13 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 4

Tililliyen Asrm umdesi “MİLLİYE T”tr. 13 MART 1933 İdarahane : Ankara caddesi, 100 No. Telgraf wdresi ; İst. Milliyet Baymukrir ve MAP EZME Yazı işleri Müdürlüğü «© 24319 İdare ve Matbam 5 14310 ABONE ÜCRETLERİ : BUGÜNKÜ HAVA al ar ln a geçecektir. Kar ihtimali azdır. a Dil seferberliğinde İlk sözler. Dil seferberliğinin birinci lis- tesi geldi, gördüm. Pek kolay kar. şılığı bulunur şeyler olmadığını da hemen kavradım. Biraz uğrağ- tm. Bazılarının yakın karşılıkları nı buldum sanıyorum. Bu buluşlar da en çok dikkat ettiğim nokta bul sözlerin uydurma olmâ- ması ve onlara taşımadıkları mâ, na atfedilmemesidir. Başlıyorum: Ancak kerre kekin mâ- ma inceliklerinin dile geçer ken kaybolacağını da hatırdan çe karmamahismz. Âdap — türe (Bu kelimeyi ben frenklerin tra ditlon dedikleri (yerleşmiş âdetler ve usuller) (an'ane) karşılığı ola, rak aldım.) z Aferin — yaşa, varol (Tam karşılığı da zaten budur. (Aferin varakası) yerine (yaşa kâğıdı) demeye alışacağız| Afet —? (Karşılığını bulamadım. Türk- çeye yerleşmiş olan (belâ) kelime si de arapçadır.| Agâh — Uyanık, anlar | (Hak âgüh) , halden anlar bir adamdır. diyebiliriz: Agâh ol! Gö zünü aç! Uyanık ol. Uyan!) Âhenk -- Uygunluk, eğlenti, ça ğanâk (Bu kelimede fransızca accord mânasına alınırsa uygunluk diye tercüme edilir, Çalgı mânasma alı nınca çağanak ve eğlenti diyebili- riz.) Âlöyiş — gösteri (Âlâyişe kapılma! yerine göste- rişe kapılma! denebilir.) Âlet — Takım, avadanlık (Ancak bunlar | (fenalığa âlet olmak) cümlesindeki müânayı ifa- de edebilir mi bilmem?) Aman — ? (Bu kelime türkçeye © kadar girmiş ki, zannederim bunun ye rine başka bir kelime kullanan kimse kalmamıştır. | Âmir — baş (Bu kelime kabilidir ki; o da bildiği mânasınadır: ırgatbaşı gibi) Âsude — durgun (Durgun tam kuvvetle âsude mâ nasını veremiyor. Onda biraz da dalgınlık mânası vardır. (Sende bir durgunluk görüyorum) misa- linde âsudelik mânası yoktur. Ama daha yakınını bulamadım) Âti — Aşağı, ileri, gelecek MAKE chef mu- iz (baş) DONYA Antalyaya Şimendifer Bu hattın inşası için lâyiha hazırlandı Hükümet Afyonkarahisar. An talya hattının inşası hakkında yeni bir lâyiha hazırlamıştır. Bu lâyiha- da hükümet, bu hattm dört senede ikmal edilmek üzere inşası için yir- mi beş milyon lira sarfına ve gelecek İ sene sair taahhütlerde bulunmağa mezuniyet ( istemektedir. Lâyiha meclise verilmiştir. Bu hat Afyonda ve yahut o civarda ve Eskişehir, Af- yon, Konya hattı üzerinde münasip bir noktadan başlıyacaktır. Yapi | laü etütlere göre hat, Aydın demir civarında katetmek yolunu Karaköy kat ve bu demiryolunun bir kısmından istifade edilmek suretile Antalyaya müntehi olacaktır. Bundan başka hükümet “diğer bir lâyiha ile Fevzipaşa » Ergani hat- & üzerinde bulunan — bir noktadan başlıyarak Elâzizde nihayet bulmak ve bir sene zarfında ikmal olunmak