1 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

rı— T l Ç . e. | E | F 2'. ;-—u—. & , Şeker. Tüce arasındaki arlarile Şirket / İğE ihtilâflar ," Bazı tüccarların şikâyetlerini Şir- — ket ğayri makul ve yersiz görüyor — ea | mesini İstiyoruz.., |ber satılmak isteniyor. Şeker tüccarları ile şeker fab- rikaları Türk anonim şirketi ara- sında ihtilâfsız bir gün bile geç. 'memektelir. Bazı tüccarlar hbize müracaatta — bulunmuşlar ve bir çok noktalarda gene bazı şikâ. yetler ileri sürmüşlerdir. Anlattık- — ları şünlardır: “—a Şeker Şirketi bize istedi- ğimiz kadar şeker vermiyor. Bu. nun sebebi de iyi malın yanında fena malları da satmak istemesi- diri. Bizi ille fena mallardan da almağa icbar ediyor. Aksi takidirde hiç mal vermiyor, Esasen şirketin Avrupadan getirdiği malların ço. ğu fena şekerlerdir. Depolara nak- ledilen bu malların iyisi ayrıldık - tan sonra gene fenalariyle bera. — Sonra birde istediğimiz miktar- da mal almak imkânı yoktur. 200 sandık istiyoruz, ancak 100 sandık weriyorlar. Biz yalnız şeker tica- retiyle uğraşan kimseleriz. Şir. ketten istediğimiz malı alamazsak ne yapacağız? Şaşırdık kaldık.. Karşılaştığımız müşkülât — bu kadar ideğildir. Vagonlarda teslim aldığımız mallar için bir ambarma vagon başına 3 lira hamaliye ve- rirdik., Ambar bu işleri şirket he- sabına görürdü. Halbuki son gün. larda Nafıa Vekâletinin tarifesi olduğu halde bu ücretler sebepsiz yere 7 liraya çıkarıldı. Nafıa Ve- kâletine şikâyette bulunduk, onlar da bu hususta tahkikat yapıyor - lar. Biz artık alâkadarlardan şe. ker işlerinin kat'i olarak düzeltil- 'Tüccarların bu şikâyetleri Üze- tine şeker fabrikaları Türk Ano. 'nim şirketi merkezine müracaat ıttik Yukarıdaki noktalar hakkın- oda şu izahatı verdiler, | “— Bazı tüccarların yaptıkları |bu şikâyetler tamamen yersizdir. “—Bunlar kendilerine istisnat bir mu- “amele yapılmasını istiyen ve buna “muvaffak , olamayınca da diğer *l tüccarlarla ayni müsavi muamele. ye tâbi tutulmalarına tahammül edemeyine kimselerdir. Ayvrupadan sipariş ettiğimi. mühim miktarda şeker vapurun yolda geç kalması yüzünden eli. mize varamadı, Biz de piyasanın şekersiz kalmaması için Alpullu. dan şeker getirttik. Bunlar 1200 sandık kaklar bir şeydi. Tabiatiyle bunların hepsini tüccarlara müsa. bunların verecktik. Halbuki ba. zı kimseler nisbetsiz şekilde fazla mal istediler. Bunlara istediklerini verseydik, diğer tüccarlar malsız kalacaklardı. Tabiatiyle taleplerini makul hadler dahilinde is'af ede. bileceğimizi söyledik, Halbuki on- lar mütemadiyen fazla mal almak. ta israr edip İduruyorlardı. Bu ara- da geçen gün Avrupadan vapurla sipariş ettiğimiz şekerler — geldi. Biz daha bu malların cinsini dahi görmedik. Fakat tüccarlar bu şe- kerlerin çok fena olduğunu iddia. ya kalkışarak bunları alamıyacak- larını ve ille Alpullu şekeri ve- rilmesini istiyip duruyorlar. Halbuki biz ne yapabiliriz?. E. limizde ancak 1200 sandık Alpul- lu malı var. Diğer taraftan hamaliye ücret. leri üzerindeki şikâyetleri doğru