10 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Dâhi Dün bütün Dün büyük mimar Sinartmn 350 inci ölüm yılıydı. Bu münasebetle bu yük- sek dehanm mezarında candan bir ih. tifal yapıldı. Saat daha on beşi bul - madan Süleymaniye camiinin avlüsuü dolup taşmıştı. Bunlar arasımda güzel sanaflar akademisi, yüksek mühet - dis Mmektebi talebesi, mimarlar, mü- hendisler ve buna katılan yüzlerce ki. gi vardı. Köta Sinanm mezart etrafı bir çi- çek Bahçesinden farksız bir hale ge- tirilmişti. Yüksek mühendis mektebi, teknik okulu, mühendisler - birliği, Türk mimarları, vakıflar başmüdür . lüğü, halk partisinin ve diğer mües- geseler namina gönderilen çelenklerin süslediği mezar bir bahar gününün rengine bürünmüştü. İhtifale iştirak edenlere Süleyma - niyede, mimar Talât Özişik, akademi mimari sübesi talebesinden Saimi iza- hat vermişler ve dâhi Sinanm ölmez eserlerinden doezin bir hararetle bah. Saat on &eltiya doğru mezarr başm- da toplanan ihtifaleiler söylenen nu- Bukları ve sözleri dinlemişlerdir. 'Kemal Elâgözün nutku | Güzel sanatlar atademisi mimari ııbod talebesinden Kemal Elâgöz ilk 'Bözü alandır. Bu gene ateşli hitabe . ginde: ? “me Sinan sanat tarihimizin bir is- tisnası değildir. Biz, İvazlarla, Kema- ledâinlerle, Hayreddinlerle ve daha birçoklarile de öğünebiliriz. Yalnız Sinân başlayıp devam eden bir silsi- lenin en yüksek zirvesidir. Bu itibar. la, © nisant Türk sanat âleminin bir günü ve Koca Sinanı bu âlemin bir seribolü sayıyoruz.,, # Demiş ve ilâve elmiştir. — Son asırların ihmali o kadar cok, tankörlüğü o kadar fazla ki, ma- alesef, Sinanımızın, Sinanlarımızın bir tök eserletini tanmmıyacak kadar ha- rab vaziyette bulduk. Onlara lâyık ol. dukları itinayr göstermek Sinanm bü- rada is#mini sadece plâtonik bir aşkla anmaktan çok daha mukaddes bir va- zifedir. Bu vazifeyi mazinin ihmal iz- lerini gidermek şartiyle ifaya —merc. bur bulunan bugünkü kadirşinas Ata- türk cocukları atalarmdan aldıkları yüksek ilhamla, elbette başaracak- ıu'm Diğer nutuklar Bundan sonra söz alan yüksek mü. hendis mektebi talebesinden Faik ve MÜniversite namına söz alan Abdülka- dir Karahan dâa büyük bir muvaffa - kryetle Sinantn büyüklüğünü tebarüz ettirmişlerdir. - Göncçleri Nacinin hitabesi takip etmiştir. Ab- dürrahman Naci demiştir ki: “— Aziz yurddaşlarım. Yaşamağa hakkı öolan yüksek milletler dalma il. min, irfanın, faziletlerin meftun ve takdirkârıdırlar. Herhangi sahada o- lursa olsun, memleketine hizmet et - | miş sahsiyetleri tebeil ve takdir et. miyen milietler, hiçbir zaman yüksel- meğe ve baynelmilel şerefli bir mevki sahibi olmaya lâyık dıgıllerdır ve o- lamtfazlar. Mimar Sinan büyük kudretini ne- reden almıstır. Hangi mektebde oku. muştur? Onutm mektebi fitri varlığı ve zekâsı ve yaptığı yüzlerce eseridir. İlim de, fen de, mekteb de hepsi onun şahsmda, varlığında tecesslim etmiş. AT Te L müuştür. Ve Çinin asıl küvveli — buradan gelmektedir. Kuvvetli hükümet, milli birliğe dayanan hükümettir. Fransada hükümetlerin biri- birt ardı sıra düşmeleri Fransada — milli birliğin teesslis edememesindendir. Parti