7 Kasım 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Komiteci arkadaşımız, Ingilizleri, Enver paşayı Talâttan evvel öldürmekle tehdit etmişti Zakaryan: — Biz de yeni geldik. Biraz madam- lâ görüştük, şimdi seni soruyorduk, içeriye girdin... Eftyan: — Kruttan bahsedilince kuyruğu teşekkür ederim. Apelyan: — Beni kurda benzettiğinden dolayı | teşekkür ederiz. Eftyan: — Bü bir darbi meseldir... Temsilde hata ölmaz derler..., Zakaryan: — Şimdi lâtifeyi bırakın da işimize bakalrm.. Celseyi açıyorum arkadaşlar. Evvelâ arkadaş Apelyanın raporunu ıl:leyeceğiz. Söz arkadaş Apelyanın- Apelyan — Son vaziyeti biliyorsunuz. Bu sa- bah Cenevreden aldığımız bir haber, Enver paşanın husust bir memuriyetle Moskovadan Berline geldiğini ve Ta- 1ât paşa ile temaslarda bulunduğunu m_difi?ordu. Cenevre merkezi İngiliz- Ie'n.n Enver paşanın peşini takip ettik- lerini ve ikabında buradaki İngiliz ajan- lariyle teşriki mesaj edebileceğimizi de ilâve ediyordu. Vaziyetin ana hatları bunlardır. Zakaryan: — Arkadaş Apelyan bana bunları haber verinçe, derhal İngilizlerle temas ederek, Enver paşa hakkında etraflr malümat elde etmesini kendisinden ti- a etmiştim. Apelyan: — Evet. Aldığım emir üzerine, bil- hassa Talât paşanımı Berlindeki izini bul mak hususunda; bize-azami — yardımda temasa girdim. İngilizler bidayette bu sürerek, Enver paşa ile meşgul olma- mamızı tavsiye ettiler. Bunun üzeri- ne onun da idam mahkümları arasında bulunduğunu, Talât paşa ile temas eden herhangi bir adamla yakından alâkadar olmak mecburiyetinde bulunduğumuzu ı_nlıtt:m. Bütün bunlara rağmen İngi- lizler noktai nazarlarında ısrar ediyor- dlı;:': "Bumm üzerine son kozumu cmıy ,Hep bir ağızdan: : — Ne yaptın? - diye sorduk Apelyan gülerek cevap verdi: — Ne yapatağım mükemmel bü—yı- lan uydurdum ve muvaffak oldum. Bak tım ki Enver paşanın adresini bile ver- mek istemiyorlar, ayağa kalktım Allaha ısmarladık diyerek şunları söyledim: j — Mademki siz bu işte bize yardım etmek istemiyorsunuz, biz de başrmızın çaâresine bakacağız... Yirmi dört saate kadar Enver paşanm izini bulur ve bel- ki Talât paşadanı da evvel onun hesabı- İngilizler Enver paşarnım izini nasıl bulatağımızı sorunca, dedim ki: — Enver paşanın hususf bir memu- riyetle buraya geldiğini ve Talât paşa ile temaslarda bulunacağınt haber al- dık. Demek ki nasıl olsa Talât paşa ile görüşecektir.. Adamlarımız Talât pa- şayı daimi tarassut altında bulundur- duklarna göre, muhakkak onu ziyaret eden Enver paşayı da göreceklerdir.. | Buradan ayrılır ayrılmaz bu arkadaş- lara Enver paşayı gördükleri takdirde bütlin işleri terkederek onu takip etme- lerini ve fırsat buldukları takdirde ev- velâ onun işini bitirmelerini emredece- ğim.... Bu sözlerim üzerine İngilizler bir- denbire yumuşadılar ve beni alıkoya- rak pazarlığa başladılar. Zakaryan: — Tebrik ederim Apelyan, bugün LA L L Derhal Başvekil Tiyer kabinesini de. . giştirdi. Bü süretle tehlike ortadan kalkmıştı. Başvekilin Paris civarında yaptırdığı istihkâmlar ise 1870 har . binde gene işe yaradılar. Niyazi AHMET de mükemmel bir iş görmüşsün... De. vam