13 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

HABERLER Tarihi tefrikat 124 * 93felâketleri ve Ali Haydar Mitat Beyin gönderdiği vesikalardan biri de Mitat Paşanın sa Sefiri Musoros Paşaya gönderdiği bir telgraftır. Mi. tat Paya bu telgrafta Rusya ile doğ- rudan doğruya anlaşmak © yolunda apılan yapılan propagandalardan bahsede- rel iyenin Rusyaya teslimiyet göstermesi, hakikatte Parlâmento sis teminin tesisinden bir kabulden ise hükümetin > miti Der harbe girmekten bile geri duramıya cağı İngilterenin böyle bir neticeye meydan bırakımı- ypcak yolda müzaberetini aramakta. Ali Haydar Mitat Beye mektubun. lan ve gönderdiği değerli vesikalar. dan dolayı teşekkür ederiz. Kahraman bir Türk kaptan paşası Kayserili Ahmet Pş. nın hayatı ve menhkibeleri hakkında bir mektup Bundan bir müddet evsel, Çerkes Hasan vak'ası vesilesile Bakeike Na- zarı Kayserili Ahmet Paşanın adı tef. rihamızda anılmış, bunun özerine humun oğlu Ahmet Galip Beyden ge- | len bir mektuup ta dercedilmişti. Ah- met Galip Bey bu defa da, merhumun | tayatına ve kahramanca menkıbele- rine ait bir mektupla Ahmet Paşanın bir resmini göndermiştir. — Abdülke- rim Paşanın serdarlığı sırasında Rus- şuk Valiliğinde de bulunmuş olan bu Zatın mazisi hakkında mektupta veri» len tafsilâtı ba vesile ile iyo- ruz; Kayserili Ahmet Pş.nın hayatı “Kayserili Ahmet Paşa, 1231 de 1241 de, henüz on yaşındayken ba- bası «Kelleci oğlu Mehmet Ağa> ile birtikte İstanbula gelmiş ve bir müd- det sonra gönüllü olarak | bahriyeye 'Çavuşluğa kadar adım adım ileri- içinde kaldığı bir sırada, denize © atılarak denizaltında deliği kapatmağa mu- yaffak olmuştur. Bu hizmetine mü- kâfaten mülâzimlığa ve biraz sonra yüzbaşılığa terfi etmiştir. “Sisam ihitlâlini teskine giden Kur- vetin süvarisi olarak önce denizde, sonra karada döğüşmüş, ormandaki eşkiyn ile çarpışırken sol kalçasından yaralandığı halde gene döğüşmeden geri kalmıyarak ösileri yakalamağa e olmuştur. Bunun üzerine binbaşı rütpesine çıkarılmış, £ 1249 da Trablusgarp Valisi Ahmet Paşa- nın İsyanı üzerine oraya gönderilerek şok yararlıklar göstermiştir. Bu- yadan Giride giden Ahmet Beyin o- rada ve Mısır meselesinde gösterdiği liyakat ve şecant miralaylığa yüksel- “1271 de Karadeniz kumandanı 0- larak İngiliz ve Fransız donanmaları İle birlikte Sivastopol muharebesine İştirak etmiş, İngiliz ve Fransız ami- Fallerinin de takdirlerini kazanarak ararlar müşür olmuştur. Bilhassa muharebesinde ( fevkalâde kahramanlık gi iştir. “Kırım muharebesinden sonra Ce- zayir Bahrisefit Valiliğine, o oradan ruttaki donanmaya kumandanlık ot- miş, sonra tekrar İzmir Valisi olmuş” tur. Buradan Yanya Valiliğine mak- vaffak olmuş, 1283 te Kaleimltaniye merkez olarak Cezayir Bahrisefit Va- lal tayin edilmiştir. 