9 Şubat 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

2 Düşündüğüm gibi Eski bir borç Yazan: Suat Derviş ÜNEŞLİ fakat serin bir gündü, Bir vapurun güvertesinde kü- çük bir kız duruyordu. penbe bir battaniye almıştı. Hava çok serin olduğu için amuzuna Aşağı doğru bakıyordu. Orada yüzleri gözleri simsiyah kömür a- meleleri vardı, Güneşli, fakat serin bu ilkbahar gününde Cebelüttarıkta bir vapur kömür alryordu. Güvertede duran küçük kızm rengi solgundu, yüzü — zayıflamıştı. Günlerdir açık denizlerde üç yüz kişilik bir gemide bin üç yüz kişi ola- rak seyahat ediyorlar, torpil tarlaları arasında ve gemide çıkan sal. gm grip hastalığı içinde seyahat ediyorlardı. Gemide bütün gıda ka- ra bir ekmek, konserve etlerle pişirilmiş makarna çorbasından ibaret- ti. Günlerdir ne iyi bir yemek, ne İyi bir ekmek, ne de bir meyva yüzü görmüştü. Fakat o bütün bunları düşünmüyor, sırtında penbe bir battaniye, küpeştelerden aşağıya doğru sarkarak İspanyol kömür işçilerinin şa. kalaşarak, gülüşerek çalışmalarını seyrediyordu. Birden arkasma bir el hafif hafif dokundu. Küçük kız başmı arkaya çevirdi. Karşısında kısa boylu, ufakte- fek bir işçi vardı. Plaspareler içersinde ve çıplak ayaklIıydı. Elinde bir kâğıdın içinde beyaz bir ekmek, peynir ve portakal tutuyordu. Bunları genç kıza doğru uzatıyordu. Çocuk sevinçle ellerini ona uzattı. Paketi aldı, Ona Türkçe, Fransızca, Almanca: “—— Gel, babam sana parasını versin!,, dedi. Fakat İşçi onun sözlerini dinlemedi bile, O bunu para için vermiyor, o bunu satmıyordu, O ecnebi bir memle- kette bir sene kapalı kaldıktan sonra vatanma dönen ve her şeyden mahrum olduğu gemisinin halinden ve kendi yüzünden belli olan bir Türk kızma bu hediyeyi yapıyor, ona kendi nafakasından ayırdığı ek- mekle peyniri ve portakalı veriyordu. Mkak Cebelüttarıkta bir İspanyol İşçisinden bu yardımı gören Akdeniz | vapuruyla İstanbula dönen Türkler içtnde bendim ve ben Fransız hu- duduna kaçan İspanyol mültecilerinin feci resimlerini mecmualarda, gazetelerde gördüğüm zaman, borcunu ödiyememiş bir İnsanm vicdan azabını düyuyorum. İnsani yardım edememiş olmakla gözlerim —yaşarıyor ve ümlidle Kızılayı düştünüyorum. Cebelüttarıkta benden başka Türk çocuklarıma da kendi ekmekle- rini ve yiyeceklerini dağıtan İspanyollara olan bu borcu, dünyanım en müşfik teşekkülü olan Kızılay belki de ödiyecektir diyorum. SUAD DERVİŞ Ticaret odasında seçim Dün toplanan Ticaret Odası Meclisi, mebus olan eski Deniz. yolları müdürü Sadettin, vazifesi değişmesi dolayısiyle istifa eden eski Akay Müdürü Cemil, ölen Beykoz deri fabrikası kimyakeri Nuri ve istifa eden Akosman zade Osmandan inhilâl eden azalıklara seçilenleri tasdik etmiştir. Meclisin yeni azaları Şirketi Hayriye Müdürü Sadi, Hayri A- rapoğlu, —Kunduracı kooperatifi müdürlerinden Osman Nüuri ve ih" racat ve ithalât tacirlerinden Ziya Kılıçoğludur . Dünkü toplantıda, Denizbank Umum müdürlüğünden istifa eden Yusuf Ziya Önişin Ticaret Odası azalığından da çekildiği hakkın:" daki şayiaların doğru