10 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Dünya muharrirlerinden tercümeler Serisi : 19 20 Ş O L O H O F UYA1SDIRILMIŞ TOPRAK* Çeviren: MUSTAFA NİHAT İki cild Fi. 100 kuruştur. Remzi Kitabevi J nnrinrrtîinnîi ı#ıl cou. . AQQA ISTANBUt C A G A L O G L D UfiUOrOUIlCU yll S3jl ! 4 0 3 4 reigral ve mefetub adresl: Cumüurtyet tstanbu] Posta fcutusu: îstantral No 248 Teiefon: Bagmubarrlı ve evl: 22366 Tahrlı taeyetl: 24298 tdare ve matbaa fcısmı 24299 • 24290 umhuri Büyük Dil FRANSIZCA Pazar 10 İ. H. Danişmend, A. Reşad Nuri, N. 3 BÜYÜK Fransızcadan tür eye en mükemmel lü Her üç cildin fiatı 1 ,5' l^raâirl î KANAAT KİTA^BVİ *V*J İ Daladiye'nin bir temerküz Sinan ihtifali çok parlak oldu kabinesi kurması muhtemel Büyük mimarımızın san'at ve hayatı, Nazır, diğer partilerle anlaşmazsa münhasıran kendi partisi mensublarmdan mürekkeb bir hükumet teşkil edecek Gencler ve mühendis Abdurrahman Naci heyecanlı nutuklar söylediler, gece Halkevlerinde konferanslar verildi Turizmin memlekete kabri başında saygı ile anıldı kazandırabileceği servet ve refah Sosyalistlerin isteği Blum partisi, Pol Bonkurun haricî siyasetine devam edilmesi kanaatinde lan mümessillerîn Paris 9 (Husu den mürekkeb bir sî) Yeni kabine«temerküz» kabine yi kurmak vazifesi si teşkil etmeğe gayni kabul eden radiret edecek ve bu kakal sosyalist fırkası binede komünistler lideri M. Daladiye ile müfrit sağ cenah dün gece meb'usan fırkalarınm mümes ve âyan meclisleri silleri bulunmıyacakreisleri görüştükten nr. sonra bu sabah saat 9,45 te eski BaşveRadikal sosyalist kil M. Leon Blum grupunun ile mülâkatta bulunkararlart muştur. Söylendiği Paris 9 (Husu ne göre, M. Daladisî) Radikal sosY e n i F r a n s ı z ye sosyalistleri «bükabinesini kuracak olan Hst b u j a . ... ı , . r ı radikal sosyalist partısı reısı , , ',, , • s a a m tun demokrat fırka „„ Daladive lannı ve milletin büusan meclisinde toptün hayatî kuvvetlerini» temsil eden şahsiyetleri bir kabineye iştırak etmeğe da lanmıştır. M. Daladiye, yeni kabineyi kurmak vazifesini deruhde ettiğini beyan vet eylemiştir. Dığer bir habere göre, M. Daladiye ederek, ne olursa olsun yarın sabaha ka«Blum'dan Pol Reyno'ya kadan> paro dar kabineyi kurmıya karar verdiğini söylası altında sosyalistler ve merkez fırka lemiştir. lArkast Sa 8 sütun 1 de} Nihayet sekiz on yılda ktrk elli milyon liralık bir fedakârlıkla Türkiyenin turizm muhiti memleketimize her ytl en aşağt 4050 milyon liralık döviz temin eden bir hazrte olup çıkar. Memlekete havadan bu kadar döviz temin edebilecek başka bir servet kaynağı bilmiyoruz eşte, son şeklinde nisbetle yeni modern bir Avrupa şehridir, yapılışına çok itina edılmiştir, temizlığine ötedenberi çok dikkat olunageliyor. Fazla olarak Tunanın mamur, ağaclı ve yeşil iki yakasına bağdaş kurmuştur. Orasını yedi sekiz ay önce bir daha gördüğümdzde yeniden yeniye yapılmakta olan güzelliklerden dolayı şaştık. Tunanın çevrelediği küçücük Margerit adasından adeta bir cennet yaratılmıştır. Yer yer sokaklar yeniden yapılıyor ve her tarafta mevkıin müsaadesine göre siyaha yakın gümrah yeşillikli çayırlar çımenler vücude getiriliyor. Halbuki son yıllarda ekonomik buhranın Macaristanı da hayli sarsıp hırpaladığını biliyorduk. Ne oîmuşru, Mataristsn hâlâ her tarafta hükümlerini, tesirlerini tamamen çekip kaldırmamış olan buhrandan, böyle lüks işlere ginsecek derecede mi kurtulmuştu? Bunu Peştede oturan ve işlerin gidişini yakından gören bir arkadaşa sorarak şunu bğrenmiş olduk: Macaristan turizmden büyük faydalar çıkarmanm sımnı keşfederek muvaffakiyerini de elde etmiştir. Her mevsimde bu memlekete seyyahlar akmı geliyor, Macaristan da bunları her yıl daha ziyade çekebilmek için elinden gelebilen herşeyi yapıyor. Arkadaşımız sözlerinin delili olarak ilâve etti: Üç yıl evvele gelinciye kadar büyük otellere sübvansiyon vermekten usanan