10 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

—— Fransada kabine buhranı Sosyalistler kabineye iştiröâk etmeyecekler |seieraitan bir heyet Paris, 10 (Hususi) — Dalâdiyenin buşün kabineyi kurmağa muvaffak olacağı (sanılıyor. (Dalâdiye sos- yalistlere 17 nazırlıktan beşini tek- lif etmiştir. Buna (mukabil komü- nistleri kabineye almıynecnktır, hat. tâ müzaheretlerini temin etmek üze- re onlara müracaat niyetinde dahi olmadığını söylemiştir. Siyaset (O bakımından o Dalâdiye Fra siyasetinin ana hatlarmda hiçbir değişiklik yapmak arzusun- da değildir. İngiliz kabinesiyle işti- rak halinde İspanya işlerine ademi müdahale politikasına devem etmek istemektedir. Diğer taraftan Dalâdiyenin, baz!- nenin Acil ihtiyaçlarını karşılamak için devlete yapılacak banka avans- larının derhal fazlalandırılması ve büyük bir milli müdafaa Istikrazmın &kdini ihzar etmek üzere hükümete altı aylık tem salâhiyet (verilmesi gibi measloler üzerinde verdi”! iza. bat, sosyalist delegeleri tarafından gayrikAfi görülmüştür. Böylendiğine göre Dalâdiye, dün İ i Radikal - sosyalist mebuslara “ne 0- Yursa olsun,, yarın (sabaha kadar kabineyi kurmağa karar verdiğini söylemiştir. Bu beyanat Dalâdiyenin, sosyalist ler iştirak etmediği (takdirde bile kabineyi kurmağa karar (verdiği geklinde tefsir edilmektedir. Siyasi müşahitler sosyalistler ka- binoye girmekten imtina (ettikleri takdirde Dalâdiyenin bazı teknik- çilerin ve merkez fırkasına mensup bazı zovalın yardımile, parlâmento- da sosyalistlerin müzaheretine güve- nerek, bir radikal sosyalist kabinesi kuracağını tahmin eylemektedirler. Sosyalist partisi milf meclisi gece yaptığı toplantıda sosyalistlerin Da- lâdiye kabinesine iştirak etmemesi- ne karar vermiştir. Bu 'ünkü nümayiş Halk cophe:! teşekkülleri bugün büyük bir miting tertip etmistir. Pa- ris polis müdürü bunu menatmlişse- de Paris mıntakası sendikalar birli- Zi kongresi bu yasağa rağmen mi- tingin yapılmasına karar vermiştir. Amerikada müthiş kasırca a A 82 kişi ( öldü, 612 yaralı var Vaş'ngton, 10 (A.A) — Amerika nın cenubunda ve merkezinde vukua gelen kasırgalar, kar fırtınaları ve tug- yanlar netisssinde 28 metile 7 nizan arasında 92 kişi ölmüş, 612 kişi yaraı- lanmıştır , En ziyade müt-sesir olan kükümet- İer şunlardır: Alabama, Jeorji, Lulzyan, Kentoki, İllinua, Kansas, Misisipi, Arkansas ve Ohya. Bu yüzden mahsuller, çok müteessir olmuştur. Alabama Kızılhaçı, nehir sahilleri a. balisinden olup tuğyanların yüurdların- dan kövmuş olduğu 20.000 kişinin yar- dımına koşmak için icap eden bütün ted birleri almıştır. Avrupada sulh © Baştarafı 1 incide Bazan sizlere göyle denildiğini işitiyoruz. Eğer İngiltere daha azim. kâr bir hareket ittihaz edecek olursa dünyaya öyle bir ihtarda bulunmuş 0- Tur ki, harbin patlamasına imlirân kal- maz. Bu bir spekülâsyondan başka bir şey değildir. Öyle bir #pekülâsyon ki, para ile değil, insan hayatile ka- dın ve çocuk cahile yapılan bir spe. küldsyon, bizim irkımızla, kanımız'a oynıyan bir spekülüsyon... Ben böyle bir oyuna girişemem, İlerde bir har. bin zarureti her ne olursa olsun, ken- di hürriyetimizi başka türlü koruma- ğa imkân olmadığına kati kanaat ge. tirdikten sonradır ki, bir