kavgaları o derece had ve keskin bir şekil almışlır ki, bu kavgalar milli — bir birlik kurmaya engel olmaktadır. Mill! Birliğin teessüs elmemesi de Fransayı mülemadi. yen zaafa düşürmektedir. Önun zaafı düş- manlara küvvetlenmek ve hamleler yap- mak fırsatımı vermektedir. Önun için bir memleketle en büyük kıy. met, dahilde ve bütüh milll — meselelerde râilli bir birlik tesididir. Türkiye büyük İiderinin eltrafımda milli bir birlik tesis ettiği gündenberi kuvveti. ni düymüş ve duyurmuş ve yeni bir ha- yata kavuşmuüştür.,, mühendis Abdürrahman | Sinan memlekette hürmet ve tâzimle anıldı tir. Bir &vvelki eseri bir Ssoönrakine rehber öolmüstür. Mimâr Sinan, tabi- atin zâman zâmân yarattığı haârika- lardan birisidir. uzün süren bu feyizli hayatmda, ken. disini istihlâf eden Davudağa gibi, Mimâr İsa ve Yusuf gibi, Mimâf Ra. mazan Ağa gibi birçok hâyrülhalefler | yetiştirmiş ve bu krymetli gşahsiyetler, Mimar Sinanm ölümünden bir asır sonraya kadar memlekette güzel eser- ler vücuda getirmişlerse de saltanat devrinin bu gibi fen erbabını himaye etmemesi yüzünden yakm zamanlara kadar Türk mimarisi ve mimarlığı meflüç bir vaziyete düşmüştü. Mukaddes cümhuriyetimizin ilânın. dan sonra Türk mühendis ve mimar- larmda yeniden görülen kudret ve yükseliş harekâtını iftiharla kaydet - mek isterim. Büyük dâhi Mimar Sinanı tebcil ve takdis ettiğimiz ve ruhunu şadetmeğe çalıştığımız şu dakikada Büyük Baş- buğumuza bin minnet ve şükran his. lerimizi sunarım. Kendisine sıhhat ve afiyetle daha pek çok seneler milleti. nin başında kalarak, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da her saha- da milleti zaferden zafere ulaştırma- sını temenni ederim ve hepinizi kalp- ten gelen yüksek sesle (Atatürkümüz sağ öl) temenniyatımızın tekrarma davet ederim..,, Abdürrahman Nacinin sözleri “A- tatürk sağ ol!,, avazelerile karşılan- |mMmış ve merasime saat 17T de nihayet verilmiştir. Mimar Sinan ihtifaline iştirak e - denlere halkevi tarafından hazırlanan Mimar Sinan rözetleri dağıtılmıştır. Mimar Sinan, şehrimizin ve mem. leketimizin muhtelif yerlerinde yapı. | lan toplantılarda da anılmıştır. Bu a- râada Fatih Halkevi saat 9 da başlı- yanı'bir Sihâan 'göcesi Yapmıştır. — Ankaradı Ankara halkevinde dün saat 15 de yapılan toplantıda Mimar Sinanın ha. yat ve eserlerinden bahseden könfe - ranslar veri'miş ve Trakyadaki Sinan eserlerinin sineması gösterilmiştir: Edirnede Edirne, 9 (A. A.) — Sinan günü bu sene de Edirnede parlak bir surette yaşatıldı. Öğleden sonra basşta umumi müfet- tis, başmüşravir, vali ve belediye reisi olmak üzere orta okullar muallim ve talebeleri, memurlar ve büyük bir halk kütlesi, halkevi salonlarını dol- durmuş bulunuyordu. Törene saat 15 de şehir mizikasmın caldiğiı istiklâl marşı ile başlanmış ve bunu müteakip kürsüye gıkan mimar Sedad Çetintaş, Sinan hakkmda heyecanlı ve parlak |bir nutük söylemiştir. Mimar Sedad . dan sonra tarih öğretmeni Osman Pe. remeci ve nafia başmühendisi Kemal Ölçer de büyük sanat dâhimiz koca Sinanın hayat ve eserleri hakkında kıymetli bir hitabede