5 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

—E İ TTT M e İ ö APŞYUDUTEAKUWUN UUKU MACUNENUNEKENUŞ Öceü l lakelelakdekde Istanbul GUREKEENUO UĞUT UNUKUN UU FTUR UA tayyare seferleri başladı İlk tayyare bu sabah Yeşilköyde Bükreşe h İstanbtl - Bükreş hava hattının açılması hakkında — hükümetimizle temaslar yapmak üzere Ankaraya giden Rumen hava nezareti heyeti dün tayyare ile şehrimize dönmüş- tür. Temaslarda anlaşıldığı için bu sabah saat 8,50 de Yeşilköyden lik tayyare merasimle Bükreşe hareket etmiştir. Tayyarenin yegâne yolcusu bun. darı bir hafta evvel şehrimize gel- miş - olan beynelmilel havacılık fe- derasyonu — reisi prens Bibes- konun — karısı prenses Bibeskodur. İstanbul - Bükreş seferlerini işle- ten şirketin Ankarada temaslar ya. pan mümessilleri de bu postâ ile memleketlerine dönmüşlerdir. Yarın sabah saat 9 da da Bükreşten ilk tayyare postası şehrimize gelecek- tir. Bundan sonra bir gün — İstanbul- dan sabahları 8,5: de, bir gün de Bükreşten İstanbula tayyare seferi yapılacaktır. Yani her iki taraftan | tedir. VLDOĞUCUDUUĞUĞACGRACU DU CUĞANUADUNUDGCÜRURGUCAPUGAPEYURULARU ııııı Dunun ve bugunun h'aber ve had.se erı bcrernu -Bükreş areket etti Italyan şirketinin müracaatı İstanbul - Halep hava seferleri: ni temin etmek üzere — lâzımgelen mukaveleyi akdetmek için bugünler de Münakale vekâleti — tarafından seçilecek bir heyeti Suriyeye gide. cektir. Bu sefer Türk tayyarelerile yapı- lacaktır. Hattın Halepten sonraki Bağdat - Tahran - Kâbil — kısmını temin maksadile bazı ecnebi kum- panyalar teşebbüslere girişmişlerdir. İtalyan - Habeş harbi esnasında buradaki işlerini tatil etmiş — olan Aero Eskpres İtalyan tayyare kum- panyası da bunlar arasındadır. İtalyan müessesesi, bundan baş: ka İtalya ile İstanbul arasında da eskisi gibi seferleri açmak istemek Havayolları faaliyeti son zaman- larda dikkate şayan surette artmış- tır. Birçok yolcuların, bilhassa ti- caret işlerile alâkadar bulunanların artık tayyareyi diğer vasıtalara ter. haftada üçer gün sefer vardır. [ cih ettikleri görülüyor. Sovyetlerle anlaşma niçin gecikti (Baştarafı 3 üncüde) rüklenecek ve, pek — tabil oluı'ak, 'RuSı.adan da yardım istiyecektir. Eğer Rusya, bir başka devlet için harbe girecek olursa onun da Fran sadan yardım istemesi pek tabil . dir, Bilmem daha fazla izaha lüzum var mı? Farzedelim ki İngiliz . Fran sız < Rus müsellesi, — Lehistanla - Romanyaya, istilâ halinde, yardım vaadettiler. Bu yardım taahhüdü- nün tatbiki ile İngiltere veya Fran- sa, yahut Rusya .. yeni üçünden bi- ri - Hitlerle silâh silâha gelirse, di- ger ikisinin onun etrafında — birleş- mesi icap edecektir. Şu süretle daha iyi izah edebili- riz: Farzedelim ki bütün alâkadar / devletlerin kabul ettiği bazı sebeb. “lerden dolayı Fransa ile — İngiltere “yalnız falanca devletlere yardım ta- ahhüt ettiler, Rusya da başka dev- letlere yardım vaadetti. Hitler bu devletlerden veya devlet grupların- dan hangisine taarruz ederse etsin, yardıma koşacak olanlar — yalnız, doğrudan doğruya yardım taahhü- dü vermiş olan devletler — değildir. Çünkü verilen taahhütler cepheye| dahil bülün devletlerin ayrı ayrı