harbe girme- ğe karar verebilirim. Çemberlayn, hükümetin hedef ve siyaseti su'hün muhafazası olduğunu tekrarlıyarak şöyle demiştir: “. Harici siyasstimizin dayandığı iki temel vardır. Birisi döstça müza- kerelerie sulhü arastırmak ve diğeri silâhlarımızı mes'uliyetlerimizin ve muhafözasmda oynamak İste z rolün derecesine çıkarmaktır. emberlayn hükümetin gimdikinden daha büyük ve ânha kuvvetli iyi bir milletler cemiyeti fikrini bırakmak ğini de teyid eylemistir. kkında, başvekil şun. “— Bir milletin servetini harb le. vazımı imaline sarfetmek bir cinayet- Fakat dünyanın bugünkü vaziye- 1542 birzat Imvaratorluğan mevcudi. yeti bile tehlikede olduğu keyfiyetine hrümet göz yumamar.,, “Harp ya'ın değil!,, Başvekil, milletin sldatağtığa her- oi iştirake irk etmiş ve “— Ancak, harbin A zamanda patlhyacağı düşüncesini aklınızdan çi ınız. Doğru olan bir gey varsa oda in çıkmıyacağıdır. Fakat kanaa- timiz ır ki, sulh muhafaza etmek isin en iyi çare harbe hazırlanmak. tır.,, Buünkü relâm "iyana, 10 (Hususi) — Buzün AL nanya ve Avusturyada reylâm yapıl- maktıdır, Netlcenin beş senclenberi Almanyada yapılan biltün roylâmlar- da olduğu gibi yüzde ©8 küsur nispe. tinde milspet olacağı şimdiden tahmin Hitler dün Viyanaya gelmiş, akşam üstü Berline dönmüştür, Hitler Viyanaya geldiği zaman İs- tasyondan otomobille belediye daire- sine gitmiş ve belediye relsi Nöybaher kendini bu söz'erle selâmlamıştır: — Bu belediye dairesi, bu gehir si- zindir. Bunları himayenizin altına a. nız. Hitler şöyle cevab vermiştir: — Viyana bir cevherjir. Kendisine lâyık olduğu mevkii verebileceğimi ü. mid ederim. Öğle zamanı belediye detresinin ba'konundan Göbels şu sözleri söyle- miştir; — Dünyanın karşısnda “Büyük Almanya devleli gününü,, ilân ediyo- rum. Bayrakları çekiniz. Bu sözler üzerine derhal Alman dev. letinin her tarafından milyonlarca bayrak çekilmiştir. Düdükler çalmış ve bütün nakil vasrtaları iki dakika durmuştur, Başlıca şehirlerin üzerin - den tayyareler uçmuştur. Son seçin nutku Hitler, akşam üstü Viyananın eski şimali garbi istasyonunun büyük #a- lonunda yirmi bin kişi önünde reylâm hakkındaki son nutkunu söylemiş ve nasyonal - sosyalist Almanyanm iç ve âlş politikasını ve kalkınma hareke. tin! anlattıktan sonra bütün Alman. ları reylâm günü mukaddes vazifele- Tini yapmaya davet eylemiştir. Şehrim'zda*i A manlar Almanya ve Avusturyada reyiâm yapılırken ecnebi memleketlerde otu- ran Almanlar da rey vermektedirler. Bu meyanda Türkiyedeki Alman teba. ası da bu sabah bir vapurla Karade- nizis kara sularımız haricine çıkarak reylerini kullanmışlardır, Vealeybol turnuvası ! Galatasaray klübünün tertip ettiği | vo İdman salonulda oynattığı voley- bol türnuva maçlarma dün devam ©- dilmiştir. Büyük bir slâka fle takip edilen bu müsebakalar neticesinde Davutyuşa Anndoluhisarına 15-2, 16-9, Çengelköy Vefaya 15-6, 15-1, Çelikkol (o Maltepespora 165-9, 15-2 galin gelmişlerdir. Turnuva maçlarına gelecek cu- martesi günü devam edilecektir, yi EA | HAPER — Kis poztasi | Yugoslavya ile ticaret müzakereleri şehrimize geliyor Belgrad, (A.A) — Avaln ajansı bil diriyor: Balkan antantı ekonomik kon- s#eyinin içtimar esnasında, Yugoslavya ile Türkiye ve