24 Mayıs 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

~Ansiklopedisi Her eve lâzım olan çok faydalı bîr eserdir. cam RfTCQ İSTANBUE CA&ALOĞLU Sfljl • OUuö Telgraf ve mekfiıb adresl: Cnmhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No. 246 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366, Tahrlr heyetl: 24298, Idare ve matbaa tasmı 24299 24290 umhuri FOTO =c=MAG Bol tablo ve rtesım, zengin münderjca^ Salı 24 Mayıs 1938 2 nci sayı 1 çıkıyor t J Maliye Vekili uzun bir nutukla yeni bütçenin tahlilini yaptı Sağlam Bütçe Safllam Millet Bütçe müzakereleri Mersindeki arkadaşımızm gönderdiği ilk fotoğraflar: Büyük Şefin Mersin istasyonunda istikbaline aid iki intiba Elektrik şrrketi satın Büyük Şefin Mersindeki alma mukavelenamesi tetkik ve gezintileri Ankarada imzalandı Menfur uydurma haberler karşîsında Hatayli Ankara 23 Bugün öğleden sonra Nafia Vekâleti salonunda Nafia Vekili Ali Çetinkaya ile İstanbul Elektrik şirketi murahhası M. Hanri Spesyal arasmda satınalma mukavelenanıesi merasimle imza edılmiş bulunuyor. Bu imzadan itibaren temmuz iptidasma kadar devrolunmak üzere İstanbul elektriği hükumet idaresine gpçmiş demektir. Çetinkaya ile şirket murahhası arasmda imza salonunda dostane hitabeler yapılmış ve fotoğraflar alınmıştır. İstanbul elektriğinin imtiyazh şirket vaziyetine nihayet verilerek hükumete intikal etmiş olması Cumhuriyet ve millî hâkimiyetin son sıraya gelen bir muvaffakiyetidir. vatandaşlarımız Atatürke sarsılmaz bağlılıklarını bir kere daha bildirdiler üyük Millet Meclisi dünden itibaren bütçe müzakerelerine ba$lamış bulunuyor. Bir milletin bıitçesini hazırlamak, toplu bir ailenin bütçesini hazırlamaktan farksız olduğuna göre dün başlıyan müzakerelerin mevzuu, büyük Türk ailesinin çalışan ve kazanan bütün ferdlerini ayni derecede alâkadar edecektir. İlk görüş: Dünyanm vaziyeti normal değıldir. Hiçbir milletin kendine ve komşularına emniyeti yok. Herkes deliğine çekilmış, korku ve asabiyet içinde çırpmmakta. Harb korkusu büyük fedakârhkDünkü Meclis müzakerelerinde söz alan hatiblerden: ları icab ettiriyor. Bütçelerinde amelî olaHüsnü Kitabcı Halil Menteşe Behçet Günay Fuad Ağrah rak (nazarisi her zaman kabildir) muvazene bulanlar parmakla gösteriliyor. Bir Ankara 23 (Telefonla) Büyük Maliye Vekilinin nutku çok yerlerde vergilerin ağırlaştınlması kâ Millet Meclisi bugünkü toplantısında fi gelmedıği için ayrı tedbirler alındığını 1938 malî yılı bütçe müzakerelerine başMaliye Vekilimiz, 2 5 0 milyon liraya gbrüyoruz. lamıştır. yaklaşan yeni devlet bütçesinin Cumhu Celse açıldığı zaman Maliye Vekili riyet devrinin en yüksek bütçesini teşkil Yedi sene evvel başlıyan ekonomik buhran hâlâ geçmemiştir. Gümrük duvar Fuad Ağralı kürsüye gelerek yeni büt ettiğini söyliyerek nutkuna başlamış, hiçları arkasma saklanan cemiyetlerin birbir çenin mühim esasları etrafında çok kıy bir vergide zam yapılmadığmı, hayatî [Arkası Sa. 7 sütun 1 del lerile olan münasebetleri, karşılıkh zırhlı metli izahat vermiştir. tanklar içinden el sıkışmak istiyen insanla IIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIMII1IIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIII1III rı hatırlatıyor. Işsizlik bazı memleketlerde kronik bir hale geldı. Mılyonlarca adam, yüz binlerce aile yarı aç, yan çıplak olarak devletin sırtından geçinmeğe alıştılar. îşsizlik ahlâkı bozuyor. Sefillerin, serserilerin sayısı günden güne artıyor. Dışandan patlak vermesi her dakika beklenebilen fırtmalar yanmda bir de iç nizamın bozulması ihtimali, devletlerin başma çözülmesi güç meseleler çıkarmış bulunuyor. Başka bir görüş: Bütçemiz muvazenelidir. Ve bu kâğıd üzerinde kalmağa mahkum bir nazariye olmadıgı gibi bu seneye mahsus bir fevkalâdelık de değildir. İstiklâl mücadelesine 50 milyonluk bir gelir ve rr.asraf düzenile başladığımızı beş on gün evvel bu sütunlarda okumuştunuz. Cumhuriyet rejiminin ilk senesinde bütçemizin yüz milyonu aşmadığmı hatırlarsınız. O zamandanberi henüz on beş yıl geçmedi. Bugün devletin cemiyete yapacağı hizmetler için ona iki yüz elli milyon liralık masraf imkânı hazırlamış bulunuyoruz. Yani bundan on sene evvel Türkiye hududları içinde yaşıyan on dört milyon Türke nazaran bugünün on yedi milyon vatandaşı mesailerinden, içtimaî topluluğumuz menfaatine iki