26 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

la) Sovyet Rusya bitaraf kalamaz! Sovyetler birliğin in, Avrupa sulhü karşısında ya lehte, ya aleyhte bir cephe alması lâzımdır Yazan: Michel Robers İngiliz - Sovyet görüşmeleri son safhasma geldi, Hakikaten Mr, Wüllâm Strsrgm Moskovayi gidişi gösteriyor ki Londra le Moski artık büyük esas meseleler Üzeri de görüşmüyorlar, son yeği bafta içinde yavaş yavaş ve müşkülâtla İlerliyen müzakerelerin neticelerini basit ve vazıh hüklimler halinde kaydetmek üzereler Mr. Siraaga lord Haltfaks, anlaş. ma işinkalan şekilde bir formülü müdafaa et demiştir, ne de onunla Fransız . İngili istişarelerinin ne- Ücesini Molotofun tasvibi İçin zön- dermiştir. ingiliz hariciye nezare- tinin mwurahhası Sovyet hükümeti , kovanm ortaya çıkardığı şica meseleler hakkımda (Paris ve Londranın görü Dâ Potemkinle mutabık kalarak üç ta- raflı karşıki yardım anlaşması - hin kati şeklini çizecek, Haltslerdanberi devam eden mü- zakerelerde vardan ve Mr, Sirang- la Sir Villima Seeds'in bu hafta kat'i olarak tesbit etmek istedik. leri esaslar şunlardır: 1, « Doğrudan doğruya karşılık» yardım: Her iki taraf da kabul etetiştir rupti teklifini kabul ederek Alman- yanın bayati saha fizrini tasv'b »*miş bulunuyor. Bu iddia tamsmi- le doğru. Yalnız şu var ki, Parisle Londra İçin mesele hayati menfaat, lerini mmüdafaada, halbuki Berlinle Romanın İstedikleri fütubat, 3. — Siyasi istişareler: Her üç devlet, bir tecavüz here. keti voys tanhhüdlerin tek taraf-/ tan İhlâN ile salhün muhafazası teb | likeye düştüğü takdirde, araların- da İstişare edeceklerdir. Bu tanh- htd, doğrudan doğruya iaarruz ve ya dolayısile taarruz gibi hallerin. den başka diğer hallere de şamil o. iscaktır. 4, — Müşterek sulh: Moskova hükümetinin son note sında istediği gibi, Üç taraflı anlaş- ma iesbt, bu üç develt harbe girdiği saman, İçlerinden biri tek başma silk veya mütareke müzakeresine girişemiyecektir. Hatvrlarız ki, bu madde İtalyan - Alman “çelik mi, sakı" nâk ds vardı. Brest . Litovek muaheğesini imzalamış ölan Sov - yetler birliğinin Fransa ve İngilte- reyle yapacağı anlaşmaya bu mad. deyi ilâve etmek istemesi de biraz garibdir. Kİ, topraklarma bir tasrruz olduğu takdirde Fransa, İngiltere ve Sov. yetler birliği biribirine derhal ve tam bir şekilde yardım edevekler- dir, Bu karşılıklı yardım! milletler | Se inin usullerine bağiâmak rrubaka değildir. Milletler Ce » miyeti bu işte, sncak yeni siyasi-â.! Jetin tamamiyle müdataa maksadı | ile yapılmış olmas; ilbarile mevzu» bahstır. Bu hususta Moskovaya bun dün on beş gün kadar evvel en kat'i teminat verilmiştir. 