9 Şubat 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

Bi < - - Ç k> Pireklı İ v ggt ordu H, 205 bing —mm dölarlık SĞ Kanm a federal ÜS F z b , İta A # | ÂN H f çi f. B 1 CİR le| % Velleri le muva Silraş Maksadile iddia et t€ serdedilen Misir. ve ıh% merke . Haa Çat olan maha 'Ph.nh nın, “İn - Üü türlü ah . Suretin - t Libyaya ni alelâde f_, ; x_' ŞUBAT —. 1030 AYA0 — yaptırıyor —h.,: (A, A.) — Mebusan mecliğinin ordu encümeni USUSİ pProgramın ön mühim bir kısmını İc- Ttisitümhur Rüzvelt tarafından teklif dün tasvib etmiştir. dölarlık bir kredi derpiş etmöktedir. tayyarelerinin mikdarını 2320 den 5500e Yön doöları iğe, hususf sanayli harb levazımıt *tek “terbiyetkâr siparişler” içindir. kadar Arttırılmasını ve Panama kanalı müda. İtin zarurt vasıtaların teminini ihtiva etmek- “Ruüzveltin milli müdafaa hususi “ANün projelerinin İlkidir. ğkablusa »e" sevkediyor ? -| ferinden sonra tamamile çekilecek - '*'Velinde bulunmakta olan Minorke -padası meselesi, Hahri mahafili şidi | Yan | Konservatuvar tahsili görmüş Rgüzel 3160 ördü mevcudunun dÜ binden İya niçin lüleri General Frankonun askeri za lerdir. İtalyan gazeteleri ise.. Milâno, 8 (ALA.) — Gazetta del Popolo “Kızıl,, ların Fransa- dan âavdeti tehlikesi tamamen zail olmadan — İtalyan gönüllülerinin * |geri almmıyacağını teyid etmekte- ' dir « Minorka adası meselesi Londra, 3 (A.A.) — İyi bir “|membadan öğrenildiğine göre ge. ' neral Franko İngiltere hükümeti. ne Minorka adasını işgal etmek tasavurunda olduğunu, yalnız bu işgali münhasıran İspanyol kuv- vetleri ile yapacağın ıbildirmiştir. İspanyol — cumhuriyetçilerinin detle alâkadar etmektedir , Bu mahafil, İtalyanların Mi- norke adasına yerleşmemelerine büyü kbir ehemmiyet atfetmekte . dirler. Maamafih ayni mahafil, bu LEKAİ L CN RADTO İrlanda Başvekili tedhişçileri takbih ediyor Beş lokanta ceza olarak kapatıldı İçinde Şşehrin marof lokanltala- rı da var Eminönü kaymakamlığı — son günlerde lokanta, ötel, gazino ve birahane gibi yerlerin — temirliğe ve belediye nizamlarına riayet e. dip etmediklerini sikr bir surette kontrola başlamıştır. Bir kaç gün evvel Eminönü kay makamı Âgâh Alpla beraber me- tmurlar âni bir teftiş yapmışlar ve beş lokanta ile bir fıtın, bir otel ve bir de karışık kahve satan ma: ğaza hakkında zabıt tutmuşlardır. . Muvakkaten kapatılmaları ka- rarlaşan lokantalar şunlardır ; Ankara caddesinde Ştaynbruh lokantası, Zındankapıda Pandeli lokantası, Yalrköşkü caddesinde Mihrân lokantası, Bahçekapıda Za hire borsası sokağında Makruhi lokantası, Çemberlitaşta Vezirhan caddesinde Abdüllahın lokantası. Bunlardan başka hileli kahve satan kuru kahveci Habibin dük. kânı ile, Sirkecide Filibe oteli ve Uzun çarşıda eksik ve pişmemiş ekmek satan Lambonun fırınır, Dükkânlar ve oteller henüz ka- patılmamıştır. Yalnız mahkeme- den karar alındığı için bugün ya. rın kapanma işine başlanacaktır. Kapanmalar 1 günden 15 güne -Fakat ilâve ediyor Mevcut adaletsizlik kuvvete müracaatı haklı gösterecek kadar büyüktür. , Dublen, 8 (A, A.) — Alman ajan- sı bildiriyor: Ayan meelisi İrlanda vahdeti me- şelesine dair müzakereye dün de- Vam etmiştir. Başbakan de Valera tedhişçilerin yaptığt — sulkastlere dair bir suale cevaben demiştir ki: “— İrlanda hükümeti bu hâdise, lerden müteessirdir ve bunları tak- bih etmektedir. Memleketin meşru ve halk tarafmdan seçilmiş hükü - metinden gayri hiçbir teşkilât İr- landa halkr namma söz söylemek