15 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

ee t . 4&1: * N yi ah - V/ &  - AKŞAM _POITASI Sahibi.ceiNeşrigyat . Müdürü « HağsaniRasimüs ÜDARE EVİ » Istanbul Ankara caddesi !ı.ı. kalosu ; İstanbul 214. Tolgraf edresi! stanbal HABER Yazı işleri telelonu: 23872 idare” e7 — 24270 ilân /e » h. 3 20935 ABÖNE ŞARTLARI. y * YTürkiye V * Benebi Senelik 1.400 Ha 1.100 Un 6 Aaylık *5ö .- 1.450 & 3 âylk #00 » Böğö &* * Gylek .. » 00 » İstanbulun kurtuluşu Şehrin hemen her tarafında bir kal- kınma var. Marmara ile Haliç arasında büyük — yangınlardan kalma sayısız arsaların bir çoğu meskenler ve apartı- manlarla dolmuştur. Cihangir, Ayas - paşa, Şişhane yokuşu, Taksim, Harbiye ârkası ve Macka yeni binalarla donan - Mıştır. Bazı semtlerde kıymetler düş - Müş ise de bazılarında bilâkis arttı ve Mmütemadiyen artıyor. İsatnbulda top - rak ve bina kıymetlerinin düşmüş de- ğil, fakat yer değiştirmiş olduğunu söylemek daha doğru olur. Boğaziçi es- kisinden ucuzsa da Anadolu kıyıları bir kaç misli fiyatlanmıştır. Frenkelr, nerede inşa varsa, orada hayat vardır, derler. İstanbulda hayat varlığını yalnız inşadan değil, geniş ha- reket manzarasından da anlıryoruz. Florya plâjları bir günde 70.000 bi- let kesmişlerdir. Bütün sayfiye nakil vasıtaları şehrin hareketini karşılaya - maz hale geldi. Adalarda Anadolu kıyı- larında, Boğaziçinde bu sene yalı ve köşk kiraları mütarekedenberi görül- memiş bir hadde vardı. -Kazanmıyan harcıyabilir mi? Demek ki devlet mer- kezliğinden çıktıktan Sonra uzun se- neler için sukuta ve dağılmağa mah- küm olduğu zannedilen İstanbul yeni kazanç vasıtaları bulmuş, bütün daire- ler ve bir çok müesseseler memur kad- rolariyle birlikte Ankaraya nakledilmiş olmasına rağmen kalabalıklaşmıştır. .İstanbulun talihi, Türkiyede ekono- mi ve endüstri faaliyetlerinin inkişafıma bağlı idi. İstanbul artık bir yarr sö- mürgenin bürokrasi — merkezi değil, müstakil ve milli yeni Türkiyenin baş- lıca büyük şehri ve coğrafi mevkii iti- bariyle onun her hususta kalkmmasın - dan hissesini alacak bir uzvu idi. Ni- tekim ilk zaruri sarsıntılar geçtikten gonra İstanbul yavaş yavaş yeni mihve- rini bulmıya' başladı. Evvelâ cumhuriyet idaresinin mem- lekette işliyen imtiyazlı ve imtiyazsız şirketler hakkındaki kanunları, yeni bankalar ve millt teşekküller şehir gençlerinin bir çoklarına iş verdi. Cihan harbinden evvel böyle mües- seselerde Türklerin adedi parmakla sa- yılabilecek kadar azdı. İstanbul Türklüğü artık tufeyli hü- kümet unsuru olmaktan çıkıyor, ser - best mesleklerde ve ekonomik faaliyet- ler içinde yerini alryordu, Sayın başbakanın İzmirde vermiş olduğu bir rakam belki hatırlardadır: Türkiyenin geçen seneki endüstri fa- aliyetlerinin'maddi kıymeti 250 milyon lirayr aşmıştır. Bu yekünun İstanbula düşen hissesinin ne kadar olduğunu tahmin edersiniz?. 80 milyon lira! Görülüyor ki İstan- buldaki yeni inşalar bazılarının dediği gibi kimbilir nerelerden biriktirilmiş olan bir sermayenin toprağa gömülme- si değil, bilâkis yeni kazançtların yeni hayaât zarüretlerine ve ihtiyaçlarıma İn- tibak için ayırmış olduğu kazanç his- sesinin eserleridir. Türkiyenin ümumi kalkırimasından payını almakta olan İstanbul, bu sene şehir plânının tatbik faaliyetlerine de giriyor. Eğer bu faaliyetler iyi idare e- dilecek olursa hiç şüphesiz turiğm in- kişaflarının da hakikt merkezi “ölacak ve memleketin döviz ve gelir bütçele- lerine daha büyük miktarda yardımi et- meğe fırsat bulacaktır. 