olmadığı meydana çıkmıştır. Oda erkânı böyle bir istifa almadıklarını söy- lemişlerdir. Diğer taraftan Ticaret Odası Reisi olan ve Denizbank meclisi idare reisliğinden azledilmiş olan Ziya Tanerinde Ticaret Odası re- isliğinden çekildiği hakkındaki rivayetler yanlıştır. Oda erkânı, Ziy Tanerin Ticaret odasına De- nizbanktaki vazifesi dolayısiyle tayin edilmediğini, bunun için de bankadaki azil işinin odadalti vazi- feye dokunamıyacağını söylemek. tedir, Vali bu akşam Ankaraya gidişor Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar dün öğleden sonra adli- yeye giderek müddelumumi Hikmet Onat'ı ziyaret etmiş, sonra emniyet direktörlüğüne giderek müdür Sadri Aka İile görüşmüştür. Vali, Belediyeye ait bazı işle. ri takip etmek Üzere Ankaraya gitmeye karar vermiştir. Lütfi Kırdar, işleri müsait o- lursa bu akşam Ankaraya gide- sektir. Takas yolsuzluğu davası Takas yolsuzluğu davasmma dün asliye üçüncü ceza mahkemesinde deyam edilmiştir. Bundan evvelki celsede, ehlivukuf ile İnhisarlar Ve- kâleti müfettişlerinin biribirinin zıd dı olan iddiaları yüzünden iki “İki pPvon âarasındaki aşikâr mübayene. | ahkeme huzurunda - karşılıklı m” ,akaşalarla halli,, kararlaştırıl- mıştı. Bunun için dünkü celse me . rakla bekleniyordu, fakat celse açıl- dığı zaman İnhisarlar Başmüfettişi Ali Kemal ile, Gümrük mevduat şe- fi Raifin hazır bulunmadıkları gö- Ali Kemal Tekirdağında bulun . duğundan tebligat — yapılamadığı öğrenildi, Raifin de fevkalâde ma - zereti dolayısile bu celseye gelemi . yeceği gümrükten resmi bir tezkere ile bildirilmişti. Bu yüzden muha - keme yeniden celpler çıkarılması i- çin başka güne bırakıldı. —— Muğlada elektrik santralı Muğla, 8 (A.A.) — Nafıa Ve. kâletinin tetkikine iktiran eden Muğla kasabası Hidroelektrik te- sisatına başlamak üzere belediye- ler bankasından 65 bin liralık is- tikraz akdi hakkında belediyece teşebbüsata girişilmiştir. —— Halkevinde temsil Eminönü Halkevinden; 9 Şubat perşembe, 10 Şubat cuma ve İl şubat cumartesi ak- şamları saat (20,30) de Evimizin Cağaloğlundaki merkez salonunda gösterit şubemiz (Dekbazlık) pi- yesini temsil edecektir. Her üç gece için davetiyeler e. vimizin bürosundan alınacaktır. İki Fransız Harp gemisi çarpıştı Lorient, 8 (A, A.) — Georges Leygues kruvazörü ile Bison tor- pito muhribi, müsademe — etmiştir. "Hasaratm mühim olduğu söylen - mektedir, İki kişinin ölmüş olduğu haber yeriliyor, İlkmekteb muallimlerinin mesl Vekâleti tarafmdan hazırlanan konf yerlerde verilmiştir. Bunlardan Galatasaray lisesind müdürü Hâmid Ongunsu ve Üniyer versite profesörlerinden Sadreddin Bundan başka Kadıköy 12 İncl ilkm ektep salonunda d3 lim mektebi muallimlerinden Fevzi Selen tarafımdan © ek bilgilerini arttırmak İçin erars serilerinden üçü dün muhtelif c olanı yüksek muallim mektebi site koönferans salonundaki de tni- Celâl Arel tarafından verilmiştir. limlere bir coğrafya konferansı ver ilmiştir. Yukardaki konferans salonunda Sadreddin Cel âl tarafından verilen | liyen muallimleri göstermektedir. 