7 Kasım 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Binbaşı Hüsameddin Bllgesll Askerliğe HAZIRLIK NOTLARI Erkek ve kız talebenin askerliğe hazırlık ders programına dayanarak verilen notlardır. Cildli olarak satılmaktadır. umhuriyet S3]fl! 4ü40 • JOjiC İSTANBUL * CAĞALOGLD •Eİ Her yerde ve hı SOĞUĞA Tevzi yeri: KANAAT KiTABEVi Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet tstanbul Posta fcutusu: İstanbul, No 246 r3Z3F I IKIflCITBŞrifl Ibül 7 ••. .. . «Qq7 TABiî KA Son sahifedeki ilânı okuyunuz. Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrlı heyett: 24298. tdare ve matbaa fasmı 24299 24290 Hayalı ucuzlatmak için alınacak tedbirlere dair Ankara: 6 sonteşrin umhurreisimizin program nutkunda hayatın ucuzlatılması ehemmiyetle tavsiye ediliyor. Başbakan Celâl Bayar hıikumetinin takib edeceği ehemmiyetli direktiflerden biri bu olacak demektir. Parti programile Büyük Şefin direktifleri üzerinde nasıl çalışılacağını tafsilâtıle ifade edeceği anlaşılan hükumet programında bu çok mühim meseleye dair de sarih işaretler göreceğimize şüphe yoktur. Biz bugünden yalnız bu meselede Celâl Bayar hükumetini zannolunacağından fazla işgal edecek önemli mesainin beklediğini söym lemek isteriz. Şi dıye kadarki hayatında nazariyi ameliye kalbetmekte ciddî rüsuh ve meleke kazanmış olan yeni Başbakanın bu meselede de adım adım muvaffakiyetlerle temayüz edeceğinde çok kuvvetli umudlarımız vardır. Hayat pahalılığının halli yalnız halkın daha ucuz bir maişete erişmesini temin etmekten ibaret basit bir iş değildir. İstihlâk ve ihrac eşyamız maliyetlerinin düşmesi de bu meseleye belki daha büyük bir ehemmiyetle dahil ve binaenaldyh bu bakımdan mesele, zannolunabileceğinden daha şamildir. O kadar ki hayatı ucuzlatmağı istihdaf edecek tedbirlere ıhtimam keyfiyeti, yavaş yavaş resmî ve hususî bütün memleket teşekküllerinde bir itiyad ve bir ahlâk haline kadar getirilebilmek lâzımdır. Bu da ancak başta binnefıs resmî teşekküllerile bilhassa hükumetten gelecek hamleler ve direktiflerle hallolunabilir. Alman Japon Italyan paktı dün imzalandı Protokolda Japonyanm komünist enternasyonaline karşı koymak üzere Almanya ve Italya ile birleşmeğe karar verdiği kaydediliyor Komünizme karşı mücadele C. H. P. Meclis Grupu toplandı Başvekilin beyanatı ittifakla tasvib edildi Ankara 6 (A.A.) Cumhuriyet Halk Partisi Kamutay Grupu bugün 6/11/937 saat 10,30 da Trabzon meb'usu Hasan Sakanın başkanlığında toplandı. Söz alan Başvekil Celâl Bayar sürekli alkışlarla kürsüye gelerek 8 n 1/937 pazartesi günü B. M. Meclisinde yeni kabinenin programı hakkında yapacağı beyanatın ana hatları üzerinde Pnrti Grupuna izahat verdi. Bundan sonra söz alan bazı hatiblerin yeni kabinenin programına aid beyanatı dinlendikten sonra, umumî heyet yüksek tezahürat ve ittifakla Başvekilin beyanatmı tasvib «tti. Japonlar, Chansi'nin merkezini işgal ettiler Japonyadan konferansa delege gönderip göndermiyeceği soruldu. Nota, Tokyoya bildirildi Çin ordusu cenuba çekiliyor Yeni paktı imzalıyan hükumetlerin Başvekilleri: ttalyan Başvekili Alman Devlet Reisi Japon Başvekili M. Mussolini M. Hitler PrensKanoye si erkânı etrafında bulunduğu halde Kont Ciano tarafından kabul edılmiş * lerdir. Yanlış tefsirlere maruz kahnca Windsor Dükü Amerika seyahatinden vaz geçti Paris 6 (A. A.) Duk de Windsor Amerikaya yapacağı seyahatten vazgeçmiştir. Şanghay şehri, Japon bombaları altında yanarken Brüksel 6 (Hususî) Uzakşark mas etmesini mi arzu ettiğini sormaktadır. konferansında Japonyaya gönderiiecek Konferans önümüzdeki salı günü tek« metin hakkında tam bir itilâf hasıl ol rar toplanacaktır. muştur. Bu akşam Tokyoya gönderile Şayiaları kim çıkarıyor? cek olan metin Japonyadan Brüksel BrükseJ 6 (A.A.) Almanyanın konferansına murahhas göndermeği mi, ihtilâfm halli için tavassutta bulunacağı yoksa teşekkül eden hususî komite ile telArkast Sa. 3 sütun 1 