15 Mart 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

EN Stalin'in nutku Yazan: Niza Rus bemlinist partisinin umumi kongresi münnsebetile Söz Stalla, dünya politikasnım Moskova zaviyesinden nasıl görüldüğünü izah eden uzun bir nutuk söylemiştir. Dünyanın altıda biri üstünde hâkim olan Moskova, mihver merkezleri- nin ve büyük demokrat mitropol'le- rin büyük nutuklara devamlı birer kürsü ve açık kapalı birçok siyasi temaslara devamlı birer sahne ha- lini aldıkları son Iki yılda, bilhas. sa göçen yılın dört ayı ile bu yılm gu iki buçuk aymda pek müsbet i- zahlar bulmıyan bir sükün içindey- di. Birçok efkârı umumiyelerde kolay bir tasvi» bulamiyan “temiz. lik ameliyesi" Moskovanm saflarını daha ziyade sağlamlaşlırması s.! ratinde tefsir edilemiyor; Anşlus| ve Südet günleri Japonyanm Han- keu'yu aşması hep Moskovanm z4- rsrına kaydediliyor, Katalonyanm sukuty, İspanya hidiselerinin inki. aft ve bilhassa Ukranya etrafında... ki konuşmalar, Moskovayı, derdi Laşından aşkım, kendi derdi kendi- ne yeter bir “mütereddiğ” ve "en- *işeli” gibi göstermek için kâfi se- meddin Nazii Londradan bol hatalı ve hesabsız bir müdabale beklemekle ne boş bir ümide kapıldıklarını anladığımız gibi, şimdi Stslinin nutkundan da yasi olgunluğu anlıyoruz. Stalin, bugüne kadar (o çevrilen bütün manevraların hedefini iyice anlamış bir müesseseyi konuşturu- yor, Ve bu milessesenin kudretine emin, körükörüne atılmaktan müe tenip olduğu kadar icabında vezife sayacağı İşl başarabileceğinden ü » mitvar bulunduğunu göze vuruyor, Ateşli tehdidlerden ziyade, ze. hirli iğneler, tehziller, istihzalar ve zarif nüktelerle dolu olan bu nu- tuk bilhassa Ukranya meselesinde Londrayı, Parisi, Berlin, Roma ve Tokyoyu bir hayli zedeliyor. Gelişigüzel iktibas ettiğim gu iki cümleye bakınız: 1 “.- Birtakım deliler bize sal- dırmak istiyorlar, Bunlar bilmeli. dirler ki birde bunlara kâfi gelecek derecede deli gömleği vardır.,, 2“ Sinek file diyor ki, betbaht kardeşim, senin bu haline canda. yanmıyor. Sans acıyorum, seni kur- tarmak, refaha ulaştırmak İstiyo- »öbler addediliyordu. Stalin'in son | rum.,, nutku, Sovyetler Birliğini Avrupa <arkezlerinin ölçülerile snlamağa «kân bulunamıyacağını izah edi vor. Filin meselede Rusyadan niçin a çıkmadı? Falan işi Moskova neden kenâi üstüne almıyor? Fakat Moskova- wa bu slnişi tehlikeyi görüp kork- masmdau ileri gelmiyor mu? Si yı mazarivelere fazla bağl" Çin, İsnanya ve Orta eselelerinde Paristen ve Arrıpa m Görülüyor ki Stalinin bâdiseleri Moskova rasat merkezinden göre- rek söylediği nutkun hulâsası şu. dur: Moskova yapılmak İstenen şeyi biliyor, Sükünu telâşsız oluşundan ileri geliyor. Düşmanlarma; “as Deliler! Yaklaşmayın yanı- ma! Sizi bağlarım ha!,, Diyor. Yani Kendini fil ve gözüne Üişenleri sivrisinek gibi görüyor. Nizameddin NAZIF vark Demiryolları memurlarının eski şirketten talepleri Muhakemenin dünkü e3xidan ecnebilere taz Eski Şark o Demiryollarında uzun seneler hizmet etmiş olan yüz" lerce Türk amele ve memurunun kumpanya aleyhine açtıkları ikra miye talebi davasına dün devam €& dilmiş ve muhakeme çok dikkate de- #: bir safhaya girmiştir. Senelerce gördükleri hizmetin ta- celsesinde, şirketin minat verdiği anlaşıldı nat alıp almadıklarının o Yunaniş tandan sorulmasına karar vermişti. Dünkü celsede Yunanistandan gelen cevap okundu; bunda senelerce ev vel işten ayrılan ve bugün Yunan demir yollarında açlışan bu memurlara Şark demiryollarının taz