15 inci yıldönümüne yaklaşan cum- huriyet rejimi, onun zamanında düşe- ceği zannolunan bu şehre dahi hakiki ve emin hayat ve faaliyet imkânlarını temin etmiş, İstanbul Türklüğünü ma- aş gişeleriyle sarraflar arasında mekik dokuyan istikrarsız bir sınıf olmaktan kurtarmıştır. F. R. ATAY * İtalya ile aktedilecek yeni ticaret müuahedesi için müzakerelerde bir lunmak üzere dün şehrimize İtalyadan bir heyet gelmiştir. İlk toplanlı bugün saat 11 de Tophanede eskiden Boğazlar komisyonunun bulunduğu köşkte ya- pılmıştır. Türkofis İstanbul şubesi direktörlüğüne, İtalya ile yapılacak müzakere- lerin esasları tesbit edilmiş olmakla beraber, görülen lüzum üzerine İtalya ile ihracat yapan tüccarlarımızın bir kısmı davet edilmiş ve ofis müdürü Cemal Ziyanın başkanlığında dün bir toplantı yapılarak tüccarlarımızın ikinci bir Terimifallmi defa daha İ talyah anlaşması etrafındaki mülalea ve dilekleri sorulmuştur. , Tüccarlar, bilhassa, İtalyan bankalarında kalmış olan bloke paralanm:zdğ” bahsetmişler, bunun üzerinde hükümetimizin ehemmiyetle durmasını istemiş- lerdir. Resimde İtalyan heyeti karşılıyanlarla beraber görülüyor. * Armatörlerden İbrahim Kalkavanoğlu eski gemilerden birini temizleme gemisi haline getirmiştir. Geyve isimli olan bu gemi, geçen sene batan Hisüf vapurunun enkazını çıkarmağa başlamıştır. Resim Hisarın kazanlarından biri denizden çıkarılırken alınmıştır. SŞEHİRDE ve MEML 550 lira maaşla İrak bir Türk mü- tehassısı istiyor Irak hükümeti, Bağdat otobüs işletme- sinin İraklı olan müdürüne muavin ola, rak işletme işlerini ramlarını tanzim edecek, İşletmeyi İda, re edecek olan bu Türke ayda 90 İngiliz| | lirasına (bizim paramızla 550 lira) ka-| | dar maaş verilecek ve bir kontrat yapır- lacaktır. Yalnız bu zatin bu işte mütehas, sıs olması şart bulunmaktadır. ——— Silivri yolundaki kaza Silivri yoelunda bir kamyonun kaza- ya uğradığımı dünkü — sayımızda yaz- mıştık. Kamyonun sahibi Nuri Yolaç dün matbaamıza gelerek kaza hakkında mütemmim malümat verdi. İfadesine göre kaza lâstik patlamasından ileri gelmiştir. Kamyonun naklettiği peynirlere mü- him bir zarar olmamış ve peynirleri kö- pekler yememiştir. —— Kış çalışma saatı Devlet dairelerinde kış mesai sa- atinin başlamasiyle beraber yarın sa- bahtan itibaren milli ve yabancı barika- lar da mesaj saatlerini değiştirmekte - dirler. Bankalarda her gün saat 10 dan 16 ya kadar, tumartesi günleri saat 9,30 dan 11,30 a kadar muamele yapr- lacaktır, — İzmir yolcularına kolaylık Devlet Demiryolları İdaresi, Sus va- purunun Bandırmaya ekspres seferleri- ni yapmağa başlamasından sonra bu yolla İzmire gidenlerin çoğaldığını na- zarı dikkate alarak yolcuları Bandır- madan tren bileti almaktan kurtarmak için Denizbankla bir anlaşma yapmış ve vapur bileti alanlara tren bileti de vermek üzere Denizyollar acentesin- de Demiryolları bilet gişesi kurmağa karar vermiştir. Yeni gişe bu sabahtan itibaren faa- liyete geçmiştir. tedvir etmek Üzera| : bir mütehassıs Türkün angaje edilmesini Irak sefaretine bildirmiştir. Bağdat oto. büs ve nakliyat şirketinin tarife ve prog- | | EKETTE | Şiddetli yağmur halâ devam ediyor Tophanede yağmırun birik lirdiği kumlar temizlenirken... — Yağmur hâlâ devam ediyor. İnsanın neredeyse “Gökün kubbesi delindi|/,, di- yeceği geliyor. Fakat, şurası muhak kak ki, su sızmıyan bir tek çatı kalma- dr. Kime sorsanız, evinin aktığından bahis açıyor ve sızlanıyor. Sarıki tabiat, koca bir yaz mevsiminin kuraklığını bir kaç gün içinde telâfiye uğraşıyor. Yeşilköy Metoroloji Enstitüsünün tesbit ettiğine göre, dünkü ve geceki 24 saatlik yağış zarfında metre murah- barma düşen suyun miktarı 4,5 kilogra- mı bulmuştur. Şehrin basık mıntakaları, her fazla yağışta olduğu gibi, gene suların isti- lâsına uğramıştır. Aylardanberi kuru bulunan Kasımpaşa deresi, taşkın bir halde akmağa başlamış ve boş bir ara- bayı denize kadar sürüklemiştir. Yağmur bu sabah Şişli