5 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

T rtmrager —— Ü y * İs S- gle, güzl v GUĞLAR ni | g— a SAm GN 1 Sükeedi ee .. Ü 4 K v 2 ç ? a AMAYAYA aa VAKIT Sadri Ertem bugünkü başmakale sinde Büyük kurultayın İstediği ünı- versiteyi bahs mevzuu yapmakla ve bizim, üniversiteyi, sırf ilim — saha, gında geride asırlar bırakamadığı İ: çin feyizli olmadığını işaret etmekte- Mir. Sadri Erteme göre kurultayın: 1 — Üniversite ve yüksek tahsilin memlekete bol ve kaliteli mütehassıs Şelişlirmesini , 2 — Üniversitenin memlekelte ilim bavasını yaratması, ilim hayatına is Hnalgâh olmasını, İstemest kadar yerinde bir yoklur, Sadri Ertem makalesini şu cümle- lerle bitirmektedir: Muasır milleiin kudretini ancak i ki kudret tahdit eder. Biri milletin İradesi, ikincisi akıldır. Milletin ira- HMesi ile aklın elele vermesi rejimle- Fin saadete ermesi demektir. — Akla, yani ıcüsbet ilme inanan, hesapları- N1 ona göre tanzim eden — Kurultay Bniversiteyi iki vasfı ile nazarı İilti- bara almakla bazı Avrupa memlekelt Terinin düştüğü halalardan — uzakta kalmışstır. İlim ve lerrübe ocağı olan üniver- Bilteleri bir dinin Mmaselleri — haline koyarak ve tecrü'eye karşı cephe a- Tan, cahaletle başbaşa giden Doğma- Tarla, Ilim ve realiteye düşmanlık e- iden rejimlerle olan farklılığını bir kere daha orlaya atmıştır. # * * “Aradabir,, başlıklı sütunun — muü- barriri “gazetelerin gelir <kaynakla: rını kontrol,, adı altlında dün “Tan,, Bazetesinin yazdığı bir başmakaleyi mevzuubahs ederek her şeydn ev wel diyor ki: " “Vakit, in eski tâbir ile abdestinde yüphesi olmadığı için geliri kontrol için hükümete değil, dileyen mües. Bese ve şahsa hesaplarımızı açık tu- fabiliriz; bunun için bir kanun çı- ılırmıyı da kendi hesabımıza — fazla juluyoruz, Ancak bu kontrolü yalnız eyli Meyl muhabirinin verdiği bir baberi yalana çıkarmak — maksadile ihtiyara başlıyorsak, bunun daha ba- Biti bu muhabiri Türk matbuatı namı na neşriyatını isbata davet — etmek, etmediği halde bu ilhamını — kendi süratına çarpmaktan ibarettir.,, Muharrir bundan sonra Türk mat- buatını bir de şu bakımdan kontrol külfetine lüzüm göstermek böyle bir ithamtı nibayet bir ihtimal şeklinde olsun kabul etmek demek olacağın. 'dan bildiğimiz bir şey varsa açıkça söylemeği tercih ediyor. Gazetelerin şahıs malı olduğu yerlerde böyle bir kontrolun kall bir semere vereceğin den de mütereddit görünüyor, ü ö İN Şe) OUMHURİYET Nadir Nadi: — “Tehlike nerede?,, başlıklı yazısında bugünlerde İngiilz kabinesi tarafından Rus — teklifinin tetkik edileceğini ve Çemberlaynın cumartesi günü Bgazetecilere verdiği nikbin beyanattaki Baltık devletleri- ne temas eden noktada da — durarak işin ciddi tarafının Baltık devletleri- nin Almanyayı kızdırmamak — için kendilerinin muvafakati alınmadan garantiye — taraftar olmadıklarının söylenmesi olduğunu işaret ettikten sonra asıl tehlikenin ancak 1914 de Almanların İngilizlerin harbe girmi- yeceklerini sanarak saldırış yaptık- ları gibi şimdi de Rusların , iltilak yapılmddan - harbe giremiyecekleri- ni sanarak böyle bir harekette bulun maları ilitimali olduğunu — fakat bu ihtimalin zayıf olmakla beraber İn- giliz - Fransız . Rus müazkerelerinin uzamasından doğabilecek yegâne teh like olduğunu kaydeltmektedir. TAN M. Zekeriya: “Üniversile talebesi- nin yurd derdi,, diye yazdığı başya:- zısında, bugün, üniversite ve yüksek tahsile devam eden — gençlerimizin ekseriyetlini kendileri çalışıp, kaza- nıp, okumak ıstırarında bulunanla, rın teşkil ettiğini, fakat gene bügü- ne kadar alınan tedbirlerin bunların bu ıztırarına çaresaz