bulunmuslardır. Törene bütün halkım iştirakiyle cüm- huriyet marşı söylenerek nihayet ve, rilmiştir. Bugün, Edirneden maada, Trakya- nın Lüleburgaz, Babaeski ve Tekirdağ gibi Sinanın eserleriyle bezendiği sşe- hir ve kasabalarda parlak törenler yapılmıştır. Çankırıda Çankırı, 9 (A. A.) — Mimar Sina. nin ölümünün 350 inci yıl dönümü mü. nasebelile bugün Sinanm eseri olan büyük cami çevresinde ihtifal yapıldı. Sinanın eserleri hakkında nutuklar söylendi. Guraba hastahane- sinde dahiliye anfis! Tıb talebesiin mevcudu seneden be. neye arttığından bir kısım hastanele- rin üniversiteye bağlanması akabinde yapılmış olan tesisat kâfi gelmemeye başlamıştır. Bunun için talebeyi istiab edebilecek tesisatın vücuda getirilme- si takarrür etmiştir. Bu meyanda ilk olarak Guraba hastanesinde ikinci bir dahiliye anfisi vücuda getirilecektir. —- Sayın dinleyicilerim. Mimar Sinan ' ' Mo. KEMAL orkestrasr iştirakile S e : a a HABER AEşum Dos&m gn TORK Sinemasında 30 yıldız, 200 ârtist;, lıurıııııırıulmıııııııırîmıımumımmlimmmm Mevsimin en muhteşem eseri DELı PETRO 20000 fiğüran, baştan başa heyecan, zevk ve - tdkdirle - gorülecek büyük tarih? film. W 10 mm AN — 1038 Hâveten: BAHÇE SARAY Şark opera filmi, —_. Meşhur Opera Lirik şantözü OLGA SOMOGYİ Yuhan öperası tenörü BAKEA ve TENOR YUNKA NOVOTNİi'de “Bisat Könulmüuştur. Bu suretle şimdl- Vilâyet merkezlerincte Resim ve hey- kel müzeleri ÂAçılması için tetkikler yapılıyor Güzel sanatlar akademisi maarif vekâleti tarafımdan verilen çök mü- him bir vazife ile meşgul bulunmak- tadır. Geçen sene Büyük Önder Ata- türkün verdikleri yüksek emir üze- rine Dolmabahçe sarayının eski ve- Hahd dalresinde büyük — bir resim Mmüzesi vücuda getiren Maarif vekâ. leti gene ayni yüksek İrşattan ilham alarak İstanbulun en işlek bir ye- rinde bir daimi resim sergisi açıl- ması ve vilâyetlerin hepsinin mer- kezlerinde birer resim ve heykel mü- zesli vücuda getirilmesi işinin tetki- kini güzel ganatlar akademisine ha- vale etimiştir. Maarif — vekili Saffet Arıkan son defa şehrimize geldiği esnada güzel sanatlar akademisine sureti mahsusada yaptığı ziyarette bilhassa bu mühim iş üzerinde aka- demi direktörü Burhan Toprı.kla gÖ- rüşmüştür. Öğrendiğimize — göre bu sergi ve müzelerin tesisi için yeni bütçe pro- jesine Maarif vakâleti bütçesine tah- yokadar yalnız İstanbula inhisar'e: den sanat hareketleri bütün — yurda teşmil edilmiş olacak ve güzel sanat- lar müntesiplerine geniş bir çalışma İimkânı verilmiş olacaktıf. * Romadaki yeni Alman büyük elçi$i ve bayan Makenzen bugün Romaya varmiş. lardir. Elçi bugün Ciyanöyu ziyaret ede- cek, yarın da kral tarafından kabul edile- rek itimat meklubunu vereceklir. * Kudüste teftiş yapmakta olan iki A- raâp memuru pusuya, düşürülmüştür. Me« müurların yanında bulünan üç polis memü- ru elvar tepelerde gizlenen çeteler tarafın. dan öldürülmüştür. Bir İngiliz polis ko. miseri ağır sureltle yaralanmıştır. * Senaltör Etlore Koni'nin. başkanlığı altında İtalyan endüstrisinin bültün mü. him şubelerinin mümessillerinden mürek- kep bir İtalyan ekonomi heyeti dün Ja- ponya