Yugoslavya ile Yunanis. tan arasındaki ticaret anlaşmalarının ye- nileştirilmesi müzakerelerinde bulun - mâk üzere bir Yugoslav heyeti yarın sa- bah İstanbula hareket edecektir, Ticaret ve endüstri nezareti direktör. lerinden Sava Obradoviçin riyasetinde- ki Yugosiw heyetinin diğer azası tica- ret ve endüstri nezareti müşavirlerin . den Mihailoviç ile ayni nezaret sekre- terlerinden Tomiçtir. Eskişehirde Eti kelepçeli bir haydut Duvarı delerek kaç- mağa muvaffak oldu Eskişehirde, dün gece bir firar hâ- disesi olmuştur. Bir çok hırsızlıktan, a- dam yâralımaktan ve bir de katilden sabıkası bulunan Atıcı Mehmet adında. ki gerir, İzmirde yapılacak olan muha- kemesine gönderilmek üzere yakalana- rak polis torafından jandarmaya teslim edilmiştir. Jandarma sevkellileceği zamanı bek» İemek üzere ellerine kelepçe vurarak, Mehmedi bit odaya kapamıştır. Sabıka” hk elleri kelepçeli bulunduğu halde oda- nın duvarını delerek kaçmıya muvaffak olmuştur. İşin farkına varılınca peşine düşülen Mehmed, trene binmek üzere bulunduğu bir sırada tekrar yakalan . mutır, Kendisine firarında yardım e denlerin mevcut bulunabileceği düşü- nülerek bunların kim olabilecekleri » raştırılmaktadır. Izmirde Tren kazası oldu Dün akşam üzeri, İzmir, Karşıyaka istasyonunda bir tren kazası olmuş- tur. İstasyonda makasçı Sırrmın bir hatası yüzünden banliyö treni kömür vagonlarının bulunduğu hatta girerek bütün hızıyla bu vagonlara çarpmış tır. Bunun neticesi olarak yolcu va. gonlarmda bulunanlardan sekiz kişi yaralanmıştır. Kazanm bir faria şekli almadan ge. ciştirilmesi büyük bir tesadüf eseri- dir. Kazaya sebebiyet veren makasçı- nım kazadan sonra çıldırdığı görül. müştür. Almanyada tahrikler Berlin, 10 (A. A.) — Öğrenildiğine göre, Vilhsim Laverrenz isminde es. ki bir Alman mebusu da dahil olmak Üzere birkaç gün evvel 46 kişi tevkif edilmiştir. Bunlar saltanat lehinde tahrikât yapmakla zan altına alın- mişlardır, Münih mahkemesi de devletin emni- yetine karşı bir komplo hazırlamak cürmlle 17 kişiyi mahküm etmiştir. Bunlarm burjuvazi mahfellerine men. sup oldukları zannedilmekteyse de bu meselenin saltanat lehindeki tahrikât do'ayra'le Berlinde yanılan tevkifetla a'tkadar olup olmadığı malüm değil dir, Barselona elak'riksiz kaldı Barselon, 10 (A.A.) — Resmen bildirildiğme göre, cumhuriyet de- niz tayyareleri evvelki akşam bir. kaç Frakinst denizaltı gemisine ta- arruz etmişlerdir. Bu (gemiler bir dsha meydana çıkmamış oldukları için bunların Almeria açığında mez- kür tayyareler tarafından O batırıl- mış olduğu zannedilmektedir. Ba'ss'onu e'ekiriksiz kalı Salamanka, 9 (A.A.) — Franko. cuların umumi kararşihının tebli- ğinde, Sân Lorenzo ve Kamarasa 6- lektrik fabrikalarının sonra Barselona elektrik tevzlatınım kesildiği bildirilmektedir, 10 NİSAN — 1938 Japonların mezimeti Londra, 10 (Hususi) — Gelen ba berlere göre Çinde Japonların sıkışık vaziyeti ve Çinlilerin ileri hareketi de. vam etmekte, Japonlar bozgundan boz- guna devam etmektedir . Çin kıtaatı, üç aydanberi Japonla- rın işgali altında bulunan Şantungun merkezi Tsinanfu'un kenar mahalle - lerini zaptettiklerini bildiriyorlar. Şehir sokaklarında muharebe devam etmek- tedir. Bu muharebeye iştirok