14 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

D ÜN, Güzel Sanatlar Akademi si'nden çok zarif bir kitab gel- di: Roisülhattatin Kâmil Akdik ()- Bakmağa doyulmıyan, insana okşâ- mak arzusu veren bir kitab. İçinde üstad hattatın eserlerinden otüzdân fazla parçanın fotoğrafı, bir resmi Ve bir tercümelhali var. ei En çok üzüldüğüm — şeylerden hattan anlamayışımdır. Bakmaktan zevk duyarım; işte o kadar: güzeli - le güzel olmayanını, iki hattatın yazıları arasındaki farkları — 806 mem, Fakat hattın bir bekima, en yüksek, en saf sanat oldü- ğuna kanlim. Hiç bir sanat, hattâ re- sim, hattâ müusiki, onun kadar MevBi- dan kurtulamamış. onun kadar sanat- kârm özü olamamıştır. Bir tablo Nî manzara, bir yüz, bir şey tasvir ederi ona bakarken yalnız ressamm sanatı, üslübu o alâkadar olmak kabil de - ğildir, mevza sizi ister istemez Çk'f- manayı anlamak endişesi bir an için olsun zihnimizi işgal eder. Bu da, Ö- yacağımız sanat zevkinin saf olmama- &, birtakım mevzu, mana, his, fikir merak'ları ile karışması için kâfidir. Halbuki bir “yazı” ya zaman karıımmiy:n sadece sanatkâırın üslübu vardır. Onda, şeklini pek. İYİ bildiğimiz bir harfin zarafetine, Zil- zelliğine hayran oluruz. Birkaç Y,“ o. luyor, bir “posale pure - saf şiir” ga vası vardı. Hat, saf gilrin ta kendisf rle spirituelle”, maf şilr taraftarlarını ve n’îzır!yscî!erlnl hayran oödecek ta- birlerdir. Zannedorim ki bir Paul Va. lery'nin sanatini izah için en iyi yol, hat estotiğine baş vurmaktır. Hat, hiç şüphesiz ki sadece zihnin ibdardır. Şair, ressam, bestekâr - ga. derecede de tabiatta Mekkliln bir çeyi takila dcmüre Mimaz taklid etmez; fakat eserinin maddesi ve gayesi ile bağlıdır. Hattat için ne ymevcud bir şeyi taklid vardır, ne de mimarın esşreti. Onun için icad mec- buriyetl bile yoktur. Öteden beri icad edilmiş harfleri yazar, onlara kendi özündeki ahengi verir; onları “styli- ser” eder, yani o harflere kendi gahsi- yetinin, kendi zihninin en samimi hu. susiyetlerini aksettirir. Onları kendi. ne mal eder. Hepimiz ötedenberi mevcud kelime- lerle konuşuruz. “Kimidir 07” diye bağırdığımız zaman “Ben” diyen a. dam kendini, her ferdin olan hir keli- Te ile tasvire çalkıyor demektir. Fap kat fanırsmız: sesinden: Hattat da hattının sesinden, hat olmuğ se&in- den kendini tanıtır. Ses ne kadar bİ. zim özümüzse hat da o kadar özdür. Hattat özünü en saf halde sanat eseri haline getirebilen adamdır. — - Tercümelhali yazan Melek Celâl, Kâmil Akdik'in: “Binlerce c8€r mey- dana getirdiği ve bu eserler için yüz binlerce müsvedde yaptığı halde dü- şünmek dediği derunt çalışması, fi'li calışmasından şüphesiz daha Çoktür» diyor ve başka bir sayıfada da G_n'm hiç bir geyi teredüfe birakmadığmı, her noktaya ayrıca ehemiyet verdiği. ni anlatıyor. Hattan anlamam; fakat gösterdiği bu titizlik büyük o;uıîı :;ü- ki k . Âr olduğunun en ;nînü ATAÇ (1) 1 oild, 100 kuruş. Matbaa işçilerinin kongresi Türk Mürettipler Cemiyetinden? Cemiyetimizin, bu seneki kongresin- de bütün matbaa işçilerini alâkadar © den mühim meseleler konuşulacak V€ bütün matbaa işçilerinin hukukunu mü- dafaa edecek yeni nizamname pm)eşî müzakere edilecektir. Binaenaleyh bü- tün matbaa işçilerinin 17 Nisan 938 Pa- rtr günü saat 18 de Istanbulda Coğal. oğlunda Eminönü Halkevi salonunda hazır bulunmalarını ehemmiyetle bildi- rü K t Söz yerine yazı halini almışıdır. Rei- Sillhattatin Kâmil Akdik hat İçin “Hendesei ruhaniye” dermiş. “GEo- metrie intellectuelle”, hattâ “göcmet- Balkan antantı .