et, sonra ne oldu? — * Apelyan: —— Ne olacak yelkenlerini suya İndi- rerek etraflı izahat verdiler. Zakaryan: — Söylediklerini not ettin mi? Apelyan: — Mühim yerlerini not ettim... İngi- lizlerin verdiği malümata göre vaziyet şudur; Talât paşa ile temasta bulunan Hintliler ve Mısırlılar arasında bazı İngiliz ajanları bulunduğunu biliyorsu- nuz, bünlar sureta Talât paşa ile teşri- ki mesai ederek, İttihatçıların bütün faaliyetini günü gününe İngilizlere ha- ber vermektedirler. Bunların verdiği malümata nazaran, Talât paşa İttihat ve Terakki fırkasını yeniden canlandır- mayı düşünmüş ve bu maksatla faalij. yetlere başlamıştır.... Hatta bu projesin den Moskovada bulunan Enver paşayı da haberdar etmiş, onunla da muhabere- ye başlamıştı... Bu muhabereler İngiliz- lerin eline geçmiştir.. Elde edilen bu mektuplardan anlaşıldığına göre, Talât paşa İttihat ve 'Terakkiyi müvakkat bir harici teşkilât olarak Berlinde yeni- den canlandırmâk istiyor; Enver paşa esas itibariyle bu projeye taraftar - ol- makla beraber, merkezi umuminin Ber- linde değil, Moskvada bulunmasını is- tiyordu. Talât paşa buna şiddetle mua- rızdı. Zira bir taraftan İngilizlerle de ayrıba müzakerelerde bulunuyordu. İn- gilizlerin muvafakati ve yardımiyle bir gün tekrar Türkiyeye dönülebileceğini ümit ettiği için İttihat ve — Terakkiyi canlandırmak ve bir fırkanın lideri ola- rak memlekete dönmeği düşünüyordu. Halbuki merkezi umumi Moskova- bulunan İngiliz teşkilâtının adamlariyle" YADAKINUNN tdirde, Rulayla ereki | iyi olan Enver paşa teşkilâtm başma geçecek ve Talât paşa açıkta kalacaktı. Üstelik İngilizler de kat'ı münasebat etmiş bulunacaktı. Meselenin mektup- la halledilemiyeceğini gören Enver pa- şa, Rusların da muvafakatiyle Talât pa- şayı katıdırmak dizere Berline gelmiştir. Zakaryan: — Bu malümat fevkalâde mühim- dir. Arkadaş Kalustyan lütfen bunları aynen zapta — geçiriniz, bu gece derhal Cenevreye ve Parise bildirelim... Devam et kardeşim. Apelyan: — Enver paşayı Rusyada takip ©- den İngiliz ajanlarr onun Berline hare- ket ettiğini haber verdiklerinden, Enver paşa daha Berlin istasyonuna ayak ba- sar basmaz İngilizler tarafından takip edilmeğe başlanmıştır. Enver — paşanın “Ali” nam müsteariyle seyahat ettiği ve Berline gelir gelmez Talât paşayı ziya- ret ettiği tesbit edilmiştir. Zakaryan: — İmkânı yoktur.. Bizimkiler bunu neye bize haber vermediler? Apelyan: — Ben de buna hayret ediyorum. Zakaryan: " — Dur bakalım... Hatırlar mrsımnız? Birkaç gün evvel Taporlardan birinde Almana benziyen uzun bylu zayıf bir adamın Talât paşayı ziyaret ettiği, ev- den çıkarken bu adamın bizzat Talât paşa tarafından kapıya kadar uğurlan. dığı yazılmıştı... Sakın bizimkilerin Al. man zannettikleri bu adam Enver paşa olmasın? Apelyan: — Hakkçın var.. .O olataktır... Adam larımız sadece Talât paşayı takibe me- mur oldukları için bittabi Enver paşa ile meşgul olmamışlardır. Esasen En- ver paşa sokağa çıkar çıkmaz bir otomo- bile atlıyarak gözden kaybolmuştur. Bereket versin İngilizler peşini bırak- mamışlar ve Enver paşanın — Grünen- vald'da oturan eniştesinin