24 Mayıs 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

manlığı Fransızlar, kahra- bizden öğrensinler! Dün, bu sütunda “Le Temps — Lö- tan,, adlı Fransız gazetesinde gördü- ğümüz bir yalandan bahsetmiştik, Bu gâğete bir edebiyat mükâfatı kazan - miş olan Fransız muharriri Bernard Frank'ın bir kahraman (71) deniz su- bayr olduğunu da söylüyor ve Nord Kaper adlı Fransız torp'tosu ile, bir zamanlar, bir Türk yelkenlisine ram. ps edip (71) Ahmet paşa nammda bir'Türk generalini (veya amiral) bü- tün erkânıharbiyesile birlikte esir et. miş olduğunu hikâye ediyordu. Ne manasız ve acemice bir uydurma olduğunu dün uzunuzadıya ispat ettiği miz bu gülünç yalan üzerinde buzün de duracak değiliz. Yalnız, Lötan tah- ri heyetinin, deniz harb tarihinde birparça çokça zayıf olduğunu sezdi. imiz için, fırsat düşmüşken kısa bir ders vermek arzusuna tutulduk. Lötan gazetesi, meraklı deniz harb macerası mt arıyor? İşte bir tane: Umumi harb, Ege denizi ve Akdeniz itilâf devlet- lerinin hükmü altındadır. İngiliz Fransız, İtalyan, Portekiz, Yunan, A» merikan (ve saire ve saire) gemileri, Osmanlı imparatorluğunun İnozdan ET'ariş'e, Akabeden Aden'e uzanan kı. yılarmda küçüklü büyüklü nekndar şehir, kasaba, köy varsa sık sik bom- bardman etmekte ve böylelikle bu ge. milerde bulunanların, cepheyle en w- fak bir ilgisi olamıyacak ihtiyarları, kadmları öldürmekten husus! ve çok vahşi bir zevk duyduklarını ihsas et. mektedir. (1) İşte, bu, yüz insanım, bin insanın bir sinekten daha kolaylıkla ve daha mes'uliyetsiz olarak #ldürüldüğü giin- lerde, Fransız donanmasma mensup ganbotçuklardan biri de “Bodrum” a müsallat olmuştur. Gece, gündüz de , miyor, sabah akşam demiyor, kuman« danm akir nezaman eserse geliyor, çeviriyor toplarmı, gümbür gümbür Bodrumu dövüyor, İnsan, bangi felâkete alışmaz? Bir bombardıman, iki Obombardıman, Üç. Nihayet günün birinde Fran. sız gambotu Bodrumlular İÇERDE * Maarif vekâleti bu sene bir çok yerler. de yeni köy okulları açmağa (karar ver. miştir. İstanbula tabi köylerde 25 kadar yeni köy okul binası yapılacaktır. İstan. bul maarif müdürü Tevfik Kut ders yılı sonu münasebetile köy mekteplerini teftiş etmektedir. * Öğretmen ve talebe kanıplarında vazi» fe alacak öğretmenleri yetiştirmek üzere 19 haziranda bir hazırlık kampı açılacak. tar, * Müzeler İdaresi belediyeye müracaat | ederek medreselerin kiraya verilmesi ve alınacak kiralarla tamir edilmelerini iste. miştir. Hangi medreselerin kiraya verile. bileceği de bir liste halinde bildirilmiştir. * Bursada açılan yeni bir turizm şubesi, İstanbul helediyesindeki şabe ile müşlere- ken çalışacaktır. Bursaya gelen seyyahlar şehirde İstanbul tercümanları tarafından gezdirilecektir. * Sirkeci gümrük (o sımburlarının devlet demiryollarına devri işine yakında başla- nacaklır. Bu hususta iki idare tarafından bir talimatname hazırlanmıştır. * Etibank tarafından bağlardaki basta. lıklar için kullanılmak üzere ithal edilecek kükürten dört lira yerine yirmi beş ku. ruş gümrük resmi alınmasına karar veril» miştir, * Tophanedeki Kılıç Alipaşa camisi ev- kaf tarafından tamir edilecek ve ör eki eski dükkânlar (kaldırılacaktır, Caminin etrafı şehir plânına göre açılacaktır. * Avustralya üniversitesinden belediye. ye gönderilen bir mektupin o Türkiyedeki kadınlık hareketleri hakkında o malâmat istenmiştir. Yakında Avustralyadan gele. için | diş ağrısı, başağrısı gibi bir şey| Yazan: Kara Davut olmuş. Umursamamağa başlamışlar. Gambot ufukta gözükünce şehirden çıkıp menzil dışma kaçıyorlar ve gan- bot uzaklaşmca evlerine dönüyorlar Fakat 'Tanrmn günü böyle gel git