©.& - içtimaları Bugün son celse yapıldı Bir haftadanberi Yıldız sarayında de- Yam edilmekte olan Balkan Antantı ik- tisat konseyi ve Balkan matbuat kongre- si toplantılarının bugün son celsesi yapt- lacaktır. Bu meyanda, her iki teşekkülün geçen balta içindeki mesaileri neticesinde al- mış oldukları kararlardan bazıları hulâ- sa edilecek ve Balkan Antantı birliğinin her sahadaki teşriki mesaisinde görülen terakkiler dört devlet deleğeleri tarafın- dan verilecek nutuklarla tebarüz ettiri- lecektir. Balkan Antantı - toplantıları, dün de Yıldız sarayında hususi ve alenf komis- yonlar halinde yapılmıştır. Ş Misafirler öğleden sonra Topkapt sara- yı müzesini gezmişlerdir. Akşam üzeri, İstanbul vali ve belediye reisi Muhiddin Üstündağ ile refikası Perapalas otelinde Balkanlı misafirler şerefine büyük bir zi- yafet vermiştir. Ziyafette Vali Muhiddin Üstündağ bir nutuk söyliyerek, Balkan devletleri ara- sındaki dosthuğun kuvvetinden bahsetmiş ve bu çalışmaların muvaffakiyetle deva- mr temennisinde bulunmuştur. Yunan murahhas heyeti reisi Arkino- pulos, valinin nutkuna Balkan ekonomi heyetleri namma cevap — vererek, dost memleket arasındaki sarsılmaz bağları te- |ij barüz ettirmiş, İstanbulda gördükleri m kabulden dolayı teşekkürlerini bildirmiş- tir. : Balkan matbuat heyetleri namına da (f 'Yugoslav murahhaslarından Lokoviç bir (Şi nutuk söylemiştir. Ziyafetten sonra bir süvare verilmiş ve Balkanlılar çok samim! ve neşeli e;_na'.ın : raeçisinişlerdiri sirar y — Bedit danvs hocaları- nın kazanç vergisi Bundan bir müddet evvel Feriköy maliye tahakkuk şefliği, Ticaret Oda- gırıdan kazanç vergisine e$2s ol.:ıil İr zere şöyle bir #u2l sormuştu: 'Kendi evinde bedil raks ve bedeni tıhm içle- riyle meşgul olan bir kimsenin kazanç vergisi nisbeti ne olmalıdır?.,. O'da bu suale verdiği cevapta, ka, zanç vergisi kanununun 34 üncü mad- desinin “8” inci fıkrasına evvelce ithal edilmiş olan dans mekteplerinden yalnız tedrisat ile meşgul olanlara kıyasen yüz de 25 nisbetinde vergiye :;iü':mlmu cevabınt vermiştir. uı;mğr:îl:;du göre bu şekil itiraz. ları mucip olmaktadır. Beden NrH?ı- si-ve onun bir şubesi olan hefllhıh işi- nin dansla beraber tutulması doğru gö, iktedir. ea rmim.m olduğu Üzere memleketimiz- de ilk ücretli beden terbiye mektebi Ör- du saylavı Selim Sırrı 'Tercanın kızları tarafından tesis edilmiştir. * Beden terbiyesi işiyle uğraşanlar, bu şubenin Hans yerlerine — değil, ancak hususi mekteplere kıryas kanaatindedirler. IÇERDE: KÇ | * KONSERVECİLER dün bir t pİ ;pmışllırdır. Belediyenin, könserve mı:. l!rını imal tarihi konulması hakkında al- ı:.k istediği karara llüraz nr:edım:ı.kv:r:ı odasına müracan! 'e hususta Hicaret k':lrrı:-lî,rş.kmlıynunnun dün — yapılan mıınuuıdı yeni mütekabil ihracat nL. imesi maddeleri üzerinde — koanşul -nuıııı moktalar hakkında idocara ira. n"'vırllnel kararlaştırılmışlır. —: cı:ıımuımsn hastanesi, eıı_ıııpıı. iden barı fatimlâk yapılarak, bina bu ı '“n, ;ını ınlılılll:c:)ı. yeni paviyonlar BON! "D"'î:ıkı'ı:' kesilmiş olarak getiriler ko- ni kuzuları, merbahaya sevkelmeksi- mlardan ceza alınacaktır. Bu hu. tarife şehi? meclislne verilmişlir. BAHA binası bu sehe esışlı sUTct- ecektir. — Belediyenin 1938 hususta tahsisat konulmuştur. (LER evi menfaatine bu sene su tertip edilecektir. Düş