16 Ocak 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

a HABER — Ak EZ HABER AKŞAM POSTASI Sahibi ve Neşriyet Müdürü Masan Rasim Us İDARE EVİ: istanbul Ankara geddesi Posa kalas. bankad Sik, Telgrel veremi kayak Yazı işleri telefonu: 23872 idare |, “ : 24370 Hân .. “,,1,20335 ABONE ŞARTLARI Ordumuz ve dünya orduları Yazan: Şekip Gündüz IŞ sıyasada diplomatın manası çok azalmıştır. Devletlerin dış | Siyasaları üzerinde müspet rol oynı- yan kudret sıklet merkezini değişi miş, dış bakanlıkların yerini erkân # harbiyeler elmiştir. Hangi memleketin aşkeri mekaniz- ması iyi çalışıyorsa ö memleketin dış siyazası tıkırında işliyor demektir. Diplomasi kadrolarında obüs yığınla- rmm, uçak filolarının. orta elçilerden ve büyük elçilerden dahu yüksek ma- na kazandıkları bir devirdeyiz. En de vamlı ittifakı “ekselâns obüs,, temin ediyor, en kârlı ticaret mukavelesi | “ekselâns uçak,, m eseri oluyor. Biz, buglin, dünyanın “Böyle bir ne- ticeye doğru yürlidüğünü zamaninda kestirebilmiş olmanın hâzzı ve eminis yeti içindeyiz. Bu hazzı ve emniyeti dostlarımıza ve müttefiklerimize tat- tırmış olmakla da ayrıca merımunuz. Bilhassa 1937 Trakya ve Ege manev- Talarından sonra, Türx diş siyasasının kiymetini zamanında idrak etmiş o- Tanlar bizimle yaptıkları dostluk ve it- tifak alışverişinde asla “aldanmamış,, bilâkis “kazanmış” olduklarmı çok iyi anlamışlardır. Bu anlayışın dünyada gittikçe ge- nişliyen bir yayılma istidadı gösterdi. ğini söyliyebiliriz. Türk milli müdafaa kuvvetlerinin dünya siyasi bilânço- surda ağır basan bir Hiina, bir kudret olduğu artık herkesin tasdikındadır. Bu satırları bize yazdıran, yani Türk vatandaşmm bildiği ve dayandı- ğı bir hakikat üzerinde bir daha ko- nuşmaya bizi sevkeden sebeb, bir Fransız gazetesinin dünyadaki büyük ordular hakkında meşrettiği bir mu- kayeseli cetvel oldu. Paris - Soir gazetesinde çıkan bu cetveldeki muhtelif rakamlarm bizim bakikatlerimize ne derece uygun oldu- ğunu şüphesiz bilemeyiz. Fakat bizi Amerikan ve Japon orduları da dahil olduğu halde dünyanm yedinci büyük &skeri devleti halinde gösteren bu cetvelin mülâhazat hanesindeki şu sa- tırlar bizim hakikatlerimize şüphesiz pek uygundur, İşte, Fransız gazetesi- nin, Türk ordusunu cihan mikyasmda tetkik ettikten sonra ortaya attığı mü- lâhaza ve mütalea: “Türk ordusu ikmal edilemez bir kudretlir. Büyük bir süratle yeni ihtiyaçlara uygun bir tarada tslah edilmiş olan bu ordu, insicamludır, iyi talim ve terbiye edilmiştir, güzel teçhizata maliktir.,, Paris « Solr gibi Fransanın, Avru- panm, hattâ dünyanmen geniş ya- yımlı ve en çok satışlı (1) bir gezete- sinin bütün bir sayfasını kaplıyabile- cek bir askeri yazı, gelişigüzel bir ka- lemden çıkamaz. Bu yazınm mühim bir Fransız askeri zekâsının eseri ol- duğunu kabul etmek doğru Olur. Bi- Tinci sınıf bir askeri devletin, kıymet- Ji