ü. zerlerine aldıkları yardım teminatla- TAĞIT. ) İşte, müsavi şerait ve mütekabil yardım tatbik sahasına konulunca bu demektir. Anlaşma ne gibi hallerde tatbik edilecek? Taarruz dünyanın neresin de olursa olsun üç devlet doğrudan doğruya veya dolayısile — taarruza uğradıkları her zaman. Bü tahmi anlaşmaya esas itibarile, itiraz eden kimse yoktur. Hattâ bu şekildeki bir ittifakm son — derece büyük manevi tesiri olacağını ilâve “edebiliriz.Zira istilâ arzusu besliyen ler bu — kuvvetli cephe - karşısında hiçbir teşebbüse cesaret edemiye- ceklerdir. Fakat bazı endişeler milletleri ih- tiyata sevketmektedir. Meselâ, uzak şark muvakkaten bir kenara bırakı- İryor. Japonya İngiliz, Fransız ve “Rus topre! Wfnı tehdit — ettiği za miyor. AÂyni şekilde, Baltık devlet- leri hakkında da hiçbir şey söylem miyor. Halbuki bizce, mukavemet — cepr hesinde en ufak bir eksik nokta bı- dirde diğer cephe buradan tahrikât yapmaya çalışacaktır. Son bir mesele daha: — Anlaşma nasıl tatbik edilecek? — Gazetelerde okuduk: Rus hükümeti anlaşmanın icap ettiği anda otomatik bir suret. te tatbik edilmesini istiyor. Bu “o- tomatik,, kelimesinin asıl — manası belki derhal anlaşılmıyor. Bir dev- letin körü körüne harbe atılacağını ne kadar itimat ederse etsin, di- Ger bir devletten silâh istiyeceğini kabul etmek biraz güçtür. Bununla beraber mister Çemberlayn bir gün Stalinin veya Litvanyanın başında bulunan bir adamın — hiddetlerine kapılıp biribirlerine harp açmaları üzerine, muharebeye iştirak etmek mecburiyetinde — kalmaya razı ol- mıyor, Onun için, garp devletleri, bu “o. tomatik,, kelimesinin yerine “der“ hal,, veya “son derece büyük bir süratle,, kaydının konulmasını isti- yorlar. Üç müttefik evvelâ — arala- rında istişare edecekler, ondan son" ra 'derhal,, yardıma gaçecekler. Yar dım taahhüt edilen diğer devletlere karşı da ayni şekilde hareket e- dilecek! Evvelâ, taarruza uğrıyan devlet acaba ötekini tahrik etti mi? şerefli bir müzakere teklifini kabul etmedi mi, yardım istiyor mu ister miyor mu diye aralarında müzake- re edip karar verecekler. Ondar sonra derhal yardım edecekler. Bizc- en iyisi, muahedeye — daha tafsilâtlr. hükümler ilâve — etmeli, mütehassıslar, diplomatlar veya as- 'zeri erkân akla gelen bütün. — ihti- mallere göre, ican edecek — yardım tekillerini kararlaştırmalıdır. Asıl mesele anlaşmanım müteka. bil yardım esası dahilinde olması ve tahrikçilare imkân bırakmıyacak şe- kilde şamil bir mahiyeti bulunması dır, #vddü Illlll.'ll FUTGYURLGĞGĞUNUNUUNEENĞNM CNU SEYEVOCCMRE ĞA Denizaltı facıası bir âletin bulunmamasına atfedili- rakmamak İâzımdır. Bırakıldığı tak | (Baştarafı 1 incide) Ölenler için bütün İngiliz kilisele rinde dini merasim yapılmaktadır. * * 4 HABER — İngiliz denizaltı ge. misinde ölenlerin, geçenlerde Ame- rikan bahriyesinde vukua gelen ay- ni şekildeki kazada ölenlere nisbet- le çok daha fazla olması İngiliz bak riyesinde Amerikada — olduğu gib' “tahlis çanı,, denilen en son sistem yor. Batan İngiliz gemisinde ancak Deyvis cihazı denilen ferdi kurtar. ma âletleri vardı. Mürettebat, he- nüz anlaşılamıyan bir sebeble, bu âletle su yüzüne çıkmağa