yan ve zit SAtAl sustaki f tamir edil B gne bu çesi YÜŞSOSKON Bir eşya pİYANEO edilebileceği I - izmirde Bir otomobil kazası Mamurede bir marşandiz devrildi İzmir, 13 (Hususi) — Bugün Karşı- yakada bir otomobil karası olmuş, şoför Nurinin idaresindeki taksi dereye yuvar- lanmıştır. Otomobilde bulunan yolcuların dördü ağır sürette yaralanmıştır. Kazanın, go- förün sarhoş olmasından ileri geldiği söy leniyor. Nuri yakalanmıştır. — Yaralılar derhal hastaneye kaldırılmıştır. Marşandiz devrildi Adana, 13 —. Dün gece — Marşandiz treni Mamure üstünde raydan çıkmış ve devrilmiştir. Kazada ölen yoktur. Tahki- kata devam edilmektedir. Balkan oto- mobil “rally,, si Bu sene de iştirake davet edildik Yunan Otomobil ve Turing Klübü geçen sene Hariranda Balkanlar acası için bir otomobil “Rally” si tertip etmiş ve buna Romanya, Yugoslavya, Yuna- nistan, ve Bulgaristanla beraber biz de iştirak etmiştik. Yunsa Turing klübü, ayni şekilde bir otomobil seyahatini bu sene için de tertip etmiştir. Bu bu. susta Türk Turing Klübüne teklifte bu- lunulmuştur. Bu sene de geçen sene ol- duğu gibi otomobil &«portmenlerimiz Rallyye iştirak edeceklerdir. Geçen seneki müsabakada erkek oto- mobil &pörtmenleri fevkalâde bir neti- ce alamamakla beraber İştirak eden dört Balkanlı kadın arasında Bayan Azize birinciliği kazanmıştı.. O zaman Bayan Arizenin bu muvaffakıyeti yalnız Bal, kan matbuatında değil, Avrupa matbu- atında da Türk sporculuğu ve Türk ka- dmlığı lehine sitayişkir neşriyata ve- sile teşkil etmiş ve kadımlarımızın bey- melmilel tomobil yarışlarına iştirakini iltizam eden bir çok davetler alınmıştı. Alman - tütün kralının temasları Geçenlerde şehrimize gelen Alman- yanın en büyük tütün teşekkülü olan Reemtsma müessesesinin müdürü Wen- gel burada tütün şirket ve tüccarlariyle temaslarına devam etmektedir. Memleketimize — gelmeden evvel, Yunanistan ve Bulgaristana uğrayan bu Alman tütüncüsü bu memleketlere mühim miktarda tütün siparişi vermiş. tir. Wengel'in burada yaptığı müzake- reler neticesinde memleketimizden de bir miktar tütün alacağı anlaşılmıştır. Alman piyasaları için tütün alan şirket. Değil mi ? Vatandaş, türkçe yaz! “Anadolu Ajansı”, konuşurken iki kelimede bir fransızca bir sös kul- lanmak merakında olan - süppelere döndü; o da iki satırda bir fran- #sızca kelime yazmadan duramıyor. İ 20 Nisan tarihiyle verdiği telgraf. iH Jarından birkaç misal alalım: Pariste metalürji grevi devam et. Hİ # mektedir. | Barselonadaki Fransız elçisi bu ükmün tatbikınm tehiri için de- B "Miltahassıalar Hariciye nezar&fin. İl| terbunu nüzetr itihare alarak müstah- #i de toplanarak zarhlı. tonajlarınm $i sil plasalarımızdaki alım - faaliyetlerini yeni plöfonunu tesbit için müzake- (f| arttırmışlardır . İf relerde bulunacaklardır. Ü — Bunlar şöyle gelişigüzel ve anaş- ğ fırmak sahmetine girişilmeden se- || n çilmiş misaller; birkaç günlük tel- | graflara göz gesdirilirse bunların İ| hayli yekün tutacağına şüphe et, İj meyiniz. Tercüme hatalarına gelin- fi 4 ce; onlar da tümen tümen.. 