bir askeri zekâsı tarafından komu- Jan hu güzel teşhisinen büyük bir dünya gazetesinde neşredilmiş olma- sı - ne yalan söyliyelim? - bildiğimiz bir hakikati tekrardan ibaret olması- na rağmen bizi çok sevindirmiştir. , Doğru Değil mi ? Tramvay i Şirketi yola gelecek? Eüüclsi gün Bminönünde, yeni bir ! Kurtuluşa gitmek üzere meydanın kavsini dönen 57 numaralı tramvay numaralı baska bir “tramvayın ken- dişine çarpmdsı yüzünden bir ok gi- eden 10-15 metre ileriye kadar Güm çıkmıştı. Gerek çarpan imvayıda- İl âi lı bir telâş içinde birakan bu kasa, gi mi, yoksa bir dikkatsizlik eseri mi- $| 5 dir, bilmiyoruz. # 9 da bu yüzden yarım sonla yakın Si tramvayların işlivemediği ve bu dislerinden hiçbirisinin vaka mahal binlerce vatandaşı, uzun müddet ve- gi ima tedbirli davranması “onb etme mi? gin yeni bir yolsuz hareketi görü- Ten şu şirket, bir türlü yola gelmiye- ne vakit framvay kasası oldu. Saat 18 de arabası, o sırada Bahyekamdan 195 bi raydan fırladı ve mamlsa devril. Arabanın dör! tekerleği de raydan, iş ki, gerekse civardaki'hnlka pok hak» # yine arabaların bozukluğu yüzünden Yalma; bildiğimiz bir sey varsa, müddet zarfında da, şirketin mühen- Üne gelmeniiş olmasıdır. Halbuki, saitsiz bırakmamak igin şirketin da- Her gün bir arabası bozulan, her cek galiba? Isiinye -ok şirketi hissedarlar toplanıyoriar Hükümet tarfmdan satınalınmasi kaırlagtırılan, İstinye dok şirketi hissedarları yarın, şehrimizde toplana rak girket tesisatının satılması ve İş- lerin tasfiyesi hakkında icab cden ka- rarı verecektir. Bu toplantıda geçilecek tasfiye he- yetiyle İktisat vekâleti icab eden an- laşmayı yaptıktan sonra İstinyedeki havuz ve doklarm devir ve teslim işle- ri ikmal edilecektir. Şubat ayından itibaren İstinye dok- ları deniz fabrika ve havuzlar müdür- lüğü idaresinde çalışmıya başlıyacak- tır, olmuştur. Zira tayyarelerimizi, deniz ve kara kuvvçtlerimizi, İyi “âguipe” oluşumuzu birer birer ortaya atarken Paris - Solr askeri muharriri 'Türk milli müdafaasının en büyük kuâreti- ni hesaba katmamış bulunuyor: Yüksek kumanda. Türk ordusunu bu vahidi katmadan hesap etmek insanı daima yanıltır. Bu günkü dünya ordularının sayı bakı- mından yedincisi olan Türk ordusu, “İnsicamir,, oluşu bakımmdan mütalea edilinte mutlaka dünya ordularının i- kineisi ve ücüncüsü, hattâ belki de bi- rincisi sayılabileceği gibi yüksek ku- mandası ve bilhassa baskumandanı za- viyesinden mütolea edilince mutlaka en mümtaz manayn ulağır. “İnsicam”... Irki insicam, kültür in- senmi ve sınrİsiz olmanın verdiği in- sicam... Ancak böyle bir inslcam, an- cak Türk ordusunun İnsicamı, her düşman saldırışını tek göğüs halinde karşılıyabilir. Böyle bir insicam bü- yük dünya ordularınm çoğunda yok- tur. Askeri deha İse artık pek yetişmi- yor. İste bunun içindir ki dış sıyasa- mız sayı itibarivle yüksek rakamları