18 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

4 i!f Tünce &e f (fT Ff | 18 MART — 1938 Yayata dair Bahar olsun..,, S'mm.:mw gözlerimi açtı- ğim yakit ortalığı ıgımız Bgö- Beç mi kaldım diye merak et. Saatima baktım, yarım Bâat ka- &rken uyanmışım. Kaç gündür bulutlu olması günlerin Uzadığını belli etmiyordu; or. İraz ısınması ile beraber göz- ışık da doldu. **i ve sakin Artemis'i, gönüllere Salan - gamlı - Hekate'yi . yani her iki halini - sevmez değilim; G&arın şairleri, saz sesleri, hafif 1 iniltiler, ıstırablar, feryadlar, #akrmaları, ümidler, yeisler ile *"Geee'y. bize hayatım en büyük 'Şinliklerinden biri diye kabul et - » Onların hepsini unutup da ka. ikların kudretini İnkâr etmek ka- q';l"... Fakat Apollon tanrınm gü. a. hepsinden üstün değil mi? Şü- Nihal, hayran olduğum bir man. e: m! bu olgun, duürgün sıcaklar, q,— Vermez oldu artık sesine " Ben, “olgun, durgun sıcaklar” :“"'hıl bepsinden üstün tutanlar - Bahafı söverim; çiçek açmağa baş- h— Ağacları için, ölüme benzer bir uyanan kuşlar için, her ge- 4 birkaç güne kadar hepi- etmeğe başlıyacak si. Beverim, Hayatm başlan- için severim. Herhangi bir insan oğluna fenalığı dokun. ©nu rahatsız ettiği, veya ölü- ona bir fayda geleceği için ğe mecbur olabiliriz; zehir- kan emen tahta kurusunu tir etli kuzuyu öldürmemek Fakat . riyasız söylüyo - umı yakan sivrisineği bile hayata karşı bir cürüm “Mİ hisvedip Ezillürüm... bilhassa yazın, yani “olgun, sicaklar,, m müjdecisi olduğu Severim. Ama o bunaltrcı günler- “Yalvaracak, hattt yorgunluk _:iıı. kızı çağıracak n ym! No çıkar? qmm de yine Yyazın kudretine f E # £ Ei'! Ş ff EEk eTi AŞ Ç g £ F; f f * z Şair, insan oğlunun en büyük olan Saadet'i bile anlatmak i- qhhın benzetiyor: Denzetilir bir yeşil saadettir... N Nurullah ATAÇ Be!c;ika kralı Anların hâdise çıkardıkları pen'e gidiyor N.% 18 (Hususi) — Belçika kralr Ü, Başlangıcında, Almanların hâ- Yağytdkları Öpen çehrini siyaret 'Nı:'ldfrilııebedir. 'N Ziyaretinden evvel Dahiliye Dirpek bu ayın 27 sinde Öpene h-?__ummmuuuumk söylü- Ha re nn '):.hıı için yeni daba avnalar alınıyor İSUĞA işletme İdaresi İstanbul Timanin. N_":lı buhranımı önlemek için Pire AU ıg'dan marmmlar satın almışt. Bunlar. ha bi'esi yola çıkarılmıştır. Bu mav. AAA? bir iki gün icinde — İlmanımıza h._hunüm edilecektir. N İşletmesi idaresi liman vesaitini örarının bir netli —_&,_. icesi olarak Haliçte- —_— ve Havuzlar idaresine iki tane XN asmarlamıştır. Bu mavnaların N b"'nok üzeredir. İdare bu saç mav- anddel kullanacak, iş kabiliyeti Dldugu k itibarile ağaç mavnalara üs. şı_n Nlaşıldığı takdirde — Haliçteki larında yenldean on tane saç APtırılacaktır. —Nhrı!nn başkâ, limanda — gemilere kı.'ı".d. çalıştırılmak Özere orta N— ve motörlü bir su dubası da S ustır. 'J,- u'l— Tullah Ataçın könferansı halkevinden: Salom Ataç Cumartesi günü saat 16,30 da N <a lünda muharrir ve öğretmen Bi tarafından edebiyat mevzu. N_—Mnı verilecektir. — Davetiye Hetkes gelebilir. f Ecnebi vapur — kumpanyaları tröstü aman diledi ! Hükümetin aldığı tedbirler üzerine kumpanyalar birer birer tröst'den çekilmeğe meebur kaldılar Bu ihracat mevsimi başında liman- larımızda iş yapan eenebi vapur kum- panyaları aralarında bir tröst teşkil e. derek navlunları gayritabil bir surette yükseltmişlerdi. Buna kargı tedbir a- lan iktısat vekâleti ecnebi kumpan . yaların navlunları tabii hadlerine in- dirmemekte