dGeğildir. Bir defa vagonlardari alı- nan ücretleri biz ve dolayısiyle ambar değil, Devlet Demiryolları almaktadır. Yalnız bazı tüccarlar, kendilerine iş olmasın diye hama. liye paralarını ambara verip onla- rın Devlet Demiryollarına yatır. masını istiyorlardı. “Ambar da tüccarları bu işden kurtarıp arada bir vasıtalık yapı- yordu. Ama şimdi 'mademki şikâ. yet ediyorlar, Doğrudan İdoğruya bu paralâtı Devlet Demiryollarına kendilerini yatırabilirler, Esasen evvelce de hamaliye parasını am- bar vasıtasiyle yatırmalarına ken- dilerini mecbur tutan yoktu.,; Cigara müşteri- leri artlı “Tütün kullananlar ise gündengüne azalmaktâ İnhisarlar idaresi tarafından mdan beş sene evvel başlanmış jlan halkı tütümnden ziyade cıgara çmeğe teşvik yolundaki mesai bu- Şün müsbet netice ver- niş bulunmaktadır. Tütün içmek- israr eden pek az tiryakiler | sna bügün tütün kullananla. ın ekserisi cıgara almaktadır. 'Tütün — müşterilerinin cıgara armağı bir zevk addeden yaşlı in- anlarla pek ince cıgara içmek iti- Mdrnda bulunan kadınlara inhisar İttiği görülmektedir. İnhisarlar idaresi günden güne ttan Cıgara ihtiyacını karşılamak tere Cibali fabrikasını yüksek ndımanlı cıgara makineleri ile viye etmeğe karar vermiştir. (-Bu makineler için lâzım gelen hsisat verilmiştir. Avrupanın dört büyük tanınmiş brikasının mamulâtından olması tt konulan bu makineler hazi. n ayında alınmış olacaktır. Bu kinelerle cıgara imalâtı randı - ı çok artmış olacaktır. 'ı hisarlar idaresi satışları düş- ş olanı bazı lüks cins cıgarala. | satışlarınım arttırılması için ttedbirler de düşünmektedir. |iha ziyade orta kaliteli crgarala- Arap harfleriyle tedrisat yapanlar Çok şiddetle takip edilmeleri - bildirildi Ankara, 31 (Husüsi) — Bazı yer. lerde Arap harflerile çocuklara türk. çe tedrisat yapanlar hakkında ceza kanununun yalnız 526 ncı maddesine tevfikan takibat yapıldığı anlaşılmış. tır, Adliye Vekâleti cumhurlyet müd. delumumiliklerine bir tamim göndere, rek şunları bildirmiştir: “Türkçe yapılan tedrisalta “Türk harfleri kullanılmak mecburiyeti vaze, dilmişir. Eski harflerle matbu kitap, larla tedrisat icrası memnudur. Bu meminulyet ceza kânünun 526 net madesile cezat müeyyide altına alın | mıştır. Binaenaleyh, kanun ve nizam . lara aykırı olarak açılan mekteplerda yapılan türkçe tedrisatta eski harfler kullanıldığı takdirde failleri hakkında ceza kanununun ayni zamanda 261 ve 526 ncr maddeleri —mücibince takibat ierası lüzümu kendini gösterir.,, “Gerek kanüun — ve nizamlara aykırt olarak yapılan tedrisattan ve gerek eski harflerin istimalinden da, ğacak zararların vüsat ve ehemmiyeti ve bilhassa memlekette yapılan inkı. lâpların icap ettirdiği yeni zihniyet telkin edilmek suretiyle yetiştirilmek lcap eden genç dimağları maarif teş. kilâtımnın mürâakebesinden azade bir sürette eski zihniyeti telkine müenit kimselere terketmemek lüzumu göz önünde tutularak kanun hükümleri nin tatbikinde azami basiret ve has sasiyetle hareket olunması tamimen bildirilir.,; —— Satı artmaktadır. “ÇOCUK