10 Temmuz 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

U ötö Ekonomi di Yün istihsal sahala- i rımızda seyahat Büyük mensucat fabrikalarının eli ti 2 Gİ punya ve Italya'da bereketli olactizr direktörleri Yün ve Gftk © sahalarında bir kik seyahatinin faydalı olacağına dair Liyej beynelmilel yün konferan da verilen karar üzerine, Türki- İye'ye bir seyahat yapılması arzusu har edilmişti. id İhracat ofisinin tavassutu üzeri: | İse, bu arzu kuvveden füle çıkmak: İtadır. Ofis bu soyahatin programını zırlamaktndır. i Ağlebi ibtimel Eylâl ortalarında iradfort yün tacir ve kumaş fabri- ratörlerinden büyük bir grup evvelâ brimize gelecekler, andan — sonra | kara, Eskişehir, İzmit yün saha-,| mı gezeceklördir. Kendir tohumları Son günlerde Hamburg piyasa- nda fazla mıktlirda Türk kendir, obumu istenmektedir. Piyasa yül- sir, d Fındık piyasası Fındık mahsulünün bu sene İs kındaki tahminler fındık piyasa larında tesirimi göstermiş ve Avrupa İkorsalarında fintler derhal düşmeğe şlamaştır. Bu sene memleketimizde fındık hsulünün geçen seveye ninbetle İnısıf derecesinde oluşu dünya piya- sı fındık vaziyetinde ebemmiyetli | İbir noksan vücude getimmiştir | Balkanlarda mahsul Ticaret borsasmen Balkanların | bu seneki fstihsal vaziyeti haklemda <pılmu tetkikata nazaran; Romanya da buğday mahsulü geçen seneye 'nüzaran yözde 15 az tahmin edil; ktedir, Bulgaristanda mahsulün , vünüması mössit bir safhadadır. Yunanistanda mahsul geçen sene-; ye nazaran üçte bir nisbetinde faz-, Toptan fiatlar endeksi Tienret odası tarafından yeni «sdilmeğe başlanan toptan eşya | Kambiyo Borsası “isterim 1090,00| Kuron 15,03,00 Dolar o 0,47,28)Şiling 3,46,10 Frank 12,05,00 | Pezeta 4,97,90 Liret (O SUZ,23İR. mark 1,9B,12 FraskB. 3,38,30| Zel >> 4,20 Drahmi 36,42,00| Pengü (2,70,80 Fran 50 79,38 Dinar 28,74,00 terier MA Geryomagıl0ni; Altın 000,00 e |, Mecidiye © 00:00 Banknot 000,00 Eshani ve Tahvilâtın nevi İstikrazı dahili 93,50. Düyunu muvahhade 72,00 İkramiyeli Demiryolları | 3,73 EE e sı fazla sarfediyorlar İngiltere- nin harpten evvelkine nisbetle şimdi daha ez para sarfetmesi tabii, İngilterenin bahriyesine daha az ehemmiyet vermekte olduğuna delâlet etmez. Belki şimdi az para sarfettiğini gös- termekten ziyade, harpten ev- vel çok para sarfettiğini ispat eder ki, bu da İngilizlerin maksatlarını izah etmez. Esa- sen bahri silâhla tahdit edil- miştir, Amerika ve diğer dev- letlere de İngilterenin bahriye- sile mütenasip inşaatta bulun- mak hakkı verilmiştir. Ameri- kaya müsavi, Japonyaya beşe nisbet üç, Fransa ile İtaly, da beşe nisbet 1,75. Yal ri inşaat meselesinde mikyası tayin eden İngilteredir. Bu va- ziyette başka devletler çok pa- ra sarfediyorlar diye, İngiltere şikâyetçi vaziyette kalamaz. iz silâhlarından karı lâhları için yapılan © ması mukayesesine gelince; burada- ki tezayüt daha ziyade nazara geliyorlar.. Fatleri indeksi istatistik umum mü- dürlüğü tarafından taktirle karşılan mış ve indeksi hazırlayan mermur- lar tebrik edilmiştir. Toptan eşya indeksine nazaran 1913 - 914 senelerinde 100 addedi. len emtia toplan fiailerinin | 1927 senesinde umumi indeksi 1262,28 de 1296 ve 29 da 1317 ye baliğ olmuş- tur. Manmafih 929 un altıncı aymm- dan itibaren umumi ve kuvvetli bir tenezzül başlamıştır. 