ısrar ettiklerini görünce, ihracatımızı Yunan vapurlarıyla nak- letmek kararmı vermiş ve bazı Yunan acentelerile mukaveleler imzalamıştır. Ecnebi vapur kumpanyaları navlun- ların harici piyasalardaki navlunlara tâbi olarak , her tarafta tarifelerin çok arttığı bir zamanda navlunları umumi seviyenin altına in- dirmek ellerinde bulunmadığını bildir. mişlerdi. Halbuki Yunan vapurları di. ğer kumpanyaların tonuna 60 gilin is. tedikleri fındıklarımızı 37 giline taşı- mayı kabul etmişlerdir. Yunan vapurlarıyla yapılan muka - veleler gimdiye kadar arızasız bir şe- kilde tatbik edilmiş ve fındık, incir, üzüm, tütün, yapağı, tiftik, afyon, kuş yemi gibi bellibaşlı ihracat malları - maz mukavelelerdeki tesellüm tarihle . ri içinde mahreç işkelelere toslim edil. miştir. Bu suretle ecnebi kumpan. yaların hükümetin üzerinde bu kadar hassasiyetle durduğu ihracat işlerimi- ze adetk bir suikast yapar gibi aldık- ları karar ve takip ettikleri hattı ha- reket tam bir akamete <e * M ATİKİMESİ aleığı limat üzerine vaziyetten ihracat tacir. lerimizi haberdar ederek ve kendileri. ne icab eden yardımlarda bulunarak mallarını mukaveleli vapurlarla sev . kettirmiştir. Ecnebi kumpanyalar bu vaziyet karşısında birer birer tröstten ayrılarak hükümete müracaat etmiş - ler ve navlunları indirdiklerini bildir- mişlerdir. #a mıştır. Bu temaslarla, — önümüzdeki devre içinde ecnebi memleketlere deniz yoluyla sevkedilecek mallarımız için nakliyat tarifeleri bir nispet dahi. linde tesbit edilmektedir. İhracat mallarımızın maliyetini dü. gürerek ecnebi piyasalarda rekabeti temin için kara nakliyat ücretlerini aa. gari hadlere indiren hükümet, deniz navlunlarını da makul nispetlere irca etmek hususunda kat'i karar vermiş . tir. Beynelmilel piyasa fiatlarma ve mallarımızın satış kıymetlerine göre tesbit edilecek navlunları kabul eden kumpanyalarla şmdiden mutabık ka - hmnacaktır. Mıntaka iktisat odaları Öğrendiğimize göre Ücaret odalarının ilgasile yerlerine İktisat odaları kurulma- sı bakkındaki kanun — lüyihasının Büyük Millet Meclisinde önümüzdeki — harirana kadar müzakeresi takarrür etmiştir. Çün. kü yeni bütçede bu yeni odaların teşkim Tinin İcab ettirdiği şekilde tahsisat konul. müştür. Yeni odalar kanunile Türkiyede bugün mevcut yüz küsur tlcaret odası yerine ön sekiz mıntaka İktisat odası kurulacaktır. Bu odaların geliri tüecardan maliye Tah- sil şubeleri vasıtasile tahsil olunacak ve sarfiyat devlet bütçesinden yıpıluıklıf. İktisat odaları ticaret, maadin ve ziraat işlerini kendi çerçevesi içine alacaktır. Bu suretle ziraat odalarının vazifeleri de bü odalara devredilmektedir. Diğer taraftan bugün odaların vazifele- rinden olan sanayi işleri odalardan ayrıl- makta ve sanayi teşkilât kanunlle kurula. cak sanayi federasyonlarına verilmektedir, Fakat, sanayi teşğilât kanunu benüz parti. de bulunduğu için iktisat odaları kurul. duğu zaman sanayi federasyonları kuru. lamazsa arada bir fasıla olacağından bu. ikinci lâyihanın da biran — evvel Meclise sevkine çalışılmaktadır. öçmen nakliyatı için hazırlıklar Bu sene, Romanya ve Bulgaristandan gelecek 20.000 gömen için evler yapılıyor iskân mıntakalarında evler ve arazi hazırlanıyor Göçmen nakliyatı mevsimi yaklaş tığı için ,alâkadar dairelerde hazırlık çalışmaları arttırılmıştır . Bükreş elçimiz Hamudullah Suphi bu sene Römanyadan nakledilecek ırktaşlarımız hakkında hükümetle