eden kuv. vetler 15 gün kadar evvel büyük kana- b geçen Çin kuvvetlerinin bir xssmıdır, Cenubu şarki istikametinde çabuk surette ilerliyen ve Cehiu ve Liangçia- tieni zapteylemiş olan Çin sol cenahma mensup bir fırka Tsaoşvangı ele geçir- Japnalar, . Talerşvang omintakı perişan bir halde terketmektedir. Diğer taraftan düşmanı cenuptan kip eylizsn Çin kuvvetleri, Talerş gın 36 kilometre şimalinde Yihçini geçirmiştir. Talerşvang'da harp sahasında çoğu yaralı olmak üzere ancak altı b Japon kalmıştır. Çin shhi kuvveti bunların adudına koşmaktadır. Harp ganüiminin resmi listesi Gi tam olarak azırlanmamıştır. Fakat, Gi ordusu nezdindeki gazete muhabirleri” nin bildirdiklerine göre, 10 bin tül 9000 makineli tüfek, 77 sabra topçu b taryası ve 30 tank Çinliler tarafınd iğtinam edilmiştir, Hintli gazeteci Cemubi Afrikada Durban şehrinde ( serbest meslekle iştiçal etmektedir. çıkan “İndian Views,, gözetesi muhar- rirlerinden, İsmall Muhammed Veli- yullah isminde bir Hintli gazeteci dün şehrimize gelmiştir. Ismatl Muhammed Veliyullah, mem- leketimizi islâm âlemine daha İyi ta nıtmaya yarıyacak tetkiklerde bulun. mak arzusundadır. Hintli gazeteci, bu gün kendisile görüşen bir muharriri. mize, csnubi Afrikadaki Hintli müs- limanlar, kendisinin yaptığı seyahat ve tetkikindekt gaye hakkmda şunla. rı söylemiştir: “Memleketinize gelmeden evvel A- rabistan, Mısır ve Suriyede dolaştım. Maksadım, Türkiyeyi şarktaki islâm âlemine, yanlış kanantleri düzeltecek şekilde tanıtmaktır. Arab âleminde, lerin müslümanlıktan ayrıldığı” na dair yapılan menfi propagandala- rm hilâfına olarak, şehrinizde bulun. duğum bir gün zarfında bile, 'Türkle. rin eskisi gibi islâm Kaldıkları husu- sunda kanaat edindim. Gördiim ki, gü. kür elhamdü'illâh (Hintli misafirimiz bu kelimeyi aynen böyle, arabca söy- lemiştir) siz "Türkler, Islâmlığı içiniz de saklamakla beraber, Avrupa mede- niyetine uymasını bilmissiniz. Türki- yenin yaptığı ve muvaffak olduğu bu tecrübeyi bütün şark müs'ümanları . nm taklid etmelerini isteriz. Türkler, islâm kaldıkları kadar Avrupalılaş. mıştardır da. “Cenuki Afrikenm nüfusu 12 mil yondur, Bunun 8 milyonu yerli, 2 mil, yonu Avrupalı, 150000 i müslüman, diğerleri de Çinli, Japon ve diğer ka- vimlerdir. Müslümanlar iki kısımdır: bunlarm bir kısmı, biz Hintli müslü. manlâr bundan altmış sene evel cenu- bi Afrikaya zelerek yerleşmişizdir. Diğer kısım müslümanlar da Cavadan gelmiştir. “Memleket seri bir inkişaf halinde dir. Baslıca istihselât altındır. Senede 209.000 libre a'tım istihsal edilmekte. fir, Hirtli misimanlar ticaretle ve Oksford Kembrç Ez Baştaraı 6 merda reği iyles geriye atmak suretile ço- kilen “klâsik,, kürek İngilizler tara- fından bir müddet evvel terkedilmiş, onun yerine kürek palalarına daha fazla rol veren ve kürek strokunün sonunda küreğin silkilerek çıkarıl ması suretile çekilen ve en fazla A- merikalıların kullandıkları Farlba- irn sistemi tatbik odilmeğe başlan- miytı. Oksford Fairbairn sistemini tat- bik ettiği seneler mütemadiyen Kem briça yenilmis, en nlhayet geçen Re- ne, tekrar “klâsik,, tarza rücu ede- rok on üç seenlik bir fasıladan #on- ra İlk galibiyeti temin etmiştir. Oke- ford ekibi bu sene de klâsik