20 Haziran 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

20 HAZİRAN — 1938 Hayata dair Bır yılımız kalmış mudur, değil bilmet bir Alman mi hesab etmiş, kitab etmiş, önümüz- ki yl dünyan batacağını keşfet . Bunu kendine de sekliyamamıı büyük bir müjde gibi dirmey: Ikmış. Öyle ya? kâfa kapi eya türlü ibadetlerle ahretin! hazırlamak istiyenler buluna. bilir, çünki aman âlimi bu düny: nm batacağını söylüyorsa da, salâhi- yeti sahasma dahil olmadığı için, öte, ki dünya da malümat vermi. bunun Omâhvolması ötekini de adan kaldırmaz, hattâ bilâkis denebilir... 1930 da bir kuy ması ile v beble arzimizın ömrü sona erecek mi, bilmem; bilmek de istemem. Bana he? elle gelen düğün bayram derler; başımıza gelenin ne olduğunun farkı. va bile varmadan hep birlikte büyük uykuya dalıveririz. Onde göreceğimiz rüyayı da ş iden kestirmek kabil olmuyacağı için korkuya pek görmüyorum. Bu haberin dünyada büyük bir he- yecan uyandıracağını sanmıyorum; beşeriyet, asırlardanberi, kös dinledi, kaç falemm, müneccimin, cahilin, &li. min verdiği kıyamet haberine inanıp sonradan yanıldığını tadit tadı anla, de. (Belki üzülenler de olmuştur; Asha doğrusu üzüldüklerini sahanlar: Günkü ölümden kurtulduğuna şöyle tâ içimden sevinmiyecek adem tasavvur edemiyorum.) Artık aldırmıyor. | y yleri duyunca birez titriyoruz, fakat bir cinayet romanı okurken uz cinsten bir titreme, İna- #ey. bir adamın böyle haberler ver, meye cesaret edebilmesi. İddiası doğ- Tu çıkarsa bundan hiçbir istifadesi o- lamıyacak; hiç kimse: “Bak, doğru vsraneten hietile âlimmint yemiyecek: sebehi meydanda; yeni kimse meydanda kalamıyacak. Halbu. ki doğru çıkmaymca adamcağızın ha. li ne olacak? ne zaman bir şey söyle- se: “Ha! denecek, 1939 da dünyanm batacağını haber veren âlim! Bu 32. ferki keşfi de muhakkak yin öyle bir eydir.,, İnsanm yanılmış âlim diye Çıkmaya görsün, en cahillerin karşısın. da bile mahcuh olur. Fakat, ister doğru, ister yanlış, her keşfin böyle bir kuvveti vardır: insa, mi rahat bırakmaz, söylemeğe sevke- der. Meşhur masaldır: Krsl Midas'm kulaklarının eşek kulağı olduğunu gö. ten berber dayanamamış, kimseye Söyliyemediği bu keşfini hiç olmazsa Zidip bir kuyuya bağırmış. Dünyanın batacağını keşfeden âlim de bunu ken. dine saklıyamaz, ilân eder, “Cesarel” dedim, fakat bunda öyle cesâret de Kı çünkü adamcağız hesaplarının Soğruluğuna o kadar inanmıştır ki Ya ak imkânını hatırma bile ge “rmez. Hattâ belki bunu korkusun. San söyler: “Ya bu hesabi başka biri daha yapıp da hakikat! benden önce ilân ederse? o zaman herkes bana, bü, Nu keşfedemediğim için gillmez mi?,, 1939 da batacak miyiz, bilmiyorum, Bildiğim bir şey var: bu habere aldı- Tan, keyecan duyan olsa bile dünyanın İlebir hasisi, artık paraya Hizum kal, iadı diye müsrifliğe kalkmıyacaktır; feket müsrifler, bu haberi behane e. derek, bir kat daha israfa çalışacak» lardır, 1 Neruleh ATAÇ Staja gönderitece £ tütün eksperleri Avrupa ve Amerikan tütüncülüğünün lama ve imal işlerini tetkik a eksperlerden mürek yet bu memleketlere isarlar idaresi ecnebi memleketlere Ridin st. Dir mu, Nurullah ATAÇ | mek istiyen eksperler için imtihanı açmıştır. Bu mü. a üzdeki hafta içinde ya. yiscaktr. İmtihan tütüncülük bilgileri: #enebi dillerden yapılacak, kazanan. , Almanya ve ,* içinden altı kişi Fran Madiköy pazar günü meotörle gezmeğe çıka. onsiihin yakın yezali ŞEHİRDE ve erlerinden biri r kafile Ku MEM LEKETTE Bulgaristan tütün Ecnebi şirketler “şirketlerini toprağı- na çekmek istiyor yapılacağı vadi.e bazı şirketler Vergi ve resimlerde eler oraya çağırılmış Memleketimizde çalışan bazı tütün şir. ketlerinin imalât “faaliyetlerini Bulga. ristana nakledecekleri hakkında çıkan haberler tütüncülük muhitinde derin bir tesir hasıl