gösterebilen devlet'etin dış sıyasala- rından daha tıkırındadır. Şekip GÜNDÜZ (1) Fer gin 1,800,000 nüsha aatı- vor, Türk milli müdafaa “kKudretleri artık | —— “yabantılar tarafından * kasten ikmal edilebilir,, olmak merhalesini de geç“ miş, daha çok yükselmiş, dünya mik- yasındaki her hesapta, her anlagmada, her hâğisede ehemm'yetle gözönüne alınması icab eden “devamlı biz mMÜ- him mana, olmuştur. İste dış sıyasa- mızın her İşte tıkırında işlemesine 8e- beb olan kudret. Fransız gezetesinin çok bitaraf bir mülâhaşa serdetmiş olmasına rağmen bizce yine bu işte büyük bir hatası) — HABER'in efesi romanı : 18 — Yaşamak Hakkı 8 > ROMAN - Nâzım Hikmet Bana öyle geliyor ki bu hasret mükemmel bir şeydir sinyorita... İşte faşizm bu hasreti öldürüyor. Faşizm, cumhuriyetle, ölümünün metkiyesini yapıyor, hâyatın en inanılmaz” kivılci- mint, zekâyı, aklı sevmiyor. Faşizm ü- mâli mahvediyor. Bize, “herkes olduğu yerde ebediyen kalacak diyor,,, Daha âdil, daha güsel bir insan hayatına kâr- şı duyduğumuz hasretle alay ediyor... Bunu yapabilmek İ için de, Avastralya vahşisiyle hâlâ müşterek olan tarafla- trmızı, vehimlerimisi, batıl itikatları- mizi, bonluğa ve göz alıcı boyalâra karşı duyduğumuz “çocuk (iptilâsin:, tahrik etmek, Kestiğimiz kellenin-önün- de sevinçle haykırmak insiyakımızı kamçılıyor. Ben Yessamım sinyorita. Portretistim. Şimdiye kadar günlerce tetkik ederek, duyarak, severek cn aşağı beş yüz insan yüzünün resmini yapmışım, Meselâ resmini» yaptığım insanlardan birinin, günün birinde, ha- beri yökken, ölmek ve kimseyi öldür- mek istemezken, boru gürültüleri ara- sında şehrin sokaklarından geçirtilerek uzak ve yabancı bir toprakta ölmek ve öldürmek gin gönderilmesine tahaimili edemem. En aşağı beş yüz insan yü- zünün resmini yaptım. Onları bir ikinci defa yaratmış gibiyim. İnsan yüzleri ne kadar ayrı olsalar gene birbirlerine benzerler, Ben yarattıklarımı, insar'la- r seviyorum Sinyorita. Faşizme düş” manlığım da bundandır. Anlatabildim mi2, — Evet. — Öyleyse sıra size geldi Sinyorita, — “Ben faşizme bölki yalnız beni alâkadar eden bir sebepten dolayı düş- manım, Rodrigo... “ Berlinde bir kabaröde çalışiyordum. Bir Alman delikannöiyla “beraber 'can bağlık nürmartları "yapıyorduk. Beyaz. mayolarımız “yârdı. Vücutlarımıza deri gibi yapışan mayolar. Arkadaşımın vü- cudu, itiraf edrim ki, benimkinden gü- zeldi, O kadar güzldi ki, sarışm erkek başı olmasa ve o bu erkek kafasını bik haşsa gururla taşımasaydı, tüysüz W zun adeleli ince bacakları, beyaz ma- yonun derisi altnda kımıldanan dar fa kat canlı kalçalarıyla bu vücud, Pati- nâj şampiyenu şimalli bir genç kizın- ki gibiydi diyebilirdim. İlk önkeleri ©- nunld hep alay ederdim: — Sen, Derdim, — Sen kaştiz; havi gözlü sarışın ka- fanla istediğin kadar erkek taklidi yap, her sabah tıraş ol, küfret ve istediğin ka dar trapezde