2 Temmuz 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

2 TEMMUZ. — 1938 Hayata dair “İşraumedik hikâyeler,, UALLİM Siraceddin ölümün. den biraz evvel, Edgar Allan Po6'nun bazı hikâyelerini tercüme e- dip İşidilmedik hikâyeler (1) adlı bir kitabda toplamıştı. Amerika'nın o bü- | yük mubarriri bizde de hayli tanım . mıştır: “Altın o böcek”, “Çalınmış mektub, gibi hikâyeleri gazeteleri- mizde ve mecmualarımıziz bir kaç defa terelime edilmiş ve her seferinde de tadlı tadı okunmuştur. Edgar A. Poe, bugün hemen her ta. HABEK — Akşam if) Yizranayı vve MET Gr ep Memurlar salar paydos et, odırlar. Ti- Resmi dairelerde yet mesai usulünün tat, ne dün başlonmışlır. İ sabah saat sekizden saci on dörde kadar fosılasız çalışmı mişlerdir. Bu şekilde vilâyet, belediye, ev kaf gibi remi döireler çalışm. mekten Limanlar, gümrükler piyasa ve ticari mahafil ile alâkadar oldukları için yeni W “© rafta hemen herkesten rağbet gör- mekte olan polis hikâye ve romanının mucididir; Conan Doyle'ın Sherlok Hölmez'i, “Çalmmış mektubun ve “Morg sokağında çifte cinayet”'In kahramanı Dupin'den çok sonra doğ. muştur ve önün zekâsma erememiş- Zaten zekâ, herhangi bir mesele. yi sırf muhakemeyle halledebilmek | demekse, Edgar A, Poe dünyanm en zeki adamlarından biriydi. Bilmem | Conan Doyle, hakiki bir cinayetin fa- ilini, saikini Sherlok Holmes gibi az çok kolaylıkla meydana çıkarabilir miydi? cinayet ve polis. hikâyeleri Yazanların çoğu kahramanlarına, ker. ! dilerinde bulunandan çok fazla bir ze. kâ ve dirayet izafe ederler. Edgar Poe öyle değildir, kendisi de hiç olmazsa Dupin kadar akıllıdır: bunu anlamak için "Marie Roger meselesi, adlı bir roman denecek kadar büyük hikâyesi- Bin tarihini okumak kâfidir. O hikâ- yede anlatılan katil, hayali değildir, vaka Amerika'da aynen geçmiş; fa. maları muhtemeldir. programı Bu sene nerelerde çalışılacak ? Bu seneden itibaren, Ziraat Banka- sınca açılacak kredilerle tatbik edilme- sine devam edilecek olan büyük sulama proğramının bu seneye ait kısmının tat- bikatına başlamıştır. Bu sene programın tatbiki faaliyeti bilhassa şu sahalarda teksif edilmekte - dir: Bursanın Kemalpaşa kasabasını: ikiye ayırarak geçen ve her zaman su sevi- meden, sırf gazeteleri okuyarak, ka- bil olmamış, Edgar Poe, vakadan beş $ene sonra, cinayet yerine dahi git- meden, sırf gazeteleri okuyaark, kâ- tili, cinayetin saikini, nasıl olduğunu keşfetmiş ve vakayı hayalen Fransa. Ya nakledip yazmış. Fakat Edgar Poe bu polis hikâye. lerinde ısrar etmemiştir; bunlar te- : öteki hikâyeleri- eselâ, Siracegamın 1 “Mister Bedlo'nun ha. Kuyu ve Rakkas" korku hikâyeleridir; bir kısmı da eerâren, RİZ Şeylerden bahseder veya fikir mü- nakasaları açar, Hepsi de gerek sade- <e vakit geçirmek istiyenler, gerek e. debiyat eserlerinde başka kıymetler yanlar tarafından lezzetle okunur. İşidilmedik hikâyelerde Amerikan muharririnin ancak on bir hikâyesini buluyoruz; ömrü vefa etseydi Sira. <eddin belki öteki hikâyeleri de dili- mize çevirirdi. Hilmi kitabevi bu işin ikmalini başka bir muharririmize ha. Vale etmelidir, tıraları”, « Nurullah ATAÇ (1) 1 cild, 100 kuruş Çifilmi Kita, vi), © Uçan kale tayyareleri merikada 52 taneye , Çikarımyor Vaşinzton I (A.A.) — Harbiye ne- daretinin bildirdiğine göre, bu daire yeniden 08 tayyare ve 273 motör 18- ema 14,433,196 dolar kıyme- ei © olân bu sipariş içinde 13 tane ye- uçan kale sistemi tayyare vardır. Bu #üretle uçan kalelerin adedi 52 ye çik- maktadır, ç Diğer taraftan harbiye nezareti, dün Mbâyete eren 938 mali senesi zarfında Yaptığı siparişlerin de umumi bir bilân Sesunu neşretmektedir. Bu bilânçoya göre, 1 temmuz 937 den 1 temmuz 938 e kadar geçen 12 ay #arlında Amerika birleşik devletleri harbiyesi, 29 milyon dolar kıymetinde 588 tayyare satın almıştır. Bunların arasında, 236 avcı tayyaresi, 118 böm- bari:man tayyaresi, 35 hücum tayya- resi 35 müşahiç tayyaresi, 20 mektep