1289 da Barhiye Nazırı olmuş, tersanede birçok tsla- hat yapmıştır. “1291 de Şürayi Devlet azalığına tayin edilmiş, sonra üçüncü defa İz- imir, Hüdavendigâr, dördüncü (defa İzmir ve Adana Valiliklerinde bulu- narak 1293 te Bahriye Nazırı olmuş- Kayserili Ahmet Paşa yseride “Bozatlı” da © doğmuş, | tur. Abdülüzizin tahttan indirilmesi ve Çerkes Hasan vak'ası bu nazırlığı zamanındadır. “Bahriyeden istifa ederek Meclisi âli memurluğu namile kabinede ka- lan Kayserili Ahmet Paşa Meclisi â- yânm teşkilinde Ayân azalığına ve 83 harbinde Rusçuk Valiliğine tayin edilmiş, harbin sonlarında £ Rusçu- vefat etmiştir.” Abdülhamit Kayserili- yi hiç sevmezdi ri yi oğla mektubunda iyor hiz “Kayserilinin, devri Hamidide res- minin ve hattâ isminin bile işaası çok korkunç bir teşebbüs sayılırdı. Öyle ki, bahriye zabitliğim zamanımda im- zamı Kayserili zade Ahmet Galip di. ye atmaktan, o devrin namdar saray adamları tarafından hayırhah ihtar. tarla menedilmiştim. Sirkecide Kosta. ki Vafiyadiz Efendi fotoğrafhanesi sahibi, merhumun fotoğrafımı came kânmda teşhir cürmüyle maznunen zaptiye tevkifhanesinde günlerce sor. guya çekilmişti.” Abdülhamidin bu rs'reti ve korku. sa, Abdülzizi tahttan indirenlerin hemen hepsine şamildi. Kendisine o kadar hizmet öden Damat Mahmut ln m e fr menkâp olmaktan kendini kurtara. mamıştır. (Devamı var) İkramiye kazanan küçükler Evvelki günkü keşidede büyük ikramiyeyi kazanan o Kısıklıdaki 13 üncü ilk mektep talebelerine dün paraları dağıtılmıştır. bu yavrulara paralarını iyi saklamalarını ve çok sıkışık günl lanmalarını söylemiş, tasarrufun faydalardan bahsetmiştir. Hocaları inde kul. Jgnatief Kayserili Ahmet Paşa kimdir? Mitat Paşanın bir telgrafı MeclisiVâlâ azalığıma, bilâhare İzmir, Sayda Valiliklerine memur olmuş, Be- LOS.ANGELES, 12 A.A. — Zel ledilerek Yunan asilerini tenkile mu- MİLLİYET PAZARTESİ 13 HARİCİ Zelzelede ölenler Amerikada zelzele az şiddetledevam ediyor zele kurbanlarının resmen belli o. lan sayisi şudur! 139 kişi m . 5 bin raralanımaştır. an yarası nie Yalnız Longbench'da 25,000,000 dolar ziyan vardır. Los Angeles'teki hasar azdır. Şiddeti gitgide azalmak üzere şimdiye ka- dar 23 sarsmtı bisedilmiğtir. Zelzele devam ediyor LOS ANGELES, 12 A.A. — Az şiddetli bir takım zeizelelerin kaydi. ne devam olunmaktadır. 125 ölü bu- Tanmuştur. 5,000 yaralı vardır. Bun- ların 1000 i henüz hastahanededir. Hasarlar, 45,000,000 dolara baliğ ol. “Yardıma giderken L10$ ANGELES, 12 A.A. — Zel. zele kurbanlarma yardan etmek ö- zere Longbench'a gitmekte Siz kişiyi taşıyan bir tayyare, düşmi tür. İçindekilerin üçü de ölmüştür. m. Olüm cezası Rusyada 35 memura ölüm cezası verildi MOSKOVA, 12 A.A. — Ukran. | ya, Kafkasya ve Beyaz Rusyada mem İeket iktisadiyatmı bozmak suretile mukabil ihtilâl hareketi lehinde bu. İunmakla mazmun 75 devlet memuru nun muhakemesi yapılmış ve bunlar. İ dan 35i idama, 22 si 10 “ve l8i'de İ sekiz sene hapse mahküm olmuşlar. dır. Hitlerin nutku BERLİN, İZ A.A, — Alman Baş. vekili M. Hitler, dün söylemiş oldu. ğu bir nutukta Marksizmin fenalık. larından bahsettikten sonra bilhassa şöyle demiştir Sulh, güzel bir şeydir. Fakat kur. vetli olmak gerektir. Milli. hükümet, Hukuk müsavatı esasma istinat et mesi şartile bütün dünya ile Anlaş mağa hazırdır. 