ve Mançuköya hareket etmişlir. * İngilterenin pelrol kumpanyaları me- selesi hakkında Meksikaya verdiği nolanın şiddetli lisanı Amerika politik mahfille: rinde az çok endişe ile — karşılanmıştır. Halırlardadır ki, Vaşinglton hükümeti İn. gilterenin müşterek teşebbüs haâkkındaki tekliflerini reddetmişli. * Bütün İngilterede dün gece saat 2 de yaz sanli başlamış ve bülün saatler bir saat ileri alınmışlır, * Yugoslavya niyabet meclisinin kararı ile, Yugoslav Sokolları şefi muatini Cüura Punkoviç ve sahıkk Kotar mebqsu Dr. Lâza. reviç âyan azalığına layin edilmiştir. * Polonya ile Almanya arasındaki eko- nomik ve ticari muahedelerin Avustuürya. 'ya da teşmili hususunda Berlinde Alman. ya ile Polonya heyelleri arasında müzake. rolere başlanmışlır. * Musolini garbt Afrika nezareti müste. Şarının buüzürile dün akşam Cimma sul« tanını kabul etmiştir. “ Resmi statisliklere göre, Avustralyâda altın istihsali, 1937 senesinde, 1917 sene- sindenberi llk defa olarak 10 milyon lira. lik kiymeti bulmuştur. HABER İstanbulun en çok satılan hakiki akşam — gazetesidir. İlânlarını HABER'e verenler kâr ederler. Bugün SAKARYA , “ | Müntehap, muhteşem, zengin ve emsalsiz bir şaheser Kraliçe Viktorya| Fransızca sözlü film, Baş rollerde: ANNA NEAGLE ve ADOÖOLF WOLBRUCK ROMEO JULYET'inkinden dâha kuüvvetli bir aşk : Sanaslr: 11 (tenzilâtlı) 2 - 415 - 6,30 suvare 9 da Mısır Hariciye vekılımızı Kabul etti —— * DEO” Baştarafı 1 incide lediye reisi, askeri kumandan, liman kumandanı, hariciye nezâareti tarafın- dan mihmandarlığıma tayin edilen Ya- sin ile Kahire elçimiz, İskenderiye kon- solosumuz ve Romanya ve Yugoslavya konsolosları, İş Bankası İlirektörü ve gazeteciler tarafından — karşılanmıştır. Rıhtımda doktor Arasa bir polis müfre- zesi selâm resmini ifa etmiş ve vekili- mizi selâmlamak üzere toplann Türk- lerle Mısırlılarım alkışları arasında oto- mobile binen doktor Aras ve maiyeti Antoniyadis parkr köşküne gitmiştir. Burada bir müddet istirahatten son- ra doktor Rüştü Aras ve maiyeti, İş Bankasını, konsöloshaneyi, müzeyi, vi. lâyet dairesine ve belediyeyi ziyaret et || miş ve İş Bankasmın önlünde Türliler ' ve NMiisırlılar tarafından büyük tezahü- rat yapılmıştır « Hariciye vekilimiz ve maiyeti, saat 12 de tekerideriyelilerin candan tezahü- ratr arasında trenle Kahireye doğru ha- reket etmiş ve tesmi merasimle uğür- lanmıştır. Yunanistannın Kahire elçisi de İstasyonda bu merasim ecenasında ha. zır bulunmuştur. - İskenderiyeden Kahireye kadar yol- da bütün duraklarda Türkiye cumhuri- yetinin mümessiline tezahürat yapılmış ve büketler takdim olunmuştüur. Doktor Arasr hâmil olan tren sasat 15 de Türk ve Mısır bayraklariyle do- /|nanmış olan Kahire istasyonuna girmiş ve Hariciye Vekilimiz burada Mısır Ha- riciye Veziri, Kahire Valisi, Hariciye imüsteşarı, Hariciye erkârır, polis mü - |-dürü, Balkan memleketleri sefir ve kon. solosları tatafından selâmlarımıştır. Bir kıta asket selâm resmini ifa etmiş ve müzika iki memleket millt marşlarını çalmıştır. İstasyon ve civarını dolduran halk, Hariciye Vekilimizi coşkun