23 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 15

a 2 EYLUL — 1968 Hayata dair Fıkir adamı ve demokrasi AMANIMIZDA fikir ve sanat a- damları dünya HAR, ancak devlet adamlarını alâka- ettiği sanılan meseleler bakkında | Ündüklerini söylemekten kaçınmıyor- f Hem de bunu sadace gazete siltun- "da veya kitab sayfalarmda söyle Şekle kalmıyorlar, içlerinde devlet veya mektupla, telgrafla Şöyle yapmalısmız, böy- siyasetine karış- Miracant edip #tmelisiniz,, diyenler var. Üzleri geçiyor mu? tavsiyelerine, nö- tlerine kulak # mu?... Bu su. Te evet diye cevab vermek kabi de- h #ma bunun bir ydası olduğu mu- Barb mi zannederim mahsus yapıyor şmayı duymuştu; fa- şairinin söyledi, İveti var'kir, İnen hardler İs lere esi masını, birtakım “fa. et edilmesini ehemmiyetsiz İRİ şair ve filosof günden gine azal- ir, 1914 de milletleri harbe tegvik eden u mulhüün korunmasma çalışan müte- tir ve sanatkâr yok değildi; faks var birkaç kişiden ibaretti. Bugünse İlayanın her tarafında demiyeceğm - tin demokratik memleketlerde birçok a adamları düşündüklerini söylüyor. devlet adamlarma ve bütün vatandaş- *a kabul ettirmeye çalışıyorlar. Sanat- | öy filosof fildişi kuleden çıkıp agora'ya 9 Paul Valöry gibi şimdiye kadar giln- *£ ahval ve hâdisatın dişında düşün- p'2e alışmış adımlar meselâ Misa sulh istiyor gibi, bir beyanname Mlyetinda kitabları iştirak ediyor. Buna ancak demokrasilerde imkân var; —* memleketler fikir ve sanat adamt- Feyini bildirmesine müsaade etmiyor. Varmi “devlet adamları şalri de, fikir Hri”da sadece saltanatları zamanı: bir süsü, elddi işlere karışmağa hakkı | bile, Ky a | Harp hazırlığı İngiltere, harbin önüne | geçmeğe uğraşırken mü- | dafaasını ihmal etmiyor &i Nis Parbara İngilterede kadın, erkek herkes Lon- dranın İmdadına çağrıltyor ve günlerden, beri devam eden bu davete her gün bin- lerce kişi koşuyor. Bilhassa harbin, ne- fesini hissettirecek kadar yaklaştığı bu günlerde Londranım artık pok müstakbel sayılmayan İmdadına koyanlar da çoğul. | mıştır. İngilterede kadın erkek bir milyon ki- şideg mürekkeb bir “sivil hava ordusu., teşkiline başlandığını yazmıştık. Daha #oüra, “hava hücumlarına kargı kadınlar birliği,, nin kurulduğundan da bahsettik. | Bu birliğin propagandası için hazırlanan ,, Yan bir adam sayıyorlar. Bir rivaye- gire meşhur Fransiz gairi Racine, kral | üneli Lowla'nin huzurunda, tebennm amdan bahsedecek olmuş; hüküm- ia hemen kaşlarını çatmış ve gair çık- tan sonra: “Bu adam deba sahibidir “ye Bazır olmak mı İster?,, demiş. De- | İtratik Sörrelerde » deha Sahibi olsun asm - fikir ve sanat adamlara gleketin balinden bahsetmek, mille- hislerine tercüman olmak hakkı ve- | Yor, Hattâ bu onun İçin bir vazife sa vor. Demokrasiler fikir ve sanat a Wi, larına hürmet ediyor, onlara büyük Mevki veriyor. 4 ta rağmen birtakım münevverlerin Mokrasiye diişman oldukları, fikirleri. Miylemek hakkını vermiyen idare Mizlarma taraftarlık ettikleri gözükü. der. Bunlar içlerinde değerli adamlar iy , uşaklığı efendi- 4, 'erelh eden insanlardır. Bunun için #verlerindeki — güzelliklere rağmen, sn küçüktürler. Bir Goethe olsalar da Shelley, bir Milton olamazlar; İçin birtakım güzel şekiller ya, aktan da daha esaslı büyüklükler unduğunu anlıyamazlar, N Nurullah ATAÇ Atlantik sahille- şizde ka uga "çok şehirler su