teşebbüs edememişlerdir. Birinci sayfamızda — işleyiş şeklı bir resimle izah oluan “tahlis çanı,, âleti ise dokuz ton sikletinde çelik- ten bir odadır. Tahtelbahir herhan- vUryUSENkBeLucACUDANANA Batan İngiliz denizallı gemisi,, gi bir arıza yüzünden — su altında kalınca “telefon şamandırası,, de- nilen şamandırayı su yüzüne bırak makta, bu işaretle onun bu'undu. ğu yeri tayin edip mürettebatla ko nuşmak imkânlarını elde eden tah lisiye gemileri vinçlerle “tahlis ça nı,,nr denize indirmektedirler. “Çan,, denize inince zemin civa rından denizaltı gemisinin üzt kape ğina bir dalgıç vasıtasile — bağlarr makta, sonra kapak açılarak gem! ile “Çan,, arasında böylece irtibat hasıl olmuş bulunmaktadır. Bun dan sonra mürettebattan sekiz do kuz kişi “Çan,,a geçmekte, geminir kapağı tekrar kapatılıp “çan,, sv yüzüne çıkarılmaktadır. — “Tahlis çanı,, geçenlerde batan — Amerikar denizaltı gemisi mürettebatını kur tarmak üzere bu şekilde dört sefer yapmıştı. Afyon yolunda Sellerden bir kamyon devrildi Yolculardan üçü selde boğuldu Dün Afyonkarahisar civarmda ya. ğan şiddetli yağmurlardan — büyük seller husule gelmiştir. Seller Afyon - Sandıklı yolunda bulunan bir kamyonu devirmiştir. Kamyonda bulunan 23 yolcudan üçü sellerle sürüklenerek boğul- muş, diğerleri hükümet memurla. rr ve halkm yardımlariyle muhak- kak bir ölümden kurtulmuslardır. Dolu, bu mintakada hayvanat ve ekinlere zarar vermiştir. Birçok yerlere dolu düştü son günlerde Trakya ve Anadolu- nun birçok yerlerine yağmur yağ. mış ve bü arada bazı mıntakalara evvelâ dolü düşmüştür. Bilhassa Pulatlıya, Gümüşhane - ye ve Karsa fındık ve ceviz büyük. lüğünde dolu yağmıştır. Dün sabah Orduya yağan şiddetli yağmur e - kinleri kısmen yatırmıştır. * Dün şehrimizde çok iyi geçen hava bu sabah değişmiş, yine se- rinlemeğe başlamıştır. Hava Trüz. gârlı ve kapalıdır. Yeniden yağ - mur yağması ihtimali vardır. Halk hamamları Mali vaziyetleri müsait olmıyan vatandaşların yıkanabilmeleri için belediye tarafından Balat ve Ka- sımpaşada hazırlanan halk hamam” ları bu ay sonlarında açılacaktır. Her hamam 40 kişilik duş terti- batını haizdir. Bu banyo yerlerinin yarısı kadınlara ayrılmıştır. Yıkanacaklara sabun ve havlı da yerilecektir. Renkli peştemal kaldı" rılmış, yıkanacaklara kirlendiği der hal görülebilecek 'olan beyaz renkte birer bezden havlı verilmesi muva. fik görülmüştür. Halk hamamlarına girecekler an- cak bir duş yapacak kadar içeride kalabilecekler, duş müddeti bitince sular kesilerek hamam tahliye edi- lecek ve sırada bekliyen diğer va- tandaşlara, hamam tahsis edilecek- tir. Hamama girenlerin bütün ça. maşır ve elbiseleri etiiwrlen gecirile- BZ vt çapılacağı mevzuubahs edil! (La Tribune des Naltons)dan Şehrimize gelen malümata göre, | Parti Kurultayı azaları Ankara Halkevinin çayında bulundular Ankara 4 (AA.) — Ankara Halkevi, parti- kurultayına-“delez bâaşkan ve komite üyeleri arkadaş” ları şerefine bir çay ziyafeti ver- miştir. Halkevleri başkan ve üyelerine bir arada tanışmak ve konuşmak imkânını veren bu toplantı. çok samimi bir hava içinde geç vakte kadar idevam etmiş, Halkevlerinin müşterek ve mühim meseleleri