1 Kırmızı biber hilekârlığı Kırmızıya boyanmış kepek satılıyormuş İstanibulda bir çok misalleri bu. lunan mevadı gidaiye hilekârlık. ları yanında bir türlü önlenemiyen kırmiızı biber hilekârlığı alâkadar makamları gene meşgul etmekte- dir, Tarihin muhtelif devirlerinde ilâmlar, fermanlarda zikri geçen kırmızı biber hilekârlığının cum- huriyet devrinde de 341 senesinde “Encümeni Emanet,, tarafından verilen kararlar şiddetle tecziye. si cihetine gidildiği görülmekte . lememiş, nihayet 935 ' senesinde gerek, İstanbul Ticaret Odası, ge- rekse Türkofis teşkilâtı kırmızı biber hilekârlığı üzerinde uzun boylu tetkikler yaparak İstanbul. da satılan kırmızı biberlerin yüz. de doksan nisbetinde kırmızıya bo- yanmış kepek ile karıştırıldığı ve kırmızı biber —yalnız memleket dahilinde değil, ayni zamanda ha- riçte de satıldığı için bu hilekâr. lığın bu mahsule olan rağbeti a. zaltması kadar Türk ihraç malla- rının aleyhinde de bir propaganda tevlid edebileceğini belediyenin gözü önüne koymuşlardı. Aradan geçen üç senelik za- manda da bu vaziyetin devam et. tiği son kontrollarla gene anla. şılmaktadır. Atatürkün imza- sını taşıyan bir beş İiralık Tevfik Rüştü Aras tarafından kaybedildi Londra büyük elçimiz 'Tevfik Rüştü Aras, ekspresle İngiltereye giderken Lüleburğazda tren me- da, Atatürkün el yazısiyle imzasr nı taşıyan bir beş liralığı da yan- lışlıkla vermiştir, Tevfik Rüştü A. ras, eğer kabilse bu paranın bul. durularak kendisine iadesini ve bunu geri verecek şahsa bir kaç mislini ödeyeceğini söylemiştir. — Fakat bununla İşin önüne geçi-, murlarına verdiği paralar arasın- | Haber WM V€ İlzmir ve Bursada halk - sandığı açılması Halk Bankası, mevcut Halk Sandıklarına, ilâveten İzmir ve Bursada birer halk sandığı daha kurmağa karar vermiştir. Bu hu- susta mahallinde tetkikler, sandık- lara sermaye koyacak olan mahalli idareler ve Ticaret Odaları ile te- maslar yapılmaktadır. Bu sandık. ların kuruluşu Halk Bankasının heyeti umumiye içtimanı mütca. kip yapılacaktır . - Halk Bankası Türk Anonim girketinin heyeti ümumiyesi mar- tın onunda Ankarada toplanacak- tır. Bu içtima bankanın ilk heyeti umüumiyesidir. Bankanın kurulu- şundanberi geçen ilk sene zarfın. da alımmış olan neticenin görüşüle kararlaştı Halk Bankasının ilk umumi içtimat gelecek ay yapılıyor ceği bu toplantı, bu itibarla ehem” miyeti haiz bulunmaktadır. Ayni gün, Ankarada, Ankara Halk Sandığının heyeti umumiye içtimar da yapılacaktır. Halk San- dıkları ayrı ayrı birer anonim şir- ket halinde bulunduğu için san. dıkların da heyeti umumiyelerinin yapılması iktıza etmektedir. An. kara Halk Sandığının heyeti u- müumiye içtimamı İstanbul Halk Sandığının heyeti umumiyesi ta-> kip edecektir. Fakat bu heyeti umumiyenin günü henüz taayyün etmemiştir. Yeni sandıkların kuruluşu ise |bundan sonra olacaktır . Techizat Bedeli Alama- yan Öğretmenler Var Muallim — mekteplerini - bitiren gençlere muallimliğe başlarken 80 lira teçhizat bedeli verilmektedir. Bütün vilâyetlerdeki — muallimlere bu