153 ta. İt vihli bir Paris telgrafından aldığı- $ miz şu misale bakınız: Celse kaldırılmıştır. Yani mütercim öyle bir mütercim İi ki cümlenin aslı “La atanse est le- İ vde,, olmayıp da “La acance eat sus- İ Yazın et çok ucuzlayacak İstanbulda et fiyatlarını ucuzlatmak için, belediye ve kasaplar tarafından müş tereken kurulan şirket hayvan — celbine devam etmektedir. Son günlerde, İzmir ve havalisinden bol miktarda kuzu gel- miştir. İkinci bir parti olarak, Seyhan- dan da kesimlik hayvan gelecektir. Mayıs başından itibaren piyasada ih- “tiyaçtan fazla et bulunacaktır. Fiyatların panduc,, olsaymış “celse asılmıştır,, || bu yaz 25-30 kuruşa kadar ineceği tah- demekte Hiçbir mahsur — görmiye. İİ| min olunuyor. Ç cekmiş. t ——— | mağasalarda sa. KaRN Yeriden ihracat ruhsatnamesi alanlar İktisat Vekâletine, evvelce ihracatçı ruhsatnamesi almış olanlardan başka olarak yeniden bir çok * firmalar ihra. catçı ruhsatnamesi almak üzere müra- caat etmiştir. İktısat Vekâleti bunların bir kısmının taleplerini is'af etmiştir. Yeni ihreç ruhsatnamesi verilenler, şehrimizde 147 firmadır. I iH nadolu ajansı,, gibi yarı resmi bir H mücssesonlu fürkçeye karşı bu ha. l dar 1dubali davranmasının hoş 98- İl İ rülemiyeoceği kanaatindeyiz. . H Me, ger Anadolu ajansı, bunları | yazdık diye sakın darılma, dostluk İİ gene bakrı.. San ranklin, nespa? Ka künler evi memurlarının ayfıkları da üc- retten maaşa çevrilecektir. * TÜRKOFİS relsi Burhan Zihni, Balkan Aktisat konseyine iştirak eltikten — sonra, buscün Ankaraya hareket edecektir. * PARİS Öniversltesi sosyoloji profesörü Moris Habage yakında şehrimize gelecek, ve biri 18, diğeri 20 nisanda olmak üzere öniversilede iki könferans verecektir. * ESKİ Hidivin Çubukluda belediye ta. rafından satın alınan köşkünün bir lty!!l “Helle,, vapuru ile 150 seyyab daha gele- ecektir. *TÜRK ticaret bankası, bir “gece kasa. s1,, gelirmiştir. Paralarını yatıramadan batı kanın tatil olduğu saatlerde, müşteriler el- lerindeki parayı, bir meşin torpaya koya- rak, bu kasaya bırakabileceklerdir. * İKTİSAT veklli Şakir Kesebir, şehri- mize gelmek üzere, dün Viyanadan bare- kel etmişlir. * SANAT mekteplerinde yapılan mamu- Yâtın muamele vergisine tabi tutulmamalaş rı kararlaştırılmıştır. * ŞEHRİMİZDE bulunan İsviçreli pro- fesör Pittar dün Üniversitede bir konfe- rans daha vermiştir. Madam Pittar da İs- tanbul kız Hisesinden edebiyat mevrulu bir konlerans vermiştir. * ANİ olarak irtibali hbaberini tecssürle yazdığımız İstanbul asliye — birinci ceza mahkemesi reisi Sadettin Gürenin cenaze- si, dün Veznecilerdeki evinden kaldırılmış namarı Fatih camlinde kılındıktan sonra, Edirnekapıya götürülerek makberesine gö mektep veya bir ötel yapılması düşünül. mektedir. * DENİZBANK farâfından Almanyada in şa ettirilen “Trak,, vapuru mayısın ilk haf tasında Pimanımıza gelecek ve Bandırıma ile İstanbul arasındaki seferlerine başlıya- caktır. * “LİSYE,, vapurn ile dün — şehrimize üç yüz İngiliz seyyahr.gelmiştir. Dugün de — — KURUN'da Tasfiyeye doğru INGIUZ * İlalyan konuşmaları bitli ve İapittere Milietler cemiyetine verdiği bir nota ile Habeşistan meselesinin tasfi- yesini istedi. Asım Uza göre, Mületler cex miyetinin Habeştstan — meselesini larfiye etmesi İlalyanın bu memleketleki filli va. ziyelini hu; da lantmak neticesine va- yar, Başmuharrir diyor ki: “Milletler cemiyeti İlalyanın Habeşiş. tandaki mevklini önüne geçilmesi imkâna sız bir emrivaki olarak — kaydedebilir, Bu karar ilân edildikten sonra cemiyete dahil olan ve şimdiye kadar İtalyan imparalor- luğunu tanımamış bulunan İngiltere ile di- Ber devletler de istedikleri tarzda hareket edebllir. Bize kalırsa İngilterenin Milletler cemiyeli nerdinde yaplığı teşebbüsü sade- ©e bu manaya almak