çe. kilir mi? Günün birinde de bu spor, Boğrumlularm canma tak etmiş, bir kaç sinirli ihtiyar balıkçı başbaşa ve- rip dertleşmişler; — Yahu! şu mendebura bir tuzak kursak. Kıstırıp zaptetsek, — Olur mu? — Olur. Ve kırk elli kişi söz birliği eâl; dermeçatma birer silâh tedarik etmiş- ler. Herbiri ,Bodrum kıyılarında çok raslanan kâya serpintilerinden biri - nin arkasına saklamış, (Tabii omuz larına kadar su içine gömülerek.) Akşam üzeri, ganbot, yine her 7. manki gibi gelmiş, kayrlıklar arasın- dan geçip iç limana doğru ilerlemiş, fakat tam ateşe başlıyacağı sırada be Tıkçılar hep birden cayırtıyı vermiş » ler. Ne olduklarmı şaşıran Fransiz harb gemicileri ne yapsalar beğenir. siniz? Beyaz bayraklarını çekip ganbotla. rmı bizim balıkçılarımıza teslim et . mişlerdir. Bu geminin #üvarisi olan ve bu hâ- disede yaralı olarak esir düşüp İzmir. do memleket hastanesinde tedavi eği- len deniz yüzbaşısı Raul herhalde he, nüz hayatta olsa gerek. *#x Lötan gazetesi, kahraman (7!) Bernard Frankıma istikbalde yazaca - ğı sergüzeşt romanlarından birisi için bu balıkçı hikâyesini mevzu olarak tavsiye ederse, “Vikinga,, mükâfatı . ni kazanmış bulunan muharrire şöh * retini artıracak bir yeni vesile ver » miş olur saniriz Kara Davud (4) İtilâf donanması, deniz ve ha- va üssü olmıyan, askeri ve milstah » kem hiçbir manası olmıyan bu nokta. ları niçin bombardıman ederdi? Bu mammayı biz ancak İspanya faoiala- rınt gördükten sonra halledebildik, an. ladik, “meğer muasır medeni dünya. nın harbi böyle olurmuş, dedi. <ek bir seyyah kafilesi de Çanakkaladeki mezarlığı ziyaret edecektir, * Benzin fiyatlarının ucuzlaması üzerine taksilerde tenzilât yapmanın kabil olup ol. madığı tetkik edilmiş, tenzilâta imkân ol. madığı görülmüştü * Kırşehir £ feliketlezedelerine Kızılay pullarının satışı ile 1500, gümrüklerdeki malların verilmesi ile de 8700 Ilirahık'yar. dım yapılmıştır. * İnbisarlar idaresinin mültedavll ser- 30 milyon Nraya © çıkarılması bir lâyiha hazırlanmış ve mec lise verilmiştir. * Askerlerin zatişlerine tanllük eden da- valarnın tetkik ve muhakeme usulünü ye. niden tesbit eden bir kanun lâyibası ha- zırlanmıştır. Lâylhaya göre, bu davalar &skeri temyiz mahkemesinde © görülerek karara bağlanacaklır. * Nafia vekâleti larafından vilâyetlere gönderilen bir tamimde şehirler arası yük ve yolcu nakliyalında kamyorların vazi- yetine dikkat edilmesi ehemmiyetle bildi. rilmiştir. Kamyonların tah'a köprülere ya. pacakları tahribatın önüne (geçmek için tedbirier alınacaktır. * Sokakların gündüz #ulanması ve gece Yıkanması hakkında verilen karar ay ba- şından #tibaren tatbik edilecektir, * İstaribulun beş sene zarfında bitiril mek üzere hazırlanan imer plürunun ilk üç senelik programı tesbit edilmiştir. Her sene zarfında, yapılacak © imar İşleri v8 müyon lira tutmaktadır. * İzmitte yapılan hafriyat devam etmek. tedir. Bu hafriyatla müzeler umum müdü- rü Aziz Oğan hükümet komiseri olarak bu- Tanmaktadır. * Şirketihayriye tarafından yemekli bi- FABER — Aksam postun ElektrikŞirke 24 MAYIS — 1938 ti satın alındı Bu husustaki mukavele dün Ankarada imza edildi Ankara 23 (Hususi) — Bugün öğ- eden sonra Nafia Vekâleti salonunda Natia Vekili Ali Çetinkaya ile İstanbul elektrik şirketi (omurahhası (OHanri Spesyal arasında şirket tesisat ve şe bekesinin hükümetçe satın alınmasına dair mukavelename merasimle edilmiştir. Bu imzadan itibaren temmuz iptida- sına kadar devrolunmak üzere İstanbul imza elektriği hükümet idaresine geşmiş de- mektir, Çetinkaya ile şirket murahhası ara- sında İmza salonunda dostane hitabeler yapılmış ve fotoğraflar