etmiştir. Bizim yaptığımız tahkikata göre, Bul. garistanda bazı nimresmi tütün teşekkül leri hükümsetlerinin de* yardımile tütün kumpanyalarına bazı tekliflerde bulun. muşlardır. Bu tekliflerde Bulgaristandan sütün alacak olan ecnebi kumpanyalara X Kulaklkisr kah, ol'ucie, ünlerini işliyecek olan mües. seselere nakliyat tarifelerinde, gümrük, ve diğer resimlerde bü tenzilât yapı. lacağı bildirilmektedir. Bulgar tütün teşkilâtı bu işleri görüş. mek üzere şehrimizde bulunan bazı bü. yük tütün şirketlerinin omüdür ve mü- messillerini Sofyaya davet etmiştir. Bul. gar tütüncülerinin yaptıkları hesaplara ve gösterdikleri avantajlara göre, tütün. leri Bulgaristanda işliyecek © firmalara maliyet üzerinde yüzde yirmi beş, otüz tasarruf temin edilmiş olacaktır. Fakat işe vâkıf olanlar bu hesapların propa. ganda mahiyetinde hesaplar o olduğunu söylüyorlar. Diğer taraftan, bu teklifleri muvafık görerek işleme faaliyetini o Bulgaristana nakledecek bir firmadan bahsedilmekte dir. Tütüncülük mahatilinde bu firmanın Felemenk - Türk tütün o şirketi olduğu söyleniyor. Fakat bizim yaptığımız tah- kikata göre bu şirketin Bulgarislans nakletmesi hakkında mükerrer hiçbir şey yoktur. 925 senesindenberi memleketimizde ça. lışan ve tütünlerimizin devamlı mütşeri- lerinden olan bü şirket şehrimizde büyük ve modem bir depo da yaptırmıstır. Bu şirketin direktörü Volter Kan'ın Ayrıpa. ya gitmesi ve Solyada da kalması bu ha- vadisin çıkmasına sebeb olmuştur. Bununla berâber Bulgarların memle. | ketimizde çalışmakta olan ecnebi alıcı. ları kandırmak ve onları Bulgar piyus larına celbetmek için ellerinden yaptıkları muhakkaktır Mevsuk olârak (o öğrendiğimize göre, hükümet bu vaziyet karşısında tedbir a. lacak, yeni meclisten çikan 1701 numara. lı kanunda yapılan tadilâtla tütün ahcr- geleni | larına gösterilen kolaylıklar teşmil ve tez yit olunacaktır. Heybeliada telefon santralı Telefon idaresinin Heybeliadada kur. makta olduğu telefon santralı ikmal edi- i lerek dünden itibaren faaliyete geçmiş. tir. Heybeli, Burgaz ve © Kirelradadaki bütün aboneler bu santrala bağlanmıştır. | Numarası 58 olan bu yeni“ santraldan manda yila omtmnie gaze faaliyek tedir, | Kazınçlarını, malı- | mızı alarak harice çıkarabilecekler Hükümetimizin, harici borçların Türk patası üzerinden tesis edilecek karşılık. rla, alâkadar memleketlere, mal ihracı suretile, elde edilecek tahakkuklara göre ödenmesi hakkmda vermiş olduğu esas karar hissedarları otamamen veya kıs. men da şirketlerle, teşekkül. lere hancı tabiiyette olan fertlere bil dirmiştir. Bu tebligat üzerine, hissedarla. rı hariçte bulunupda faiz divk dantlarını harice çıkarmak mecburiyetinde bulunan şirketler, hisse darların menfaatine en uygun (gelecek şekli tercih için görüşülmek Üzere heyeti umumiyelerini fevkalâde bir şekilde top lantıya davete başlamışlardır. Hükümetimiz, bu şekilde faiz veya dividantların harice çıkarılabilmesi için muayyen ihraç maddelerimiz'a ihrağım da şart kormuştur. ;Şirketler bunlardan birini tercih edeceklerdir. Gayrimübadiller Fevkalâde kongre hazırlığı yapıyorlar Gayrimübadiller, vaziyetlerinin hal ve | tasfiyesi için henüz katl bir harekete ge çilmemiş olduğunu görerek yeniden mü, raçaat ve şikâyetlere başlamışlardır. Gay rimübadiller bu sefer de eski dileklerini tekrarlamakta, hükümetten senelerden. beri incemerle kalan işlerinin bir ne. ticeye bağlanmasını istirham etmektedir. Gayrimübadiller bu seferki müracaat. larını münferiden ve ayrı ayrı yapmak- tadırlar. Diğer taraftan kongreyi fevka. lâde olarak toplamak üzere de teşehbüs, lere geçmişlerdir. e Kongreyi toplamak istiyenler, bütün gayrimilhadillerin top- Iu bir halde hem dileklerini tesbit etmek, hem de hükümete tatbik edilebilecek bir hal