te- maslarda'bulunmak üzere- Ankaraya gelmiş ve icap eden talimatı almıştır. Bu detvte içinde Rotüanya ve Bulgü: ristandan nakledilecek göçmenlerin miktarı 20000 kadar tahmin edilmek- tedir. Hakiki, miktar mahallen yapı- lacak tetkikattan sonra belli olacak. tır, Her iki komgu memlekette bu yıl içinde anayurda göçetmek istiyen ırk- taşlarımız bu miktardaş çok fazladır. Bir ihracat mevsiminin devamınca, | Fakat, göç Işleri, iskân mmtakalarında İstanbul, İzmir, Mersin gibi ihraç is- kelelerimizden hiç mal alamıyan ve li- manlarımızdan boş kalkan bu ecnebi vapurları, kumpanyaların — yaptığı tröstten zarar görmüşlerdir, Şimdiye kadar tröste dahil olan ecnebi kum . panyalardan üçü hükümte resmen ve tahriren müracaat ederek - tenzilâtlı navlun tarifelerini vermişlerdir. Hükümet, önümüzdeki ihracat mev. siminde de böyle bir emrivaki kargı. sında kalmamak için şimdiden hare - kete geçmiştir. Yüksek navlunları in- diren acentalarla ve Yunan vapurları kumpanyalarıyla temaslara başlan - ! ) ki hazırlıklara ve nakliyat imknlarma göre tanzim edilmektedir. Bu itibarla, bu sene, nakliyata zamanmda başlan- dığı takdirde kıştan evvel 20000 1ırk- taşımızın memlekete nakli kabil ola- caktır. 'Trakyanm iskân mıntakası olarak tefrik edlisn köylerinde hararetli ha- zaırlıklar yapılmaktadır. Bu sene Trak yada yapılacak göçmen evleri beş bini bulacaktır. Bu faallyete bizzat umum müfettiş general Kâzim Dirik nezaret etmektedir. Göçmen evlerinin inşaatı- na seri halinde başlanmıştır. İnşaat bir sistem dahilinde ve toplu bir su- rette yapılmakta olduğu için göç za- manma kadar göçmen evlerinin kısmı azamı hazırlanmış olacaktır. Romanya ve Bulgaristan Türkleri içinde bu sene nakledilecek olan aile- ler mahallerinde çalışan heyetler ta- rafından tesbit edilerek . kendilerine 'Bu suretle bu ırktaşlarımızın göç zamanına kadar mal ve mülklerini tasfiye ederek hazırlanmaları imkânı verilmiştir. Göçmenler ziraata müte- allik alât ve vesalt İle hayvanlarını beraber getireceklerdir. Geçen sene nakliyata Nâzım ve Hi- sar İsminde iki vapur tahsis edilmişti. Bunlar münavebe ile Köstence ve Var- naya giderek göçmen taşımışlardır. Fakat iki vapur, az gelmektedir, Bazı arızaların da inzimamile sefer müddet leri uzadığı için, sevkedilmek üzere köylerinden ayrılıp iskelelere inen göçmenler uzun müddet beklemekte- dirler , İskân umum müdürlüğü, göç işleri. ni tam bir intizam içinde idare edebil- mek için bu sene Köstence ve Varna- ya daha fazla vasıta göndermeyi dü- şünmektedir. Göçmen nakliyatına önü müzdeki mayıs ayı içinde başlanacak- tır, —— * EMİNÖNÜ MEYDANI'nın açılması işi etrafındaki hazırlıklar bitmek — üzeredir. Belediye tarafından Valide hanına 200 bin lira kıymet biçilmiştir. * HAPİSHANEDEKİ mevkufların nakli- ne devam — edilmektedir. Şimdikl halde gönderilmelerini bekliyen mahpusların a- dedi 500 kadardır. * MAARİF MÜDÜRLÜĞÜ — tarafından şebrin muhtelif semtlerinde — açılacak ve anneleri çalışan çocuklara mahsus olacak olan bakım evleri hakkındaki proje ta. mamlanmış ve belediyeye gönderilmiştir. * GALATA yolcu salonunun dahill tez. yinalı için açılmış olan müsabakaya veri. len eserler gene beğenilmemiştir. Fransa. dan bir mütchassis getirtilerek İşin ken. disine devri düşünülmektedir , * BELEDİYE'nin. Ankaraya gitmiş olan imar ve harita müdürleri dün akşam şeh. rimize dönmüşlerdir. * HALİÇ şirkeli dün biri adi diğeri fev. kalâde iki toplantı