2. — Dolaymiyle taarruz karşı, #nda karşılıklı yardm; Londra hükümeti Sovyetlerin, garantiyi Baltık devletlerine de teş mil hususundaki (tekliflerini baklı buluyor, Fakat ne Londra, me de| Paris bu devletlerin östemedikleri bir garantiyi vermeyi kabul etmi « yor. Muabedelerde yazılmamış gs-| ranlilere çök yeni iki misal ver; İngiliz , Leh anlaşmasında, Litvan- ya isi Danzige, Franuz . İngiliz; görüşmelerinde de Hollanda ile İs-| viçreyo garanti verilmiştir. İ İngiltere, Lehistanın, kehdi em- niyetini tehfikede bırakan bir taar- Tüz karşısında karar vermekte ta, mamiyle serbest olduğunu tanımış. tr. Hollanda ve İsvişrenin mülki tamamiyetini müştereken müdafan hususundaki İngiliz - Fransiz ka - rarı da 1039 kânunusanisinde ve - rilmiştir. Fakat, bütün bunlara rağmen hiçbir muahede imzalanma, mıştır ve bu da İki küçük demok rat memleketin mukabil bir vazi « yet almak mecburiyetinde kalma - mazi içindir, Bununla (beraber, Fransız - İngiliz anlaşmasından son erkâmbarbiye görüşmeleri de yapılmıştır. İ ya, Baltık meselesi ay kmda en mantıki bir hal gekli tek. Nif etmeleri mümkündür, Bu da gü dur: veriler cek. Buna mukabil, Fransa İle İn- giltere de, doğrudan doğruya değil, es bile, Rusyanm emniyetini veya İl tehdid'eden herhangi bir © onü yardımı taah, irak karşılık yardımın tatbik şek iedebilirler. * İseniş ve gok elâstiki talimat anlağ. ya yeniden müşkülât çıkarır veya > İmen, “mukevemet cephesine, gir- 5 — Erkhnharb görüşmeleri: Müahedede üç devletin derhal erkânrkarb görüşmelerine başlıya Uni tesbit edecekleri de kaydoluna- j taktır. Şüphesiz, muahedeye ilâve İ edilmezziş me: varsa, mnabedenin 4 tatbik şeklini tesbit edecek olaa bu| İmüzakerelerde görüşülecektir. Rus kaynaklarından alınan malâ, ta göre, Molotof mumhedenin an- cak erkânibarb müzakereleri neti, celendikten sonra meriyet mevkiine girmesini istemektedir, Rus hükü - meti, şüphesiz, fazla endişe ediyor, Parisle Lanâranım, munhedeyi im - zaladıktan sonra s#keri müzakere, leri tebir edecekleri düşüncesi hem yersiz, hem de doğru değil, Fakat, eğer Sovyet hükümet adamları bun dn wrar ederlerse, İngiliz - Türk muahedesindeki misali takip ede - rek, kendilerini memnun etmek ko- laydir. Üç devlet, muahedeyi imzalar - ken, bunun sadece muvakkat bir anlaşma olduğunu ve ancak nskeri görüşmelerin > neticesi almdıktan sonra kat'i bir şekle gireceğini ilân Şüphesiz bize diyecekler ki çek nikbin görünüyorsunuz ve, yaptığı Bız bu muahede hulâsasmda, ortâ, İya çrkabilecak yani müşkülâtı ve yeni gecikmeleri hesaba katmıyor- sunuz. Fakat, Mr. Sirang'a Londra dan hareketinden evvel verilen çok manın derhal neticeye bağlanması- m mümkün kilncektır. Yok eğer bu saatte Moskova hükümeti orta- yeni talebler ileri sürerse o zaman! biz de, Stalin, bütün görünüşe rağ. mek istemiyor, Litvinof çekildikten sonra Moskovada müzakerelere bir jneticeye varmak hususunda hekiki| hir arzu olmaksızm devam eğildi hükmünü veririz, Me, Strangın Moskovada varrca.. ğı netice Sovyetler birliği müşterek emniyet hususundaki ilk fikirlerine sadık kalmış maldır, yoksa Sovyet hükümet adamları Hitlerin katliâ - mı karşısında hiç ittiflerini bozma- ya mı karar vermişlerdir, göste . recek. hil karşısında muhakkak ya lehte, TUK sti Tlosu Ankarada Barda infile. | Gençler 4000 kilometrelik uçuşu büyük bir Bordo da on kişi yaralandı Bordo, 25 (A.A) — Şehrin tam göbeğinde bir barda dün akşam bir inlilâk vukua gelmiştir. Bar binası tamamile harap olmuştur. Birisinin yarası ağır olmak üzere 10 kadar yaralı enkaz altından (çıkarılmış tır, İnlilökin sebebleri malâm de- gildir. Polis tahkikat yapmaktadır. Mısır Hariciye Nazırı Bükreşte Bükreş, 25 A.A.) — Misr Hariciye Nazm Abdülfettah Yahya Paşa bugün öğleden sonra buraya gelmiş ve akşam yemeğini Bayan ve Bay Gafen ko ile birlikte yemiştir. Yarm Beşvekil Kalineskoyu ve müte- akiben kralı ziyaret edecektir. Mısır © Hariciye o Nazırının Kral Karol ile Gafenkoyu res -| men Kahireyi ziyarete davet e - deceği zannedilmektedir. ————— Gafenkonun son seyaha- tinde anlaşmalar ççaktedilmedi Ajansı bildiriyor; Galenkonün Ankara ve Atina ziyaretleri esnasında siyasi ve keri yeni anlaşmalar aktedildiği hakkındaki şayialar asılsızdır. Bu ziyaretlerin hedel ve neticeleri matbuata verilen beyanat ve teb liğlerde tasrih edilmiş bulunmak- tadır, —— Moskova müzakereleri Baştarafı 1 incide Fransız sefirleri, yeni talimat sla - caklar ve pek yakmda üçüncü bir plân tevdi edeceklerdir. Ayni mahafl, İngilterenin Baltık miletlerini garanti etmekten imti . na eylemesi halinde dahi Fransa, İngiltere ve Sovyet Rusyaya mün- basır kalmak üzere bir mütekebil yardım itilâfı imza edilebileceğini beyan etmektedirler. Fakat böyle bir formül, herhangi bir tarafta vu- kuâ gelecek bir tanrruza karşı bir cephe vücuda getirilmesine medar olmıyacaktır, dır, Ya mukavemet cephesine gi - rer, yahut bu cepheye mmuarız bir vaziyet alır, bilaraf kalamaz, Harid siyasette Dünya İhtilâli siyaseti gütmek, usulü baliğ gaye- leri bokrmından, bugün ber zaman, kinder ziyade, Hitlerin ve onum İ- talyan arkadaşımın emperyalist si yaseti ile birleşir. Mr. Strangm, vazitesinde muvaffak olacağma bi- zi emin bulunduran sebeb de bu - dur. Şunu da ilâve edelim ki, İngiliz hükümeti, muahodeyi imzalamak U, #6re Moskovaya mes'ul bir nazır gönderecektir ve, bütün tekziblere rağmen şunu işaret etmek isteriz ki, Mr. Hore Belisha mühim bir &8- Sovyetlar birliğinin Avrupa sul .İkeri heyetin başmdn Moskovaya gitmeye hazırlanmaktadır. (Ca Tribune dos Nations) Ankara, 25 (A.A.) — Memle. ket dahilinde 4000 kilometrelik İbir türnaya çıkan on bir tayyare den mürekkep Türkkuşu filosu, yaptığı turnesini büyük bir mu- vaffakıyetle ikmal ederek Eti- mesut tayyare meydanma inmiş. tir, Başvekilimiz Dr. Refik Saydam saat 11,15 de tayyare meydani şereflendirmiş ve daha evvel mey dana gelmiş olan tayyare kurumu reisi Şükrü Koçak tarafından kar şılanmıştır. Gazeteciler ve Türkkuşuna men sup gençlerle kalabalık bir balk kütlesi Ode ayni zamanda filoyu istikbale hazırlanmış bulunuyor - du, Başvekilimiz, karşıladığı kü çük kahramanlara, “Safa geldiniz, dedikten. ve. birer birer <ellerini Mktıktan sonra şu samimi, hitabe, | e ekli dire. &.