minat verdiği bildiriliyordu. Yalnız Sovyetler Birliğine hâkim olan si. | cevabım tercümesinde bazı noktalar ve bilhassa bu tazminatın ne nisbet- te yani senelik hizmete mukabil ne kadar verildiği sarih o değildi. Bu yüzden mahkeme, cevabın hariciye vekâletinde bulunan rumca ve frar sızca aslın celbine karar verdi. Ay rıca Nafia vekâletinden de bu işe ait o zamanki bordroların istenmesi de kabul edilerek mahkeme 6 nisarı tarihine bırakıldı. Mahkemenin dünkü celsesinde o | kunan ve Yuranistandan gelen o vaba göre Şirketin bugün Türk me- murlarına on para bile tazminat ver memesine mukabil o zaman yüzlerce ecnebi memura tazminat o verdiğ kati olarak meydana çıkmış olmak* tadır. Bu suretle Türk memurları nın da sarih hakları (anlaşılmıştır. Mahkeme yakında bu hususta kara" rna verecek ve bu karar memurlârın lehine olduğu takdirde eskiden ecne- bi memurlarına verilen nisbet dahi Tinde ve senelik hizmet miktarlarına öre kararlaşacak tazminat, hükâ | metin eski şirkete ödiyecıği (satış tedeli taksitlerindan o kesilecek ve azmurlara dağıtılacaktır. Milletimizin birlik kudreti, çok #wevelli ve çok ümitlidir. Vctandaş, mebus seçiminde vereceğin o veyle bu haikati bir kere daha isbat ede ceksin, ARAR II bil bir hakkımı istiyeri kimseler, eski şirketin tesisatını hükümete sattık” tan sonra on para tazminat dah! vermeğe lüzum görmediği yüzlerde eski memurdur. Bu memurlar bu gün 1520 senelik hizmetlerini bir metelik tazminat ve ikramiye alma” dan kaybetmiş bulunmaktadırlar. Günkü tabiatile Nafia vekâleti an- cak kendi idaresinden sönraki hiz m.t senelerini tekaütlük hakkı ola rak tanımakta ve eskiden şirket için geçen uzun seneleri hesaba katma" maktadır. Bu vaziyette | hakiki bir tekaütlük müddetini doldurmak İ- çin eski memurların 20-25 sene da- ha çalışmaları lâzım gelmektedir. Halbuki bu yüzlerce memurun esa- sen birçoğu 20 sene çalışmış kimse- lerdir. Bu takdirde bir 20 sene daha hizmet görmelerine imkân yoktur | Bu memurların biraz olsun vazi- yetlerİni düzeltecek senelerce emek sarfettikleri eski şirketten bir miktar tazminat alabilmektir. Bunun içir). açtıkları dava da dün bu yolde|” ilk metizeyi vermiş olmaktadır. Malüm olduğu üzere eski o Şark demiryolları şirketi bundan birka; *en8 evvel hizmetinde çalıştırdığ” hirçok ecnebi memurlara toptan yo! £ mscburiyetinde o kalmış ve yerlerine Türk memurlar almıştı. Bu memurlardan mühim miktarı şirxii Yunanistanda bulunduğu içi mahkeme geç eslsede hariciye ve kületi vasıtasile bu memurların o za“ | man Şark demiryollarından tazmi- HABER — Akşam Posts ii MİN, “Tıbbiyeliler bayramı” dün Üniversite konferas salonunda kutla. lanmış, nutuklar söylenmiş, geceleyin de Maksim salonunda bir balo verilmiştir. Tafsllâtmı diğer #ütunlarmızdi Para çalan Darphane . ameleleri Üç kişi sekizer aya mahküm oldu 400 tane beş kuruşluğu cebleri - ne doldurarak kaçmaktayken yaka. lanan darphane amelelerinden En- ver, Salm ve Halidin dün Sultanah met Üçüncü sulh cezada muhake - meleri yapilmış ve üçü de sekizer ay hapse mahküm edilmişlerdir. Saf bakır istihsalâfımız Senede altı milyon lira'ık yirmi yedi bin tonu bulacak Ergani bakir madeni Türk ano, nim şirketi heyeti umumiyesi bu 2. yin son günü Ankarada toplanacak. tir. Bu heyoti umumiye toplantısı alelâde olmakla beraber” ayrı bir* bulunmaktadır. | hususiyeti hüiz Çünkü bu tonlanlı ile şirketin yeni başlıyacak olsn devresinde uzun yüllardanberi mütemadi bir şekilde muazzam tesisatınm