınasının tabii o'duğunu söylemiş, şu ve bu veya | bu suretle suüistimal edilir diye şüphe edildiği za man her hangi bir hükmün konulma- sına imkân olmadığını ilâve ederek: Fevkalâde kanunların fevka| Encümenleri mazbata muharrir- leri ile bazı hatipler arasmda tama- men hukuki mahiyette olarak açılan müzakerede her iki taraf kendi nok- tai nazarını müdafan ederek teklifin leh ve aleyhinde bulunmuşlardır. Bu meyanda söz alan Şükrü Kaya Bey kanunun mevzuu etrafında | geçen müzakerelerde jandarma ve polisler- Je idare âmir ve memurlarının mevzu- vu bahis edil, Gireson Halkevinde istifalar GİRESON, (Milliyet) — Halk- evi dil, tarih, edebiyat komitesin- den Ali Arif ve Sadi temsil komi- tesinden Nuri, Ahmet, kütüphane | ve neşriyat Oo komitesinden de Osman Nuri Beyler | istifa- larmı vermişlerdir. Bunlara ilâve- ten birkaç gün evvel de Halkevi reisi Alâettin Bey istifasmı vermiş ve yerine Halk fırkası vilâyet ida- re heyeti tarafından Cemil Bey intihap edilerek vazifesine başla- mıştır, Komitedeki münhal azalık lar için bu cuma günü yeniden in- tihap yapılacaktır. —— —— tur. Bu adaleti tevzi eden kıymetli hâkim ve müddeiumumilerimiz var- dır. Diğer taraftan da bu kanunları mızın tatbikine çalışan idare amirle- rimizle polis ve jandarmalarımız da vardır. Burada görüşülen kanun dün- yanın her köşesinde olan bir işe karşı mani tedbir almayı gözetmketedir.,, Vekil Bey kürsüye & yukarı daki noktainazarı ifadeden ziyade bu kanunun mükemmel bi kıp verilen takrir. ler okunmuş ve reis Refet Bey verilen izahatın meseleyi lerecede tavzih etmiş olması itibarile heyetiumumiye- nin etrafında bir karar almasından ev vel on dakika celseyi tatil ettiğini bil- dirmiştir. İkinci celse else açıldığı zaman Dahili- Şükrü Kaya Bey kürsüye | gelerek geçen müzakerelerin mesele- nin ehemmiyetini açıkça g: iki encümen arasındaki noktainazar farkında büyük bir fark olmamakla beraber küçük te olsa bu farkın ta- mamen bertaraf edilmesi için üçüncü ğini söylemiştir. Teklif kabul edilmiş, perşembe gü- nü toplanılmak üzere içtimaa nihayet verilmiştir, Muhtemel bir Rus - Japon harbi Askeri mütehassıslar bu harbi nasıl görüyor? (China Weckiy Reiew Şangay ya- zıyor): “Yeni bir muharebenin nasl bir sıfatı olacaktır” serlevhasiyle — ve “Smith - Haas" imzasiyle Amerika. da neşredilen ve Rus | iliğinden bahsedilen bir kitapta, bu i | ki devletin muhtemel bir çarpı sında, hava kuvvetlerinin oynıyacağı mühim rol izah edilmektedir. Amerikan, İngiliz, Fransız, Al tap, ne bir propaganda fikrile ne de başka bir mülâhaza ile yazılmış olma Yıp, tamamen ilmi ve bitaraf bir ma- hiyet arzetmektedi ç, Japonya ile Sovyetler it- tihadı arasında bir harp olacağı mu- hakkaktı .. Sovyetler ittihadınm hayati ve smai merkezleri Japonyanmkiler ka dar kesif değildi hücumları noktasından büyük bir © hemmiyeti vardır. Harbın hemen başladığı günlerde, Sovyet hava kuvvetleri Japonların, yekdiğerine çok yakın olan ve Vilâ- divostok'tan altı yedi saatlik mesafe de bulunan, dört şehrini (Kobâ, Osa- ka, Tokyo, Yokohama) tahrip edebi iirse, Japonya bel kemiğinden vurul- Asri Posta Artık hava yolculuklarında 180 » 200 kilometre süratin hüküm ve e- bemmiyeti kalmadı. Yerde giden na- arı bile sürat merdiveninin yak uzattılar. Hal- yollarında daha seri tipler kul f a ye Yeni Malatya valisi MALATYA, (Milliyet) — Vilâ- yetimiz Valiliğine tayin edilmiş o- lan Etem Bey dünkü gün şehrimi ze teşrif buyurdular. Vali vekilli- ğine belediye ve fırka reisleri yeni valimize Akçadağ © istasyonunda bütün memurlar, teşekküller, halk şehir istasyonunda kendilerini ha- raretle karşıladılar. İzciler, polis zabıtaibelediye, candarma ve as- keri kıtaat merasimç iştirâk etmiş- lerdir. Muhterem Valimiz akşam geç vakte kadar bütün