sti) U gerine çalıştırılmış ve yarışta da © tarzda kürek çekerek Fairbairn usu- lila çeken Kembrief ikinci defa ola- rak geçmiştir, Mağlâbivetten sonra Kembrtefn de kürek tarzını değiştir. mesi ve tekrar Klâsik stili (o tatbika baslaması muhtemeldir. Yarış televi*yonla radyolara ve. rilmiş ve bunda o derece muvaffak olunmuştur ki telerizyon tertibatı işgalinden | olan radyo sahipleri âdeta bilfiil ya- rışı takip ediyorlarmış kadar heye- can duymuşlardır, “Merkezi Yohannesborg olan i Bubi Afrikada birçok Ermeni ve dönü beş Türk varlır. Bundan birkaç #6! evvel, Prens Akerim (isminde bi? memleketimize gelerek, son Osm hı sultanı Vahidettinin aflesinden âuğunu söylemiş ve bir müddet rimizde kalmıştı.. Her İslâma old ğü gibi, kendisine de yardım ettiw Fakat buşün görüyorum ki; bi böyle bir prens bulunmuyor. “Biz cenub! OAfrika Müslüm Hintlileri 'Türkiye hakkmda büy bir sevgi besleriz. Bilhassa Önde! niz Atatürk herkesin kıymet verdi büyük bir şahsiyettir. Bizim gazet#” de Atatürk hakkında birçok yazıl# çıkmıştır. Türkiyenin terakki ve kişafından biz (Müslümanlar memnunuz. Memleketinizin dah fazla refaha kavuşvasımı o tomeni ederim. Türkiyeye fik defa geli rum. Bu sabah Sultanahmet cam sini ve © elvarı gezdim. İntıbarm $ ki, herkes gayet çalışkan ve fasi” sultanlarm zamanındaki gibi tonb&” değil *“Tronde gelirken tanışdığım bi Türk arkadaştan İstanbulda kalacsK temiz bir otel sağlık. vermesini ist€” dim. Bana evvelâ Kontinantal ote! ni söyledi, “Hayır, dedim, bir Müsl man oteli isterim.,, Bünün zerine bana Özipek palas otelini tavsiye © ti. Hakikaten bü otel son (dere temiz, herşeyi yerinde, hiçbir eksiği” yok ve. Avrupa otelleri kadar m kemmel... Çok memnunum. “İstanbulda 1ç gön kalın Anka ya gideceğim (ve oradada bir f gün kaldıktan sonra memleketin döneceğim.., Ticare! odasını evrakı Ticaret odasının bazı evrakı Kk? ile sattığını yazmış ve bunlar sında mühim tarihi değeri olanla” nın da bulunması ihtimalini gözün” ne koyarak'nazarı dikkati celbetmi tik. Dün bu hususta ticaret odasf” dan bir mektüp aldık. Aynen dei diyoruz: “Odamızın imha eğğimesine kar“ vermiş olduğu kâğıt ve defterler &. tikço fazla yer işgal etmekte olUğ! saklanmasında hiçbir fayda görül yen, mürüru zamana uğramış t# defterleri, dip koçanları ve bası sümsuz muhabere (o evrakıdır. BU”. larda meselâ: Adres talepleri, ©#” kataloklar, sergi ve panayırlara tirak için cereyan etmiş muhaber# ihbar mektupları, PEDEDAk ie dl da mecmuasına abonman tecditi Irsalât talepleri, dip koçanları, rak tevzi defterleri, kartonlar, senesi başına kâdar olan kefalet rakı, ilh... dır. Bu gibi lüzumsuz rakın tefrik edilmesi için de. 19 numaralı kararnameye mel (resmi evrak ve defterlerden lü suz olanların yok edilme tarzı Bi kındaki nizamname) alıkâmmü mülhem olarak oda idare heyeti”. liç kişiden mürekkep bir heyet mış ve bu heyet yok edilecek ve defterleri birer birer gözden rerek ayırmıştır. Yoksa, odamız tarihi kıymeti “. Az evrakını uzun tetkikler neti de hazırladığı raporlarını, ikti” tarihimizin birer vesikası olrn lerini, ve buna mümasil bir çok & metli evrak ve veselkin! sarlam$” g büyük bir hassasiyet ve kıskan$ göstereceğini pek tabif telâkki mek zazuridir.,,