olamadığını, bu nun her derdimizin devasını hükü- melten beklemekten doğduğuna işa- ret ettikten sonra 1927-1931 buhran senelerinde, Amerika yüksek tahsi! gençliğinin hocalarından birinin ver diği 'bir fikir üzerine giriştikleri işte muvyvaffak olduklarını ve ö zaman baş Jayan bu hareketten doğan müesse- seler sayısının bugün Amerikada bin leri ve burada sığınan talebeler ade- dinin öon binleri bulduğunu — söyle! mektedir. Amerikan gençliğinin bu hareketi kooperatif bir yurt tesisidir Teksas ziraat ve mekanik kolleji ta lebeleri sosyoloji hocalarının teşviki le civardaki harap bir binayı müşte. reken tarmir elmişler burada yatak- lar tedarik etmişler yersiz talebeleri ayda, meselâ bir lira gibi — bir para Ha kabul etmişler, nöbetleşe yemek yâşürmişler, nöbetleşe bulaşık yıka- dog,î%?â ğ Ge mışlar ve nelicede bir yürt — sahibi, bugünkü kooperalif modern yurlla rın jİlk temelini atmişlar. M. Zekeriya talebemize de — bunu lavsiye elmekledir ve böyle bir- te- şebbüse maarif — ve rektörlüğün de yardımını esirgemiyeceğini zannet. mekledir. YENİ SABAH Hüseyin Cahit Yalçın — Mololofun nutkunu bahs mevzüuu yapmıştır. Bu güne göre eskimiş bir mevzu sayıla- bilecek bir bahis, muharririn Lon drada bulunmasından ileri gelmekte dir. Muharrir bu yazısında Moloto fun hareketlerde müsavat ve karşı, lık istemesine İngiliz — gazelelerinin de hak verdiğini uzun uzadıya izalı -Lettikten sonra şöyle diyor: Molotof, pek insani olan bir psi- koloji âmiline tebeiyetin biraz içini döküyor, garp — demokrasilerini arz çok muaheze ediyor ve neticede on- larla gene birleşiyor. Kendisine tek- lif edilen proje hakkında irat ettiği sualler, aldığı izahatlar, — nutkunda ileri sürdüğü itirazlara karşı alacağı teminatlar hep bu müşlterek maksadı: fiile çıkarmaya hâdim bir hazırlama safhasından ibarettir. Artık İngiliz - Fransız , Rus ittifakına — muhakkak hnazarile bakılabilir. Avrupada sulhü lemin uğrunda müuazzam bir kuvvet teessüs ediyor. — Ulukta ilk şuaları parlıyan bu mesut devreyi Mmemnu- niyelle şimdiden selâmlıyabiliriz. Edirnekapı - Ci- hangir otobüsleri On güne kadar işlemeğe başlıyor Belediye otobüs imtiyazını en kı- sa bir zaman zarfında bizzat icta edecek olmakla beraber halkın şe- hirde bügün için vesaitinakliye azlr- ğ yüzünden çektiği sıkmtıları göz- önünde tutarak yeni otobüs hatları ihdası imkânlarını tetkik etmekte- dir. Bu meyanda —Eminönü ile Ci. hangir arasında Tophane yoluyla ihdasına karar verilen otobüs hat- tında, görülen İüzum üzerine şehrin büyük bir kısmını baştan başa ka- tedecek bir şekilde Edirnekapı - Ci- hangir hattı şeklinde yapılmasına karar verilmiştir, Edirnekapıdan Fatih - Beyazıt, Sultanahmet - Sirkeci - Eminönü - Karaköy « Tophane yoluyla Cihan- gire gidecek olan otobüsler bu gü- zergâhın darlığı dolayısile dönüşte 'Taksim - Ayaspaşa - Gümüşsuüyu - Necatibey caddesi . Karaköy - E- minönü ve Edirnekapıya gidecektir. Bu yeni hattın açılması bu ayın on beşine kadar gecikecektir. , Eyüp - Keresteciler otobüsleri de belediyeye müracaatle Eminönüne kadar çıkmak müsaadesini istemiş- lerdir. Belediye bu imkânı da tet- kik etmektedir. ——————— Yeşilköyde tren kazası Bir müvezziin ayak parmakları kesildi Dün akşam Avrupa banliyö hat- tında feci bir kaza olmuştur. TaSat yirmi buçukta — Filoryadan gelen tren Yeşilköyden — kalkarken posta müvezzii — Arif oğlu Hüsnü trene atlamak istemiştir. Bu sırada aceleden ayağı kayarak yuvarlan- mış, ayakları tekerlekler altında ka. larak parmakları — tamamile kesil- miştir. Bundan başka zaavllı posta müvezzii çenesinden de — yaralan: mıştır. Yaralr hastaneye