yapmış, belediyeye an- Taşmak ve ortadaki pürüzleri — kaldırmak hususunda idare meclisine salâhiyet veril. miştir. * ADLİYE VEKÂLETİ tarafından icra işlerimizi ıslah etmek üzere İsviçreden ge- tirtilen Zelman bu akşam Ankaraya gide. cektir . , * DAHİLİYE vekili ve Parti genel sek. reteri Şükrü Kaya dün akşam Ankaradan şehrimize hareket etmiş ve bugün gelmiş. tir. * İKTİSAT VEKİLİ Şakir Kesebir oğ- lunü tedavi ettirmek üzere Viyanaya git. mişti. Vekil pazar günü şehrimize dönc- cektir. * SÜMERBANK umum müdürü Nurullah Eşat Sümer yarın Ankaradan şehrimize ge. lecektir. * ANKARAYA gelmiş olan — dördüncü umum! müfettiş general Abdullah Alpdo. ğan Başvekilimiz tarafından kabul — edil. miştir. * ADLİYE tebligat dalresi mübaşirlerin. den Ali, dördüncü icraya ait bir dosyanın kaybolmasına sebebiyet verdiğinden tev. kif edilmiştir. * BURSANIN Çekirge — mevkiinde bir meteoroloji İstaysyonu kurulmuştur. * KAÇAKÇILIK suçundan mahkemeye verilmiş olan Şevket isminde bir komis. yoncu altı ay bhapse ve 172 lira para ceza. sına mahküm olmuştur. * ET MESELESİ için Belediyenin yapa- cağı 250 bin liralık istikraz hakkında tet. kikler yapılmaktadır, Ayni zamanda bele. diyenin et işinde kasaplar cemiyetile be. raber mi yoksa ayrı mı hareket etmesi lâ. zimgeldiği hakkında da tetkikler yapıl. maktadır. | * İŞ YERLERİ hakkında hazırlanmakta olan Sıhhat ve emniyet nizamnamesi ya. kında tamamlanarak alâkadarlara bildiri. ——— —— lecektir. * ÜSKÜDAR iskele meydanının çarşı ni. hayetine kadar olan kısmının ayni genlşe likte açılarak düzeltilmesi — kararlaştırıl. mıştır. * İZMİT Baytar müdürlüğü geçen sene zarfında 50424 hayvana şarbon aşısı yap- mıştır. Ayni sene zarfında İzmitte kesilen koyunların adedi 71283 tür. ' * BELEDİYENİN yeni yıl bütçesi şehir meclisinin nisan devresi toplinntılarına da yetiştirilemiyecektir. Buna sebeb mezbaha resminden eksilmiş olan 600 bin — liranın kapatılması hakkında benüz bir karar ve. rilmemiş olmasıdır. * SAADABAT paktının İran meclisi ta. rafından tasdiki münasebetile İran harici. ye veziri Adle ile harieiye vekili doktor Rüştü Aras arasında telgraflar teati olun- muştur. * Fuar münasebetile İzmire geleceklere Beçen sene yapılan fenzilâtin bu sene de aynen kabul edildiği, yalnız 15 günlük ve bir aylık halk ticaret bileti alanların İz. mirde asgart iki gün kalmak mecburiyeti konduğu alâkadar makamlardan fuar ko. mitesine bildirilmiştir . * SABAHA karşı saat dörtte İnegölde 5 saniye devamlı şiddetli zelzele oldu. Ha. sar yoktur. * İSTANBUL kambiyo, esham ve tahvi. lât eşyası parartesi günü Ankaraya sev. kedilecektir. Borsanın — memurları ve a. cenlalar İse Öbür pazartesi günü Ankaraya hareket edeceklerdir. Sabalh gayelelni ve düşalar? Elâstik » L;usnzîıdı. HA.SAN Kumçayı diyar ki: “Çemberlayn Avam Kamarasında son Avusturya hâdiselerinden bahsederken: *“İngilterenin silâblanma programı (lâs- tikli)dir ve dalma enternasyonal vaziyete göre zaman zaman gözden geçirilecektir.,, Demiş. İngiliz Başvekilinin gazetelerde (lâstikli) kelimesi ile dilimize çevrilen sö- zünü (elâstikt!), yabut (elâstik) kelimesi Ile tercüme etmek — zannederiz ki, daha doğru olurdu. Zira (lâstikli) kelimesinin dilimizde mutad olan kullanış tarzı baş- kadır, Birkaç manaya gelebilecek bir sözte (lâstikli söz) denir, halbuki (elâstiğ) ya- hut (çlâstik) kelimesi icabında — uzatılıp kısaltılabilecek genişletilip — daraltılabile. cek