BAYRAMI | yurdu — şenlendirir. cuklarımızı neşlen- birliğiyle çalışalım! (Ç. E. K.) Metresini öldüren katil Mahmut yakalandı Dün Beyoğlu hastanesinde aldı- ğı yaralardan ölen metresi Despi. nayı, birkaç gün evvel Senjorj has- tanesi ciyarında bıçaklıyarak kaçan şoför Mahmut ismindeki katil, dün öğleden sonra polis tarafından ya- kalanmıştır, HABER'— KEştim Fözü — ——— T TREATCAAAAAArrrşeşrşrrrrrr737r7jrer“* — — * “Üniversiteliler birliği,, kurulması için Üniversitede hazırlıklara devam edilmektedir. Dün de bir toplantı yapılarak talebe mümessilleri işi görüşülmüşltür. lât diğer sütunlarımızdadır. | * Nafia vekili Ali Çetinkaya şehrimizdeki tetkirlerine dair tafsi ı | H * '-.ş.lı'ı L İş yerlerinde işçi mümesilleri Seçim iki aya kadar bitirilecek İşçi sigortası kanun projesi üze- rinde tetkikler yapmak üzere mem- leketimize gelen Milletler cemiyeti tmesai bürosu müdürü Osvald Ştayn Ankarada bir hafta daha mesaisine devam edecektir. Alâkadarlara tebliğ edilen iş ısla. hi nizamnamesinin tatbiki — için iş daireleri hazırlıklarda bulunmakta- dır. İşçilerle iş verenlerin arasında çı- kan ihtilâfların halli için bütün iş yerlerinde seçilecek — mümessillerin iki aya kadar seçilmiş olmaları lâ- zımgelmektedir. Bu husustaki inti. hap için iş dairesi hazırlıklara baş- lamıştır. Mümessiller — bilhassa iş verenlerin adamlarından veya onlar la sıkı temas eden kimselerden ol- mryaca.ktll’. —h Belediye muamelelerinde sürat Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdarın belediye teşkilâtının ça- lışma tarzında yaptığı tetkikler sonunda geçen ay vazettiği bu u. sulün geçen bir aylık devre için- de fevkalâde faydalı neticeler ver idiği görülmüştür. Valimiz, bu tetkiklerinde bele- diye teşkilâtının çalışma tarzında, randımanı asgart hadde düşüren, bir nokta üzerinde ehemmiyetle durmuştu. Bu nokta, müdüriyet. lerden herhangi birisine — verilen bir işin alâkası dolayıisyle bir ci- hetin istifsarı, tavzihi veya müta- lcasının alınması vesilesiyle diğer bir müdüriyete sevkedilmesi — ve bundan sonra da cevabın gelmesi. ne intizaren peşinin Dbırakılması- ne kadar gevşettiğini ve zaman- dan ne büyük bir israfa yol açtığı. nı gören Lütfi Kırdar, işin esas mahiyeti hangi müdüriyete ait ise badema bu müdüriyet evrakı di- ğer bir müdürlüğe — göndermekle kendi vazifesini bitirmiş telâkki edilemiyeceğini, her dairenin de- vamlı ve ciddi bir fikri takiple ni. hayet cevabı getirtmekle ve işi intaç etmekle mükellef bulundu- ğunu ve bu gibi ahvalde cevap vermekte işi geciktirerek teahhü- re sevkeden memuüura olduğu kadar yazıp bilâhare arkasını aramrıyan Daire şeflerine de mes'uliyet tevaccüh edeceğini bildirmişti. Valmizin büyük bir isabetle meydana koylduğu şu vaziyetten sonra vazedilen usul' belediye muamelâtında bir misli fazal sür. at ve randımanı mümkün kılmış- tır. dır. Bunun iş üzerindeki alâkayı | Akıl hifzissih Merkez heyeti konferanslar verilmesini Şekirden wTDemlekeller- hası cemiyeti Halkevlerinde karar altına aldı Türkiye Akıl Hıfzıssıhhası “Hygi&ne Mentale” Cemiyeti mer kez heyeti Prof, Fahrettin Ke. rim Gökay'ın başkanlığında top. lanmış ve aşağıda yazılan mese. leleri gözden geçirerek bazı ka- rarlar vermiştir. 