et. rafında — hasbihaller yapılarak, Halkeylerinin biribiriyle daha sıkı alâka ve rabıta peyda etmeleri için tedbirler — düşünülmüştür. Ziya- fet esnasında, Ankara Halkevinin geçen yıllarda hazırlam'ş olduğu “Halkevi nası| çalışır ?.,, filmi gös terilmiştir. Karadeniz paktı (Baştarafı 1 incide) büsiyle son hadidini bulacaktır. Karadeniz antantından — mak- sat, Yugoslavyanın Balkan antan- tını terki takdirinde sulh cephe - sinde Almanyaya karşı ikinci bir müdafaa hatti husule getirmek- Gr » Haziranın 11 inde Romanya ha riciye nazırı Gafenkonun Türki- ye merkezine gelmesi beklenmek- tedir. Gafenkonun getireceği haber, Balkan antantının vaziyetini — ta- yin edecektir. Gafenkonun AÂnkaradan ayrıl - masını müteakip Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlunun Moskovaya hareketi mukarrerdir. Türkiye Hariciye Vekili, Po- temkinin geçenleride Ankaraya vaki ziyaretini iade edecektir. HABER — “Karadeniz Antan- tı,, veya “Karadeniz Paktı,, ecnehi matbuatı tarafından şimdiye ka - dar bir kaç defa mevzuu bahsedil- miş ve teeyyüt etmemiş bir şayi- adır. Deyli Herald gazetesinin bahsettiği ihtimal de ayni şe- kilde bir şayiadan ibaret olsa ge- biletçisi Hamdinin dört yaşların- - ge olarak iştirak eden Halkevleri ; ıııııııııııııııııııııı #nğlcunte ııııııoııııııııııııı otomobil Dört yaşında bir altında ezi Bu sabah saat 9,40 da Beşiktaş- ta feci bir otomobil kazası olmuş, küçük bir çocuk parçalanarak öl- müştür. Kaza kurbanı olan yayru Yıl- lız cadesinde Muhtarıevvel soka- ğında 9 numarada oturan tramvay daki çocuğu Saittir. Sait bu sabah evden sokağa çık- miş ve arkadaşlariyle oynamağa başlam ştır. Bu sirada - etrafına bakmadan ihtiyatsızca caddenin bir tarafından diğer tarafına koşan Sait sür'etle yöldan gecen — bir kamyenetle karsılaşmıştır ııııııııııııııı MILILI KI ” A K4 POĞUEORECGAĞUEEERŞUĞY UU / Beşiktaşta bu salıalıkı tecl kazası çocuk kamyor” ) erek öldü 3920 plâka nümaralı olan " yon, Nişantaşında Meşrutiy&' hallesinde Akkirman sokâğ” 18 numarada oturan İ numaralr şoför Ahmedin idâf” dedir. * Şoför bu ahi vaziyette hiçli yapamamış ve Said kamyoni tına yuvarlanmıştır. Tekef” altında kalan ve vücudu D? yerlerinden tamamiyle çzilet cu hemen o anda ölmüştür ? *" ten geçtikten sonra nihayet || yonu durdurabilen şoför A Li tişenler tarafımndan yekalat Müddeiumumilik ve polis * kata banlam güir. Danzigdeki Al takviye (Baştaralı T dur tarafmdan ortaya atılmış olan bey- nelmilel meselelerden — bahs&etmiş. tir. Mumaileyh, Danzigin — bizzat kendi — vesaiti sayesinde kuvvetli olması lâzımgeldiğini beyan etmiş- tir. İyi malümat almakta olan maha- fil, bu beyanatı Danziğg polis kuv. vetinin yakında takviye edileceğine delâlet etmekte tefsir etmektedir. Alman mahafili, bu tedbirin ge- çenlerde vukua gelmiş olan birçok hâdiseler yüzünden zaruri bir ma, hiyet iktisab etmiş olduğunu be- yan etmektedirler. ! AMbeME'Forster;'“dün 'Zöoppört'da, bir nütuk Söyliyerek Alman - Leh fej bahsetmiştir. Hatib, Polonyanın — Almanyaya karşı dürüst davranmadığımı söyle miş ve Danzig âyan meelisinin no- tası mucibince Kolthof meselesin. de methaldar olan Leh memurları- nın geri