memurin tebrik- lerini kabul ederek her ( dairenin işleri üzerinde derin izahat aldıla, C.HF. vilâyet ve kaza heyetleri i- le muhtelif cemiyetler reis ve aza- ları bugün yeni valiyi makamında ziyaret ederek muvaffakıyetler te- mennisinde bulundular. Etem Bey gece geç vakte kadar dairelerinde kalarak çalışmışlardır. Bulunduğu muhtelif vilâyetler- de canlı eserler bırakan yeni ve kıymetli valimize bütün halk can ve gönülden muvaffakıyetler te- menni etmektedirler. Gireson umumi meclisinde GİRESON, (Milliyet) — Bu a- yın on birinci günü müddetleri bi- ten umumi meclis azalarının yeni- davetiyede reylerini kullanmak ü- zere ayn on birinci günü vilâyet makamında bulunmaları bildiril - miştir, Mersnide turizm işleri MERSİN 10 (A.A.) İstanbul Turing klübü idare heyetinden a- İman müsaade üzerine merkezi Halkevinde olmak üzere şehrimiz Turing klübü açılmış ve müteşeb- bisler tarafından bugün beyanna- mesi vilâyet makamına verilmiş- Bu cihetin hava | muş ve Japon milletinin üçte biri yok edimiş olur. Japonyanın diğer zayif bir nokta imparator ailesinde milletin iü mahiyettir, ie bir hava hücumunda ufak bir kedere uğrarsa, bütün Japon mil letinin kuvvei maneviyesi kırılacak» tır. Harpte, Sovyetlerin bu zayif Ja- pon noktalarını ihmal etmiyecekleri şüphesizdir. Sovyetlerin şark hudutlarını mü dafaasına gelince: Münakale ve mu- harebe vasıtalarını Japonlar kolayca tahrip edebilirlerse de çok dağınık o- lan merkezleri havadan vurmak müş küldür ve Japonlar müessir olabil. mek için içerilere ilerlemek mecburi yetindedirler. Belki de Sovyetler, şark sahilleri- nin müdafaasından ise, harbin ilk an lerinde Japon merkezlerini havadan tahribini, velev yüksek fedakârlik- lar, pahasına bile olsa tercih edecek lerdir. . Vaziyet ye olursa olsun, bir harp başlangıcında, Sovyetler Japonlara faik bir vaziyettedirler, Bunu Japon ya iyi bildiğindendir ki, Japon cene- rallerinden Araki, Japonya'nın Sov- yet Rusya ile bir harp etmeğe niyeti olmadığını söylemiş Tayyareleri ğa başlanmıştır. Resmimizde bu yeni tiplerden biri görülmektedir. “Northrop » Delta”, sekiz yolcu- Yu saatte 320 kilometre süratle taşı yan bir Gcaret tayyaresi 715 beygir takatında bir “ Wri- ght Cyclone” metoriyle donatılmış ©- lan bu tayyarede, taşıyıcı satıhlar 32,72 metre murabbamda olup ka- mat uzunluğu 11,63 metre ve umum siklet 3174 kilogramdır. Giresonda tasarruf haftası GİRESON, (Milliyet) — Vali Beyin riyasetinde müteşekkil ko - misyon tasarruf haftasının geçen senelere nisbetle daha mahalli ve hararetli geçmesini (o temin için mesailerine devam etmekte ve program hazırlamakla meşguldür- ler. Haber aldığıma göre tasarruf haftasında bir sergi açılacak, bu sergide bütün yerli: mahsulât, ma mulât, ve masnuatımız teşhir edi- lecek ve bundan başka mektepler de ve sinema binasında temsiller, konferanslar verilecektir. Mektep liler önlerinde bando olduğu hal- de Cümhuriyet meydanmda esnaf teşekküllerile birlikte geçit resmi yapacaklar ve belediye, hükümt, Halk fırkası ve Halkevi önlerin « de de tezahüratta bulunacaklar - dır. Çankırıda bir arabacı dondu ÇANKIRI, (Milliyet) — Şeh- rin her tarafı bembeyaz kar için dedir. Ayaz her tarafı dondurmuştur. Termometre “18” e düşmüştür. Ankaradan gelmekte olan Halil oğlu Ahmet ismindeki arabacı Ka lecikle - Çankırı arasında donmuş tur. Odun fiatleri bir misli yüksel miştir. Burada bu aylarda böyle şiddetli soğuklara tesadüf olunma mıştır. Zürra bir tarlasını sürüp ekemiyor. Giresonda kar GİRESON, (Milliyet) — Şid - detli fırtınalardan sonra vilâyetin her tarafına kar yağmıştır. Bazı mıntakalarda karın irtifa 25 hattâ otuz santimi bulmuştur. Şebin karahisar yolu üzerinde fazla kar bulunması hasebile bu kazamızla kamyon ve otomobil nekliyatı kesilmiştir.