baş aşağı sallanarak be- yaz dişlerinle beni taşı. Nafile, Senin erkekliğinden şüphe ediyorum. Hakikatte onun erkekliğinden. şüp- he etmiyordum. Hattâ onur kaşsız, ma- vi gözlü beyaz dişli sarışm erkek ka- fasını seviyordum. Kalın, sıcak bir sesi vardı, İşimiz bittikten sonra beni otur” duğum pansiyona götürürken şarkı söy lerdi, O şarkı söylerken, benim içimden onun boynuna asılmak, dişlerimi beyaz dişlerine sürterek dudaklarından öpniçk gelirdi. Erkekliğinden bir an bile şüpheet memiştim. Hem zaten şüphe etmiş bile olsaydım, beraber çalışmamızın üçüncü pay ayı, karanlık sıcak bir geze sabaha c- rerken, bir otomobil gezintisinden 8on- Ten Ton amca balıkçı “ ra, bir ormanda çilak otlarm üstünde O bana erkekliğini isbat etmişti, Bu hâliseden on beş gün sonra ev- İendik. O:gayet dindar'dr. Ben değildim. Protestan oldum. Hem kilise nikâh: kıydık, hem belediye nikâhı.. Ne. yalan söyleyim. Böyle nikâhla evlönmemizi o istedi, ben değil... Evlendiğimizin ertesi günü beni iş- ten çıkarttı. Banaz — Kancığım..” Dedi. . — Sen banâ he? giretekizii yötak hazırlıyacak, her gün mükemmel patâ- tes salatâsı yapacak've hef-seie topuz gibi bir çocuk doğurucakem.; Böyle a- gir vazifeleri yüklenen'bir kadının ka” barede beyaz mayo giyip canbazlık et meğe vakti yoktur; Ben ilimiz için de Kazanırım.. O, ikimiz içinde kazanıyordu. Ben ona her gece temiz yatağını Hazırlıyor, her gün pâtates salatasını yapıyordun. Topuz gisi çocukların birincisi de dün- yayı görmek için karrımda yolaçıkmış- * t« ki Göririg Berlinde Rayştağı yükü. Rayştag yakılana kâdar” ne ben politikanın hayatımızda rol bileceğini düşünmemiştik. O; btlediye İntihaplarında bile ez söğ-“ Terdi. Fakat Göringin yangı bizim” kapı” iızdan zorla içeri” girdi. Bir sabâh onu kolları işeretli, bol çizili, kravatlı ve tabancalı $, A, Jar'alıp götürdüler, “Ne” ye'uğradığımı bilemedim... © Akşamı doğru geldi, Patates balatası" Hağırdı. Yemedi.. Kârnımm ne kadar büyüdük” ğünü ölçmedi.. Başi öne eğik: mız biribiğnğ karışmaz. « Ayrlaçağiğe, Zaten nixâhımız mefsuhtur, : İlkönce şaşırdım. Alay ediyör san- dım. Fakat ayni şeyleri ayni Kelimeler- İç ve ayni'sıtayla tekrarladı. Zorla ez- berlediği, münasme'ahliyamadan ezbef- * lediği bir manzumeyi şaşırmaktan"kör- ko korka yüksek sesle okuyan bir çe- cuk gibiydi. O kadar bağıra bağıra ii ve öne eğilmiş başıyla böyle bağıra ra konuşması o kadar biribirine uymü- .yordu ki.bu sözleri biribirlerine işittir mek istediğinden şüphelendim. Sarki dışarda, pentereinizin altında onun söğ-* dediği sözleri dinleyenler vardı.” Pen- çeteye koştum. Alt katta Oturuyordulk: Penceriyi açtım, Dışarı Dalktıri, Sokakta, .sırtlarını duvarımıza daya- muş iki.$. A. duruyordu, Herillerin kafalarına . bir şeyler at- mak istedim.. Arandım. . Kocam beni pencereden çekti... Yüzü, sapsatıydı.. 