hakkmı haiz değildir. Adliye nazı- rı, otoritesini muhntaza için hükü- mete zaruri olan fevkalâde salâhi- yetler bahşedecek kanun projeleri- ni meclise teklif edecektir. İrlandanın parçalanmasından ye, gâne mes'ul Britanyadır, Bu hak - sızlık yapıldığı vakit İngiliz nazır- ları ancak bir intikal tarzı tasfiye- si mevzubahs olduğunu —söylemiş- lerdi. Fakat 0 zamandanberi hiçbir şey yapılmadı. Bu müdafaası güç vaziyetin nihayet bulmasını İngiliz halk ve hükümetinin dahi sempati ile göreceklerini sannediyorum. İr- Tandannı parçalanması eğer muval- faktyete erdirici bir. yol olsaydı, kuvvet istihsalini bile kaklı göste- recek adaletsizliktir. Fakat bunun muvaffakryeti gayri muhtemeldir. Küvvete müracaatin hiçbir şeye ya. ramıyacağını tekrar işaret etmek isterim, İngiltere, vaziyetin tabil tekâmü- küne mâni olmaktadır. Eğer, şimali İrlandada İngiliz garnizonları olma- saydı halk s#erbestçe İrlanda hükü- metine iltihak ederdi. İrlanda hü- kümeti bazr noktalar Üüzerinde bir- takım tavizler yapmağa hazırdır. Fa kat diğer bazı meselelerde bilhas- sa İrlanda Jlisanınm kullamıİması bahsinde metin ve azimkârdir, İrlan da halkınm kendi mukadderatma hâkim olmak hakkını haleldar ede- cek bir anlaşma imkânsızdır.., _,kğda;î?ıı_vğk'lg_şîîza_qıanlar işindir. Fransa Almanya ile harp ederse... BDe-- Baştarafı 1 incide adanın ecnebi unsurlarının girme. mesi hakkında general Franko ta- rafından teminat verilmesi şartiyle lerinde bir mahzuür görmemekte- dirler . Öğrenildiğine göre, İngiltere hâritiye nezareti ile Burgos, Pa. ris ve cumhuriyetçi İspanyol hü. kümetleri arasında bu mesele hak- kında esasen müzakerelere gîrîşil-' miş olup bu müzakerelerin netice- lenmesi takdirinde İngiltere Fran. kist kıtaatın adaya nakli için bir İngiliz harp gemisini Frankonun emrine âmade kılmağa hazırdır. İngiliz siyasi mahafilinden alınan malümata göre, İngiliz Devonshire kruvazörü Minorka adasınm merke- | zi olan Portmahon limanma gelmiş- tir. Bu kruvazör daha bugün veya yarım adadan ayrılacaktır. Nereye gideceği de bilinmiyor. Ancak İngilterenin, cumhuriyet - çilerin «linde bulunan mezkür ada- ya karşı Frankocular tarafından hücum edilmesine mâni olmak için iki taraf arasında tavassutta bulun- duğu ve bir İngiliz harb gemisinin bu adaya bir Franko delegesi götü- receği hakkmdaki şayialarla şirı'.ıdi.l İngiliz kruvazörünün oraya gitmiş | olması arasında bir münasebet gö- rülmektedir. Halkevleri Menfaatine Balo Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul İyön Kurulu tarafından halkevleri menfaatine olmak üzere verilmesi ka- rarlaştırılan balo hazırlıkları günden Büne ilerlemektedir. Balo 25 şubat cCumarlesi günü akşamı Perapalas o- teli salonlarında verilecektir. İstan- bulun en nezih sosyetesi o akşam Pe- rapalas salonlarında toplanmış ola- caktır. Balonun eğlenceli geçmesi için ieap eden bütün tedbirler alım. maktadır. İki caz heyeti çalışacaktır. sesli, amalör bayanlar larafından Garp musikisinin en güzel parçaları- teganni edilecektir. Salonlardan bi- Frankistlerin bu adayı işgal ctme—: ordu sevkine ihtiyaç yoktur, Filha- kika Fransızlar, kuvvetlerinin mü, |hi:ıı bir kısmını Ren üzerinde tut - makla Almanyannı Çekoslovakya ü- zerine hücumunu durdurabilir. Çe - koslovaklar da, Soövyetler birliğinin yardımını ufak dahi olsa Almanya- nın Fransa üzerine — gayretlerini |teksif etmesine müâni olabilirdi. Fa- kat vaziyet halen böyle — değildir. Ren mmtakasının