fında ödenmek üzere liraya kadar (o tanhhüdat © icrasına meclisten salâhiyet istemiştir. Hükü. met bu masraf miktarınca bono ihraç edecektir. likte bir şube hattı olacaktır. Bu hat için muktazi yol malzemesini demir. yollar idaresi, oPulatlı arasmdaki mıntakada tecdit edilen malzeme- den verecektir. (Bu kelimeler tam kuvvetler âti yi tercüme ediyorlar) Âyin — ? (Bu kelimenin Bektaşi ıstılahla- rmda mukabili olarak kullanılan (cönk) varmış. Amma bunun türk çe olup olmadığını iyi bilmiyorum. Ayine —? (Halk diline o kadar yerleşmiş ki; başka türlü ifade edildiği işitil memiştir. | Azade — Aylak, başıboş, salma (Muhtelif kullanış tarzlarına gö. re bu üç kelime karşılık olabile- Amade — ? (Bu kelimeyi hazm diye tercü- me ediyoruz. Çünkü hazır kelime- si türkçede (hazırol!) kumandası vasıtasile en hücra köylere kadar girmiş ve yerleşmiştir. Bilmem öz türkçe karşılığı bulunabilir mi?.J Asayiş — düzen, düzenlik dirlik (En yakm mânayı eden bu üç kelimeyi bulabildim) Bu yazdığım kelimelerin içinde belki hiç biri yerinde değildir. Fa- kat her birimizin bu mühim işe yardım etmemizi faydalı bulurum. Yalnız bu ufak mesai sırasında gö- züme ilişen bir noktayı da yazma- dan geçemiyeceğim.. Bizim halk ve hattâ köylü diline girmiş (a; hazır, aman) gibi “Türk abi iyetini iktisap etmiş kelimeleri dil den atmaya lüzum görülmez sanı- rım. Bundan başka bir takım Arap ve Acem kelimelerini alıp onlara kendi dillerinde olmıyan mânalar vermişiz. Meselâ âfet bu kabilden dir. Âfet kelimesi Türkler arasım- Ha —. mânasma gelir. imeden (belâ, - ur anlamaz. Eğer bu kelimeyi oni naya almış olsaydık, — ri lari koymazdık. Binaen $ibi türkçede başka na ifade eden kelimeleri © il da olduğu gibi bırakmak pek te aykırı olmaz. FELEK Aşk, Kin, Politika ve Kan. bulunacak. . dün yola çıktı. Belki de şu anda, mü- lâzım İrfan çetesi Yenice gölüne var- mıştır. “Vardar güneşi Apostolu ka- çırttrm, artık o buralara gelemez” di- ye böbürleniyordun ya.. — Eeceey.. Ne olmuş? Müellifi: Nizamettin Nazif —reaaaamaemamaaasasanae , Kısa boylu kolağası da gencin eli- ni sıktı. Tosun Bey yer gösterdi. Po- pe e m e sigarayı i i i ra lr Seri eda ile red. Müteferrik haberler Turing Klüpte Türkiye Turing klüp idare beyeti, yün toplanacktır. Bu toplantıda, Mi- sırdaki 9 uncu Beynelmilel turizm gresinden avdet eden reis ben fe em et Bey tarafından kongre . Anakara hava postası Ankara — İstanbul hava seferlerini etmiştir . Bir Amerikalı seyyah Cemiyetlerde Gazi Hz. nin cevabı Darüşşefekayı bitirenler toplana- rak aralarında yeni bir cemiyet kur. muşlardı. Bu kuruluş münasebetiyle. Gazi Hazretlerine ve Başvekil Pdşa- ya çekilen tazim telgraflarma csvap- lar gelmiş, Gazi Hazretleri şu telgra- fı göndermişlerdir: “ Hakkımda gösterilen temiz duy- alara teşekkür ederim.” Başvekil Hazretleri de şu telgrafı |. göndermişlerdir: ilk kongrelerini selâmlar, yaşama ve yükselme