para verildiği halde henüz İstan- bul viliyetl muallimleri almamış - lardır, Alâkadarlar Maarif Vekâleti - ne ve maarif müdürlüğüne mü . rataata karar vermişlerdir. Lâgvedilecek Gümrük İdareleri Gümrük ve İnhisarlar Vekâle. ti 1 mart 939 dan itibaren bir çok gümrük idarelerini lâğvetmeğe karar vermiştir. Bunlar Ağva, Şi- le, Edeköy, Malkoçlar, Halidere, Midye, Enez, Gelibolu, Kefken, Lâpseki, Marmara, Karabiga, Ya vaklı, Karacabey ğgümrük idare. leridir. Buralardaki —memurlar diğer gümrük idarelerinde vazi - felere tayin edileceklerdir. —a Karadenizde gene fırtına başladı Geleri haberlere göre Karade - nizde hafif bir fırtına başlamış ve Ereğlide kömür tahmili durmuş- tür. Tonton amca aşçı Arnavutköyde bir kayık devrildi Dün Boğazda kümür yüklü ©- lan bir kayık büyük bir vapurun | dalgasiyle devrilmiş ve içinde bur lunan Hızır, İzzet, Yasef, Kadri, Artin ve Mehmet Denizbankın İr- va romorkörü tarafından kurta. tılmışlardır. Kaza Arnavutköy a- kıntısında olduğu için kurtarma ameliyesi müşkül olmuş ve kaza- zedeleri baygın bir halde denizden çıkarılmışlardır. veasğensam Denizli istasyonunda yeni tesisat Devlet Demiryolları İdaresi, garp hatları üzerinde hareket fa- yonunda yeni bazı tesisat vücuda getirmeğe karar vermiştir. Burada bilhassa bir lokomotif deposiyle su ve elektrik santralları vücuda getirilecektir. Nafra Vekâleti, bu hususta lâ- zım gelen tahsisatı vermiştir. —— Ö-—— Trabzonda bir katil asıld Trabzon, 8 (A.A.) — Kayın- biraderlerini balta ile yaralayıp yarı canlı kireç kuyusunda yakan Oflu Mehmet hakkındaki idam hükmü bu gece belediye meyda- nında yerine getirilmiştir. aliyeti çoğaldığından Denizli istas- | “müdürleri Bekâr es! î;' yurtlar! Şehrimizde —0f — yurt açılad&” | İstanbuldaki belr”ui, barındırma yurdları " Mf üzere Emniyet Urn af Şükrü Sökmensuerin " yif li ve belediye riyast rasında ortaya kon yet tahakkuk safhast gi J Esnafı alâkadar edef * yf gene esnaf teşek'küu ettirebilmektedir. # Esnaf Cemiyetl' muhtelif yerlerinden " gf şesiyle şehrimize ge&” y | rek ayni zamanda 3* ve sıhhatini de £ V / sı işi ile meşgul olaraf telif yerlerinde bina Barındırma yurdu ” , nanın hem çok büyük:g ’ lr, hem sıhhi şartlari nni j de şehrin merkezi % masr icap ettiğindei pi bulmak güç olmuâtğ'yntğ pazarında bulunan Wd ü nanın bu maksada M | li olabileceği görülm ı,) gonr3 araştırmalardan M ki bütün bekâr esnatif Wdi ması İçin on kadâf M yurdu tesisi lâzım £ t | şılmıştır , # 4 İlk yurdun kurdî;f* lira kadar bir para :d.:ilîğ dir .Şimdi bunun t ' raşılmaktadır. Maarif Şür?” hazı'rİ'k Mektep müdürler! lar yapıyor'; » Ankarada tOP“::x yi Şürasında konuşula' etrafında- bazırlıklaf Goot dır. Dün Maarif Ve çetf len bir emirle h“::' H | Gala gu mektep müdürleri Bgydo: y Kız San'at mekt€ â Ç’f mektepleri müdürle sı!"ı Muallim mektebâ”dg' e tebi müdürleri yt mektebinde tGPM müşlerdir . ülen 9: Şimdilik Eöfü? dire noktai nazar bir neticeye vasıl :ıu":dç ei ra bir program © gönderilecektir * ' Denisz“k"" istifa . kuk ©© Denizbank hlâ jstifâ “