929 Kânunu- evvelinde 100 « nazaran 1259 a düş müştür. 929 un son aylarında gıda ve ih- racat maddelerinde tenezzül vardır. Her sene veya ayda bir evvelki sene veya aya nazaran yüzde iki veya üç derecesinde bir tenezzül vuku bul maktadır. Kolzalı petroller Bakkallar cemiyeti öteden beri kolzalı petrollerle mücadele etmek- tedir. Sonelerden beri devam eden hu mücadele nihayet müsbet bir sa- haya girmiş ve gerek halkın, gerek bakkalların lehine halledilmiştir. Kolza ile mücadelenin her şek- Tini tecrübe «den Bakkallar cemiyeti nihayet bakkal dükkânlarındaki gaz depo ve bombalarını mühürlemeğe karar vermiştir. Cemiyetle Neft sen- dikat arasında bu esas üzerinde ânla şılmıştır. Bakkallar cemiyeti bu şelli Be- lediyeye bildirmiştir. Yükte hafif. Faket pahada ağır ecza mı kaçıracaktı? Volis ikinci şube müdürlü- ğüne dün bir müracaat vakı ol- muş, Mişel isminde bir Fransr- xm buradeki ortağma ait 30 bin Hira kıymetinde hafif sik- lette bazı eşyayı tıbbiyeyi ala- rak tayyare ile kaçıracağı ih- bar İmiş, ve mümaneat edil- mesi rica olunmuştur. .Polis derhal tedbir al Yeşilköy tayyare meyi memurlar göndermiş ve edilen eşyanın kaçırılmasma mâni olmuştur. Mişel de der gest edilerek bu hususta tahki- kata başlanmıştır. Zat maaşları hesapları Mülga zat maaşları hesap- larının devir O muamelesinin ikmaline çalışılmaktadır. Tah- min edildiğine göre devir mu- amelesi bu ayın on beşine kadar bitirilecektir. Burada çalışan memurlara temmuz maaşları verilmemiştir. Maaş- ları devir hitam bulduktan sonra verilecektir. şarpıyor, İngiltere harbi umu- miden evyel ordusu için 28 mil- yon ingiliz lirası sarfediyordu. Şimdi 40 milyon sarfediyor. Fransanın 1925 senesindenberi ordusu için sarfettiği para, 20 milyon artmıştır. İtalyanm sarfiyatmda 15 milyon, Ameri- kanın da 15 tezayüt vardır. Sonra şimdi harbi umumiden evvel mevcut olmayan bir hava silâhları masarifi de vardır. Ve bu masarif, bahriye ve berriye bütçelerinden temamile ayrı bütçelerinden tamamile ayrıdır: Meselâ Fransa şimdi hava silâh ları için senede 21 milyon in- giliz lirası sarfediyor. Ameri- kanın hava bütçesi 34 milyon ingiliz lirasıdır. Bu mukayese- lerden anlaşılıyor ki, İngiltere Fransayı deniz silâhlarında ge- ride bıraktığı gibi, Fransa da İngiltereyi hava silâblarında geri / bırakmaktadır. Çünkü Fransanın 21 milyon masarjfi. ne karşı, İngiltere ancak 18 milyon sarfediyor. Tayyarele- | (ile Klody Gorge de bu fikre il Vilâyette Burada Kalanlar Arnavutluktan gelip kalanlar nüfusa kaydedilecekler Arnavutluğa terkolunan yer isinden ;-ohup;ta hakka mı Türkiye lehine isti mal etmiş olan müslüman ve hıristiyan halkın nüfus şubele- rine müracaat ederek nüfus hüviyet cüzdanları almaları lâ- zım geldiği dün vilâyetten mül bakata tamim olunmuştur. Iskân işleri