- İki haftadır göklerimiz üs“! tünde seyahatinizi derin bir alâ. ka ile takip ettim. İleride daha! kıymetli uçuşlar ve seyahatlar ya pacağınızdan eminim. Şimdilik is. tirahate muhtaç olduğunuzu gö" rüyorum, İstirahat ediniz çocuk- Jar. "Tayyarecilere tekrar tekrar mu valfakıyetler dileyen Başvekili- miz ksa bir istirahati müteakip, “Allahaismarladık,, diyerek sa- hay: terketmişlerdir. Filo kumandanı Türkkuşu ge. nel direktörü Yarbay Osman Nu- ri Baykal kendisiyle görüşen bir muharririmize beyanatta bulu - narak ezcümle demiştir kis “Gittiğimiz her yerde fevkalâ- de bir tezahüratla karşılandık. Bil hassa Afyonda ve Çivrildeki teza- hürat emealsizdi. İstanbul, Bursa, İzmir, Çivril, Konya, Adana, Kay. Mareşal Tekirdağ, 25 (A, A.) — Trak- yada tetkiklerde bulunan Mareşal Fevzi Çakmak refakatlerinde bulu. general Salih Omurtak, ve diğer sevat oldağu halde dün saat 1130 da Tekirdağma gelmişler, Muradlı yolu Üzerinde asker, halk ve mek- tepliler terafmdan hararetle ki larmrışlardır. Mareşal istikbal edenlerin hatırı- mi sormuşlar ve “yaşa, var ol,, se8. leri arasında bayraklarla donatıl- miş olan şehre inmişlerdir. Saym Mareşalimiz dün saat dört- | te sahil kışlasmda krtastımızı tef, iş etmişlerdir. Dört sast süren tef- | muvaflakıyetle başardılar Başöğretmen Sabiha Gökçen, gençlerin bilhassa Torosları geçerken gösterdikleri muvaffa- kıyeti tebarüz ettiriyor seri ve Merzifonda karşı göstermiş gen in mesleğe karşı olan kası sonsuzdur. Bu seyahatımızda havacılığa binlerce bay ve bayan kaydettik. Her uğradığımızda Türkkuşu şu” besi bulunmıyan yerlerde, Türk- kuşu klüplerinin futbol klüpleri gibi yurdun en küçük kasabala- rında bile tesis istekleri karşısın. da kaldık, Gençlerimiz, ilk seyahatları ol malarına rağmen bu 4000 kilomet- relik seyahatta hiç yorgunluk ese- ri göstermediler. Şurasr şayanı kayıttır ki, seyahat devam ettikçe gençlerdeki enerjinin de arttığı takdir ve hayranlıkla müşahede olunmakta idi. Bugünkü son uçu- muzu seyahatımızm en uzun VE çetini idi. Fakat, buna rağmen 600 kilometrelik bu mesafeyi genç lerimiz. biç ayrılmadan yanaşık nizamda ve takdire lâyık bir mu, vaffakiyetle uçtular. Seyahatımız, 11 tayyare ile başladı ve yine arızasız olarak 11 tayyare ile nihayetlendi. Bu muvaffakiyetli başarı, Türk. kuşu ve gençliğin de teknik ba- kamından da mükemmel ve hazır lanmış olduğunu gösterdi. Bütün gayemiz, Türk milleti- nin mal olan Türkkuşuna, yine Türk milleti ve Türk vatanı için çok daha fayda muvaffakiyetler temin edecek gençler yetiştirmek. tr, Türkkuşu başöğretmeni Sabiha Gökçen de aynı tarzda beyanatta bulunmuş, sonsuz memnuniyetini ifade ederek: “Gençlerin bilhassa Torosları aşarken gösterdiği muvaffakiyet hakikaten takdire lâyık ve kayda şayandır,, demiştir. Çakmak halkın bize olduğu sevgi ve alâ, Geliboluya gitti