köşküne git- tiğini tesbit etmişler. Zakaryan: — Talât ve Enver paşalar arasında cereyan eden müzakereler hakkında mâ- İümat alınmış mr? Apelyan: j — İngilizler bu hususta ketum dav- ğ Almanyanın tavassutu meselesi Şanghayda Çinliler Ricat etmek mecburiyetinde Fakat ricat hatları kesilmek tehlikesinde Şangtay T (A,A,) — Central Nevs Çin a. jJansının bildirdiğine göre Hangçeu körfezin. de bazı Japoön kıtaları karaya çıkarılmıştır. Bu kıtalar Şanghaya doğru şimali — garbi istikametinde İlerlemektedirler. — Bunların Kiangpu hududunda kâin Sintsang civarında Çin kıtalarile çarpıştıkları — söylenmektedir. Hangçeu körfezinde yapılan bu ihraç ha. reketi Şanghay cephesindeki vaziyetli tama. mile değiştirmiştir. Bu yeni kıtalar süratle şimale doğru ilerlemeğe muvaffak oldukları takdirde Çinlilerin herhalde Çansa.Sungki. ang hattına kadar ricat etmeleri lâzım ge. lecektir. Bu takdirde bile cephenin cenup kts mr tehdit altında kalmış olacaktır.. Bu hattın gerisi bir göle müntehi olduğu İçin mükemmel bir tabit müdafaa hattı teş. kil etmektedir. Japonlar Şansinin merkezinde 'Tokyo, 6& (A,A,) — Japon kıtaatı Şansinin hükümet merkezi olan Taiyuana varmıştır. Çinlilerin ricat hattı kesiliyor Şanghay, T (A,A,) — Şanghayın cenup ve garbmdeki ve bilhassa Poutoung —mıntaka sındaki Çinlilerin hattr ricati 5 ikinciteşrinde Hanteheou körfezi sahiline çıkarılmış olan Japon kıtaatlarımın ileri hareketl yüzünden kesilmek tehlikesine maruz bulunmaktadır. Brüksel, 7 (A,A,) — Çin murahhas heyeti namma Söz söylemeğe salâhiyettar bir zat bu akşam Nankinden gelen ve Alman Hi kümetinin Çin - Japon ihtilâfının halli için tavassutta bulunacağı hakkındak! haberleri kat'iyetle tekzip eden bir telgrafım metnini teyit etmiştir. Brükselde muvalfakiyet! Brüksel, 6 (A,A,) — Japonyaya gönderile cek molin hakkmda 1tilâf hasıl olmuştur. DYO 18,380 Plâkla dans musikisi, 19 Safiye pi, yona ve keman refakatile, 19,380 konferans, Kâzım Nâami Duru, 20 Müzeyyen ve arka, ça söylev, 20,45 Muzaffer ve arkadaşları ta. rafından Türk musikisi ve halk — şarkıları, (Baat ayarı), 21,15, 21,45 Fransız sinema ar. tistlerinden M. Florel tarafından stüdyomuz örkestrası refakatile muhtelif parçalar. 21, 45 örkestra, 22,15 ajans ve boörsa haberleri ve ertes! günün programı, 22,30 plükla solo. lar, opera ve öperet parçaları, 28, son. Ç S NOVOTNİi'de SURPRİiZ!I BudaPeşte Operet Şantözü RUDOLFFY Tamameri yeni bir repertuvarla ve Yunan Opereti artisti ARiS HRYSOHO00S'un ve sevimli tenor YUNKA'nın iştirakiyle eğlenceli numaralar Zayi evrakı bulana mükâfat var! ZAYİ — Cuma günü öğle vakti Sir. keciyle Taksim arasında ikinci mevki Maçka'. Beyazıt tramvay arabasında Bazeteye sarılr bir defter unutulmuş. ' tur. İçinde kimsenin işine yaramıya. cak bir takrm tercümeler bulunan bu defteri bulan ve Taksim Talimhane, Tarlabaşı caddesi Urfa apartrmanında Göz hekimi Dr. Murad R. Aydına tes. lim eden fevkalâde memnun edilecek. tir. ZAYİ — 8845 numaralı sahibi bulunduğum kâmyonetin arka plâkasmı kaybettim. Ye. nisini alacağımdan hükmü yoktur. . 