yolunda muvaffakiyet dile. rim.” Başvekil İSMET Bundan başka diğer vilâyâstlerde bulunan Darüşşefekalılar da cemiye te tebrik telgrafları göndermişler ve muvaffakiyet dilemişlerdir. Aylık içtima C. H, F. Şişli Nahiyesi Meşrutiyet Ocağından: e Ocağımızm aylık toplantısı..144 3-933 Salı günü saat 20,30 da Yüpr- lacağından Ocağa kayıtlı ağamızın © saatte Fırkanm Rumeli sokağında- ki Şişli Nahiye merkezini teşrifleri. Ankaraya heyet Otelciler hancılar cemiyeti heyeti idaresi yeni kazanç vergisi lâyihası üzerindeki noktai nazarların bildir- mek üzere dün Ankaraya bir heyet göndermişlerdir. # Askeri izinle, MİLLİYET PAZARTESİ. 13 MART 1933. ya göre kara, deniz hava kısımlarına men sup zabit, askeri memur, ve gedik li küçük zabitlerin senede bir bu- çuk ay izin almak hakkı" vardır. de iken bu hakkı tenkis ve büsbü- tün refedebilecektir. Nahiye müdürleri ANKARA, 12 (Telefonla) — Nahiye müdürlerinin tayini sureti hakındaki lâyiha meclise sevko- lunmuştur. Nahiye müdürleri Mül- kiye ve Hukuk miezunlarından ve polis en tayin o- lunacaki tar. Komiserlikten tayin olunanlar Emniyet işleri kadrosundaki sınıf ve d. lerini muhafaza edecek- lerdir. Elyeom müktesep haklı mahfuz kalacaktır. içlede doğmaş, eri bü. yümüş, civarın efe geçinenleri arasın- da hürmetle anılır bir ün O salmıştı. Yalnız bu kadar mı ya? En çetin te- pelerde tüneyen komiteler onun cesa- retini nümune olarak ileriye sürü- yorlardı. Bir defa Serezli Paniça'nm getesi “Kaleş Şevki” yi tek © haşma niça bu fırsattan Tnilade vi ei iste- “a Vi be arkadaşi — ta — Seni öl Ye müyor.” işte e böyle bir Kaleş Şevki idi, 319 ralay Cavit Beyin sı (1) içinden nasıl bir mülâzim Ali Bey uşsa, Manastır takip kuv- vetleri arasından da öylece bir kola- Ekler nda 'ırnarlı Mi ra Balkanlı yalnız Ferdinand'ın borusu / ötecek değildi ya. . kolağası Recep Bey oda- Az sonra dan çıkmış, Kaleş Şevki ile Hasan Poliste 21 ev soymuşlar eye gece zabıta Feriköy civarın i iki hırsız yakalamıştı, Hırsızlar. dan biri Arap Edip isminde biridir. Di- ğeri de Edibin kardeşi Mehmettir. E- dip ile Mehmet evvelki gece Feriköy | « çam ör vine girerek bir bal aşırmışlar, bun- dan sonra da ayni mahallede şoför To- dori isminde birinin de evini soymuş- lardır. İki hirsiz çaldıkları eşyayı bir çuvala doldurup kaçarlarken polis dev- riyeleri tarafından yakalanmışlardır. İlk tahkikatta bunların uzun zamandan be. | çıkmıştır. Tahkikat derinleştirilince ta Başari civarında da çalışa rak burada 21 evi soydukları ve bod. rumda bulunan eşyanm, < bu evlerden çalınanların bir kısmı olduğu anlaşıl. miştir. Bir araba parçalandı Bebek yolunda işliyen vatman Cemil Efendinin kullandığı 293 numaralı tramvay arabası dün bir yük arabasını | tr. 293 numaralı tramvay a- rabası, Bosfor Palas önüne geldiği sıra- da orada bir arsadan tramvay yoluna | çıkmakta olan Kâmilin kullandığı yük a- rabsile çarpışmıştır. Yük arabası parçalanmış, caklarından yaralanmıştır . —— 176 bin liralık tahsisat ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Mütedavil sermayeden Nahap şir ketine temlik edilen mebaliğ na- mile Nafia vekâleti bütçesinde açılacak fasla 176 bin lira tahsisat konması hakkında Meclise bir lâ- yiha verilmiştir. 