10 Temmuz 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

"HARİCİ HABERLER.. Mütehassıslar bu hafta toplanıyor İTTİ TERİ 7 Şİ Ş No:57 Yazan: M. “ Harpisteriz!,, Yavuz Efganistanda ilk me Almanya ' kendisine Küle n paraları ancak iktisadi | vSan meclisi açıldi y İ ANKARA, (A.A.) — Kâbilden gelen malümata gayelere sarfedeceğini taahhüt etti.. İ çan padişahi Nadir Şah ayın sekizinde Meb'usan Mecli maştır. Bu meclis Efganistanın ilk parlâmentosudur. Gandhi Beynelmilel zirai kredi şirketi Papaya'da şöyle haber gönde- rildi: Salip nihayet Ayyıldıza galebe çaldı Londrada | Atina mektubu rf. vamomseman <7 e e Bir taraftan diğer taraftan imparatorun bu mektubu krala çok tesir etmiş- ti. Ayni zamanda , hiristiyanlık âleminde büyük bir nüfuzu ©- lan Kardinal Jülyen Sezarini de, Türklerle imzalamış oldu- ğu muahedeyi boz için kral Ladislavs”ı tazyike başla- eniştir. Ladizlavs ne yapacağmı şa- gırdı, meclisi topladı, bu müş- kil vaziyet karşımda ne yap- mak lâzım geldiğini müzakere etti, Bu tarihi mecliste, Papanın mümessili Kardinal de hazırdı. Kardinal Jülyen söz aldı, bü tün heyecan ve belâgatile bir nutuk irat etti: İslâmlarla ya- pılan yeminin hükmü olmadığı hattâ bu muahedeye sadık kalmâk günah olduğunu dini ve tarihi misallerle isbat et Kardinalin nutku hazırunu ti Türkler aleyhine çevir olan ni, mamile yen, meclisten çıkarken, Papa'ya şu haberi göndermiş- ti “Salip, nihayet, galebe çaldi!,, Her tarfta “harp sadalaı yükseliyordu, sene içinde Türkleri Avrupa top- vağından kovmağa etmişti. Ay yıldıza isteriz, kâmilen iyan âlemi bü | yük bir s« çirecektir. Çünkü Türkleri Av- | çıkarmağa | rupa toprağından ahdettim.,, Kralın bu yemini her tarafta ılanmıştar. bu büyük tahayyül ettikçe den çıldırıyorlardı. Kral Lâdislâvs o ordusunu tarzim ederek yola çıktı. Tuna günü sevinçlerin- yı geçti rastgeldiği yerleri ala- | geldi. | rak (Varna) ya kadar Bu seri yürüyüşü takip eden Kralın sözünde duracağma ve kat'i surette muzaffer olacağı» Müttefikler Varna önünde toplandılar. Lâdislâvs (Varna) aldı. Ve Bizans'a doğru yü- ek istedi. Bizans etrafındı Türkleri denize dökeceğini ilân etmişti, am bu sırada siz, (Lâdis- lâvs)m müttefik ordularile Var naya geldiğini haber almıştı. nız, Bu hâdiseyi Bizans imparatoru bir gece bana şu suretle hikâ- ye etti: - Sultan Mehmet genç ve tecrübesiz bir Padişahtır. Müt- tefiklerin Varnaya geldiğini işi dince şaşırdı ve babası Sultan Mahmuda haber gönderdi: “Ben istirahate çekildim. Sen Padişah isenküffarı defet.. Ve Fransa, on gün devam eden çetin bir pazarlıktan sonra ni- hayet Hoover'in teklifini kabul etti. Amerika Reisicümhuru, 1 temmuz 1931 & nden 31 baziran 1932 tarihine kadar hü meni arasındaki borçların Belçikanın kaydi ihtirazisi mü- himdi. Yalnız, Belçikanın har- bi umumide çok tecavüze uğ- ramış ve harap olmuş bir mem- leket olduğunun nazarı itibare alınması talep ediliyordu. Fransaya gelinci ansızla- rın kaydi ihtirazileri esaslı idi. Göârçi Fransızlar Hoover pro jesini tamamile hükümsüz bi- yakmak mümkün olmadı derhal anladılar, Bunun için projenin şümulünü mümkün Kardinalın, | ilâ ordunuzu tamamile benim İ l i İer bir taraftan müttefik ordula emrime verirsen, derhal