hükumet bunlardan bırkaçının otellikten çıkarılmasını düşünecek hale gelmişti. Bu yapılmadı. Şimdi ise yeniden birkaç tane büyük otel inşası daha lâzım sayılıyor. Mimar Sinan ihtifalinden iki intıba: Büiiik san'atkânn türbesi çdenkler içinde ve söz jöyliyen «Yakmda harb çıkacak değildir!» ingiiiz Başvekilimn mühim nutku «Başka devletlere taahhüdde bulunamayız» Lx>udra 9 BaşvefeU Çember layn, Birmingham da söylediği bir nu tukta îngiliz îtal yan müzakerelerine telmih ederek de miştir ki: « Son zamanlarda bozulduğu vakte kadar îtalya ile çok eski olan dostluk münasebet Jngılız Başvekıh M. Ierimiz o kadar uzun Çemberlayn *«. sürmüştü ki ıki memleket arasında an'ane halini almıştı. Sizden ancak biraz sabır göstermenizi ve biraz beklemenizi istiyorum.» Sa. 5 sütun 4 te] Türk Koca Sinan dün mimarî dehası genc, ihtiyar brâlerce Layranî tarafından vaktile bir edıbimizin dediği gibi, «Muh b'lümünün 350 nci yılında bir kere daha teşem eseri Süleymaniyenin ayak ucuna candan anıldı. atılmış bir imza gibi duran» mezannda, lArkast Sa. 9 sütun 1 de] Amerikada geniş casusluk hareketleri Panama sahasından ecnebiler çıkarılıyor Birisi hücum kıt'alarına mensub olan üç Alman tevkif edildi, Japonların Okyanusta büyük casusluk teşkilâtı yaptıkları anlaşılıyor Yeni ihrac kararnamesi MuKlelif memleketlerin, Türk mah almaîTmukabilinde yapabilecekleri ithalât tesbit olundu îktısad Vekâleti, döviz muvazenemizi 1 Bunların menşei olan memlekete, korumak ve ihrac işlerinin yeni icabla2 Veya 7005/2 sayılı kararname . rma göre tanzimini temin etmek üzere nin dördüncü maddesi hükumlerine tâVekıller Hevetince kabul olunan 8273 bi olup enterşanjiblıteden istifade edenumaralı kararnamenin izahnamesım bılen memleketlerden her hangı bir vehazırlamış ve Resmî Gazete ile neşret ya birkaçına, miştır İzahname aynen şöyledır: 3 Ve yahut Filistin ve Suriyeye, «15/3/938 tarih ve 8273 sayılı kararİhrac edilecek pamuk mukabilinde itnamenin ikmci maddesine istmaden a hal edilebilir. şağıdaki hükümler ilân olunur: Pamuk ipliği: Ayrıca, İktısad Vekâle1 Bu ilân tarihinden ıtibaren Tür tinden bu hususta müsaade alınmak şarkiyeye pamuk ipliği, bakır, kalay, ham tıle, aşağıda B fıkrasmda üç sayılı benderi. çuval jut iplığı, jut mensucat, ka dinde mevzuubahs ihracat mukabilinde uçuk, kobra, kıbrako ithalâtı aşağıda de ithal olunabılir. ikinci maddede yazılı ihracat şartma B Birinci maddede mevzuubahs dibağlıdır. ğer mallar: 2 Yukanda birinci maddede yazılı 1 Ya bunlarm menşei olan mem mallardan: lekete yapılacak ihracat, A Pamuk ipliği. \Arkası Sa. 7 sütun 4 t€\ İnip kalmak için taksi ile dogruca kaIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIinMIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillilllllllllllllMlllllllillMMIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIII pısma kadar gittığımiz otelin dış hizmetlerine bakan adamm: Otelde daha evvel oda angaje etmiş miydıniz? Sualinin hikmetini şimdi anlamıştık. Biz: Sanki ne lüzum var? Demek istiyen edamızla şaşmış, doğruca otelin içine girerek kapıcıdan bir oda aramıştık. Kapıcı filân katta bir oda var, fiatı da budur diyerek bizim orada ikametimizi mümkün kıldıktan sonra alt tarafını araştırmağa lüzum görmemıştik. Meğer vaziyet çok ciddî imiş. Eğer vaktile oda angaje ettirilmezse şimdi Peştenin her otelınde mutlaka yer bulmak kolay ve mümkün olmuyormuş. Halbuki üç dört yıl önce Peştenin büyük küçük hangi oteline sellemehüsselâm girebilirdiniz. Emrinize bir değil, on odanm hazır olduğundan emin olabilirdiniz. Biraz daha derinleştirerek öğrendik ki merkezî Avrupada Macaristan son üç yıldanberi kendisine çok seyyah çeken bir memleket olmuştur. Bununla kendisine doviz olarak temin ettiği gelir de şimdiden hatırı sayılacak bir dereceyi bulmuştur. Aferin doğrusu Macarlara. Dün Yalovaya giden misafirler vapurda Kimse içir gizlikapaklı