1 — Bir yıl zarfında memleket dahilinde ve dış memleketler kongrelerine iştirak suretile ya. pılan ilmi mesat gözden geçiril . miştir. 2 — Yunanistanda bir akıl hıf. zıssıhhası cemiyeti tesisine ka . rar verildiğini ve Türkiye akıl hıfzıssıhhası cemiyetinin nizam- namesinin yollanmasını, memle. ketimizle bu mevzu üzerinde dai. mi ilm? münasebet tesisi dileğini havi büşkana gelen mektuprokum- du. Teşekkür-yazılmaSıma, Niziti name neşriyatımın gönderilmesi. ne karar verildi. 3 — Mekteplerde Hygiöğne Men tale ve mektep hekimliği mese- leleri üzerinde Maarif şürasma arzedilmek için Maarif Vekâleti. ne bir lâyiha takdimi lüzumlu gö rülmüştür. 4 — Bu yıil 4—6 haziranda İs. viçrenin Lugano şehrinde topla. nacak VI ner Avrupa milletleri akıl hıfzıssihhası koöngresi riya. setinden gelen davetiye okundu. Mektep kampları Bu sene nerelerde açıla- cakları tesbit edildi Bu yıl ilkmektep çocukları için a- çılacak çocuk kampları işlerini tes. bit etmek ve yerlerini — kararlaştır- mak üzere dün maarif müdürlüğün- de bir toplanıtı yapılmıştır. Toplan- tıda bu yıl beş çocuk kampı ile bir muallim kampının açılmasına ka. rar verilmiştir. Kamplar, Yeşilköy, — Florya, Kı- zıltoprak ve Pendik semtlerinde o- lacak, ayrıca Çamlıcada bir yerde istirahat kampı da açılacaktır. Muallimler kampı direktörlüğüne Beyoğlu Maâarif memuru Ethem Pendik kampı direktörlüğüne Veh- bi, Filorya kampı — direktörlüğüne Rüştü, tayin edilmiştir. Diğer kamp lara yakında tayin yapılacaktır.. Çocuük kampları 550 — şer, muallim kampları 80 er kişiliktir. Tonton amca Mezkür kongreye müzakere mev- zuları dahilinde Prof. Fahrettin Kerim Gökay ve Hüseyin Kenan tarafmdan memleketimizde sos. yal ve aile inkılâbı ve ayrıca Prf. Fahrettin Kerim tarafından mem İeketimizde Hygiöne Mentale ve psişiyatri sahasında yapılan hiz. metler üzerinde rapor hazırlan. masına karar verildi. | 5 — Geçen yil zarfında memle. ketin iç ve dışmda akıl hıfzıssıh. hası üzerinde Türk hekimliği ta. rafından yapılan neşriyat sayısi memleketimizin iftihar edeceği derecede yüksek görüldü. Bu a. rada Cezayir, Münih, Roma, Zağ. "bep kongrelerile Ankara Tp konm. gresinde akıl hifzımerihhasr öjenik imevzuları üzerinde yaütedüdit Tü. porlar intişar etmiştir. 6 — Akıl hıfzıssıhhası cemiye. ti Dr. Aliye Rızanın, ruh hasta. lıklarından ileri gelen cürümler. de, kenç kızlarda akıl hrfzissih. hası, Dr. Zatinin çocuk mahke . meleri, Prof. Fahrettin Kerimin Türkiyede çocuk ve akil hıfzıs - sıhhası esasları, eserlerinden bi. rer nüsha halkevlerine dağıtma . ya karar vermiştir. T — Muhtelif Halkevlerinde a. kıl hifzissihhası esasları üzerin. de konferans verilmesine de ay. vıca karar verilmiştir. “ Sadıkzade ,, kazası yerine bir heyet gidiyor Finike civarında karaya — oturan Sadıkzade vapüuru üzerindeki zarar ve ziyanı tesbit için vaka yerine bir rimizden hareket edecek olan heye. te Finikeden de bir hâkim iştirak edecektir. Heyet gerek malların, ge- rekse geminin gördüğü zararları tes bit edecektir. —— İzmirde bir hilkat garibesi İzmir, (Hususi) — İzmir mem- leket hastahanesinin Nisaiye ve vilâdiye koğuşunda yatan bir ka. dın, bir garibe dünyaya getirmiş- tir. 