kalkıp gelirim!,, Dedi. Sultan Meh- ten sonra tekrar babasına ha- emrinize âmâdeyiz!,, Bu ce- vap üzerine Sultan Murat Ma- nisadan kalktı,Geliboluya gel- di. Burada FI Kardina- linin gemilerini gördü. Oradan Boğaziçine geldi. Halil Paşa karşı sabiletopları yerleştirmi geçidi müdafaa ediyordu. Sul- tan Murat bu noktadan Rume- liyi geçerek Edirneye gitti. Bi- zansın müttefik orduları karşı- sında bir şey yapamıyacağını bildiğimiz için, zavallı Padişa- hın bu lüzumsuz gayretine sa- dece gülüyorduk. Sultan Murat Edirneye va- rınca derhal yeni bir ordu ha- zırlamıştı. Bu ordu çok kısa bir zaman zarfında Varnanın önü- ne vardı.,, O günlerde imparator fena | haberler almağa (başlamıştı. | Ben sihir ve büyü ocağının ba- | şından kalkmiyordum. Kili rın muzafer olması için sabah- lara kadar dualara devam eder- ken, bir taraftan da biz cinler ve perilerden istimdat ediyor- duk. Varna önlerinde iki ordu te- masa gelince, büyük ve müthiş bir harp başlamıştı. muharebe- in ilk günlerinde faikiyet hi- anlardaydı. Türkler fazla zayiat vererek geri çekilmişler di. Müttefik ordular kumandanı | (Yanaş), Kral Lâdislâvs'a ih- tiyat ve itidal tavsiye ediyor ve birinci Ehli Salip ordusunun (Nikbolu)da uğradığı âkibeti hatırlatıyordu. Türkler uzaktan, ww makzettiği muahedey rağa takarak, uzaktan Krala | gönderiyorlardı. Muharebenin en kızgın bir za manda idi ki, Kral, Kardinalin teşvikile, ihtiyat ve müdafı dan taarruza geçmişti. Bizans | imparatoru hâdisatı mörak ve alâka ile takip ediyordu. Ehli Salip orduları, kuman- | danı Yanoş'u dinlemediler ve Kralın emrile Türklere hücum Türk kuvvetlerinin ön safın- daKahraman (Hızır) Bey bu- lunuyordu. Kral, Türk ordusunu başın da Sultan Muradın bulunduğu- Bu haber alınca o kadar çok s6- ben yakalamk rek atım sürdü, Türk kuvvetle rile bu derece istihfaf, eden Kral ön safta, birden, Hızır Be yin mızrağıle yere düşmüştü. Türkler, Ladislâvs'ın kafasını mertebe darla: ni takip ettil, Hoover - projesinin şümulünü darlaştırmağa matuf o mukabil teklifleri geçen haftaki icmalde etraflıca tetkik edilmişti | Fransanm, Almanyaya müm | kün mertebe az, Amerikanın da Almanya'ya mümkün mertebe çok menfaat temin etmek ga- yesile giriştikleri müzakere, u- zun bir pazarlık | şeklinde on gün sürdü. İki gün evvel, neş- redilen bir tebliğde itilâfin e- sasları hulâsa edilmektedir. hulâsaya göre, Fransa esas iti- barile Hoover'in teklifini kabul etmektedir. Yani Almanyadan bir sene tamirat borcu alınma- yacaktır. Şu şartla ki A a da Fransadan borçlarını ne istemiyecektir. Ancak | | se- AL| | tediye edileceği meselesi Hazırlanıyor ———— Ağustosun on beşinde İngiltereye gidecek BOMBAY, 8 A.A. — Gandhi, 15 ağustosta Moolsan vapurile İn- giltere'ye gidecektir. Nazırlar mecli si, Gandhi'yi İngiltere'nin üzerine a- lacağı hisse hakkında hakeme müra caat edilmesi h hassa duyumu umumiyeye dahil bulunan aşırı denizler askeri sevkiyatı masa- rifi hakkında israr etmeğe memur eylemiştir. usunda ve bil / Torpil döken yeni bir tahtelbahir Taranto 8, (A.A) — Te ranto tezgâhları, yeni bir torpil döken tahtelbahir ha- | zırlamaktadır. Bu tahtelba- hir, İtalyan donanmasının en büyük tahtelbabri olacaktır. Tahtelbahrin tulü 89 