4 sene harbın müsli. betlerini görüp tanımış olduğumuz. dan dolayı uzlaşmağı son derecede BERLİN, 12 A.A. — Volfi Ajan» sından: Reichstag riyaset © divani, Reichstag azasına ZI marttaki açıl- ma celsesinde bulunmaları için da- eler göndermiştir. Komünist hiçbir davetnnme gönderilme- sag İ bulunan devlet Yahudiler aleyhinde BERLİN, 12 A.A. — Havaz Ajn sı muhabirinden: Almanya'nın. bir çok şehirlerinden yeniden Yahudi- ler aleyhine bir takım kargaşalıklar olmuştur. Almanyada tenkil emirnamesi BERLİN, 12 A.A. — Prusya dahi- yapmış olduğu emirname pazartesi. günü neşredilecek ve Prusya'da mer'i olacaktır. Bu emirname, umumi v€ bususü idarelerde akraba ve teallü- katı kayırma ve para ile iş görme gi“ bi hareketleri de tenkil edecektir. Goering meydan okuyor ESSEN, 12 A.A. — Alman tayya” re sergisinin açılma merasiminde bİr nutuk söylemiş olan M. , öy“ le meb Kayak dalar Cenevre'- de söz vet edildim. Se kir Ra e De orada söz söyliyecek olursam; son söz söylenilmiş olacaktır. Yaşiyanlar, harp ölülerinin kan- | ları ile yazmış oldukları vasiyetna- İ meyi yerine getirmek meçburiyetin- dedirler. | Breslau borsası kapatıldı | BRESLAU, IZ A.A. — Nazi hü cum krt'aları, Borsayr işgal etmişler İ ve “orada” bulunanları; üzerlerinde silâh olup olmadığını kontrol etmek için, aramışlardır. Borsa, kapatılmıştır. rami imla İtalya - Macaristan BUDAPEŞTE, I2 A.A, . Hari- ciye nazırı M. silâhları bırak- ima konferansının kat'i safhası hak- kmda malümat almak ve çenevrede adamlarıyla temas * etmek üzere dün cenevreye hareket etmiştir. Nazır M. iniyi ziya” ret etmek üzere Cenevreden Roma- İ ya gidecektir, Japonya ve millet er cemiyeti TOKİO, 12 A.A. — Kabine, dün öğleden sonra toplanmıştır. Bu top lantıda Japonya'tın Milletler Ce- miyetini terkedeceğini, mezkür ce- edilmiştir. Bu proje, pazartesi günü impe- | ratura takdim edilecektir. Müşarü- nileyhin meclisi hâssı toplaması muhtemeldir. miyete bildiren nota projesi tasvip | İngiliz Başvekili bir hal sureti bulabilecek mi? M. Mac Donald; “Diktatör olsa idi. niz ne yapardınız?,, sualini soruyor CENEVRE, 12 A.A, — M. Paul »Boncour, dün akşam uzun müddet “evvelâ M. Benes ve Küçük İtilâf imessilleri ve sonra Leh harici- ye nazırı M, Beck ile görüşmüştür. M. Mac Donald, bütün görüştük lerinden buhranı ne suretle hal ledilmesi lâzım geleceği: hususun- daki düşüncelerini sormuş ve: — Bir diktatör olsaydmız, ne yapardınız. Demiştir. Kendilerine bu sunller sorulan kimseler, çok muhtelif cevaplar vermişler ve ekseriya cevap ver- mek hususunda sıkıntı çekmişler. dir. M. Mac