İskân işleri tamamen tasfi- ye edilmiş gibidir. Mevcut ve mahkemelik pek az dosya hal. muşta. Sanayii tezyiniye Ankara caddesindeki sanayii tezyiniye ve tezhip mektebi Yüksek san'atlar akademisine nakledilmiştir. Bulgaristan seyahati Dün vilüyete bazı gençler müracaat ederek Sofya ve Var- paya seyahat tertibi için müra- tün masraf olarak yetmiş beş lira alınacak ve seyahat 29 tem muzda başlayarak 12 gün süre- cektir. Temmuzun on beşinde de bu raya Bulgaristandan bir say- yah kafilesi gelecektir. Vasiyetname Açıldı Validei Hidivi kimlere ne bıraktı? Geçenlerde Bebekteki sahil saraymda vefat eden (o Validei Hidivinin vasiyetnamesi Mısır- da açılmıştır. Merhume oğlu Prens Meh- met Ali, Abbas Halim Paşalar, kerimesi prenses Hatice, diğer kerimesi prenses Nimet Kema- leddin Hanımlarla bunların ev. lât ve ensaline 6000 feddan (4000 metre murabbaı tutan Mısır dönümü) bırakmıştır. Bundan başka sabık Hidiv Abbas Hilmi Paşanın kerime- leri Emine, Fethiye, Şevket Hanımlara ve Abbas Halim Pa şanm kerimeleri Vicdan, Keri- me, Emine, Tevfikiye, Nimet, Zeynep Hanımlara validei hidi vin diğer kerimesi Nimet Hanı mın oğlu Adil Cemil Tosun B. ile bütün tadat olunan zevatın evlâtlarına ve bülün ensaline 700 feddan arazi vakfedilmiş- tir. Prens Abbas Halim Pi kerimelerinden biri Berlin sefi- rimiz Kemaleddin Sami Pa- şanm zevcesi biri Naci Beyin zevcesidir. Hidiv Abbas Hilmi Paşanmı kızları Şevket Hanım da İstanbulda evlenmiştir. Valide Hidivinin arazisin- den 20170 feddan arazi bayrata rinin mikdarı da İngilterenin 800 tayyaresine karşı, Fransa- da 1,300 tayyare vardır. Bütün bu rakamlar ve muka- yeseler.. devletlerin harbi u- mumiden evvelki sarfiyatlarına nisbetle, silâhlanmek için şim- di daha ziyade para sarfettik- lerini gösteriyor. Hem de Lo- karno gibi mukavelelere, Kel log misakı gibi harbi ilga eden anlaşmalara ve Cemiyeti Ak- vam gibi sulhu idameye hiz- met edecek beynelmilel | teşki- ğer iki fırka lideri olan Baldwi hak etmiştir. Ancak Churchill miştir. Harbi umumi içinde Bahriye Nazırı olan bu zat, Av- rupanın Rusyanın istilâs teh- İikesine maruz bulunduğunu ve Fransız ordularının bu isti- lâyı defedebileceğini yegâne lâtlara rağmen... Mac Donald j İ meğe taraftar olanların ittifas i şayanı dikkat bir nutuk söyle- | Mazhar Osman Bebekte Valdeihidiyi daire müdü- rü Ali Beyin yalısını soyan hez kafilesinin ele başılarmdan olan Ö- merin bir cürmün takibatından kur- tulmak için adam öldürmek cürmün den dolayı idamı talebile Ağırcezaya tevdi edildiği malümdür. Katil Ö- mer, birkaç celse sonra aklında bo- xukluk olduğunu gösterir bazı gay- ri suuri hareketler yapmağa başla” ması üzerine Balarköy himarhenesi- ne gönderilerek orada müşahede al tana alınmıştı. Ömerin akli vaziyeti hakkında bimarhane müd por, mahkemece müphem Mazhar Osman Beyin bizzat gelip izahat vermesine karar verilmişti. Mazhar Osman Bey; dünkü celsede tatı bulyavi hali vardır. Reis Hasan Lütfi Bey sordar — Temaruz ettiğine göre şu hal de deli değil. — Gelebilir efendim, — hastalığı