metre olacak, deniz sathında 15 ve | deniz altında 8, 5 mil sür'ati | bulunacaktır. Hacmı istiabisi 1,500 ve yahut 1,900 ton olacaktır. Silahları 533 mili- melrelik torpil atmağa mah- sus altı top ile 120 milimet- relik 2 top ve yeni sistem 40 torpilden mürekkep ola- caktır. Mazot ve benzin ih- tiyatı, tahtelbahrin bu mevadı | tedarike lizum görmesine ha- cet kalmaksızın 12,009 mil mesafe katetmesine medar olacak miktarda bulunacaktır. Sovyetlerin Iran şahı- na bir hediyesi Moskova 8 (A.A.) — Hü. kümet, İran şahına St grade Fabrikalarında yapılmış bir teraktör hediye etmişti İran ziraat nazırı Bu he: yelerin İramı Rus şuralar itti- hadma bağlıyan | dostluğun yeni bir delili olduğunu be- yan etmiştir. ine kesmişler, nakzettiği muahede ile beraber mızrağa takarak, düşmana doğru hücuma baş- | lamışlardı. Kralın âni olarak böyle, feci bir âkibete uğraması müttefik orduları şaşırtmıştı. Sultan Murat, böylece müt- | tefik ordularını başmdan vurun | ca,düşman saflarında umumi | bir inhizam başlamıştı. Türkler bu inhizamı öyle feci bir hale koymuşlardı ki, mütte- fik ordulardan pek az kurtula- bilmişti (Bitmedi) yesi şarta tabi olmayan kısmı: | nı Fransaya ödeyecektir. Fran- sa, bunu beynelmilel tediyat bankasma yatıracak. Bu ban- ka da parayı Almanyaya ikraz edecektir. Yani netice itibarile Almanyadan para ri çık mayacak demektir. Fakat Fran sanın bu uzun muameleyi yap- ar etmesi, Young plâ- ıkâminda bir tadil ya- nı tebarüz (ettirmek | Fransa, Almanya'ya ik- raz edilecek bu paranın yüzde | yirmi beşini, vasati Avrupa dev letlerine, yani Fransanın müt- tefiklerine ikraz edilmesini is- teyordu. Fakat Amerika bunu kabul etmediğinden (Fransa | Almanyaya ikraz edilmesine razı olmuştur. İkinci bir ihtilâf noktası da | tecil edilen paranm ne zaman idi, Amerika; 25 senede tediye ed mesini teklif etmişti. Fransa ise gelecek sene def'aten hep- manya, tamirat borcunu, tedi. | sinin de tediyesini ileri sür- | İ haz Hoover teklifi ve Yunanistan ATINA: - Bu mektubu yazdığım sıralarda, Hoover, teklifi etrafındaki Fransız - Amerikan müzakeratımın pe safhada olduğunu bilmiyoruz. Bundan evvelki omoktubumda Yunanistanın Amerikan karşı serdettiği mülöhazalardan bah setmiştim. O zamandan beri müsbet vakialar karşısında bulunuz yoruz. Başvekil dün akşam muhalefet reisi Çaldı verdiği cevapta dedi ki: — Bu teklif sadece teşmil edilseydi, Yunanistanın şikâ: yete hakkı olmazdı. Fakat maalesef teklif şarktaki temirat borçlara da teşmil edilmüştir. mecliste is'in istizahına Almanyaya M. Venizelos bu noktada, harp borçları ve tamirat bedelleri tesbit edilirken Lâheyde Amerikanın kavrayamamış ol bu şekil olan gayesi ile ta- alup bitenleri na stfediyor. Zira tel de tevsii, mak: ban r. Bu yüzden Yu kl ye kadar bir sene zar- funda 230 milyon drahmi zarar “et Yanan nanistan 1 temmuz 1931 den miş oluyor. Onun içindir ki bütçesi cezri surette değişmiş ole Yunanistan bu haksızlığın ta ington hükümeti nezdin de teşebbüsata girişmiştir. Başvekil merlisteki sözlerine şu suretle niha- beyanatmda izah ettiği gibi, Ameri. kanın maksadı buhran karşısında bütün dünyayâ nefes aldırmaktır. Binaenaleyh * Yunanistanın — halı noktai nazarımda muzaheret görece- ğine emniyeti kâmilem vardır. Yunanistan başlıca talepleri İ sunlardır: 1 -- Moratoryomda inşe- den mütevellit harp borçları da da- | hil midir? Buğdaydan dolayı Yuna- nistanin Kanadaya daha 448 milyon drahmi borcu vardır bu taksiti 42 milyon drahmidir. seneki — mesi talep edilecektir. (Takriben 1,760,000 altın mark — 32,180,000 drahmi) tekbif dolayısile Çekoslovak ya 700 milyon drahmi kazanacağına göre, çok bir şey ziyan etmiş olmıya caktır. 