altında! kaldı; insanlar öldü Nevyork, 22 (A. A.) — Beş gündür tetik sahilinde şiddeti fırtına ve yağ. t,*lâr hüküm sürmüş ve Meksika kör- 3 buna Inşimam ederek 100 kilo , © süratle esen bir rüzgâr bütün! de büyük bararata sebeb olmuştur. | ln deniz münakalâtı durmuştur. Bir. #ehir ve köyler su altinda kalmıştır. | Yörkin daha şimaldeki şehirler ara- Ya münakalât kesilmiştir. Bugüne ka- | Pi kasırgalar yüzünden 300 kişinin öl- kayi ve 10 bin ailenin yersiz kurdsuz! IĞI tesbit edilmiştir. *. ürat milyonlarca dolara yükselmiş» ia Kasırga Kanadaya doğru ilerlemek. bir afişe yanlışlıkla bir Alman kızmım resm! çizilmişti. Bu anlaşılmea o milyon larca afiş yırtılmış, yakılmış, yerine İn. kadınını en Iyi temeli edebilir diye seçilen bir kızm resmiyle yeni yapılmıştı. Mis Barbara Kerşav ismindeki bu kız İngiliz kadınını yalnız çekresiyle, afigle- re konulan resmiyle temsil etmeyi kendi. 8i için küf! görmemiz, İngiliz kadınlarıım bava müdafaası vo hava ordusuna karşı gösterdikleri alâkaya da İştirak etmiştir. Bugün Mis Barbara da sivil hava muha- faza ordusu ofradmdandır ve ilk tayya, | re tecrübelerini muvaffakıyetle başar- mıştır. | Bugün sivil haya muhafaza ordusunda talim görmüş 45 bin kişi bulunmaktadır. | Halbuki, geçen sene o zamanki hava hü- cumlarına karşı mildafaa yardımcı kuv- vetlerinde sivil halk 20-25 bin kadardı. Bu suretle, İngilterenin haya tehlikeleri. Be karşı müdafaasma hazırlanmış sivil halk bu sene İki misli artmış bulunuyor. Bu 40 binin yarısından fazlası Londra afişler muntakasınm müdafaa teşkilâtındadır. Diğerleri de ekseriyetle Bançester, mingam, Şefild gibi büyük sanayi gehir- | lerindedir. ! Talim gören sivil halk, askeri tatbika- | ta da tâbi tutulmaktadır. Bunlardan yeni | bataryalar teşkil edilmiş ve hava hücum. | larına karşı müdafaa ateşi egzersizlerine başlanmıştır. Sivil müdafaa teşkilâtı ba- taryalarında 7 santimlik yeni toplar ve. rilmiştir. Londra mıntakası hava müdafaa teşki, lâtı rels! Mister Herbert Morrison, Çe- koslovakya meselesi münasebet rüpa vaziyetinin birdenbire karıştığı bu Bon günlerde Londra balkma hitaben bir nutuk söylemiş ve halkt töşkilâta yardı. ma tekrar davet etmiştir. Mister Morlson bu nutkunda diyor ki: “Hava hilcumlarına karşı tedbirler teş- kilâtı kurulduğundanberi, yani geçen 86- nedenberi Londra halk! çok büyük fanli. yet göstermi Gerek ben, gerek diğer akadaşlarım vatandaşları bu teşkilâta her en davet ettik ve her an yeni taleblerle karşılaş- tık, her gün yüzlerce kizi teşkildta ya- eld, ela e Hah nie ek İ Bugün onu ayda bir kere görebiliyor / Çocuğunu tedrici ölüme sürüklemek cürmünden dolayı bir İngiliz ka. dınmın muhakeme edildiğini yazmıştık: Rebeka Burman ismindeki bu ka- dının kocası ölmüştür ve Çorc isminde bir oğlu vârdır. Çocuk bugün li ya. şındadır. Fakat kadın, kendisini çok sevdiği için, fazla ihtimam altında bü- yütmüş, ne oynamak için sokağa veya bahçeye çıkartmıştır, ne de evin için- du oynamasma mllsaade etmiştir. Oğlunu hemen hemen hiç yataktan dışarı çıkarmayan bu kadın onu mektebe de göndermemiştir, Çocuk, yarı aptal vaziyettedir ve adeta kötü- rümdür. Muhakeme neticesinde kadın cezâsız kurtuluyor, fakat oğlu kendisin. den ayrılarak bir çocuk balkımevine yarılıyor. Lâkin kadına belki en büyük bir ceza başka taraftan verilmiş oluyor: Misis Rebeka'ya oğlunu ancak ayda