tayyaresi, SI nakliye tayyaresi ve 9$ mukârebe tayyaresi vardır. ki SM İŞ Yenikapı mendireği Deniz ticaret müdürlüğü, talip çıkı. yan Yenikapı koyunun temizlenmesi ve K mikapı önünde bir mendirek yapılması isini bizzat yapmağa karar vermiştir. İşe temmuz ortalarında başlanacaktır. yesi yüksek olan dereden, Anadolunun &n münbit arazi parçalarindan biri olan Karacabey ovas'nın sulanması için bü- yük tesisat vücuda getirilmesi ve ka - nallar açılması... Bu büyük tesisat için 337.000 lira sarfedilecektir. Marmara gölüne akan sular için bir kanal açılacak ve burada sedler inşa o Tunacaktır. Basvra sının sulanması için büradan geçen çay dan kanallar açılacak, regülâtörler ku- rulacak ve sair inşaat yapılacaktır. Çürüksu, Sâraygölü ovasına dağru a- kıtılacak ,yeni kanallar açialcak, tesi- sat yaptlacaktır. Programın mütebaki kısmına gele « sek sene devam edilecektir. —— Radyo makinelerini münürlelmek istiyenler Posta idaresi nizami bir aylık müddet zarlmda radyo makineleri için verilmesi İâzımgelen abone ücretini vermiyen rad. yo sahiplerinden dünden İtibaren cezalı tahsile başlamıştır. Ücreti 12 liraya çıka- ran bu tahsilâta da bu ay nihayetine ka- dar devam edilecektir. Posta idaresi kullanılmıyacak radyo. lar için birçok aboneleri meşkük vaziyet- ten kurtaran mühim bir kara. vermiştir. Bu karara göte geçen senenin © üğustos başında mevcut olmakla ( beraber kulla. nılacağı o ay nihayetine kadar (idareye Telat sivarımdahi meşhur verilen beyannamede yazılmamış bulu. ! nan veya geçen tene ağustosundan son- râ alınıp gene kullanılamıyarak mühür- lenmesi sahipleri tarafından posta idare. sinden istenen radyolar mühürlenip ruh- santnameleri almacak ve bu seneki üc. retleri istenmiyevektir. Yalnız, haziran. dan sonra mühürlenmesi talep edilecek olan radyoların bir seneye ait ücretleri artık tahakkuk etmiş olduğundan makine mühürlense de mühürlenmese de abone ücreti almacaktır. Bu suretle aböne üc retini vermiyerek son azmanlarda yapt: lan birçok yersiz müracaatlara meydan verilmemiş olacaktır. carel odası ve bankelar henüz bu kararı tatbik etmemektedi adliye de saat on dörtte tai! yapmış; öğleden s be Büyük suama| İnhisarlar idaresi 94 milyon liralık satış Son bir sene içinde basılat 3,5 milyon lira artlı Inhisarlar idaresinin istatistiklerine Memleket içinde on bir aylık tuz göre, sön on bir aylık satış bedeli | satışı 148.642.296 kiledur. o Bedeli 57.199.62 lirayı bulmuştur. 936: semesi- | 5.005.175 trayı bulmuştur. Tuz batışı aylık satışı ise 53.798.917 > N fiyat ucuzluğundan dolayı geçen sene- göre son sene de hasılât 3.400.145 lira artmıştır. Ayni müddet za da mamul tütün satışı 11.616.490 kiloluk ve 38.946.137 liradır. Tütün satışı geçen sen € nazâ- ran miktar itibariyle 533,177 kilo, be- del itibariyle de 1.704.373 lira daha faz“ ladır. , Tek mütevelli imtihanları Kvrak Ankaraya gönderildi Vakıflar idaresi, uzun tetkiklerden sonra vakıllarım mütevelliliği işini son şekline getirmiş ve uzun zamanlardan. beri vakıllarına karşı hiç bir alâka gös termiyen mütevellileri davet ederek hesap vermeğe mecbur tutmuştur. Fa- kat yapılan tebliâğata ve araştırınalara rağmen bazı mütevellilerden ses sada çıkmadığı gibi adresleri de bulunama - miştar. * Vakıflar idaresi bu gibi mütevelliler hakkında bulundukları zaman icap © den kânuni takibatın yapılmasına kâ- rar vererek azil e karar vermiştir, Bunların bilcümle hukuku sakit olmuş ağdedilmektedir. Yerlerine yeni müte- velliler seçilezektir. İstanbul vilâyeti dahilinde toplanmış bulunan, şimdiye kadar mütevelli hey- etleri ile idare edilenler de dahil oldu- ğu halde, hepsine birden tek mütevelli tayini takarrur eden ekalliyet vakıfla. rının idaresine talip olan tek mütevelli- lerin imtihanı her tarafta neticelenmiş- tir. İmtihana, evvelce talip olanlardan mühim bir kısmı gitmemiştir. Girenler arasında ise Saylav İstamat Zihni Öz- damar da vardır. Papa Eftim ve âileşi halkı bir çok vakıflarm mütevelliliği için ayr; ayrı imtihana girmişlerdir. Bu arada on tane vakfın mütevelliliğine birden talip olanlar da vardır. Vakıflar idareleri, imtihan evrakını tetkik eğilmek üzere merkeze gönder - mişlerdir. Tonton amca banyoda esi başla. sule göre çalişma müdedilerini tahdit etmişlerdiz. Bu deirelerde eskisi ki da. şılmaktadır yaplı ye nazaran 6 milyon kilo artmış olma- | bedeli on bin lira kadar nde harice tuz satışları he © yakın artmıştır. 