şekli bulup teklif eyltmek kararında. dırlar. Bu maksatla gayrimübadillerden köngrenin toplantısı için lanmaktadır. İşittiğimize göre, gayrimübadiller kon- grede, komisyonun lâğvedilmesini ve he. nüz intaç edilmiyen tasliye işlerinin gay. rimübadiller cemiyeti taralından halle- | dilmesini lerdir. Diğer taraftan gayrimübadiller komiz. yonunda yapılmakta olan o takkikat işi Tenten amca şarap mahzeninde imzalar top. bitmek üzeredir. Şimdiye kadar bütün a. lâkadarlar dirlermiştir. Tahkik heyetine gayri mübadillerden işleri üzerinde bazı yeni ihbarlar yapılmıştır. Şimdi bunlar da tahkik edilmektedir. Paşabahçe müskirat fabrikası inşaatı İnhisarlar idaresinin yeni sene bütçe sinde tahsisatı bulunan müskirat fabri. kalarından birinin Başabahçede yapıla. Giğını yazmıştık. oPaşabahçede şimdi mevcut fabrikanın yanında yapılacak o- lari bu fabrika rakı imalâtile meşgul ola. cak, ayni zamanda inhisarm anason an. barı da gene burada yapılacaktır. İnhisarlar idaresi rakı fabrikasına ait projeleri hazırlatmış ve keşfini (e yaptır. mıştır. Bu keşfe göre fabrika 296000 lira ya çıkacaktır. Fabrikanın yanındaki mo. dern anason ânbarı da 14000 liraya çıkacağı hesap edilmiştir. Bu anbar ana. Sonu evsafmı hiç bozmadan muhafaza e. decektir ki böyle bir anbara kati ihtiyaç bulunmakta idi. İnhisarlar idaresi, 311,009 liraya çıka- cak olan bu İnşaata temmuz başından başlanılması kararını vermiştir. Bu su. retle rakı istiklâkinin arttığı kış ayları. na kadar fabrikanm inaşatı tamamlan. mış olacaktır. Haber'den Tacihe r vesika Plevne müdafii Osman paşanın bir aylık masrafı Göztepedeki Pilevne o müdalii Osman paşa köşkünde bir mezat oldu. Bir dık güzete, kitap vesaire alar bir tanıdık bana, bir yığın kâğıt ve delter gönder. miş. Bunların içinden, elime (ilk geçen bir defter oldu: Paşanın ölümünden son- ayında ra, 1316 senesi eylül merhum “hânmelendi..rin bir a delteri, edatını buraya kaydediyo. rum: Kuruş. 358 Merhum paşanm ikinti Firkaya esvap bedelinden. 30 Hanımefendi için 6 adet hardal yakısı 25 Hanmelendi için aylık gazete be. deli 66 Bir ay içinde beyefendilerin ko. laya verilen çamaşırları için Beyefendiletin fes kalıbı kalfaların Laci 50 Hârem için indir 125) okka' 113 Hareme ve mutfağa şeker okka Hareme üzüm (150 okka) 50) Hereme yoğurt (6 okk”) Hareme ekmek (18 okka) Kavun karpuz (85 adet), Su -(30 fıçı) Harem için bir okka misk sabunu Selâmlık, mutfağa ve arabacılara (32) okka sabun 88 Selâmlık, mullağa, ve arabacılara kahve 27 Selâmlık, mutfağa ve arabacılara lâmba şişesi ve tefetrüatı. 45 Hareme ve mutfağa şeftali 35 Hareme ve mutfağa salatalık (70 adet), 1316 daki eşya ve yiyecek (fiyatlarmı gösteren rakamlardan feragat ederek bu defterin nakline devam edelim: 13 okka zeytinyağı, 2 adet kahve ve şeker kutusu, 6 adet tatlı tabağı, © adet gümüşten el- bezi ayaklığı, 2 adet salaşpur, 4 adet ma. den tepsi, 12 okka teneke peyniri, 2 dü. züne selâmlığı o kibrit, 10 okka sirke, ve ilâh... ki, hepsinin kaydına Haberin bu sütunu kifayet edemez. Yalnız ha. remdeki kalfaların ağustos o maaşınm 1340 kuruş, selâmlıktaki bendeğânm & Zustos maaşmın 2980 kuruş tuttuğunu i. lâve edebiliriz. Bu defterde şayanı dik. kat bir kayıt daha vardır. Osman paşa ailesi bir yangın felâketi geçirmişti. gm yerinde arayıcılara da bir ay içinde 4339 kuruş verilmişdir. Hülâsa Ahmet İhsan adımı taşıyan bir mühürle mühürlenmiş olan bu defterin masraf yekümi 19396 kuruş tutm; (Lütfen sayfamı çet Ruşst Ekrem KOÇU Yabancı diller mektebinde yaz dersleri Üniversite rektörlüğü, geçen sene ol- duğu gibi bu sene de üniversite yabancı diller mektebinde yaz (kurları açmağa karar vermiştir. İmtihanlara girmiyen ta. lebenin iştirak edebileceği bu kurlara bu akşamdan itibaren başlanacaktır. —