maddelere vasfolur ki Cemberlaynın İngiliz silâhlanma programına elâstik de. mekten maksadı da budur. İngiliz Başve- kili Almanyanın orta Avrupada son emri. vakiler İle aldığı vaziyetten sonra Büyük Britanyanın silâhlanma programının ye- niden genişletilmesini anlatmak İstiyor..,, TAN'da Bizim verdiğimiz örnek LMANYANIN Avastaryayı ilhakı, Ahx : met Emin Yalmana göre, bir merö- mın sulh zamanında şiddet ve baskın yo. duyla elde edilmesini gösleriyor ki, dün- yada kopan İnflal furttnasının sebebi de budur: Dünyada iştihoları dalma kabarık bir iki devlet vardır. Bunlar fırsat bekler mektedirler. Fırsatı uygun buldakları da. kikada benim, senin diye bir fark gözet- miyecekler, şiddel yoluyla veya şiddet teh- didiyle her meramlarına — varmağa çalış- makta kendilerini haklı sayacaklardır. Tan başmuharriri şöyle diyor: “Almanyanın hareketini mazur — göster. miye çalışanlar da eksik değildir. Bunlar, diyorlar ki: “Ne yapsınlar, başka açık yol yoktu., Acaba yok muydu? Bu suale cevap ara. mak için uzaklara gitmiye hiç lüzüm yok- tar. Kendi tultuğumuz yol, buna canlı bir cevaptır. Türk milleti, kendi varlığını boğmak is- tiyen küvvetlerle açıktan açığa — çarpıştı. *İstiklâlsiz bir hayata, bir köle vaziyeline B — tahammül etmemek için her fedakârlığı göze aldı. Sonra masa ba. şına geçti. Müsavi sıfatiyle barışı konuşte. Bir defa karşılıklı taahhütlere —imzasımı - :orb!_ sonra bunları mükaddes tanı- eei Ahmet Emin Yalman bir de misal veri. yor: Türkiye, boğazların askeriteştiritmesi işini Bir emrivaki şeklinde yapmamıştır. Ortada tamire ihtiyaç gösteren dir haksız. lik balanduğunu herkese anlatmış, alâka. dar devletiçrle uzun nzun — müzakerelere girişmiş, Montrö anlaşmasını — gönül Boğ4 Tağuvla vapmıştır. Ba süretle, taahhüde rlapet prensibi hakkında ortaya miükem. mel dir örnek koymaşlar, Almanyaya gelince.. “Almanyanın da meşru hak ve emel- Kerini, kotuşma ve anlaşma yolu ile ve dünyanm asayişini bozmadan elde ede- miyeteğine hiç bir delil gösterilemer. Almanya, Versay gibi Sevr muahedesi cinsinden bir muahedeyi, Fransanın dar Eörüşlü tazyiki karşısında parça parça yırttığı ve normal ve müsavi bir mev- he çıkmıya çalıştığı zaman dünyanın büsün demokrat ve hak tanır düşünce- lileri Almanyayı haklr — görmüşler ve Fransayı yapyalnız bırakmışlardır. Fakat sıra dünyaya düzen vermeye ve silâhları müsavi bir şekilfe terket- miye aid müzakerelere gelince Alman- ya bunlardan hep kaçmıştır. Küuvveti; ölçücüz emelleri ele geçirmiye bir va- sıta diye elinde tutmak istemiş, nitekim ilk fırsatta bu şekilde kullanmış, yeni bir siyasi dinin misyonerliğini yaparak yabaner memleketlerin kendi mukad- “eratlarına hâkimiyetlerini sarsmıya uğ- raşmış, İktisadi münasebetleri siyasi bir Alet diye kullanmak emellerini ortaya koymuştur. Almanların dahili siyasetleri kendile- rine aid bir iştir. Fakat hariçte bir me- ramlarına varmak için kuljandıkları va- sıtalar ve açtıkları çığırlar dünyanın alâ- kası olan bir meseledir. Çünkü dünya- nan asayişi ve istikrarı taksim kabul et- mez bir küldür. Dünyanın umumi halinin tu bakım- dan bize telkin ettiği — düşünce kendi tuttuğumuz yolun kendi hesabımıza i- deal bir hak ve menfaat yolu olduğu, dünya hesabına da en güzel ve en ol- Bun örnek teşkil ettiğidir. Bu yaman örneğe aykırı düşen herhangi bir hare- keti hoş görmek, Türk millt siyaseti- nin ruhunu ve üştünlüğünü anlammamak demektir."