caddesinde bile büyük seller yapmış, aralarında pek çok kadın bulunan bir çok kimse, işle- rine yetişebilmek endişesiyle, kendile- rini ttamvay durak yerlerine ve karşı- dan karşıya, hamalların sırtında - taşıt- mak meburiyetini duymuştur. Gene bu sabah yağmur yüzünden ba- zı hatlarda tramvay seyrüseferi sekt-- ye uğramıştır. Bebek hattına işliyen tramvaylar, Tophane civarında kumlar ve çakıllar tramvay hatlarını doldurdu- ğu için uzunca bir müddet hareket ede- memişlerdir. Kara ve Akdenizlerde de şiddetli fır- Tonton amca plâjda el tınalar başlamış bulunuyor. Civar li- manlardan fırtınanın şiddeti hakkında gelen haberler üzerine Liman İdaresi acentalara ve alâkadarlara vaziyeti bil- dirmiştir. Karadeniz ve Akdenize gidecek bir çok vapurlar hareketlerini geciktirmiş:- ler, kısmen limanda, kısmen Büyükde- rede fırtınanın dinmesini beklemeğe başlamışlardır . _chaeli, Orta Anadolu, Cenup ve Cenup doğusu mıntakasında'hava ka- palı ve yağışlı geçmektedir. Yozgat civarında da üç gündenberi yağan şiddetli yağmurlar, bazı köylerin sular altında kalmasına sebep olmuştur. Caferli - Şefaatli tren yolunun 100 met relik bir kısmı sellerin tahribatına uğ- ramıştır. Boğazlıyan köyünde Nerkis isminde 35 yaşında bir kadın ve Emine adında 10 yaşında bir kız yıldırım isabetiyle ölmüşlerdir. Kandilli rasathanesinin ver- diği malümat Kandilli rasathanesine göre, dün ge- ce ve bu sabah yağan yağmurun şiddeti İstanbulda nadir görülen bir yağış olmak itibariyle ehemmiyetlidir. Bilhassa ge- © e saat ikiden sonra şiddetlenmiş ve bu sabah doküz buçuğa kadar ayni hızı muhafaza etmiştir. Yağışın en şiddetli anları gece yarısı 2 - 3, sabah 7,5 - 9a rasında idi. Yağan yağmurun İrtifar öldüren elektrik direğ! Balatta ceryanla bir beygir öldü ye Emniyet Direktörlüğünden alınâl ge lümata göre Semin oğlu İsmall iS " birisi dün gece saat on bire doğru tekdd& It arabasiyle Balatta Türkçüçeşme ©* giri sinden geçmekte iken arabanm be'î.m 134 . 272 numaralı elektrik direğin? çrhöl mış ve direkteki cereyanın tesirile â ölmüştür. — Mudanya seferlerind”? değişiklik Denizyolları İdaresi bugünden ren Mudanya hattında sonbahar tâ* | sini tatbika başlamıştır. Bundan $07 | Mudanyadan postalar her sabah “dl 8,30 da ve İstanbuldan da saat kalkacaktır. Pazar günleri mevcut postay3 îlls“ veten sabahlarr İstanbuldan bir P* ç sekiz buçukta kalkacak ve akâwk:îr 17 de Mudanyadan hareket edecef” ” ——— Belkemiği kırıldi | Unkapanmda Filyokuşunda otu";d, Unkapanmda Kadrinin odun dep0* F hamallık eden Hamdi oğlu Ekref: l Karağgümrükte Karakol sokağında 1 itibâr tü maralı eve arabadaki odunları t iken, arabanm atı birdenbire ürküP vafe mağa başlamış ve bu esnada yer© Jrqja-i"ı lanan Ekrem de arabanın altındâ ka? içil belkemiği - kırılmıştır, Yaralı tedâv? Güuraba hastanesine kaldırılmıştir. Izzetle Fethinif marifeti K Galatada Lonca sokağında 7 n“—'n:sipde oturan Samanto ve Kemeraltı cadd Par şerbetçi Mehmedin' yanında çâ"îî_k & nayot ile Üsküdarda — İnkılâp * valr numarada sakin Rahmi oğlu Fethi gerr ne Üsküdarda Bitpazarında oturâl T iy betçi Kâzım oğlu İzzet arasındâ |. a malüm olmryan bir sebebten çfkmssma’*' da İzzet fe Fethi sustalı çakı İle ayotü toyu bacağından, karnından, baldırından yaralamışlardır. suçli Yaralılar hastaneye kaldm]îaîmd” lar da çakılarile beraber yak Ki —:_--'// 150 milimetredir. “ Yağmurdan kaçarken ) Ka lanmış Di : a Bebekte Cevdet Paşa cadd“_’”ğ: otu” yan apartrmanımın kayıkhan! ece K” ran Balıkçı Ahmet Halid, dün v - yıkhanedeki bir sandalın içine ini dE” maktayken yağmurların kend“vçm.k nize sürüklemesiden korkmu5: aralaf” istemiş ve bu sırada dü!erek OY fu ha$ mıştır. Halid, tedavi için Bey tahanesine kaldırılmıştır.