23.yaşındaki . sarışın, başı birdenbire ihtiyarlamış gibiydi . Onun. bu kadar korkabileceğini hiç düşün- memiştimm.. O, kabarede,.en ufak hir söküiyet yi biri almadan, tavandaki 'trapeze *çıkar- dı. Orada btyaz mayolu genç kız vü cuduyla benim bile yüreğimi ağzıma getiren hareketler'yapardı—Ve en-tehs (> likeli perendelerinden Senta yere irdiği vakit yüzünde merasimli tebessümün-. den başka tek bir çizgi olmazdı. t Şimdi o kadar korkuyordu ki açtığıni pencereyi kapamağa, bile cesaret #tme- den arka taraftaki yatak ddamıza geçti. EL işaretleri yaparak beni yanına. ça- ğırdi. © Birdenbire * ondan” selindim. Fekat yâtük odasma gittim, : me raki gan 28 de) “Jira ücretle calışmak Ürere memuf İk maktadır. Talip. alanlar 20 kümenin. çi li Sm o p Ta ayar Öyle eee ei 5 ee Ta Gön aa 1 pe İnlete 380 — Zilknde 14 sağ e İümetin vöte | 7m 170517 Vakit © Mate öğe imi — Akşam Yat ei Bak 1226 44,50 17,04 1840 Bi İ Lüzumu Telafonlmr . ; © Yanğımi © er gin; Bezoğta yeni senet, o... Sa asal günü sent 18,45'de kapali zaff Je Ahkârâda devler” ii pan de satımalınacıiktırı? '* # Muhammen beş! telif büyüklükte 14 300 kilo; çivi yarın “at 1030 da Haydarpaşa istasyon biyer ..da öçik etsilime Ha sandalınicaktır. * Yüksek. Mühendis * siiri irik Whoratuvarında yapılağak tadili rın sank 34, de: seksilimeye a “Keşir bedeli . (İ041) Jirm (84) kuruş” İlik temine (73) Jiradır. 418 Gürel sanâfar Takâdemisinde ya herk “olam” matarizoz işleriiçin aha ei meni bedeli 1146-1064 tulan eksilme Yi “santi 4) yle-Cağaloğtundakt giikmek meki” Yer mubuseheciliğinde yapılacaktır. , Deniz yolları ve yenin rent uğ İREM ünfaay? «3086; ei » glutanyaya: Puzar, Bak, Perşembe, OzmA < sin A.3da Tuplane rrronıntan kaller, Slim ön) ve Çume pinleri mar ip 8 Tetirdsk, Mürefle. Bes İçler an araklı. a Gate Karsdrni Tan eleteği seter yektiz. ve geren” Memieket öğ deniz if örs nie ga 14 dn KAKA lie , e mi ağ MT KE bm id ie İsiasron Mini emplami elekpreal DAF gün İ Ee Rema 2 asalak öder” : KPA ie A0,88 de gili Konferans ve konserleri. * Düğün “Türk di ve diygüsü yiyim KuruBur rafındanbir danslı çay eN * Busakşam Şehremini Te Bunda, saat 21 de tanburi. Me 4 Kayahan tarafından örlâ ve cenup > ç dolü halk müukikimizi ilşilendired hir m ser vöriletekiiğ; | “açık memüruklar ve 1919 | 7 Karsönbeye hamasi m ari ilmek e N # ti “| kadar hara müdürlüğüne müracaat Vidirler, “ ii nem. MEYOĞUĞ! ari bfenyel riyerilari, İSTANBUL — Ferah Erofesie, “ “ termdieri ve me e mi Ki Perma yalın LA a iy LER vor KADIKOY 2 Büreymmi ir. enne doğa - yi tir. meme BEKUDAR — Maher Cisi atta, BAKIRKÖY — Miiyediz Çilgm e irotar l 30 dn “e eri ERrex VE MAYA Viyan, ayarda VW Yazan: Y. Lenank “e 1. Gap amdan e "OPEMET KAM » “ İN çi RATTIK : Koriedi 3 perde, Yazını Apdee Bira, ima, Köprüdeki klübe — kaldırılıyor Belediye tarafından dl sünün-iki - başındaki dört pi ii yıktırılması: kerarlaştırıİmişti.