lâzımdır. İtalya bükümeti Habeşistan üzerine e- keri bareketlere başlamazdan evvel Millet. ler cemiyeti paktında bulunan bir madde- den istifade etmek — istiyordu, Musolini; “Milleller cemiyeti paktı mucibince harbi menetmek için muahedeler değiştirilebilir. İtalyanın arzuları bu maddeye göre tatmin edilsin.,, diyordu. İngiltere ile Milletler ce- miyetine dahil olan diğer — devletler belki evvelce muvafık görmedikleri bu fikri ba- Bgün tatbik etmek istiyeceklerdir. Bu dev- letler belki: “İspanyada devletler arasında füili bir barp var. Bu harp yarın Akdenis havzasına ve diğer yerlere de sirayet ede- bilir. Avrupanın aizamını yeniden kurmak için bugün beynelmilel kanunlara muha. Hi olan emrivakileri kabul edelim de bari istikbali kurtaralım.,, diyeceklerdir. Fakal bugün beynelmilel sulhu ” muhafara içiu verilecek kurbanların yerine yarın ayai şekilde bir muhakeme ile başka milletlerin foda edilmiyoceği nasıl temin olunabilir? Meselenin en nazik tarafı efkârıumumiye. yi inandıracak surette böyle bir teminat bulabilmektir.,, TAN'da “Almanya Holan- dayı işgal edecekmiş|! LMANYA için gümdi, halledilecek da- va “Koloni,, meselesldir. Bunu bülüz dünpya Atman propaganda narırınır ağzını | bülmüy: “Büyük Almanya programı içinde Bal tık denizi sahilindeki devletler de vardır. Hitler, harpten sonra doğan bu küçük dewv. Jetleri şu veya bu şekilde Almanyaya bağ- hyacaktır. Danimarkada da bir — miktar Alman olduğu için, Hitler burasını da bü- yük Almanyaya ithal edecektir. Bu arada Almanyanın şimal konuşuları arasında bir de Holanda vardır. Holanda, geniş müx- temlekeleri olan bir memlekettir, Hitlerin nazariyesine göre küçük devletlerin yer- yüzünde hayat hakları yoktur. Hele Holan- da gibi küçük bir devletin deniz aşırı müta temlekeleri olan bir imparatorluk kurması eniz değildir. Hitler, bu küçük memleketi büyük Almanya hudutları içine sokmıya kurar vermiştir. Holanda ilbak — edilince, tabiatile onun bütün — müslemlekeleri de Almanyanın olacaktır. Holanda müstemle- kelerinde Almanyanın muhtaç olduğu ham maddeler vardır. Bu kolonilerde petrol, lâstik denilr mâ- denleri vardır. Ayni zamanda Pasifik te kuvvetli bir deniz üssü teşkiline müsajttir. Küçük devletlerin istiklâli, Milleller ce. miyetinin garanlisi altındadır. Bu garanti- nin hükmü kalmadığı Avusturya tecrübe- sile sabiltir. İngiltere kendi müstemlekelerine doku- nulmıyacağı için böyle bir hal çaresinden memnun olacaktır. Fransanın tek başına ses çıkarıması varit değildir. Onun için Almanyanın — Orta Avrupa, Hattâ Çekoslovakya, Danzig ve Memel me- selelerinden evvel Holandayı istilâ ederek koloni meselesini halletmesi beklenebi- AKŞAM'da Pazarlık kalkıyorl F TANUR yazıyor: . Makta fiyat, kanuniyot — kesbededecek. miş. Temeoni edelim ki, bu, —her madde hakkında olsun! Dün canlı misalile yazdı. damız gibi 65 e satılabilecek bir mal içim osnaf artık 180 istemesin? Mahdut düzenbazlardan — maada bu ha bere kim sevinmez? Elbette namuskâr es- naf da çekişmekten bizardı; — birçok vica danlar, aldatmaktan muazzepti. Lâkin pis yasanın adeli olduğu için — böyle gelmiş, böyle gidiyordu. Dünyanın en medeni memleketlerinde tathik edilen maktu fiyat — Türkiyede de benlmsenirken, ve memleketimiz ticareti böylelikle ad? şarkvar! bazirgünürk sevi. yesinden yükselirken, fİik zamanlar €*lbet. saylayı KLütfen saylayı çeviriniz), — Hir.,, , —a a sö el dd A BĞ İ e RiN CĞN AY AĞE ni öi