Donald,M, Beck da da- hil olmak üzere pazartesi günü bir çok zevatı görecektir. İngiliz Başvekili bu görüşme ve danişmalarından sonra her halde bir teşebbüste bulunacaktır. Kabulü tasavvur edilen bal sur retleri hakkında ortada muhtelif edilecek bir çey değildir. Bir gazeteye göre CENEVRE, 12 A.A. — Journal de Geneve'e göre silâhları bırak- ma konferansını içine düşmüş ol- duğu çikmazdan kurtarmak için gözönüne getirien hal suretlerin- den birinin İngitere, Amerika ve Fransa arasında silâhları azaltma- ğa müteallik müşterek bir pro- gram tanzimi için bir itilâf vücude getirilmesi ve bu İtilâfa Almanya ve İtalya'nın da iştirak edebilme- leridir. Dün ne yaptılar CENEVRE, 12 A.A. — Bugü- nün sükün içinde geçeceği anlaşılı yor. M. Mac Donald, bir golf par- tisi yapmış ve M. Paul Boncour hiç kimse ile mülâkatta bulunmamış- tar. Ümit yok mu? BERLİN, 12 A.A. — Almanya? da umumiyetle M. Mac Donald'in, silâhları bırakma konferansını gir miş olduğu çıkmazdan kurtarma» sma imkân olmadığı söylenmek. şayiaların dolaşması hiçte hayret | tedir. MEMLEKETTE ağ! Kurtuluş Bayramı Erzurumun kurtuluşu tes'it edi'di on beşinci yıldöni bütün hemşeriler tarifsiz bir se- vinç ve heyecan içinde bayram ma. Her ahali şehre bayrama iştirak etmi dir. Bu seneki merasim çok parlak ve kalabalık olmuştur. Kurtuluş gününü daha heyecanlı bir şekilde temsil etmek vee daha canlı ola- rak göstermek için askeri kıt'alar saat 12 de muhtelit istikametler. den âteşler yaparak şehre girmiş- ler ve onbinlerce ahali tarafmdan ber istikamette istikbal ve tebrik olunduktan sonra şiddetli ve sü rekli alkışlar ve * (yaşasın ordu) avazeleri arasında belediye binası önündeki meydanlıkta toplanmış - lardır. Polis ve jandarma müfreze leri ile şehirdeki bilümum teşekkül ler ve esnaf cemiyetleri de merasi me iştirak etmiştir. Kolordu ve müstahkem mevki kumandanları paşalar hazeratı ile vali ve garni - İ zonda bulunan bilâmum erkân, ü- | mera, zabitan, toplandıktan sonra belediye reisi Durak Bey başta Bü yük Gazi olmak üzere ordunun tek neferine kadar (Erzurumluların minnet ve şükranlarmı arzetmiş- tir. Durak Beyden sonra Sıtkı Bey kürsüye çıkarak çok veciz bir nu- tukla o matemli ve iztiraplı günle. ri anlatmış , orduya ve büyük Ga. ziye tazimlerini tekrarlayarak nut kunu bitirmiştir. Nutuklardan sen ra muhtelif smıflara mensup aske ri kıtaat , polis müfrezesi, mektep liler ve esnaf cemiyetleri tarafın. dan bir geçit resmi yapılmış ve bu vay merasim saat 15 te bitmiş- — o... Tahkikat yapılıyor DÜZCE, (Hususi) — Bılgır na- hiyesinin Yağlıhacılar köyünden topçu oğlu Mehmedin karısı bıçak la yaralanarak öldürülmüş, kocası topçu oğlu Mehmet ile kainbirade ri Şaban da ağır surette yaralan mışlardır. Vak'anın tahkikatma müddeiumumilik vaz'ıyet etmiştir. nb bee O : Gl gn gn sl Yeni orta mektepler BANDIRMA, (Hususi) — 933 senesinde Maarif Vekâletinin Tür- kiyede daha 40 orta mektep açma. sına karar verdiğini işitiyoruz. Bunlardan üç tanesinin, bina ve te sisatı mahallerince temin edildiği takdirde Balıkesir vilâyetinde, Ed remit, Ayvalık, Bandırmada açıl. ması takarrür etmiştir. Para Nerede? 