kaldırılmış tir. ——— 4 Saldıray Bugün merasimle donan- mamıza İltihak ediyor Almanyada inşa edilerek limanı-| mıza gelmiş olan Saldıray denizaltı gemimizin sancak çekme merasimi bugün saat 15 de Kasımpatada ya- pılacaktır. Merasime donanma ku- mandanı amiral Şükrü Okan riya- set edecektir. HABER — Akşam Posfasr Milii Şef İnönü Büyük Kurultay azalarma Çankayada Cumhurroisliği nü ile Bayan İnönünü dayvetliler arasımda gösteriyor. köşkünde bir çay ziyafetl verdiğini yazmıştık. Resimler Milli Şef İnö- Belediye bütçesinde Yardıma muhtaç vatandaşlar - için Beş bin lira tahsisat ayrıldı Yardıma muhtaç — vatandaşlara verilmek üzere şehir bütçesine 5000 liralık tahsisat konulmuştur. Bu pa- ranın dağıtılma işi İstanbul Sıhhat ve İçtimat Muavenet müdürlüğüne havale edilmiştir. Yardımdan istifa- de için yapılan müracaatlar — pek fazla olduğundan paranın en ziyade ihtiyaç halinde bulunanlara verile- bilmesi maksadile alâkalıların çok sıkı bir surette gözden geçirilmesi kararlaştırılmıştır. Şehrin içtimat yardım tahsisatı, ihtiyaca nazaran çok az görülüyor. Fakat bütçe çıkmış olduğundan bu sene arttırılması mümkün olamıya- caktır. Bundan başka şehrimizden memleketimizin muhtelif yerlerine 'gidecek düşkün vatandaşların — yol masraflarını karşılamak üzere büt- çede 8000 Jiralık tahsisat vandır. : Bunu da sene sonuna kadar ye. tiştirilmek için çok ihtiyat ye dik- katle sarfetmek zarureti görülmüş- Gerek şahsi yardım, gerek — yol masrafları için; — alâkalıların fakir ve muhtaç olduklarına dair — polis tahkikatına müstenit mahalle ilmü haberi göstermeleri isteniliyor. Meriç üzerinde yapılacak köprü Yunan ve Türk murahhas- ları yerini tesbit edecekler Meriç nehri üzerinde İpsala ci. varında Yunan hükümetile hükü. metimiz arasımda müştereken yapı- lacak köprünün yerini ve Pityon köprüsünün gene müştereken ta- mirine ait esasları tesbit etmek ü. zere hükümetimizle Yunan delege- leri arasmda 7 Haziranda bir top- lantı yapılacaktir. Bu toplantıya hükümetimiz adı- na istihkâm albayı Celâl Karahan, kurmay yüzbaşısı İhsan Ezgil, Na- fia Vekâleti şose ve köprüler baş, mühendisi Kemal Hayıroğlu iştirak edecektir. Bir kadın çifte ile adam öldürdü Bigaâa, — Çınardere köyünden Murad karısr Sabriye Rüzgâr, ge- ce uyuürken oda penceresinin kur- calandığını Iduyarak uyanmış, ve duvardaki dolma çifteyi alarak pencereye doğru ateşlemiştir. Hü- seyin Şahin isminde biri olduğu anlaşılan mütecaviz derhal — öl- müştür. Kadın tevkif edilmiştir. (edildiğinden A ASN GAS E K LA Terkosa yeni bir tazyik makinesi konuldu Sular iIdaresi artık şehir suyunun hiç kesilmiyeceğini temin ediyor Şehir suyunun Aarttırılması için dün Terkosta ana mecraya büyük bir tazyik makinesi konulmuştur : Suyun bir misline yakın miktar- da çoğalmasını temin eden bu mü him ameliyat evvelce ilân edilen müdetten daha çabuk tamamlan - mıştır. İlk karara göre, su dün sâat on dörtten itibaren bugün saat ön iki ye kadar kesilmiş bulunasaktı. Ameliyat gece geç vakit ikmal şehrin en- yüksek su- verilebilmiştir. Suü, eskisine nisbetle daha küv- vetli ve bol akmaktadır, Belediye sular idaresi, artık sıksık suların kesilmesi gibi halkı Tahatsız eden intizamsızlıklar olmıyacağı bu se ne sonuna kadar suyun hiç kesilmi yeceğini temin etmektedir. Bumünasebetle şikâyetleri mu cip olan mahalle çeşmelerine bol su isale edilmesi bekleniyor. Ge- lecek sene su proğramına uygun olarak yeni genişletme ameliyatı yerlerine bile bu sabah saat onda | yapılacaktir. Banka- müdürüne--tehdit mektubu gönü Wrtlefi eren Meğer ablalarının teşvikile on beş yaşlarında iki çocuk yazmış