alınmıştır. Mukavelenin imzasından sonra Na- fia Vekili Ali Çetinkaya şu beyanatta bulundu ; “— İstanbul elektrik şirketinin sa- ten alımması yeni Türkiyenin Lozan mu- Yarım milyon-Japon taarruza geçti 600 Tayyare ve 700 tankla saldırmalarına rağmen büyük bir muvaffakiyet elde edemediler Hankov, 23 (A. A.) — Çin ordusu Tsinpu hattında dilşmana dehgetli 23. yiat verdikten sonra, Suşovun tahliye. si için emir alruştır, Çin başkuman- danlığı, ordunun harp İrudretini mu - hafaza etmek, düşmanı hırpalıyarak dahile çekmek ve uzun bir müdafsâda bulunmak plânına sadık kalarak bü tahliye emrini vermiştir. Şantugnh garbindeki Çin mevzileri yerlerini mu. hafaza ediyorlar. Tsinpu hattı Üzerinde harekâtta bu. İnan Japon ordusunun mevcudu son esterberlik Üzerine beş yüz bin kişiyi bulmuştur. Bu kuvvetlere 600 den fazla tayyare, 700 tank ve birçok zırh. Ir otomobil de mtizaheret etmektedir. Çin akmarları şimali Çinde Jspon orduları gerisinde hücumlarma devam etmektedir. Franko lehinde... Italyada nümayişler yapılacak Roma, 24 — İtalyan faşist partisi 29 Mayısı Frankocu İspanyaya karşı Italyan beraberliği için nümayiş gü. nü olarak tesbit etmiştir. Bu nümayiş Musolininin Cenova nutkurda: “Biz Frankonun galib gelmesini ar- zu ediyoruz ve İstiyoruz.., demesi ilze- rine tertip edilmiştir. İtalyanm her tarafında, ve Afrikadaki bütün mis - temleke şehirlerinde o gün nlimayiş. ler yapılacaktır. Bu münasebetle Mu- golininin de bir nutuk söylemesi ve İ- talyanm Frankoya karşı olan vaziye. tini tekrar anlatması muhtemeldir, letler çıkarılmıştır. Sariyere gidip gelme ve Canlı balık lokantasında yemek dahil olmak üzere bir bilet 95 kuruştur, * Yarın saat 21 de Üsküdar halkevi sa. | Jonunda Haydarpaşa lisesi öğretmenlerin- den Muvaffak Benderli tarafından üç ede- biyat başlığı altında bir konferans verile. cektir. Bugün saat 18,30 da Beyoğlu halkevinde Salih Murat tarafından “Türk riyaziyeci. leri, mevzuünda konferans verilecektir. DIŞARDA: * Romanya hudutlarının dışında da t4-| nınmış olan büyük Rumen ressamı Nikola Grigoresko doğalı bir asır oluyor. Ressa- mın yüzüncü yıldönümü münasebeti bu- sün bülün Avrupaya dağıtılmış bulunan en İyi eserlerini ihtiva edecek (o olan bir “Grigoresko resim müzesi,, tesisine karar verilmiştir. * Litvinof, Cenevreden Moskovaya dön. müşlür. * Roj ya hükümeti 1959 evrensel Nev | york, iştirk ederek sergide bir pa İnşa etmeye karsr vermiştir. Pro. | fesöf Demetre Gusti Nevyork sergisinde n- gılacak olan Rumen pavyonunun umum | kotnsiserliğine tayin edilmiştir. l * Lehislan hariciye nazırı Bek dün öğ- Teden sonra S!okholma hareket etmiştir. Kinchvel demiryolu sekiz yerinden tahrib edilmiş ve Kuveçvei ile Poton arasmda bulunan birçok şehirler Çin akmeıları tarafından işgal olunmuş - tur, Kolgan - Pekin yolu üzerindeki üç gündenberi münakalât durmuştur. Pekinin garbinde Netakofda halk yardımı ile muharebe Çinlilerin lehi, ne inkişaf etmektedir. Bugün Pekinin garbinden Paotingin cenubu garbisine kadar uzanan ve ku. mahdan geçen bütün saha Çinlilerin elindedir. Denizbank otobüsleri Evvelâ Yalova hat- tında işletilecek Denizbankın otobüs servisleri için yeni bir işletme teşkilâtı kurmakta olduğunu yazmıştık. Banka bu iş için etraflı tet &ikler yaptırmaktadır. Bu arada muhte- lif hatlarda ve sahil yollarında çalışacak otobüsler için bir tip kabul edilmiştir. Bu tip arabalar Amezikada en fazla kul- lanılan ve çok rağbet görmüş olan oto büslerdir. Gerek yapılış, gerekse tertiba- tı itibarile şehrimizdeki © otobüslere hiç benzememektedir. Denizbank otobüs selerlerine | tecrübe mahiyetinde olarak evvelâ (o Yalova