bir kere, o da İki saat olmak Üzere görmek müsaadesini veriyorlar. Kadın bundan tabit çok şikâyetçidir. Fa- kat endişesi en fazla, oğluna kendisi kadar dikkat edemiyecekleri düşün. cesinden gelmektedir. Önce, kendisinin oğluna tatbik ettiği yaşama şekli çok muvafıktır. Çünkü Corc çok narin bir çoluktur. Yümürse, oynarsa yo- ruler, ölür... — Mahkeme kararı verdikten sonra bir ay geçmiş ve kadın ilk defa olarak geçen gün oğlunu İki saat için görmüştür Kadın, çocuğunun hastanedeki yatağı başına alınmış ve kendisile ko. nuşmasma müsaade edilmiştir. Oğlunu, boynuna sarılıp öpen Misis Rebeka onu kendisinden ayıranlara söylenmiş, oğlunun hayatından endişe ettiğini ileri sürerek şikâyette bulunmuştur. , Corcun anası hastaneden çıkarken dert yanmış, şunları söylemiştir: — Vakıa oğlum memnun olduğunu söylüyor. Fakat inanmam, Dünyada bir insana anasi kadar kimse iyi bakamaz, Sonra, ben kendisinden uzak bur lunduğum gündenberi oğlumun neş'esi kaçmış. Bir çocuğun annesi daima yanında bulunmalıdır... Bundan başka, onu ayda bir gün, hem de Iki saat gibi kısa bir zaman görmeye beni mahküm ediyorlar. Bu da bir anaya ve evlâdına yapılacak en büyük işkencedir... Kadınm çocuğunu hakikaten sevdiğine şüphe eden yoktur. Fakat Rebe. ka kendi fikrine öyle kuvvetli inanmış bir kadın ki, çok âtrl bir hayata mahzurlarını hâlâ anlamamıştır ve Corc kendisine iade edilse yine önu yataktan dışar! çıkarmıyacağı, oynamasma, mektebe gitme sine mi olacağı muhakkaktır. Halbuki çocuk, bakım yurduna gireli bir ay içinde üç, dört kilo almış. tar, Core, on bir yaşında olduğu halde, artık mektebe de başlamış bulunuyor. Araplarla ingi- kendisile görüşen bir gazeteciye mülüye ihtiyacımız var. Bilhassa bugün, Londranm müdafaa teşkilâtında, yangı- na karşı müdafaa tertibatı ile seyyar kadın imdad kolu kadrosunda açik bulü- nuyor. Fakat, yeni gönüllülerle bu açıkların derhal kapanacağından eminim. Londra | halkı şimdiye kadar bu hususta biyik bir canlılık göstermiş, ve gerek hükü- met, gerek dallliye nazırlığı tarafından takdirle karşılanmıştır. Son günlerde Londra müdafaa teşkilâ- tanm fealiyeti hakkında hükümete tekrar malümet verdim.. Ve askeri bir toplantı, İ da da seferberlik halinde bizim teşkilâ- un nasıl çalışacağını kararlaştırdık, plân- arı hazırladık, * Hava müdafaa teşkilâtında kadmlara olduğu gibi çocuklara da birçok işler düş- mektedir. Onun için, İngiliz mekteplerin- deki talebeler de müdafaa teşkilâtının küçük gönüllüleri olarak çalışacaklardır. ie bütün mekteplerdeki çocukla rın ailelerine birer fiş gönderilerek ge, niş bir anket yapılmıştır. Bu fişteki su- askeri yaralandı Kudüs, 22 (A.A.) — Dün araplarla İngiliz asker ve polisi bulmuştur. Araplar deme daha olmuştur. bir yahudi cesedi bulunmuştur. mişlerdir. İ Rasgele allers çocuk velilerinin vereceği cevaba göre, çocukların ne gibi işlerde kulları- labileceği tesbit olunacak, ondan sonra ük gönüllüler de hava mildafaa kurs. lârr görmeye başlıyacaklardır. İngiliz sanayiinde * birçok fabrikalar faaliyetlerini hava hilcumlarına karşı mü- dafa tertibatı âletlerine hasretmişlerdir. | miyiz - diye. ilizler çarpıştılar Dört Arap öldü, bir İngiliz asında Tiberias civarında mühim bir müsadee vuku evvelâ çekilerek takviye almışlar sonra yeni bir milsa. Resmi bir tebliğe göre dört arap öL | müştür. Ramel civarında iki