mahkemeye gelmesine mâni değildir Mahkeme, neticede Ömerin cel- bi kararile muhakemeyi 29 temmu- za talik etti. ii Hayrattan istifade edenler PE numa dairesinde çalışam memurlar, hsdemeler, harem ağalarına da ime mikdar- da maaşlar bsğ ştar. Mirastan mahrum kalan ye- göne zat Hidiv Abbas Paşanın oğlu ve Velidei Hidivinin toru- nu Abdülmümindir. Dini işlere senevi 948 lira bı yakmıştır. Bu para ile ecdadı. nın mezarlarında dunlar yâpı- lacak, kurbanlar kesilecektir. Ayni zamanda Vasiyetname Ka hirede bir Darülâceze açılması- nı âmirdir. Buraya senevi 1640 Mısır hi- rası tahsis edilmiştir.50 kişilik olacaktır. Buraya girebilecek. ettiğini binaen- aleyh Fransanın kara kuvvet- lerinde lüzumundan fazla ten- zilât yapılmasının tehlikeli ol- duğunu beyan etmiştir. Ancak şu muhakkaktır ki, Churchill, İngilterede ufak bir zümrenin fikirlerine tercüman olmakla beraber, büyük ekseriyet Baş- vekilin o tarafındadır. e Chur- chill'in nutkunu tenkit eden yazılarda buna şüphe bırakmı- yor. Esasen ber üç fırkanın da bu noktada birleşmeleri İngil. terede silâh masraflarmı indir- ka yakın bir ekseriyet teşkil et- tiklerini gösteriyor. Silâh masrafları acaba ne nisbette ve ne mikdar tenzil edilecek? Bu, gelecek sene Ce- nevrede malüm olacak, Ancak geçen gün İngiliz ricalinden Lolrd Cecil, bu vesile ile irat ettiği bir nutukta asgari (e 25 tenzilât yapılmasını ileri sür- müştü, Bu nisbet tabii kat'i o- gg” rier 9 saattan fazla Çal - ceza'da dinlendi... e Bey dün Ağır Bebek sirkati muhakemesi ve Mazhar Osman beyin muhakemede şehadet ve mütaleatını serdeylemesi.. i Avukatların seyahati Mahkemelerin tatiline tesadüf e- den 21 temmuzda şehrimiz barosu. na mensup avukatlar büyük bir Av. rupa seyahati yapmağa karar. ver mişlerdir. Avukatlar Romanya tari: iile ve Varşovadan geçerek tâ İa- kandinavyaya kadar gderek cümu- diyelerde bir tenezzüh yapacak ve Paris tarikile şehrimize dönecekler. dir. Seyahat masrafı 850 lira kadar tutacağı için iştirak edenlerin mik- tarı pek çok olduğu tahmin edilmek tedir, Yılmaz davası Halkı biribiri aleyhine tahrik e der mahiyette neşriyatla o bulunan Yılmaz gazetesi aleyhindeki davaya tommuzun 13 üncü pazartesi günü ıstırılamayacaklı Belediyede İ Otobüsler Talimatı Talimatnameye madde daha ilâve edilecek iki te vali ve belediye reisi Muhid | din Beyin riyasetinde - bir içti- ma aktederek, otobüs talimat- namesinin son tetkikatını yap- mıştır. Talimatname dün ak- şam matbaaya verilmi ; Bu gün değilse bile, yarn ve edil, Bu da bir şofö n günde azami dokuz saat çalışmasıdır. Bir otobüs sahibi | muhakkak iki şoför kullanmak mecburiyetindedir. İki şoförü olmayan otobüs sahiplerine mü | saade edilmeyecektir. | Bundan başka otomobillerde | olduğu gibi, otobüslerde de pen cereler camdan olmayacak, mi kadan yapılacaktır. Bu suretle herhangi sarsıntıda camı kı | geçilmiş olacaktır. ji Sinamalarda gala Bar, sinema, lokanta ve em- yerler için daimi en- sınıf ve fiyat talimatnamesi ya nin bilhassa sinemalarda fiyat- ların tesbiti hususunda büyük faydası