hat- tında başl, tır. Yalova kaplıcalar, Yalova — Bursa ve Bursa » Karaköy yol ları bu hatta dahildir. Banka, bu yollar üzerinde fenni tet- kikler yaptırmaktadır. Getirteceği araba- lara bu yolların ve bu yollardaki köprü- lerin mukavemet ve tahaminlil dereçeleri mütehassıs bir heyet (tarafından tesbit ediliyor. Banka yakında (otobüslerinin ilk partisini ısmarlıyacaktır. Bunlar ge- linceye kadar işletmeye ilk açılacak olan yollarım muvakkat tamiratma başlana- caktır, Denizbank otobüs servisleri (açacağı hatlardaki yolların, yol inşaat tekniğine göre en son usulde yapılmaları için alâ- kadar vilâyetler belediye ve idarei hüsu- siyelerile temasa geçmiştir. Bütçeleri bu inşaat için müsait olmıyan belediyelere kredi temin olunacaktır. Denizbank otobüslerinin işliyeceği ilk hatlardan olan Mudanya - Bursa yolu tamir edilmektedir. Bu yol bir buçuk se- ne sonra tamamen asfalt olarak yapılmış olacaktır. Bursa - Yalova yolu 940 senesi sonunda bitecektir, Alemdar Sineması Hergün tiki film 1 — Kiri Rahip. 2 — Volga mahkümları, Mâveten Foks Şarnal, ahedesile temin ettiği istiklâl ve haki miyetinin ve beynelmilel hak menfaat a €betlerine taallök eden şerel Mm bir zarureti ve realitesi Bugün Atatürkün bayrağı altınde benliğini ve varlığını ve istiklâlini duy: muş olan 'Türk milletinin son beş sene zarfında gösterdiği fen ve sanat kabi iyeti ve terakki umran istidadı Türk milletinin ruhunu okşamaya ve iftiha- ra değeri vardır. Bulunduğu coğrafi vaziyeti itibarile beynelmilel, siyasi iktisadi yola yük- sek mevkiini almak lüzumunu takdir eden yeni idare ve yeni nesil, yolu (ze rinde duran imtiyazlı şirketler gibi ma niaların da biran evvel bertaraf edilmiş olmasını görmeyi haklı olarak istemek teydi. İstanbul Türk ancnim elektrik şirke- tinin imtiyazlı adı artık tarihe devrolun muştur, Bundan sonra şirketin murahhas şu beyanatta bulunmuştur: “— 923 denberi yeni bir refah çağı- na eren vatanmızda âmme hizmetleri müessegelerinin memlekete maldöilme- İeri suretindeki politikaya karşı gi menin imkânsızlığın: anladım. Elektrik şirketini satın almakla hükümetiniz par lak bir iş yapmıştır. Fakat bu işin ku- rulmasına teşebbüs etmiş olanlarla onu idare etmek mesuliyetini üzerine almış olaylar bu memlekette kendilerine kar- huniyet izhar edilmesini bekler- sp yet izhar e Nafia Vekilinize dediğim gibi Tür- kiye ecnebi sermayevesine düşman de- gildir. Bundan dolayı saadet hissetti- ğimi beyan ederim,,, Italya Hariciye Nazırı Kont Çiyano başka bir vazifeye tayin edilecekmiş Berlinden fransızca Jurnal gazetesi” ne bildirildiğine göre, Alman siyaşi muhafilinde İtalyan kabinesinde bazı değişiklikler yapıldığına dair bir river yet dolaşmaktadır. Bu değişiklikte bilhassa Hariciye Nazırı Kont Çiano gerek hariçte, ge rek dahilde mühim bir vazileye verile- cektir, Kont Çisonun Berline elçi olarak gönderileceği söyleniyor. (Bugünkü elçi Attaliko yakında Berlinden geri alınacaktır, Kocası hapise, karısı stüdyoya Bundan bir sene evvel Şanghayda, 1 çocukları ile beraber mesut bir haya! yaşıyan bir Çirli çift bugün Londrad: sefil bir hayata düşmüşlerdir. Şin Hong Ma ile karısı, harp başlayın: ca Londraya gelmişler ve orada yaşama: Xa başlamışlardır. Fakat, Çinli genç, İ gilterede kendisini - geçindirecek iş b mamış, pek az bir para kazanmakla kal mıştır. Nihayet, Çindeki babasından bekledi paraya güvenerek borç ediyor. Fakat, al dığı parayı veremiyor, borcunu ödeme için sahtekârlıfa ve dolandırıcılığa kal kıyor. Buzün, Sin Hong Ma dokuz ay haps mahküm olmuştur. Karısı da, hayatım kurtarmak için, stüdyoda, ufak tefek ler görmüye başlamıştır.