bir sır değildir Balkan Antantı Ekonomik konseyi Ekonomik konsey azasile matbuat artık ki bılhassa Umumî Harbden sonra turizm işi birçok Avrupa memleketlerin komisyonları dün sabah saat 9,30 da kongresi delegeleri saat 14 te kendilerine de ulusal ekonomiye ve devlet hazneleri Yıldız sarayında toplanarak çahşmaları tahsis edilen hususî vapurla Yalovaya gitmişlerdir. Geceyi Yalovada geçiren ne irad kaynağı olan yerine göre az, ye na devam etmişlerdir. Balkan Matbuat birliği kongresi siyasî misafirler, bugün öğleye doğru Büyükrine göre, çok, herhalde her yerde dikkat ve itina ile takıb olunan bir san'at haline komisyonu da dün sabah saat 11 de Yu adayı ziyaret ettikten ve Adayı gezdik gelmiştir. Bu hal eskiden de yok değildi, goslav başmurahhası M. Yovannoviç'in ten sonra akşam üzeri îstanbula dönecekfakat kendisinden bahsolunmağa lüzum riyasetinde olarak Perapalas otelinde, lerdir. Ekonomik konseyle Matbuat kongregörülmezdi. Millî ekonomilerin ve millet kültürel komisyonu da Yunan murahhası lerarası münasebetlerinin zoraldığı harb M. Zarifis'in riyasetinde Yıldız sarayın si yarın sabah çalışmalarına devam ededa toplanarak çalışmalarına devam et ceklerdir. YUNUS NADI mişlerdir. {Arkası Sa. 5 sütun 3 te\ lArkast Sa. 5 sütun 6 da} Kongrelerin faaliyeti Talî komisyonlar dün de mesailerine devam ettiler. Yalovaya giden delegeler bugün Adayı gezerek Istanbula dönecekler Vaşmgton 9 Millî müdafaayı alâ • kadar eden bazı gizli evrakm ortadan kaybolması üzerme 26 şubatta iki şe rikile birlıkte tevkif edılmış olan A\TUpa vapurunun «Sanşın kadm berberi> Johanna Hofman meselesi yeniden or taya çıkmak istıdadını gostermektedir. Yapılan tahkikat, dun Alman ırkından üç kişinin tevkifıle neticelenmiştir. Maznunlardan dordüncusü kaçmağa muvaffak olmuştur. Amerikan makamları bu isin zannedildığınden daha muhim olabileceğini iti raf etmektedirler. Amerikan memurlan «Alman Amerikan cemıyeti» nin faaliveti hakkmda yakında derin tahkikat yapılacağmı iş rab etmektedirler. Bu cemiyetin azası nazılığe mutemayıldir. Tevkif edılenlerden biri hücum kıt'alarına mensubdur. Dığer ikisi de mez Amerikadaki casusluk hâdiselerinde kur cemiyetin azası meyanmda kayıd ismi gene.mevzuu bahs olan «Avrupa» vapurunun manikürcüsü İzmir 9 (Telefonla) Bugün akşam hdır. Yohanna Hofman lArkası Sa 5 sütun 3 te] üzeri Karşıyaka istasyonunda bir tren kaıııııııııııııııııııiııııııııniMiıııııuıınııııııiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııtıııııııııııınınııııııııııııııııiıııııııııiMiııııııııııiMiıııııııııııııııııııııınııııııı zası olmuştur. Banliyö Ireni, istasyonda makasçı Sırrının bir hatası yüzünden, kömür vagonlarının bulunduğu hatta girmiş ve bütün hızile bu vagonlara çarpmıştır. Çarpma neticesinde yolcu vagonunda sekiz kişi yaralanmıştır. Bir facia ile neticelenebilecek olan kazadan sonra makasçı Sırn, birdenbire çıldırmıştır. Izmirde dün bir tren kazası oldu Sekiz kişi yaralandı, makasçı da çıldırdı Bugün bütün Almanyada plebisit ve seçim var Dün şehrimizdeki Almanlar da rey verdiler Almanya ve Çekoslovakya arasında müzakereler baslıyor Dün Almanya ve Avusturyada büyük şenlikler yapıldı Hariciye Vekilimiz Kahireye vardı Gazeteler çok dostane neşriyatta bulunuyorlar îskenderiye 9 (Hususî) Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras maiyetindeki heyetle beraber bugün Romanya vapunle limanımıza muvasalatında büyük merasimle karşılanmış ve bir müddet istirahatten sonra Kahireye hareket etmiştir. Iskenderiyeden Kahireye kadar yolda bütün duraklarda tezahürat yapılmış ve Arasa buketler takdim olunmuştur. Kahirede Doktor Arası hâmil olan tren saat 15 te Türk ve Mısır bayraklarile donan mış olan Kahire istasyonuna girmiş ve lArkası Sa. 8 sütun 4 te} Karasular haricine çıkacak olan vapura giren Almanların pasaportlan ^ dün polis tarafından kontrol edilirken (Yazısı 8 inci sahifede)