3 — Yunanistan Moloff - Kı fandaris itilâfı mucibince Bulgarista- na olan tediyatınında istisna edilme sini isteyecektir. Moratoryom müd- detince, Yunanistan Bulgaristana ödeyeceği senelik taksit 68,000,000 drahmi © tutuyor. 4 — Makedonya fransız ordusu levazimi için, Fran- #anm Yunan milli bankasma olan borcu — ki senelik takı yon tutuyor — bu pi. İ yesine devam edilme: tanım bu teşebbüslerin hüsnü ne- tice vereceği pek zannedilmemekte- | dir. Ancak Atina hükümetinin talep lerinden bazılarının kebul edilmesi muhtemel görülmektedir. fa göre, tecil edi- len taksitlerin tediyesi 1 tem- muz 1931 tarihinde başlayacak | ve on taksite ayrılacaktır. Al manlar, 1935 senesinden evvel, bütün tamirat mukavelesini de- giştireceklerini ümit ettiklerin- den, bu kaydin pek o kadar e- hemmiyeti olmasa (gerektir. İ Doğrusunu söylemek lâzım ge- lirse, tamirat borcunun bu ka- dar sene devam edebileceğine ihtimal vermek te hayli müş- kildir. Fransızlar, tecil edilen tak- sitlere ait paraların, Almanya tarafıdan teslihat için sarfedil- miyeceği © hakkında Alman- lardan bir vait koparmak iste. mişlerse de buna muvaffak ola- | mamışlardır. Yalnız Başvekil Brüning, Almanyanın bü pi yı memleketin iktısadi inki fı için sarfedeceğine dair bey: natta bulunmuştur ki, bu beyi nat tebit bir mukavele mahiye- tinde değildir. Almanya, sen Versay muahedesile silâh- teklifine | Toplanılacak Amarika konferansa müşahit gönderecek PARİS, 8 A. A. — Almanyanm Paris sefiri M, Fon Hossh başvekil M. Lavala iki vesika tevdi etmiştir. Bu vesikalarda Almanya bükü- meti moratoryom plânmın tatbiki kalacak derden bağ kn bir yere tahsis ve sarfetmiyeceği etmektedir Sefir, Fransız - Amerikan müzake relerinin itilâfla meticelenmesinden Almanya hükümetinin büyük bir memnuniyet duymuş olduğunu da İ| neticesinde elinde membalarını iktısadi gaş ni resmen taahhüt M. Laval'e söyler | Mutahassıslar konferansı | PARIS,SA.A. — Mutahasstelar İ konferansı, 17 Temmuzda Londrada | topimnacaktır. ime, VAŞINI ye nezareti, Londrada — toplanacak mutahassıslar konferansına Ameri- kanın bir müçahil haber vermiştir. göndere | ekili M. Castle | bugün söylediği bir nutukta demiş- nh M nebi hükümetlerin borçlarına sit Hoover'in ee devamlı surette tadili hususunu ne İ derpiş, ne de teklif etmiş olmadı açıktan açığa beyan eylemeği bil bassa arzu ediyorum. “Hoover plânının yegâne gayesi bütün dünyada hültüm sürmekte 0- lan iktisadi inhitattan doğan vaziye te muvakkat bir hafifletme bulmaktan ibarettir. Ru hususta yapılan müzakerele. tin devamı müddetince bilümum iti- İ lafların tamamiyeti daima muhafaza edilmiştir. çaresi Çekoslovakya ne kazanıyor PRAG, 8S A.A. — “Prager Tageb- latt” yazıyor: Hooverin teklifi Paris olundu- Çekoslovakya inden