buçuk defa fazla bir semere temin etmektedirler. Bu, şüphesiz hepimizin teker teker iftihar duyacagımız güzel bir neticedir. Bütçenin denk gelmesi, cemiyet bünyesinde hiçbir patolojik arıza bulunmadı Meclis, müzakerelerden sonra beş bütçeyi aynen kabul etti Acı bir kayıb Eski Maarif Vekili Esad vefat etti Cumhurreisimiz Atatürk Mersindeki gezLntilerinden birinde Çin ordusu Suşov'un tahliyesi için emir aldı Mersin 23 (Hususî muhabirimiz | Menfur haber karşısında Hatayden) Mersinîn yüksek misafiri Cumlıların hassasiyeti hurreisimiz, bugün de Vali Konağında Ankara 23 Atatürkün sıhhati hak akşama kadar meşgul olmuşlardır. Bü kmda çıkanlan menfur işaalardan müte yük Şef akşamüzeri şehirde bir gezinti ve essir olan Hatay halkı namına bir heyel bu arada Mersinin portakal bahçelerin Halk Partisi başkanı Abdülgani Ağanın. de tetkikat yapmışlardır. riyaseti altmda Mersine giderek Büyük; Halk, Büyük Önderi yakmdan görmek Şefimize hislerini ve tazimlerini arzet1 üzere sokaklara dökülmüş ve Atatürkün mek arzusunu izhar etmişlerdir. geçtiği yollar insan kalabalığile çevril Hükumet, intihabatm devam ettigi bu miştir. Büyük Şef şiddetli alkışlarla kar esnada vazifeleri başmdan ayrılmamalari şılanmıştiT. daha muvafık olacağmı ve ziyaret arzulaAkverdi [Arkası Sa. 3 sütun 4 de] nıııııııııııııııııııınııuıııııııiMiıııııııınııııııııııııııııııııııııııınıııııııiııııııııııııııııııuıııııııııiiiıııııııııııııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııın Südet Almanları meselesi Eski Maarif Vekili merhum Esad Sagay Çinliler, ordunun harb kudretini muhafaza etmek ve uzun bir miidaf aa harbi yapmak için ric'at ediyor Yeni Japon takviye kıtaatı Suşov cephesine çıkanlıyor Hankov 23 Tsinpu hattı üzerinde harekâtta bulunan Japon ordusu mevcudu son seferberlik üzerine beş yüz bin kişiyi silâh altma almış olduğu halde taarruzlanna şiddetle devam etmektedir. Bu kuvvetlere 600 den fazla tayyare, 700 tank ve birçok zırhlı otomobil de müzaJıeret etmektedir. Çinliler ric'at ediyorlar NADtR NADÎ LArkası Sa. 3 sütun 3 del Hankov 23 Çin ordusu Tsinpu hattmda düşmana dehşetli zayiat ver dikten sonra, Suşovun tahliyesi için emir almıştır. Çin başkumandanlığı, ordunun harb kudretini muhafaza etmek, düşmanı hırpahyarak dahile çekmek ve uzun bir İArkası Sa. 3 sutun 1 del Eski Maarif Vekili, Büyük Millet Meclisi Hesab encümeni reisi ve Bursa saylavı Esad Sagay evvelki gece hayata gözlerini kapamıştır. Merhumun cenazesi bugün saat 11 de Maçkada Narmanlı apartımanmdan kaldırılarak namazı Beyazıd camiinde kılmdıktan Prag 23 Dünkü seçimin umumî sonra Merkezefendideki aile makberesi neticeleri Çekoslovakya politikası bakı ne defnolunacaktır. mından şudur: lArkası Sa. 5 sütun 2 de] Seçim, sola doğru umumî bir hareket göstermiştir. Sağ cenah ve bilhassa nas yonal demokratlardan mürekkeb olan müfrit sağcılar, çok kaybetmiştir. Dünkü seçimin galibleri, sağ cenah partilerinin dağılmasmdan istifade eden M. Beneş'in millî sosyalistleri, sosyal demokratlan komünistler ve çiftçilerdir. Pragda sol cenah partileri 67 bin yeni rey kazanmış, sağ ce Çekoslovakyadaki Alman partileri nah ise bin rey kaybetmiştir. Diğer taraf reisleri: sağda M. Çek, solda M. Spina Bitlis, 23 (Hususî muhabirimizden) tan bilhassa nüfusun yükselmesinden do513 reyden, Henlein partisi 359, Çek Dıyarbaku Bitlis yolu üzerinde feci layı seçime iştirak edenlerin miktan fazlapartileri 103, Alman demokrat partisi 51 bir kamyon kazası olmuş, kaza netice laşmıştır. rey almıştır. Seçim sistemi tamamile nissinde 9 kişi ölmüş, 2 kişi kaybolmuş, 6 Çekoslovak ajansı, Bohemyada Alman bî olduğundan, Südet partisi, bu kanun « kişi de yaralanmıştır. Şoför Recebin idaresinde bulunan kamyon, Diyarbakır ekseriyetini haiz kanunlar arasından lâa larda halkın yüzde 70 ini temsil eylemekdan 17 yolcu ve birkaç parça da yük a lettayin yirmi tanesini ele alarak bunların, tedir. Geri kalan yüzde 30 bu parti aleylarak Bitlise gelmek üzere yola çıkmış umumî vaziyeti gösteren neticelerini şöy hindedir. wlArkası Sa. 6 sütun 5 te\ İArkası Sa. 6 sütun 3 tel le tahlil eylemektedirı Henlein dün Çekoslovak Başvekili ile görüştü Son intihabattan alınan neticeler umumî vaziyetin sol tarafa temayül ettiğini gösteriyor Diyarbakır Bitlis yolunda bir facia Bir kamyon dereye yuvarlandı, 9 kişi öldü