718 sicil numaralr İstepan ranmakla beraber, bu cihetin bizi alâ- / B L aü Te LAİ el Yağllir dML g l riyorlar. Benim anladığıma göre, En- ver paşa ÂAsyada bir müslüman hareke- ti meydana gitmek İstiyor ve İttihat ve Terakkinin bu işe önayak olmasını ta- sarlıyor. Zakaryan: — Bunu nereden anladın? - Joan Krav | ord korkuyOlf ©4 Şöhretini kaybet- mektense sinî yı bir an evvel bırakac çi -| Amerikan sinemasımın en büyük yıldızla. Kendisi, gimdiye kadar, rından Jan Kravfordun, gelecek sene sinema” | iyyen oynamamıştır, fakât yı terkederek, tiyatrolarda rol alacağı ha. | gösterdiği muva:fakıyetıerdw ber verilmektedir. Şimdiye kadar birçok film | büyük bir rağbete mazhar Ol ler çevirerek, büyük muvaffakiyetler kaza. nan ve dünyanım en büyük yıldızları arasın. da yer almış olan Jan Kravford, son zaman. larda, gayet az film çevirmiş ve âdeta unu. tulmağa başlamıştır. Bunun sebebi, birçok yeni yıldızların meydana çıkmaları ve bil. hassa, en meşhur Fransız aktrislerinin Holi. vuda gelerek, büyük muvaffakiyetler kazan. malarıdır. Bunun farkına varan ve tamami. le unutulmadan ve şöhretin!i — kaybetmeden sinemayı terketmenin daha hayırlı olacağı. aleyh, bu meslek, ona hiç d© K nr anlıyan Jan Kravford, kararını işte, bu. nun için vermiştir. yacaktır ve göhretini muhafâff tir. / Kağir At KA ( ÇA 9 teşrini sani Salı günü akşamı T U R A N Tiyatrosunda Ü Üstad Bestekâr Muhlis Sabahaddin gecesi Naşit, Safiye, Muallâ, Fikriye ı ve saz heyeti Zozo Dalmas ve Yunan operet ariistli Aristidi Hatırim için büyük oper et 3 perde 8o kişilik büyük orkestra OKUŞN CÇZ goA Senenin en muazzam — En müthiş ve en güzel filmi Sarı Esirler PAUL MUNİ Fransızca sözlü LÜRZ” HBAYA E g | BUGUN KŞ h İPEK sinemasnda - 20.000 figüran çiğ & Seanslar saat 11 - 2 - 4,15 - 6,30 ve 9'da Saat 11 de tenzilâtlı matine tiyatrolar, ona birçok tekliflef J | Diğer taraftan, çok S0 * | dız,, Klodet Kolberin de, SİA* | rek, tiyatrolarda ve revülerd? lwgıl ; lıyacağı haber verilmektedir. * — 4a * | henüz kat'? kararmı verme muhtemel olduğunu snyıeml!“gd Esasen kendisi, sinemaya İf evvel Brodvyey tiyatrolarındâ çi büyük muvaffakiyetler kazan ?,,d Senenin en güzel tilmi LEYLAKLAR AÇARKEN * JEANETTE MAKDONA_LŞ NELSÖOÖN EDO a BUGÜN MELEK'te Searnslar ; 2 - 415 - 5,30 ve © da Bugün saat ili de tenzilâtlı matine axa Sinemacılığının icadından beri biç bir filmde beraber oynadıkhfm’s'ğ w remediğiniz HARRY BAUR — MARİE BEL — RAİMU — Pi ı RİCHARD WİLLM — PİERRE BLANCHAR — FERNENDE ;if FRANÇOİSE -ROSAY — LOUİS JOUVET gibi muazzam " | | heyeti temsiliyenin birleştiği ve temsil ettikleri Bir Balo Hatırası Şaheserini görmek üzere bugün b SAKARYA sineması tahtı muhasaraya alınacaktır. Seans saatleri: yi Matineler: 2 - 4,15 -6,30 ve suvare O dadır. — — Bugün saat ll de tenzilâtlr matine * Dördüncü Vakıf Han Altında Borsa Kıraathanesinde: ALIM MUSİKİ HEYETİNDEN FAHRİ ve ARKADAŞLARI B Ve ayrıca büyük ustat Heranti? Ramaxzan gecelerinde her akşati dinleyeceksiniz. Çay, kahve 25 Kurüş. Baş, diş, nezle, grip, romatiZz! ve bütün ağrılarınısı derhal keser. Icabında günde 3 kaşe alınabilir isim ve markaya dikkat. Taklitlerinden sakili (Devamrı var)