60 icra memuru ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Adliye kadrosuna 30 lira maaşlı 60 adet icra ilâvesi hakkındaki lâyiha meclise tevdi o- lunmuştur. İlişik kentenjan ANKARA, 12 ( Telefonla ) — İlişik Kontenjan kararnamesi bu- günkü resmi gazetede neşredildi. Çinliler tekrar bave- kete geçecekler mi? TOKİO, 12 A.A. — Kupeiku atlar ba- Boğazının düşmüş olmasına rağ- | men vaziyet, müphemdir. Tchang- Kai- Chek'in mukabil bir taarruza kalkışmasına ihtimal verilmemek tedir. Salâhiyettar Japon mehafili, böyle bir hareketi intihar saymak- tadır. Bu mehafil, Çinlilerin Jehol'u geri almak akl Çin'in şima- linde asker toplamağa devam et- mekte olduklarını ve Japonların dir. Amerikada tasarruf VAŞİNGTON, 12 A.A. — Mü- messiller meclisi, M. Roosevelt ta- rafından teklif edilmiş olan tasar- raflar kanun lâyihasmı kabul et. miştir. Bu suretle kongre azası, tahsisatlarının senede 10 bin do. lardan 8500 dolara inmesini ka- bul etmiş oluyorlar. Komşu memleketlerde Bir yelkenli battı ISKENDERUM (Hususi) — Ahmet kaptan ismindeki bir zatm idaresindeki Türk bandıralı bir yelken gemisi limanda batmıştı. Gemi mürettebatından Hasan ağa boğulmuş, diğer mürettebat kur- tarılmıştır. lalaşmış, pencerelerden küllenen sobaya yardım e ta. Büyük rütpeli kumandanların *lâ- kaydisine, umum müfettişin ve sad- razamın ihtiyat tavsiye & etmelerine rağmen askeri kuvvetler kaynaşıyor, genç zabitler i Önde en ufak fırsatlardan is muş Acaba bütün bu yorgunluklar, uy- kusuzluklar hep şu Amerikan karısı için veya baskma uğrayan bilmem bangi posta arabası için miydi? Zevahir öyle gösteriyordu. Fakat bu canlılık içinde, bir başka kaynaş- manın, bir başka in, | hedefi malüm olmıyan bir şuurun isti "5 çöncü Gediz > değildi. e Makedonya karitesinin. bell 15 Mart 933 Çarşamba günü saat 2130'da sn mükemmeli hatıra bırakan tum | PAPRİKA l ( Ateşin gençlik ) Mevsimin en şen ve en nük- teli PAPRİKA ( Ateşin gençlik ) Mümessili: FRANZISKA GAAL Macar şarkıları ve musikisi ile herkesin hoşuna gitmiş ve ta- lebi umumi üzerine 3u perşembe akşamından İtibarer ARTİSTİK Sinemasında Bir hafta daha gösterilecektir. Bir Davet Erenköy ve civarı genç Hanım ve Beylerine: Muhitimizde teşkili te- karrür ettirilen ve müsaadei resmi yesi alınmak üzere makamatı aidesi- ne müracaat edilmiş bulunan ve Halkevleri temsil şubesine merbut bulunacak olan Erenköy Cümhuri- yet Gençler Mahfeli temsil heyetine iştirak etmek arzusunda olanların 17 Mart 1933 Cuma günü saat 10,30 da C. H. F. Erenköy Nahiye Ocağı- na lütfen teşrifleri rica olunur. Tevkifat devam ediyor ATİNA, 