hazırlıkları ile | meşgul olunan Ergani bakır mâde- ni işletmeğe açılacaktır. Sönede 7500 - 10,000 ton saf be. kır istihsal edecek olan Ergani ba. kır madeninin hemen bütün tesisa- ti ikmal edilmiş sayılmaktadır, Şim di madenin son kısımları üzerinde| çalışılmaktadır. Bu zengin maden- den çıkacak bakır bu yaz dünya piyasalarına arzedilmeğe (o başlıya, caktır. Artvin vilâyetinin zengin bekir yataklarından Morgol da faaliyete geçtikten sonra, yani 1040 senesir- de Türkiye dünya piyasalarına 86. nede 20.000 ton saf bakır çıkarabi. Jecektir. Bunun ihraç kıymeti bü - günkü piyasalarda cari fistâ göre, senevi 6.000.000 türk lirasını geç. mektedir. Bu suretle şimdiye ka- dar toprak altında kalan bu cevher ler memleketin esaslı servet kay- saklarından biri olacaktır. 17 Bin liralık suiistimal İki gencin muhakemele- rine dün başlandı 17 bin küsur liralık o suiistimal suçlular! olen, İş Bankası Boyoğlu tasarruf hesapları memuru Müş - fikle arkadaşınn o muhakemelerine dün birinei ctza mahkemesinde baş “anmıştır, Banks O mülfettişlerinden Feridun, Ferid ve daha birkaç kişi zahid olarak dinlenmiş, muhakeme tahkikat ikmal edilmek üzere baş- 4s bir güne bırakılmıştır. bulacaksınız. Resimlerde yap 'Tıbbiyenin kuruluş yıldönümü dün Üniversite konferans salo- nunda büyük merasimle kutlu lanmıştır. Toplantıda Üniversite Rektörü ile bütün Üniversite pro- fesörleri ve tıp âlemimizin tanın- mış simaları hazır bulumuştur. Tıp bayramı münasebetiyle 5 meşhur tıp üstadlarından İbni Si- na, dahiliyeci Fevzi paşa, Musta- fa Efendi, Abdülhak Mollanın por teeleri ile süslenmiş salon tama men dolmuştur. Merasime saat 14 de şehir ban dosunun çaldığı İstiklâl marşı ile başlanmış, arkasından Rektör Ce mil Bilsel bir açılış nutku söyle- miştir. Rektör bu nutkunda 'Türk hekimliğinin yuvası olan tıp i fakültesinin değişmez ananesi o- Jan yurda ve İnsanlığa hizmet yo lunda yükselmiş tp şöhretlerimi- zi takdir ve hürmetle anmış ve Atetürkün ölümünden sonra bu kürsüye ilk defa çıktığını tebariiz ettirdikten sonra ebedi şefin bü- yüzlüğünü her zaman olduğu gibi bugün de hürmet ve minnetle andığını bildirmiştir. Cemil Bil- sel milli şef İsmet İnönünün Ü. Cenup demiryollarında Hatay iktısadiyatı lehine tenzilât yapıldı Devlet, demiryolları idaresi kar. deş Hatayla anavalan ve Suriye a- rasındaki münakelâtın iktmadi şart lsrâ uygun bir şekilde inkişafı için cenub demiryolları ile müştereken yeni bir ücret tarifesi teebit elmiş- tr. Bu sabahtan. itibaren haşlanmış olan yeni tarifeye göre, münhasıran İskenderundan Halebe veya Hi cenübundaki herhan, gi bir istasyona ve bilmukabele Ha- İlebin cenubundaki istasyonlarla Hin İebden İskenderuna nakledilecek ieşya için Türk topraklarında bulu. nan Payas - Meydanı:ekbor sahası dahilinda ton başma maktuan pe - rekonde olarak 278 kuruş ve en âz beş ton ücreti verilmek şartile top. tan nakliyatta 207 kuruş ücret alı- macaktır. Eğer yüklün mecmuu e sz on tonu geçerse alınacak nakli. ya ücreti ton başına 1725 kuruş ü- yerinden hesab edilecektir. Tenten ame3 snemada Üniversite rektörü Cemil Bilsel nutkunu söylerken ve zır bulunanlardan bir grup görülüyor, Kİ ekinden W£ iz Tıbbiyeliler bayramı Dün Üniversite konferans salonunda büyük merasim Tapuca sahibi meçhul Deniz fenerleri Deniz” banka tescil ediliyor Fenerler idaresinin devlet$9 tınslınmasından sonra Deni: | da kurulmasiyle bütün deniz fener” leri Denizbanka intikai eti” Banka fenerlerin tapularını â& kartarak