93$ acatımız 67 milyon kil; yu bulmuştur. 937 senesinin on bir ayında 5,5 mil a milyon halk & rut, fişeleve'av matzöllesi sâdfMıştır. yon liralık iç Kutlu vapuru 23 haziran tarihli sayımızda Kutlu va. puru hakkında yapılan resmi muamele- den bahsetmiştik, Bu vapurun sahibi o. lan B Sırı Dededen bir o mektup aldık. Bu zat yazımıda bazı noktaların tavzi. istiyerek resmi muamele günü ken- ve vapur kaptanının ortadan kay bolmadık! kaptanım vapur. da kendisinin de yazıhanede bulundukla- rını, vapür anbarlarının mühürle di, Zini, vapurdaki kavak o kütüklerinin de satılmadığını bildirmektedir. ———- Kınaladada kadastro | Kadastro idaresi (Heybeliada ve Bü. yükadanın kadastroundan sonra Kınalı adanın kadastrosuna başlamağa karar ver miştir. Bunun için teşkil edilen kadastıo postasınm tapu memurluğu dünden iti, baren Kınalıadada faaliyete geçmiştir. Bir ay burada <mlâki olanlara beyanna. weler tevzi edilerek sonra (o toplanaca ağustosun on beşinden itibaren de tah- dit işine başlanacaktır. mn ği Muhiddin Üslündağın bir tavzihi Veli ve Belediye reisi Muhiddin Üstün. | dağdan şu tezkereyi aldık Gaze'enizin 29 haziran 908 tarihli çar. | Şamba günkü nüshasının birinci sayfasın. da (Muhiddin Üstündağ bu sahah Yuna- nistandan döndü) başlığı altında bana i, zale edilerek intişar eden yazının aslı esa. «ı yokler, da hiçbir gazeteciye beyanat ver den garelenizde tavzihini rica e- gibi çöl Bir hiç yüzünden... Bir delikanlı tarlasında delik deşik edilerek öldürüldü Balıkesir (Hususi) — Sındırgının Işık. Jar köyünde kanlı bir hâdise olmuştur. Bu köyden (o 18 yaşında Mâmit ile 17 yaşında Mehmedin arası bir hayli zaman danberi açık bulunmaktadır. o Mehmet, hâdise günü doğ, ğ çalışırken ya; car larında ge Mehmedi muaheze e lâflara mukabele Zaten birik delikanlı ağız kavgasını azıtarak bo. ğaz boğaza kavga etmeğe baş Bu kavga esnasma Hâmit bıçağını çeke. rek hasmına rastgele saplamış ve Meh- medi bir anda cansız yere sermiştir. Katil, cinayetten sonra (Ohemen köye t ardır. — —— iskenderiye yapur sefer.eri Hariç limanlara posta vapurları iş - İetmek hususunda hükümetin prensip itibariyle verdiği karının. tatbikatı için bir program yapılmaktadır. Alâkadar makamlar, bu proğramı ha“ zırlamadan evvel açılan yeni hatlar Ü- zerinde tetkikler yapmış ve işletme masraflarını ve bu limanların nakliyat faaliyetlerini inceden inceye tesbit et- tirmiştir. Bu hatlardan biri İzmir » Pire hattı. dır. Yeni vapurlar gelinciye kadar Pire hattına işliyecek olan Konya vapuru — “ dış postalar için hazırlanmış, noksan- ları ikmal edilmiştir. İzmirden Yuna- nistana hayvan taşıyacak olan Konya vapuru bu kattın işletme masrafını ko- ruyacak dir vaziyettedir. Konya vapuru ayrıca yolcu da alacaktır. Diğer taraftan İstanbul - İzmir ve İs- kenderun arasında yakında açılacak ve daimi surette devam elecek olan yeni hat için Almanyadan Mersin yolu için yaptırılan 3500 tonluk vapurlarm gek mesi beklenmektedir. —o— Piyasaya çıkarılan yeni paralar y Türkiye Cumhuriyet merkez bankasın. Gan : Bankamızın 15 ikinciteşrin 987 tarihin- den itibaren tedricen tedavüle çıkarmaya başladığı yeni harfli barıknotlardan | tem muz 908 tarihine kadar: , 5 Yralıklardan 26.615000 10 7.299.760 m » 8770. 109 13.64.04 z bin on lira tedavüle çıkarılm” mukabilinde eski harfli | banknot! ayni riktar yani elli alte milyon üç doksan dokuz bin on İirs teda k dırilmistir. el İdil ül lem un İİİ > ekme BES i