11 — Son darbei hükü- mete iştirak etmiş olan siyasi a- damlar ile zabitlerin tevkifleri de- vam ediyor. Maamafih şimdiye ka dar Plâstirasm tevkifi için sarfedi i len gayretler semeresiz kalmıştır. Dahiliye nazırlığı kabul cdilmiyor ATİNA 11 — Ceneral Metksas Dahiliye nezaretini kabulden su- reti katiyede istinkâf etmiştir. İs- tinkâfınm sebebi fırka erkânm- dan Turkovasilisin Makedonya u- mumi valiliğine tayin edilmemesi dir. M. Mussolininin teftişi ROMA, IZ A.A. — M. Mussoli- ni, beraberinde Roma valisi oldu- ğu halde payitahtta yapılmakta o- lan başlıca nafia işlerinin bazıları nı teftiş etmiştir. DOKTOR Hafız CEMAL sonra saat (2,30 dan 5 e) kadar İstan- bulda Divanyolunda 118 numaralı hu- | yene ve tedavi eder, Telefon: İstanbul NERON..... OUO VADİS Wümessilleri: EMİL JANNİNG* Bu muazzam filmde, İmperator Neron'un bütün sefahat ve işinuş âlemlerini, bir çok masumların öldürülmüş, yakılmış veya vahşi hayvanlara yem olarak atılmış olduğu ve Roma'nın yanmasını ve saireyi göreceksiniz. ba çarşamba akşamı ÖPER A sireni Hilâliahmer “vi “Konser MÜNİR NURETTİN Bey ve arkadaşları tarafından GLORYA iii 22398, 1 ali zabitler, hiç farkma varma. Makedonya Balkanlarının ve kekik kokan havası, bu sençelere ya. rıyordu. Dağ başında bir kulübe esl Yakala baş ani Bele çanı idi ba. Tahta bir kovayı ters çevirip üstü. renkli renkli ve bin örtülü bir genç kiz, kınalı ellerini, batan güneşe doğru böğüren ineğin memelerinden çekti. Uzakta, mor kadife kılıflara bürün- müş gibi duran sisli dağlara döndü; üç parmağını alnıma götürdü. Bu par- maklar, omuzlarına ve göbeğinin bu- lunduğu yere de dokundul 3GÜN. KALDI Bu Türkiyeyi tehyiç eden büyük Türk ese ri artık İstanbuldan Aldatırsa Yalnız ALEMDAR Sinemasında Gösteriliyor ün var. e duruyorsunuz. Matineler: 2-4-6 gece 8,15-10 3 İSTANBUL BELEDİYESİ Darülbedayi temsilleri İstanbul Şehir Tiyatrosu Bugün suvare saat 21,30 Büyük İkramiye Opereti Umuma 826 LI VEFAT Merhum Dektor Emin Paşa zevcesi Doktor operatör Halil Sezai Beyin ka- yınvaldesi Mevhibe Hanımefendi dün akşam vefat etmiştir. Cenazesi bugün saat on bir buçukta Divanyolunda Dok- tor Emin Paşa sokağındaki konakların İRTİHAL Selânik Eşrafından Mümeyyiz Hü seyin Hüsnü Bey zade Kadıköy Hükü- met Tabibi Doktor Avni Beyin müptelâ Rusçuklu Hakkı Galatasarayda Kanrük eczahanesi karşımda Sahne sokağında 3 numa- 473 hayvanı yedeyerek On adım ötede bir ev vardı. Ama tek bir ev.. Bacasından çıkan du- manlar derhal havada eriyor, ve et raftan ses sada gelmiyordu. İneği ahıra benzer bir yere bağla” dıktan sonra eve girdi. Kalın tahta ğın çengeline büyücek bir bakraç 8“ sılmıştı. Bir köşede, ucu tavana de gen pırnar yığınından bir kucak aldı! yavazası azalan ateşin üstüne | atti O anda kızıl bir alev bakracı sardı? oda aydınlandı. (Devamı var) (1) Balkan harbinde şöhret ala Cavit Paşa, uye. n—— Mİ aman “i— “e İİ .. a.d un p' Pipi ma