arap ve Gazede bir Ingiliz neferi ağır suret te yaralanmıştır. Resmi bir tebliğe gö- r8, araplar son günlerdeki tevkifatı pro- testo için Hayfada umumi grev ilân et. COCUĞUNU TEDRİCİ ÖLÜME MAHKÜM EDEN ANA Yün kraliçesi İngilterenin en iyi yün elbise yapan kadını Birçok Avrupa memleketlerinde her #eyin bir kraliçesini çıkarmaya başladı- Jar: öyle ki, kraliçelerden kraliçe beğen sözünün burada kullanılması tam yerin. de olur! Şimdi İngilterede bir de yün kraliçesi seçildi. Glaskov sergisinde yün ve yün- IN oşyr sanayiinin propagandasını yapr- cak olan bu “kraliçe, 20 yaşında ve Mod Klerk isminde bir genç kızdır. Kraliçe en iyi yünlü elbise giyen ve bu kumaştan «a iyi elbi r yapmasını bilen bir ka. dım olarak seçilmiş ve kondisine bu işin kreliçeliği unvanı verilmiştir. Mis Kler' Glaskov sergisinde yünlü elbisele: .. birer birer giyerek üzerinde teşhir ettikten sonra, teşrinisanide Lon. drada açılacak olan “Kadm sergisi,, nde de yeni moda yünlü kumaş elbiseleri haf- Casus Cevahirciyan Abdülhamid zamanında Er- meni Hınçak ihtilâl komitesi. nin ihtilâl teşebbüsü nasıl or- taya çıktı?. Abdülbamidin casusu Cevahirciyan ihtilâ) teşebbüsünü bütün delillerile ortaya çıkardığı halde neden mah- küm oldu?. Yirmiye yakın kişinin idam ve mü- ebbet kürek, sürgün çezalariyle ce- zalandırılmasına sebep olan yakın tarihin bu heyecanlı ibtilâl hareketi- ni HABER'de okuyacaksı gr yyl Küçüklerimiz İMSELİ ve kimsesiz küçüklerimizden bahsetmek istiyorum. Havadisi- gazotelerimizde siz de okuyacaksınız. Eminim ki sızlıyacak, Bu küçüklere ne oluyor, ahlikları nasıl bozuluyor, önüne geçemez sizin de yüreğiniz 13 yaşmda bir kız çocuğu eroin kaçakçılığı ve eroin kullanmak suçur- Bu arada her gün binlerce gaz maskesi yapılıp İngilterenin her tarafına sevke- | dilerek halka dağılılmaktadır. Yalniz Bir mingam mntakasında bir milyon kişiye | gaz maskesi dağıtmak lâzımgelmektedir. Havadan bombardımana karşı müdafaa tertibatında büyük rolü olan kum tor baları da ker gün vagonlarla sevkedil mektedir. Son günlerde Londraya yeni- den yarm milyon küm torbası getirile- rek dağıtılmıştır. Bu suretle İngiltere hükümeti harb Jikesini uzaklaştırırken, harb ihtima - ni bir an aklından çıkarmıyor ve Barbi ber gün olabilecek bir ihtimal gibi göre- | rek faal bir şekilde müdafaasına hazir, | lanruner. dan; 15 yaşında bir erkek çocuk da hırsızlıktan yakalanmış, ikisi de ndliye- ye verilmiş. Erkok çocuk bir buçuk aylık mahkümiyet hükmünü bile yiye. rek hapishaneye gönderilmiş. : 13 yaşmda bir kız çocuğunun eroin kullanması ve kaçakçılık yapması insana garib görünüyor. 15 yaşmda aabıkalı damgasmı yiyen bir çocuğun bali k:sana üzgünlük veriyor. i 19 yaşmdaki bir kız çocuğunun eroln kuçakçılığını değil, eroin adını bil, memesi icab eğer. Müddelumumilikte sorguya çekildiği zaman: — Ben eroln de içmem, kaçakçılık da yapmam! Demesi, erolnin ve kaçakçılığın te olduğunu bildiğine bir işarettir. Erkeğe gelince, o da hırsızlığını fena bir iş olduğunu bildiği halde işle- miştir. Bunlar bu cürümlerini kimsesiz vo muhtaç olduklarından dolayı mi yap- rdır? Böyleyse kâdise bize, içtimsi teşkildtmızda büyük bir eksikliği malı, kimsesiz çocukları sıyanet edecek bir müessese vücuda getir ik etmelidir. Yok, sırf ahlâk borukluğundan ileri geliyorsa yine e durulacak bir mesele karşısmdayız demektir.