çağrılmasını istemiştir. Gösele Danzige gidiyor Varşova, 4 (A.LA.! — Alman iş cephesi şefi Hierl bugün iş hiz- meti kampına mensup kıtaları tef- tiş etmek üzere Danzige gelmiştir. Göbbelsin de 18 — Haziranda olduğu süretinde | histiklâlinin & nırı: Polonya münâSebetlerinden “üzün “'üzadıya , | fe man ZzağılaSi| » 1 "hı ediliyor — | | Yaz yeceği hakkında şayialar dör Sitaj tedir. Leh sinemacılarının Varşova, 4 (AA.) A” yalı sinema filmleri âmille ) tlındı lornya ile Almanya aras ndâ ım! ler teatisine mütcallik olan | ** nameyi feshetmeğe karar V 'd"”—'i lerdir. | Başvekil muavininin © ğ:'dı Varşova, 4 (A.LA.! — Tüf İi * akdedilmş olan Pemoranya p , Ve meclişinin küşat toplantısım' nutuk irat eden başvekil M | * Kviatkovski, ezcümle, demilii , * “— Polonyanın siyasi ve İi g. ranyasından - geçer, - Polofil .denizde serbest bir mahreci 'Ş ması ancak ezeldenberi P - olan Pomeranya arazisi sayğ,, mümkündür. Müttehit ve Ti, nit olan millet, bu mamül hafaza için her türlü tehlitii ze almğa âmadedir. İhtimal İj birinde beynelmilel münas"'|), yüksek bir siyasi kültür idâfj * to cektir. Fakt bu zaman, çofj "il tır. Binaenaleyh müstakbel h Ür |lere masun ve mahiuz bif | “ter |nakletmemi icabeden hukü| Tlmj zu bizzat kendimiz müdafaf | Stiriy T ah ST Danzige gelerek bir nutuk söyli- liyiz, ret Sovyet (Baştarafı 1 incide) mamile takdir edilen Sovyet itiraz. larını mümkün olduğu — kadar tat- min etmeğe uğraşacağı ayni mahlil- lerde ilâve edilmektedir . Parisin kanaati Paris; 4 (A:A.) — (Havas) Fran sız diplomatik mahfilleri Sovyetler birliğinin Fransız - İngiliz teklifle. 'rine yerdiği cevap hakkiında büyük bir ketümiyet muhafaza etmektedır ler. Sovyetler birliğinin bazı tadiller teklif ettiği ve bu tadiller içinde en taranti meselesi olduğu tasrih edil- mektedir. Zira Paristeki kanaate gö ze bu devletler takdir — hürriyetini ve kararların mesuliyetini muhafa. zTa etmek istemektedirler. Pariste, bununla beraber, mesele- nin tali bir cephesi mevzuubahs olduğu, zira Sovyetler birliğine kar st Baltık devletleri kanalile bir ta: arruzun sevkulceyş bakımından güç izah edilebilecefi — zannedilmekte- dir. Soövyetler bırlığı tıra[mdan ileri sürülen ihtirazi kayıtların - tahak- cektir, rektir. kuk etmiş olan anlaşmanın esasını nazik olanım Baltık devletlerine ait | .. cevabi-. tetkik ediliyok- E müteessir etmediği hassasaii t" diliyor. | Mareşal Voroşilof —— | Londraya gitmiyor Moskova, 5 (AA,) menbadan öğrenildiğine göf” şilof, İngiliz erkânıharbiye> yet dostane ve mücamelekâf | cevap vererek İngiliz öordusu' 5 nevralarında hazır bulunm# İngiltereye gelemiyeceğini, ayni zamanda Sövyet ordu#! maneyralar yapacağını tir. Mareşal Voroşilof, kendis! sil etmek üzere yüksek TÜtDEER yet zabitlerinden mürekkep Ş — pu göndermeyi vaadetmişti Ecnebi müşahitler, siyasl azasının ecnebi memleketle nâf ahvalde gitmekte — oldi kaydetmektedirler. Voroşilü senesinde Türkiye onuncu yıldönümü mü Türkiyeye gitmiştir. Mi Türkiye seyahati, kendisini yet Rusyadan ilk müfar Ayni müşahitler, mareşalıf | olduğu — cevabın İngiliz - | Sovyet müzakereleri ile al — nhuürl ae B madığını ilâve &tmektedirle| î;: İA &