'Tıp âleminde alâka uyandıran bu yavrunun üst dudağı ve damak teşekkülâtı yoktur, Başının sağ nahiyesinde cild ve kemik teşek- kül etmemiş, beyin açıkta kalmış- tır. Sol kol da bükülmüş, yavru tek kollu olarak dünyaya gelmiş. tir. Çocuk iki saat yaşamıştır. ve doktor önüne geçeceği sanılmaktadır, ! nakliye primi ehlihibre gidecektir. Salr günü şeh- | Ekmek fiyatları- na zam istendi Buğday darlığı olduğu ileri sürülüyor Son günlerde piyasada — buğday kıtlığı başgösterdiği ileri sürülmek. tedir. Bu yüzden de değirmenciler ile fırıncılar töplanarak ekmek nar- hıma zam yapılması için teşebbüsler de bulunmağa karar vermişlerdir. İddialara göre toprak mahsulleri ofisi memleketin her — tarafından yüksek fiyatla mal aldığından buğ day fiyatları tabiatile yükselmiştir. Ofis de İstanbul piyasasına uya. rak satış yaptığı için yumuşak buğ daylar 6,30; sert —buğdaylar 530 kuruştur. Bu fiyat yüksekliği de de- #irmenci ve fırıncıların ekmek nar. hınt yükseltmek istemelerine sebeb olmuştur. Hükümete yapılan mü- racaata henüz cevap gelmemekle be- raber, toprak mahsülleri — ofisinin ucuz fiyatla mal satarak sıkıntının —H - - j Portakal ihracatında Devlet — Demiryolları Idaresi, portakal ihracat tacirlerinin, por- takal ihracatının daha sür'at ve daha kolaylıkla yapılması için gi- rişeceği teşebbüsü nazarı dikkate alarak Yunan ve Bulgar hatlariyle miştir. Bu karara göre, bu sabahtan iti- baren mer'iyet mevkiine girecek olan tarife tadilâtı ile İstanbul - Ho<dN —HOT a bei Hit A Gt 6t Hi mühim bir anlaşmaya karar ver.. * Dragoman hudut mesafesini geç. mek suretiyle 939 senesi 12 şuba- tr başından 940 senesi 13 şubatı | akşamına kadar olan bir senelik | müddet zârfınlda 1500 ton veya da ha fazla portakal sevkeden mür- sillere Türk, Yunan ve Bulgar de- miryollarının mer'i doğru müşte. rek tarife mucibince yüzde 25 ik- ramiye verilecektir. 940 senesinin 13 şubatından sonra bu miktar veya daha fazla ihratat yaptıklarını — demiryolu sevk makbuzlariyle isbat eden ih- ftacat tacirleri bu primi geri ala. caklardır. olan bu yeni tarife tatbikatının şimdiye kadar daha ziyade deniz yoluyla yapılan portakal ihracatı- nr şimendiferle yapmağa çevire- cektir. Bu suretle portakallarımı-. zın çürümeden sür'atle ve daha ucuz olarak ihraç olunması müm. kün olacaktır. —— | Et fiyatlarına zam yapıldı Bu sabahtan itibaren başlryacak K— 'msa ' d a üeüi Et fiyatlarına beşer kuruş zam yapıldığını yazmıştık. Karar, ma. Buna nazaran 1 nisan 939 tarihin- den itibaren perakende et satışları | için tespit edilmiş olan azami fiyat | a gösterilmiştir. Karaman 50, dağlıç 53 kuruştur. Sığır 38 kuruş olarak ipka — edil- miştir. Toptan et satışları azami anmı tahi Aabklair