tezahürat- la alkışlamıştır. Buradatı otomobiller- le yollarda halkın alkışları arasında Türk heyetinin ikâmetine tahsis edilen ötele gidilmiştir . Doktor Tevfik Rüştü Aras evvelâ, saraya giderek husus? defteri imzala- mıştıt. Bunu müteakip, Başvekil ve Ha- riciye veririni ziyaret etmiş ve bu ziya- retler iade olunmuştur. Akşam, Türkiye elçisi, sefarette dok. ' tor Tevfik Rüştü Aras şerefine hususf bir ziyafet vermiştir. Gazeteleiin yazıları Hariciye Vekilimizin Miısıra gelişi | münasebetiyle bütün gazeteler Türkiye cumhüriyeti ve bunun büyük yaratıcısı Atatürk hakkında uzun ve hararetli ma- kaleler yazmakta ve “Türk milletinin ve Büyük Şefinin güzide mümessiline candan hoş geldiniz.,, demektedir. “Almukattam,, gazetesi, her tarafta sempati uyandırmış olan Türkiye Ha- ticiye Vekilinin bu ziyareti Türk - M Bır müntsebatmda mühim bir hâdise teşkil edeceğini kaydettikten sonra iki temleket münasebetlerinin bir tarihçe- . tînl yapıyor. Mısır'hlınn astl Tıirk mil- 4 | vuştuktan sonra ilk ziyaret eden b kralı — ea letini hayranlıkla takdir eyledikleri f— ve onlara karşı derin bit beslemekte olduklarını yazıyor ve mef kür ziyaretin Türk — Misır münaset tında hayırlı bir merhale olmasımı * menni ediyor ve diyor ki; ) “Aras, Mısırda kendini memleketi de gibi bulacak ve umum garkın mMmasına yardımcı olan katdeş Türki Misırın candan dostluğuna şahit caktır;,, Hükümet gazetesi olan “Elsi sonra diyor ki: “Maısır da Şark Paktına iltihak e ği çok isterdi. Fakat bir takınş hl'ld ahhütleri bugün buna mâni olmakta * dir.. Misitin askeri kudreti arttığı vakit mezkür pakta o da girecektir. Bunul 'la beraber Türkiye her zaman Masır dostluğuna güvenebilir.,, | “Elahram,, dost Mısırı istiklâline B * ye nazırının. Türkiye Haricive V ' Rüştü Aras olduğunu tebarliz ettirere? Miısır devlet adamlariyle yapacağı ©* ' masların feyizli semereler vereceği Ki | naatini izhar eylemektedir. Bir kadın başka bir kadının iaşla başını yardı Dün, Eyüpte bir mahalle kavg&” olmuş, Münzevi caddesinde oturaf, (elektrikçi Arifin karısı — Safiye ayni sokakta oturan arabacı Mtf medin karısı Huriye, — biribirle j kavga etmiye başlamışlar ve iş *7 zışınca, Huriye Safiyenin başına taş fırlatmiış, yaralanmasmınma : biyet vermiştir. Yaralı Balat hastanesine gönü rilmiş ve zabıta İşe el koymuştur. Sarhoşluğun sonu ! Fatihde Çinillhama — odaların? oturan sobacı Niyazi isminde bift? kendini bilmiyecek — kadar sar4” olmuş, arkadaşı Şükrü tar u dasına getirilirken arkadaşile kavgaya başlamış ve bıçakla ŞÜf yü elinden yaralamıştır. Bu £ . kızan Şükrü de leazlyî başınd” yaralamıştır,. ı Çalarken yakalandı Boğazkesende bir kahvede 'kalkan 35 yaşlarında Hüseyin 54 haddin isminde birisi, dün Şeh ni Karabaş mahallesinde İnekçi * #idin mandrasından palto ve çaP” şır çalmağa çı.lışır_ken cürmü hut halinde yakalanmıştır. Ingiliz « Italyan müzakereleri Roma, 9 (A:A.) — Kont Ciğ” nun perşembe günü İngilterenin * | ma öelçisi Lord Pört ile yaptıği mülâkatta, gelecek hafta o da imza edilmesi muhtemel bult İngiliz - İtalyan anlaşması motüi” azırlandığı hildirilmektedir. y