Adana, — Bir kaç gündenberi şehrimizdeki İş Bankası müdürü Hamdiye gelen tehdit mektupla- rının mahiyeti anlaşılmış ve bunla rı para koparmak maksadiyle iki erkek ve iki kız çocuğunun hazır- lad gı anlaşılmıştır. Erkek çocuklardan biri 14 ya- şırıda İhsan ve diğeri de-16 yaşın da Şinasidir. Sorgu neticesinde mektupları ablaları Nâzırme ve Cemilenin yaz İrklarını itiraf etmişler ve dördü birden tevkif edilmişlerdir. Hacıosman bayırında Bir kamyonet devrildi - ü zi Kaza bir yaralı (e hafif geçti Dün akşam Haciosman bayirın- da bir kaza olmuştur/ Emin Mah. mut yoğurthanesine ait bir kam- yonet Hacıosman bayırından çıkat- ken bir virajda karşısına bir oto. mobil çıkmıştır. Kamyonet Şoförü Hayri müsade- meyi önlemek için direksiyonu sol tarafa süratle kıvyırmış, ve bu yüz. den kamyonet sol tarafa yuvarlan- mıştır, Kamyonette şoför Hayri, karısı Saime ve yedi çocuk bulunuyordu. Çocuklardan biri başından hafif su- rette yaralanmıştır. Diğerlerine bir şey olmamıştır. Tontonamca Totoğrafçı Dahiliye veİktisat Vekilleri Dün şehrimize geldiler Dahiliye Vekili Faik - Öztrak dün'akşam saat 20.20 de şehrimi - ze gelmiş, Haydarpaşa istasyo- nunda vali Lütfi Kırdar, vali mua vini ve dostları tarafından karşı - lanmıştır. Vekil kendisini. karşıla- yan gazetecilere seyahatinin ta « mamen hususi mahiyette. olduğu- nu ve bir iki gün kalarak Ankara-. ya döneceğini söylemiştir. Faik Öztrak istasyondan vapurla köp- rüye geçmiş ve Tokatliyan oteline inmiştir . İktısat Vekili Hüsnü Çakır da dün Ankaradan şehrimize gelmiştir. Pendikte trenden 'gen Hüsnü Ça. kır öğleden sonra İstanbula geç: miş ve- Nişantaşındaki evine git- miştir. Vekil birkaç gün şehrimizde ka larak iktsadi dairelerde — bazı tetkikler yapacaktır. u- | ı mabrrrmyalermak 'İ Meslekten ayrılmak istiyen muallimler Maarif Vekâleti bir tamim gönderdi Bazi muallimler meslekten 8Y * r.lmak istiyerek Maarif Vekâleti” ne baş vurmuşlardır. Vekâlet bi müracaatlar karşısında alâkadaf * lara şöyle bir tamim göndermi$ * tir: — Meslekten ayrılmak isteyti lerin mühim bir kısmı muallif! mekteplerimizde senelerce hizif ederek —olgün — tecrübelerind yurt çocuklarmı istifade ettirett” arkadaşlardır. Bunların mu i lik hayatından uzaklaşmaları, h”“ meslek, hem memleket için büy*” bir zarardır. Mesleğin asıl ze'” >l've heyecanın? derinden ;duydül” lârına şahit, olduğum , muallimler î Mizin bu noktayı takdir? edeft” yacaklarından eminim,,, Canakkölkli bir cinayet Bir köylü kayın bi raderll" öldürdü Çanakkale, — Vilâyetimize h Dolaba köyünde bir cinayet ki muştur, Palamut obası Iıccıyut'“:ıetı Mehmet oğlu otuz yaşlarında $ lak Osmanın karısı Ayşe kocasi) yaptığı bir kavga sonunda Dolâ j köyündeki ağabeyisi Mustafa * lu Osmana kaçmıştır. Çolak Osman köye gelip k"': sınr istemiş, fakat kocasının nına dönmeğe razı olmıyan AY? yi ağabeyisi de salrvermemişti!” |— Buna çok kızan Çolak oırn"" Mustafa öğlu Osmanın üzerine * tılarak bıçakla - öldürmüştür. çan katil yakalanmıştır. — Boya ihtikârı var mı ? Binâa'arın bir renge boyanmasından istifad€) kalkışılmış Caddelerdeki binalarm ayni ı-el_" te boyanması hakkında bel tarafından alâkadarlara teP yapılması üzerine —şehrimizde e ya sarfiyatı ehemmiyetli artmıştır. üye Bundan İstifade etmex 15 bazı stok sahibleri fiatlart g. seltmeğe başlamışlardır. Büu yet, şikâyetlere yol açmıştır. uklr Mesele tetkik edilecek, mahiyetinde bir fiat art hareketi sabit olduğu, taf buna cüret edenler aleyhinde çit detli takibata girişilecektir. mekteplerinden yetişerek tedrist' ve terbiye mesleğine hazırlanmi?' meslekten , Uuzaklaşmağa razı 019 |