Genel Kurmay Başkanımız Tekirdağında kıtaları teftiş etti bşten sonra Mareşal refakatlerin. deki zevatla birlikte vali konağın- şereflerine verilen ziyafette bü nan örgenersl Fahrettin Altay, or. | lummuslardır. Geceyi Tekirdağınde geçiren Ma- reşal, öğleden sonra Malkara ve Keşan yoluyla Geliboluya hareket sâöcek'erdir. ayi ettim. | eskisinin | Bekir, Fuat İzer, Selmin Siber im İsalı yazlar ve zezimler, iç sosyal, İdeş sosyete, kültür, kitap haberle, Yenisini çıkaracağımdan hükmü olmadığı ilân olunur. Beşiktaş Sıvaslı çıkmazı No, 6 Sabri oğlu Turan Bayındar İÇERDE: * Vekiller hey ti Ovacık ere nın merkezi olan e kö ismini “Mareşal Çakmak, lin değiştirmiştir * Adliye vekili olan Fethi Okyar- dan boşalan Millet Medisi teşkilâtı «sasiye encümeni reisliğine Kütah. ya mebusu Recep Peker intihap © Gilmiştir. * Nafia vekâleti Bursada 70 bin Kira sarfile büyük bir posta ve tel- graf binası yaptıracaktır. * Yapılan tetkiklerde belediye ko- opiratilinin muamelâtının çok bö zuk olduğu görülmüştür. dar belediye müfettişlerini bir top- lantıya çağırarak kendilerine şimdi- den sonraki çalışmaları hakkında direktif * Deiterdarlık Vezmecilerdeki Ma” il isg cemiyeti binasının yeri" ne 52 bin bira sarfile yeni bir meli, ve tahsil şubesi yaptırmağa karar vermişir. Şi * 1 inci yerli mallar sergisi komi tesi yarın sanayi inde toplanarak 1 temmüzdan t Galatasaray lisesinde ( beşiryacek sergi inaşatı için son (tetkiklerini yapacaktır. DIŞARDA: * Amerikada Şimali Kentutkyde yeni valinin seçilmesi için verilen bir nutku dinlemek için 120 ki toplantıda bir tribünün yakin; Sİ elli kişi yaralanmıştır. ve düşes Vindsonrun tem Bizi nci onbeşinde İspanyada feritik seyuhat yapacakları bil mdirilmektediz Dük ve düşeş husus! yatlarile 15 temmuzla 18 temmuz zarfında Barselona gideceklerdir. * Fransada resmt gazete, tezgâha konulmakta olan yeni denizaltı gö- ımisine “Feniks,, isminin verileceği" ni bildiriyor” Münakale Vekili Şehrimizde Münakale vekili Ali Çetinkaya dün akşamki trenle Ankaradan şeh rimize gelmiş, Haydarpaşa istasyo- Bunda vali muavini Hüdai Karata- ban, devlet denizyolları ve limanları işletmeleri umum müdürleri, mu&” vinleri, İstanbul liman teis ve mü” nakale vekâletine bağlı diğer daire. lerin erkânı taralından (karşılan mıştır. Ali Çetinkaya istasyondan doğru Istanbula geçmiş ve Harbiyedeki e vine giderek istirahat etmişir. Yeni Neşriyat Çocuk Çocuk Esirgeme kurumu Genel merkezi tarafından çıkarılmakta © lan (Çocuk) adlı derginin 144 üncü sayısı çıkmıştır. Yurt yavrularmın sağlık, sosya!, kültürel durumlar nın inkişafima hizmet eden bu kıy. metli dergiyi çocuklara, çocuklu a na ve babalara tavsiye ederiz. Yeni Adam Yeni Adam'm 233 üncü sayısı Gikts. Bu sayıda İsmail Hakkı Bal- tacıoğlu, Hüsamettin Bozok, Sami kyol, Fevzi Selen, Mahmut Cuda, Leopold Levy, Abidin Dino, İlhami ri, muhtelif yabancı dillerinden ya. “almış tercümeler vardır.