askerileştirilme- sinden ve Almanyanm, Macarista- nın ve Polonyanın arazi istekleri is- af olunduktan sonra, stratejik mu, vazene, mühim miktarda değişmiş- tir. Fransızlar, 40 Çekoslovak fir - kasını ve muhtemel muhasımları - İnın iki cephede harbetmeye mecbu- riyeti avantajımı kaybetmişlerdir. Bu vaziyette İngilterenin karada mü | kim bir yardımda bulunması Fran- sızlarca şayanı arzudur. Bu kara yardımınm lüzumunu u- kâr edecek değilim, Fakat buü yar- dım, hava ve denizden yapılacak yesdimin aleyhine tecelli etmeme . İlidir. Derhal ve teçhiz imkânı ol - maksızın, muazzam bir İngiliz kara ordusu toplanması lüzumsuzdur. Zi- 'rs.. hava ve deniz teçhizatı kara teç hizatımndan evvel gelmektedir. Bun- dan başka herhangi bir cephede müdafaa kuvvetleri, hücüm kuvvet- lerinin iki sülüsünü muadil olursa, bu kâfi bir muvazene teşkil eyler. Bu vaziyette, hiç olmazsa her - hangi bir harbin bidayetinde, mü- him miktarda İngiliz kara askeri sönderilmesi, müşterek menfaat İ- çin almacak en hakimane tedbiri teskil etmemektedir. Bununla be- raber, Fransanm kendi hudutları. nın birkaor Üzerinde — harbetmek mecburiyetinde kalacağı keyfiyeti - ni de gözönünden kacırmamak icab eder.,, rinde de eğlenceli bir briç partisi tertip olunacaklır. Bunlardan başka eğlenceler arasın da zengin hediyeli bir piyango ve daha bazı sürprizler vardır. İspan V SK ştfak 1 nklk UU malzemesinin en mühim kısmı, sahil yolundan Fransaya — gelmektedir. Dün gece, altmış vagon dahilinde muhtelif toplar, ağır makinelitüfek. ler ve mühim miktarda obüs gelmiş- tir, Cerbere istasyonunda tahliye için bekleyen 200 kadar harp malte - mesi vağonu vardır. Olot'un Frankocular -tarafından işgali, Pirenelerin cenubundaki bü- yük yolu orta yerden kes&miştir. Bi- naenaleyh cumhuriyetçilerin elinde kalmış olan yegâne yol da bu su - retle kesilmiş oluyor. Şimdi ricat i. çin dağ yollarından başka geçecek yerleri kalmamıştır. Diğer taraftan Seo Urgel mmta- kasında cephe tamamiyle değişmiş- tir. Nasyonalistler Segrenin münte- ha;mdaki bütün vadi boyunca iler- temektedir. Dün Madridde neşredilen tebliği resmide cumhuriyetçilerin Katalon- yada Palamos Venripolda şiddetli mukayemet gösterdikleri ve Kata- lonyanın diğer mıntakalarında ise hafifçe geriledikleri bildirilmekte - dir. Franko tayyareleri, Kartejena ile Sagonte limanını bombardıman et - mişlerdir. ; Öğrenildiğine göre İspanya baş. vekili Negrin, bugün cumhuriyetçi İspanyol ordusu tamamen hududu geçinceye kadar Fransada kalacak- tir. Mumaileyh, müteakiben İsnenya- nn merkezi mıntakasında muka - vemete devam maksadiyle tayyare Te Valantvava gidecektir. Su!h ihtimalleri İspanya Cumhurreisi Azana bu sabah Parise gelmiştir. Rivaye- te göre Azana ile başvekil Negrin arasında görüş farkı vardır. Negrinin fikrine göre, İspanyol meselesinin istiklâlini ve mülki tamamiyetin garantisi, plebisit ic- rası, politik ve sosyal tedhişin ni. hayetlenmesi şartları üzerinde İs- panyol meselesinin halli için mu- kavemet lâzımgeldiği fikrindedir. Negrin, yukarıdaki üç şartı biribi- rinden ayrılmaz keyfiyetler ola - anya .Başvekili İkün kılacak mahiyettedir. | u vaziyette olan Tak telâkki ettiği halde, Azana nis. beten daha mülâyim gözükmekte- dir, Bu fikir ayrılıkları, Azananın cumhurreisliğinden istifasını müm Franko, Negrinin bu mealdeki sulh şartlarını reddetmektedir. Harbin nihayetlenmesini müte- akip hemen derhal yabancıların ge ri gönderilmesi bahsinde