itibaren meriyete gire cektir. Bütçenin moratoriyum'dan istifadesi 233 milyon korona baliğ olmaktadır. «| Brüning Paris? gitmiyecek | PARİS, 8 A.A. — Echo de Paris | kan (Halkın Sesi) de Pertinax imzasile çıkan bir max kalede deniliyor ki mütehassılar konferansından sonra hükümetler arasında da bir konferans yapılması zaruri görülmektedir. Bu ihtimal bi- si şüphesiz memnun edecek ve bize hoş görünecek birşey değildir. Çün- ki Young plânının yeniden (| tetkik mevkiine konması tehlikesi vardır. Almanya ile yeni bir mukavele yap- mak zarureti hâsıl olmuştur. — İşin en felâketli noktası şudur ki Alman ya daha şimdiden eksiksiz bir mora- toriyum elde etmiştir. Hoover bey- annamesi neşredileli beri Almanya bir kaçınma siyaseti takip etmekte. Treni tecrit edilmiştir. Şim- *di teslihata altına konulması garip olacak- tı. | Ancak Fransız gazeteleri, bu taahhüdün Almanya'dan alınmamış olmasını tenkit edi- yorlar, Diğer taraftan bazı Al- man gazeteleri de Brüning ta- rafından bu mesele etrafmda beyanat şeklinde bile sö lenmesini hoş görmediklerini yazdıkları kuvvetli makaleler- le anlatmışlardır. Bu izahattan anlaşıldığı üze- re Hoover teklifi esas itibarile değişmiş değildir. Esas baki kalmak şartile, Fransa, on gün müzakereden sonra yalnız şe- killerde bazı ufak tadilât yı tırmağa muvaffak olmuştur ki, bu muvaffakiyet te Fransaya Amerika ve İngilterede halıya mal olmuştur. Bütün devletler, Hooveri'in teklifini tehalükle kabul ettikleri halde Fransanın uzun pazarlığa gi- rişmesi, Amerika efkâr umu- | varidat | nin sür'atle ıslal a müşait gönderecek! STON, 8 AA. — Harici. | bir filim çevirilmesine verilmi CENEVRE, 9 (A.A.) —21 mayıs 931 tarihinde bi nelmilel zirai kredi şirketi ihdası hakkında tanzim edil kaveleyi İngiltere hükümeti kendi, ve şimali bugün imzalamıştır. Ayni mukaveleyi muhtelif tarihlerde a, Belçika, İngiltere, Bulgaristan, İrlanda Es İtalya, Letonya, Lüksefi Bolonya, Portekiz, Romanya, İsviçre Çekoslovakya, Yu ya hükümetleri imzalamışlardır. Sığır cinslerinin ıslahı için İZMİR, 2 (A.A.) — İzmir vilâyetince sığır hayvan cigli” karrür etmiştir. Bir komünist tardedildi| İZMİR, 9 — Bulgar komü- nistlerinden Nikola bugün hu- dut haricine çıkarılmıştır. İş kanunu ANKARA, 9 — İş kanunu lâyihası iktısat o vekâletinden, hey'eti vekileye tevdi edilmiş. | İtir. L | resinde müzakere edilecektir. âyiha, gelecek içtima dev Kıçı kırık çetesine karşı ADANA, 8 — Kadirli civa- rında türeyen eşkıyanm bir an evvel izalesi ve o mıntakanm viye suretlerinden herhangi birinin | haydutlardan temizlenmesiiçin bu mıntakada “İzalei Şekavet” Kanununun tatbiki muvafık gö | rülmüştür. Bu kanuna göre her | İ köylü, haydutları imha için fi- | len çalışmıya mecburdur. Cümhuriyet Türkiyesi filme alınıyor ANKARA, 9 — Türkiye'- nin cümbhuriyet devrindeki te- rakkiyat ve inkişafı hakkında karar Bu iş için iktısat, maarif, dahiliye, milli müdafa. a vekâletleri dan mürekkep bir komisyon teşkil edilmişti murahhasların- Komisyona iktısat vekâleti Neşriyat müdürü Cevat Rüştü B, riyaset edecektir. Nefretle karşılanan bir| makale ANKARA, 9 — İzmirde çı- gazelesi “Meclis kararını veredursun, millet kararmı vermiştir” lığı altında bir yazı