10,000 liranın postada kayboluşu Geçenlerde Bartın Ziraat Banka» sı, İstanbul Zirant Bankası nama posta ile, 10 bin lira göndermiş, bu- Bun 9 bin lirasi yolda çalınmıştı. İ Aldığımız malümata göre, o zaman- dan beri devam eden tahkikat neti- <esinde, bu paranın Bolu posta mer- kesinde havale paket memuru Rem- zi B. tarafından alındığı zannı hâsıl olmuştur. Tahkikat bir taraftan da İzmitte yapılmaktadır. İktisat Bankası DENİZLİ, 1i ALA. — Bugün Ik- tusat Banka: heyeti umumiye iç- Bankanın bir se- nelik mesaisi takdir edilmiştir. Şeye ti umumiye hissedarana yüzde on nisbetinde temettü dağıtılmasına ka- rar vermiştir. Aydmda derleme faaliyeti AYDIN, (Milliyet) -— Şehrimiz söz derleme bey'eti, dil tetkik ce- miyeti vilâyet hey'etinin iştirâkile dün Vali beyfendinin riyasetinde toplanarak, adları aşağıda yazılı encümenleri kurmuştur, 1 — San'atlar, 2 — Ziraat ve haytarlık. 3 — Tabaat. 4 — Dil ve edebiyat. 5 — Tabiat, fizik ve kimya. 6 — Tarih ve coğrafya. 7 — Ruhiyat ve içtimaiyat. 8 — Ticaret, Bunlardan başka umumi hey'et- te halk bilgisi ve (söz derlemesi namile ikiye ayrılmış gerek encü- menler ve gerek hey'etler fanliye- te işlerdir. etler ve itikatlar haklemda ic ederek beye" verecek ik ederek re ve hey'etlerce de tetkik edildikten sonra merkeze yollanacaktır. Söz derleme hey'eti bugün vilâyet makamında tekrar topla. nacaktır. e — Gazi Heykeli İZMİT, (Hususi) — Büyük reh berimiz Gazi Hz. nin heykeli vilâ. yetimizde mayısta rekzedilecek. tir. Heykelin mahalli şimdiden ha zırlanmakta ve etrafı tarhedilerek tezyin Halkı tenvir TAVŞANLI — Kaymakamımız Osman Nuri Bey halkın tenviri i- şine bihassa ehemmiyet vermekte dir. Mumaileyh her hafta munta- zaman fırka binasında konferans- lar tertip etmekte, köylüler tara- fından sorulan suallere cevap ver- mekte; köylünün her müşkülünü halletmektedir. Kaymakam Beyin bu hareketleri halk üzerinde bü- yük bir tesir yapmıştır, Konferans günleri salon hncahımç dolmakta- İp 5 ER £ A ADLİYEDE Yeni teşki'ât ve isti” naf mahkemeleri ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Yeni Adliye teşkilât lâyihasına gö re ilk mohkemelerin üstünde isti naf mahkemeleri bulunacaktır. Bu mahkemelerin merkezleri v8 salâhiyet daireleri işleri mihdart na ve merkezle civar mahaller ari sında ittisal ve münasebetlerin de recelerine göre İcra vekilleri heye meler hukuk ve ceza dairelerine ayrılacak, ayrıca da ticaret daire si açılabilecektir, Dairelerin adedi ihtiyaca göre çoğaltılıp aralarında iş bölümü yapılacaktır. Her daire min bir reisi, iki azası ve lüzumü kadar aza muavini bulunacaktır. Müddeiumumiler, hâkimlik