olacaktır. Bu talimatnameden sonra hiç bir sinema gala veya “fev- | kalâde gece,, ünvanlarile fiyat ları ikide bir yükseltmeyecek- tir. Çünkü fiyatı bir geceye mahsus olmak üzere daha yük- #eltmek sınıfın bir derece yük- selmesini mucip olacaktır. Dört ahır kapatıldı Ahırlarını ıslah etmediklerin 3 üncü ceza mahkemesinde başlana caktır, ; Arap Mehmedin katili mahallesinde arabacılar kâhyası A- rap Mehmedi öldüren Zaferin dün muhakomesine Ağırcezada devam edildi ve birkaç şahit dinlendi. Di. ğer bazı şahitlerin celbi için muha. keme kaldı. ler müslüman ve muinsiz kim- seler olacaktır. Ayrıca Mısırda bir kız mektebi tesisi de Hidiv validesinin vasiyetleri arasında dır. N Etibba odasında Etibba odası hey'eti idaresi dün öğleden sonra doktor Tevfik Salim Paşanın riyaseti altında toplanarak, doktor- ların kazanç vergisi hakkında Ankarada yapılan teşebbüsler etrafında görüsülmüştür. İç- timada bası doktorlar ara- sındaki ihtilâflar da mevzuu işlerle uğraşan bazı ricalin şu- bat 1932 konferansından ne ne- tice ümit ettikle itibarile, Cecil'in nutku şayanı dikkattir. Üç günden beri Irak kralı Feysal Hazretleri, misafirimiz bulunuyor. Krala Irak Başve- kili Nuri Sait Paşa ile Maliye Nazırı Rüstem Haydar Bey refakat etmektedir. Misafirle- rimiz Andarada Reisicümhur ve hükümet erkânı tarafımdan samimi bir kabul görmüşlerdir. Dünden beri de İstanbulda bu- lunuyorlar Kral Feysal, Anka- radaki temaslarından sonra İs: tanbula hareket etmek üzere iken bir tebliğ neşredildi. Teb- liğde hükümet erkânımızla ya- pılan temaslarda iki devlet ara- sındaki iktısadi münasebetlerin takviyesi mevzuu bahsedildiği ve bir ikamet ve ticaret muka- velesinin imzasına çığır açıldı- den yeniden dört inekçinin ahı rı seddedilmiş ve inekleri soka- ğa atılmıştır. Dün bu inekçiler belediyeye müracaat ederek şi- kâyette bulunmuşlardır. Vazi yet K Esnaf ruhsatiyeleri Esnafa verilen ruhsatiyeler belediyeden kaymakamlıklara devrolduktan sonra, bazı esnaf kendi cemiyetlerinden ayrıca hüviyet varakası alınmayacağı zehabıma kapılmışlardır. Beledi ye keyfiyeti esnaf cemiyetleri- ne bildirmiştir. Sokakta tamir edilen otomobiller Salı günkü otomobil faciası dolayısile, meselenin teknik ci- hetini tetkik eden seyrüsefer merkezi mühim bir noktayı ha tırlatmıştır. Bundan bir kaç ay evvel seyrüsefer © merkezi otomo- biller ohakkında bir rapor tanzim ederek belediye iktısat müdürlüğüne göndermişti. Bu raporda, otomobili cadde üzerlerinde durdurülarak tamir ettirilmelerini menetmek lâzım geldiği zikredilmekte idi. En küçük bir muayene | bile olsa ğı bildiriliyor. Hududun ve hu- dutta asayişin temini için de tatbikata geçilecektir. Talimat (İl nameye yeni bir madde daha İİ rlarak kaza vukuumun önüne || geceleri Ni cümence ihzar edilmekte olan |İll kında çıkacaktır. Talimatname ||| Belediye operatör Emir. li bey zamanında evlere İl numero koydurdu. Her İ evden numero pilakası başına elli bir kuruş tah- sil edildi. Muhiddin bey | Belediyeye geldi, Emin beyin beyaz zemin üze- rine kırmızı > rakamlı