yazmıştır. Bu yazı Millet Meclisi mahafi- linde takbih ve nefretle karşı- lanmıştır. Makale meclisin manevi şah sıyetini tahkir eder neşriyat suretinde telâkki edilmektedir. Bu sebeple gazetenin mahke- meye verilmesi muhtemeldir. M. Brüning ile M. Von Curtius davetimize henüz cevap vermemi, erdir. Paris'e ne zaman gelmek lüt- Funda bulunacaklarını da bilmiyoruz miyesi karşısında Fransayı, ci- han iktesadiyatının engel olan bir devlet de bırakmıştır. Amerika gaze- teleri, Fransaya Amerikanm harbi umumi içinde yaptığı hiz metlerden, Fransayı Almanla- rın elinden Amerikanm kurtar- dığından o bahsetmektedirler. Bu neticeye göre, Fransa da di- ğer devletler gibi, teklifi derhal kabul etseydi ağlebi ihtimal, kendi namına daha iyi hareket tmiş olacaktı. Çünkü Fransa yhindekki propaganda, 1921 senesinde Waşington konfe- yansı sıralarındaki propaganda- Esasen 1921 sene- aleyhine Amerika gazetelerindeki neşriyat, harbi umumiden sonra Amerikanın Fransa hakkındaki ilk sukutu hayali olmuştu. Her halde gün- den güne tebarüz eden vaziyet | Fransanın siyasi yalnızlığını daha ziyade kat'ileştirmekte- | dir. in beheri 200 a havalisinde olan bu buğalar vilâyetin muhtelif kazalarmdaki köylere olunacaktır. baş- | er liradan 44 buğa alını Kargı çiftliğinden al Izmirde sıcakla İZMİR, sıcaklar gittikçe artımal 9 — Memlel Derecesi hararet 25 e çıksi İ Bir memur iş başmda çi ken sıcağa tahammül edeğitet rek bayılmıştır. Tahrirleri ikmi se -edilen mahallel&ps Fatih tahriri müsakkal ihte kmal ederek İ lamıştır. | Samatya tahriri müsal Hüsam komisyonu ise Samatyad sap İlyas, Sancaktar Ha din mahallelerinnin tal ikmal ederek Hacı Hüsej ğa mahallesinin tahririne kün ve hane tahrir edil İ güne verilmiştir. Şimdiye kadar tahrir i tebliğ edilen ihbarnamel | hallâttan vasati olarak U raz istidası gelmiş ve yonce tetkik edilerek şubelerine iade edi Şehremini tahri; pı haricinde üç mahalled teşekkil bulunan Merkez di mahallesinin dar emlâk tahrir odi | velleri mal müdürlü; miştir. Bu komisyona da liye şubelerine tir. tir. kalgılü mercudur. zırlık olmak ü vam kama Mac Donald miyetli bir nutuk söyleni letlerin ordu ve donanmi lan bu masraflara nazari ti celbetmiştir, İngiliz Bi line göre İngilterenin ması için masrafı harbi miden evvelki mikdars mışıtr. Diğer taraftan kanım (36) milyon | Fransanın (5) milyol İ nın da 1,250,000 in; | azalmıştır. Ancak wi ne nisbetle, bütün | bahriyeleri için sarfettik! ra mikdarı artmıştır. yaptıkları masrafları ru” se ederek tedricen artmak rt A lamışlardır. Kasap İlyas 19 lesinde 381, Sancaktar Hi din mahallesinde de 3058: cetvelleri Fatih mal müd | edilen ve emlâk sahipi fat komisyonu ise, Mevlân tahriri İ | edilmiş ve burada bostan, İ ve hane olmak üzere 400 © 22 itiraz istidası gelmiş, # edilerek mensup olduklar! iade edi Hazin bir ölüm Süleyman Bey zade Nihat | fikası Nigâr, yavruları “ Ferdi” tesi günü öğleden sonra sant kaldırılarak Beşiktaş tarikile © İ dar sile kabristanma nakledi Bu satırların davetiye makff Şubatta toplanacak olaf! didi teslihat konferansri Mac Donald, bu nutkundi" devleti hi İ 1924 senesine nisbetle gs 10 silyon, Amerika İ İtalya da 7 milyon ih ba .. dal (23) milyon ingiliz kirast ©