sınıfın dan ayrı bir teşekküle sahip ola- caklar, fakat vazifelerinden ayrıl dıklarında imlik teminat o$ haklarını muhafaza edeceklerdir. Mahkemelerin başmümeyyiz, mü: meyyiz, başkâtip, zabıt kâtipleri, tebliğ ve tevzi memurlarının vazi- fe ve mes'uliyetleri hakkında dö yeni kanunun tatbikına başlandık tan sonra bir talimatname hazırlâ nacaklır. Hariciye vekili Anharada ANKARA, 12 (Telefonla) — Hariciye Vekili Tevfik Rüştü B: İzmir trenile şehrimize gelmiştir. İstasyonda Meclis Reisi ve Başve” kil Paşalar, vekiller sefirelr, meb' uslar tarafından karşılanmıştı. Asker, jandarma, poliz kıt'aları 8€ lâm durmuştur. Meclistene Görüşülecek ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Yarınki Meclis vuznamesinde bazi azaların mezuniyetleri hakkında riyaset tezkeresinden maada mü zakere edilecek esaslı bir madde yoktur. Ceza mahkemeleri usulü kant nunun bazı maddelerinin tadili hakındaki lâyihayı hükümet mec listen geri istemiştir. Tekaüt kanunu ve > bir tefsir “ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Tekaüt kanununun 62 inci madde sinin tefsiri hakkindaki hüküme" tin tezkeresini bütçe encümeni tet- hik etmiş ve encümen Maliye en cümeninin bu husustaki noktai nâ zarına iştirak etmiştir. Maliye em cümeni tefsir fıkrasını şu şekilde tesbit etmiştir: o “Tekaüde 3 kak için gi i şart olanmüd iletir DAMME şOek ni fas tezkeresinde yazılı seneyi de ğiştirmek, gerek nüfus tezkeresin de mukayyet olmıyan doğumun ay ve gününü tesbit etmek sureti" le vâki olacak nasihatlar tekaül muamelesine müessir olmaz” Bü tefsir fıkrası yakında heyeti umut miyede müzakere edilecektir. Fuhşa tesvik edenler ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Ceza kanununun bazı maddeleri nin m kan hakkında Meclir se ilen kanun lâyihasındö dikkate şayan esaslar vardır. B8 esaslara göre 15 yaşını doldurm& muş olan bir çocuğu kandırarak fuhşa teşvik eden ve bunun yolu nu kolaylaştıran 2 seneden eksik olmamak üzere hapse mahküm © lacak ve ayrıca ağır para cezasi verecektir. 21 yaşını doldurmam!f olan kız ve kadınları fuhşa teşvik eden koca veya ana «Xy7 baba v€ kardeş hakkında altı aydan iki s# neye kadar hapis cezası hükmoli” nacaktır. Müvazene vergisi ANKARA, 12 ( Telefonla ) — Hükümet Millet Meclisine tevdi tiği bir lâyiha ile müvazene v. si kanununun bir sene daha temfi dini istemiştir. Esbabı mucibe m6? batasında 933 meli senesi içini? bu vergiye devama lüzum ve 14'* ret görülmüş bulunduğu kaydedi” mektedir. Kefalet sandıgı ANKARA, 12 ( Telefonla ) Kefalet sandığı muamelâti”! doğrudan doğruya devlet bütçe” yi ni alâkadar eden vazifelerde lunan memurlara inhisar etireliğ sandık muzamelâtının tahfifi vE... tizamın temini takarrür etmi, Umumi bütçe haricinde kalan re ve müesseseler için de ter dıkları vücude getirilecektir. ME, lise takdim edilen yeni lâyihs asaslara göre tanzim edil AN MENE A e oz nm ye