pilakalarını . beyenmedi, kırmızi zemin üzerine İl beyaz rakamlı pilaka- il lar yaptırdı ve her ev- den elli bir kuruş tah- sil edildi: Harf inkılâbı | oldu, numeroların değiş- İl mesi icap etti, bu defa da emaye pilakalar ya- | pılarak evlere takı'dı. tekrar her namero Başı- İl na elli bir kuruş tahsil İl edildi. : Bununla beraber İs- İl tanbulda her eve sabit bir numero kondu mu? Hayır! Halâ her evin bir kaç numerosu vâr. | Şimdi tahriri mâsakkafat | heyetleri de konan nume. roların yanlış olduğunu iddia ederek,bütün pilaka İİ Zarı iptal ediyorlar ve İİ yerlerine yeni numero- lar hoyuyorlar. Belediye reisi beyden | İİ işlerin selâmeti namına, hangi numerolara sahih ettiğini, Soruyoruz. Dönizde: Tarife komisyonu tetkikata beşladı Liman tarife komisyonu dün ilk içtimamı yapmış ve ibzari muamelâtla meşgul olmuştur. Komisyon ilk olarak liman şir- keti navlunlarını tetkik edecek tir, Kayıkçıların imtihanı Yeni belediye kanunuu muci bince yapılacak olan kayıkçı ve salapuryacıların imtihanı gele- cek perşembe günü yapılacak- tar. Güzel san'atler birliğinde d Güzel san'atler birliği ede- biyat şubesi dün saat beşte kendi aralarında bir çay zi- yafeti vermişlerdir. ri hiç bir otomobil cadde üzerin. de durdurulamaz. Muhakkak | bir garaja çekilmek lâzımdır. İ İktisat müdürlüğü bu raporu tetkik elmiş ve faydalı bula- rak bazı mütalea ilâvesile dai- mi encümene havale etmişti. Fakat aradan zaman geçmesi- ne rağmen bu rapor, encüme- | nin bir çok işleri arasında tet- kik edilmemiş ve seyrüsefer ni- zamnamesine bir madde olarak ilâve edilmemiştir. > 2 ait olan hissenin 9ç 10'u v evvelce alınan tedabirin alâka- darlar tarafından hüsnü niyetle tatbik edildiği de kaydedilmiş. tir, Irak kralının bu ziyareti, iki devlet arasındaki samimi mü- nasebalı takviye etmeğe hiz- met edecektir. Türkiye ile Irak Osmanlı imparatorluğunun en- kazı üzerinde filizlenmiş iki fi- dandır. Tarihimizin - uzun bir devrinde bsraber yaşadık ve bu beraber yaşayışla yekdiğerimi- 2i iyi tanıdık. ye ği Irak ile Türkiyenin; semimi dost olarak yaşamaları her iki devletin de menafii iktizasıdır. Her iki devletin müştereken alâkadar olduğu Şark meselesi vardır. Bu meseleye karşı ge- rek Irak, gerek Türkiye ayni vaziyettedirler. Sonra Irak pet- rolleri meselesi vardır. Malüm- dur ki, Musul meselesinin hal- Hinden sonra Türkiyeye Iraka | ai mesi kabul edilmişti. Petroller henüz istismar edilmiyor. Fa- | kat bütün tertibat yapılmıştır. ve bir kaç sene içinde başlaya» I caktır. Türkiyenin 95 10 his- sesini almağa başlayacağı müd deti de ilk taksiti aldığı gün- | den itibaren işleyecektir. Irak, yakında Cemiyeti: Akvama recektir. Cemiyeti Akvama rerken, bütün komşu devletler. de münasebatınn muntazam | olduğunu Censvrede göster. mek mecburiyetindedir. Velha- sıl Türk - #rak dostluğu, tari siyasi ve iktısadi bir zarurettir. Kral Feysal kendi gözile gör- | müş olmalıdır ki bu samimi dostluğa ve bunun devamına hükümetleri başta olmak üzere bütün Türk milleti tar: e Türk — Irak dostluğu şark