hemfikir olan Franko, bu teminatı, Londra- daki Franko mümessili, dük de ÂAlbe yasıtasiyle yeniden Londra hükümeti nezdinde teyid eylemiş- tir. Tedhiş ve mukabeleibilmisil harekâtı hakkında temin olundu. | ğuna göre, Franko, slyasi değil, fakat yalnız adi cürümlerden suçlu olanları muhakemeye vermeyi ka bul edecektir. Franko, yalnız ple- bisiti kat'iyen reddeylemektedir. Londra bazı hükümet mahfil- lerine göre, müzakereler umumi- yetle sanıldığından çök daha iler. lemiş bulunmaktadır. —Maamafih bu nikbin düşünceler henüz teyid edilmemektedir . PRRLUREARIRRLI Hakikt akşam gazetesi Ginün en son haberlerini verendir Istanbulda | tek gazete HABER dir Büyük romancı Suat Derviş En güzel romanını HABER için hazırladı Istanbulun Bir Gecesi ismiti taşıyan bu fevkalâde eserin tefrikasına — yakında başlıyacağız. İÇERDE: * Beyazıtta edebiyat ve fen fakül, telerinin bülunduğu Zeynep Kâmil konağının yanındaki arsaya yeni bir maliye binası yapılmasına kârar ve- rilmiştir. * Kerestecilerdeki yeni sebze ha , linin inşası bitmiştir, teslim mua « melesi yakinda Vekâlet taralından yapılacak ve pavyon mayisa doğru açılacaklır. * Hukuk Tfakültesinin haziranda yapılan doktora imtihanlarından bir kısmının şubatta yapılmasına karar verilmiş ve imtihanlara başlanmış « tır. * Eski adliye binasının yetine bü, lün resmi daireleri bir araya topla- yacak bir hükümet konağı inşasına karar verilmiş ve dairelerden binada istiyecekleri oda mikdarı sorulmuş, tur. * Yorganotlar Cemiyeli umuml top lantısı dün yapılmış ve bir senelik Tasnliyet gözden getirilerek yeni ida«. re heyeti seçi'miştir. * İktısat Vekâleti tefliş heyeli re- isliğine Maliye telkik heyeti azasın, dan Hakkı Kâmi Beşe tayin edilmiş- fir. * Maarif Talim ve Terbiye heye, ünde Hikmet Türk'den açılarn azâs lığa müfetliş Kadri Yörükoğlu tayin edilmişlir. * 19 şubul pezar günü en büyük seyyah gemilerinden biri olan Konti di Savola vapur'a ile 500 Alman, İtal- yan, Amerikan seyyahı gelecektir. * Son günlerde meyva ihractlımız da bir artma göürülmektedir. Bilhassa Letonyaya 40 bin kila porlakal, Al - manyaya da 100 bin kilo elma ihraç edilmiştir. * Kumkapı ile Langa arasındaki Musluk medresesi arsasına 50 bin li, ra sarfile bir ilkmektep binası ya « |pılmasına karar verilmiştir. * İnhisarlart İdaresi bütün cigara paketlerinin şekklerini değişlirmeğe karar vermiştir. Yeni cigara paket, leri hep aynı boyda olacaktır. Cigara nevilerinde de tadilât yapılması dü- şünülmektedir. * Yugoslav seliri Acemoviç ile yeni koansolos Vizaçki dün şehrimize gel mişler ve akşam Ankaraya hüareket * Türk « Yugoslav afyon anlaşma- sı müzüâkerelerine ayın ön beşinde Belgradda devam edilecektir. Müza, kerelere iştirak edecek Türk heyeti ayın on üçünde şehrimizden hare - ket odecektir. * İstanbul Konservatuvarında bu der3 s«enesinin birinci sömestiri niha yet bulmuştur. Konservatuvar kadro, sü müsait olduğundan ikinci sömes- tir için de talebe kaydedilecektir. Yeni eserler OLUŞ Oluş mecmuasının böeşinci sayısı intişar etmiştir. Mündericatı âra - sında Hali Vedad'ın Garb ve şark softası, Mehmet Emin'in 'Türk in- kılâbı ve fert, Mustafa Nihadm Türk edebiyatında — münakaşalar, Bedreddin Tunçel'in bazı tercüme . ler hakkmda, Muzaffer Şerifin rad- yo programları, Pertev Nailinin E- pope başlıklı yazıları İle Ahmet Hamdi ve Ahmet Kutsinin — gürleri ve Eflâtundan yapılmakta olan ter- cümenin devamı vardır. Karileri « SAAT ' mize tavsiye olunur.