Denizbanka tescilini tırmaktadır. Fakat garibâir ki lan tetkiklerde fenerlerden w kısmının tapuda kaydı olmadığı naenaleyh fenerler idaresinin mek bulunduğuna dalr resmi bir gayi da bulunmadığı bayretle görülür” tür; Bu vaziyette Denizbank #09“ siz tararrufa kıyasen bu feneri ıldı niversite gençliğine olan itimadın İdan da bahsetmiş ve bütün tib- biyetilerin İsmet İnönlüne olan şükran ve bağlılıklarına tercü man olmuştur. Rektörden sonra kürsüye gelen | Besim Ömer, eski ve yeni tıp ted| risstından bahsetmiş ve sözleri. | xendine tescilini istemiştir. we : nl göyle bitirmiştir: | Yeşilköy feneri de bu meyanöri “—İşte fakültemizi bugün Av-| Bu gibi tapusuz ve sahihi m rupa fakülteleri seviyesinde gör: | fenerlerin Denizbank natıma tes dükçe, bende de aranıza girerek| cili için tapu kanunu hüküm talebe olmak hevesinin uyandığı | göre mahallen tetkikat © yal na inanımız, ancak tekrar genç ol- | ve eğer bir sehibi çıkmaz vey mak şartiyle...” rar vaki olmazsa tesefli taleb © il Pe: e ö “| mektedir, Yeşilköy feneri : har Osman ve tıp' fakültesi sonla günü mahallinde tetkikst 77. sapak, talebenin danı dünyarı Çaylş- lacak ve o zamana kadar oğlu Cahid Ayaoğdu, ve bir ba- > EŞ “ tersi yan da birer nutuk söylemişler. meme ker e no dir. Toplantı şehir bandosunun | veY8 srazisine bir sahib gi bir konseriyle nihayet bulmuş. | ma7a Bukirköy kazası tapi murluğunca senetsiz tasarrulâ w e. tur. tatbizma | Dün gece Maksim salonlarında la bir tıp gecesi tertip edilmiş ve bir çok profesörlerle tanınmış doktor ve tıp talebelerinin istirak ettiği toplantı sabaha kadar çok neşeli devam etmiştir. ! ! Kadın çorapları mütehassısı başladı İpekli ksdın çoraplarınm sağlam elarek imali Avrupadan bir mü tehasam şehrimize gelmiş, ve dün- den İtibsren tetkiklerine başlamış- tr. Mütehassıs çorab imal eden bü, Vin fabrikeları gezecek ve çorap »- Fabrikalarda telkiklerine|” yasın Denizbank namma temÜ” | dilecektir. ie b bari 4 Si Ka Zahire Borsasında abo? ücretleri “indirildi İstanbul ticaret ve zahire PL. sındaki birinci sınıf aboneleri” | knacak ücret seneliği elliden YİZ | raya indiri), ir, Mübayaacılarm ve #i88' ücretlerinde de yarı yarıyâ ât yapılmıştır. Zincirlikuyu ri” vi ların daha sağlam imali için lâzım. gelen şartları bir raporla vekâlote bildiresi Tetkikler bir hafta ke | dar sürecektir. İ —) Sultanhamam yangını Bultanhamam (Oyangm yerinde dün »cil bir keşif daha yapıl, mıştır. Fazat bu da böşuna olmuş ve yapılan tetkiklemlen bir netice side “edilememiştir. Artık” yangının sebebini bulmaktan tamamen ümit kesilmiştir. b ——— Vekiller Heyeti toplandı Angara, 15 — Vekiller (o heyeti dün saat 17 de toplanarak müzakes relerde bulunmuştur. mezarlığı mesel Ankara (o 15; O Te dördüncü ceza dairesi siner yu mezarlığı meselesi hak ki umumi heyetin kararın! gözden geçirecektir. ü Evvelce beraat eden vali 0 Oskayla diğer bazı zevat İP va hazırlıkları dolayısiyle mehi ir de hazır bulunamıyacakl8 Adliyede bir şahit ansız” id. Çe Bu sabak adliyede bir ölüN sesi olmuştur. ede ik Sarıyerde, Mosarburnu de TT numarada oturan gün i A ak teksitlerinden 70 yaşlarınd8 hukuk mahkemesinde bir *€ Pekserim İsminde bir 286 sin” davasında şahidlik vey * zere saat 10 da adliyey ©E“ z merdiyenlerden * üçüncü WE mahkeme salonuna çıktığı yi birdenbire üzerine fenalık Li il ve kalb durmasmdan ölmüstÜ” ye Zavallı adamın cesedi h' air * ' liye doktorluğu dalresint #9” sag” miş ve ölüm hakkımda bir 1 si zim gdilmiştir,