de] %efenmM'hanr îfyît ölcîuğu Roma 6 (A.A.) Komünizmle mü cadele protokolu saat 11 de imza edıl miştir. Saat 10,50 de evvelâ Alman sefare tinin sonra da Japon sefaretile Kültür Nezaretinin otomobilleri Chigi sarayına Führer'in fevkalâde murahhası von Ribbentrop ile Reich hükumetinin sefiri von Hassel'i ve Japon sefiri Hotta ile Nazır Dino Alfieri'yi ve imza meramisine işti Misal olarak Ankaradaki kira paha rak edecek olan Alman ve Japon diplolılığmı zikredebiliriz. Ankarada ihtiyaca matlannı getirmişlerdir. Bu zevat kabinekâfi bina olmaması zarurî olarak bir kira pahahlığı yaratmış ve itiraf olunmalıdır ki «jrndiye kadar resmî cepheden bu me M. Mussolini'nin memnuniyeti ehemmiyetle Kralların seyahatleri derpiş olunamamıştır. Bütçe burada sükna ve kira pahahlığından müteessir olan maaşlı sınıfa maaş haricinde yıllık miktan bir milyon liraya yakın tazminat veriyor. Fakat kira pahalılığının nisbetine göre her alâkadarın hissesine düşen bu yardım miktarı hakikî ihtiyacm ancak nisbî bir miktarını hallediyor. Ankarada tazminata rağmen kira gene pahalıdır. Eğer tazminat, maaşlı insanların bu yoldaki ihtiyaclarını tamamen karşılamıyorsa, vaziyetten maaşsız ve tazminatsız halkın teessürü daha fazla olacağı kendiliğinden anlaşılır bir hakikattir. Ankarada hayat pahalılığile mücadele etmek lâzım başlıca daire olan belediye ve hususî idare kendi hesabına yaptırarak kiraya verdiği bir takım binalardan şehirde mutad olan fazla kiralan istemekte ve almakta ve bununla kendi bütçesine azçok genişlik teminine çalışmaktadır. Bundan dolayı belediyeyi ve hususî idareyi tenkid etmek hatırımızdan bile geçmiyor. Devletçe hayat pahalılığile mücadele umumî bir kaide haline getirilmiş olmadıkça Ankaranın belediyesile hususî idaresi kendisini umumî cereyandan haric tutamamakta elbette mazurdur. Fakat hâdisede şüphesiz belediye ile hususî idarenin de dikkat edeceği garib bir mahiyet vardır. Misal diye aldığımız Ankaranm pahalı kiraları üzerinde devam edelim: Ortahalli bir vilâyet merkezi olan Ankaranm eski haline nisbetle şimdiden dört beş misli kalabalık bir devlet merkezi olmasından ileri gelen bu vaziyet ne vakit düzelebilir? Eğer kendi haline bırakılacak olursa bu vaziyetin yavaş yavaş düzelerek nihayet normal bir şekle inkılâb ettiğini görmekliğimiz için çok uzun bir zaman beklemeklığimiz lâzım geleceğini pek kolay anlanz. Hususî teşebbüslerle her yıl yapılan ve kâr kasdini takib eden mahdud binalarla bu iş yirmi otuz yılda bile düzelmez desek hata olmaz. Bunun başlıca neticesi ikidir: 1 : Bu hal böyle devam ettikçe 'devlet her yıl bir milyon liralık tazminatını vermekte devam edecektir. 2: Halk bu kira pahalılığının hayatı zorlaştıran neticelerine katlanmakta devam edecektir. O halde Ankaradaki kira pahalılığmı ortadan kaldırmak için yeni Ankaranm yeni ve kalabalık halkmın ev ve dükkân• bütün bina ihtiyaclarını umumî tedbir Roma 6 (Hususî) M. Mussolinî, komünizm aleyhindeki paktın imzalan masından sonra von Ribbentrop'la Japon elçisi M. Hotta'yı kabul ederek, paktın imzalanmasından dolayı memnuniyetini Tehirin sebebi Paris 6 (A. izhar etmiş ve murahhaslarla samimî bir A.) Dük de mülâkatta bulunmuştur. lArkası Sa. 8 sütun 5 te] Windsor'un Amerika seyahatinin tehi n hakkında Dükün tibi bilhassa de MnAaer Dükü miştir ki: [Arkası Sa. 8 sütun 8 te] Uç muessesemız Belediyeler Bankasîle Polis ye Jandarma Enstitüleri dün büyük merasimle açıldı Ankara 6 (Telefonla) Belediyeer Bankasile Polis ve Jandarma Ens titülerinin açılma merasimi, bugün birbiri ardınca yapıldı. Belediyeler Bankası saat 15 te açıldı. Nutuktan sonra kapıdaki kordelâ Meclis Reisi Abdülhalik Renda tarafın • dan kesildi. Yunan Kralı Majeste Jorj, Pariste mühim mülâkatlara devam ediyor, Rumen Kralı Budapeşteyi ziyaret etti Atina 6 (Hususî) Atina Ajansı nin Paristen aldığı telgraflarda Yunan Kralı Jorj'un Fransa Cumhurreisile ye niden mühim bir mülâkatta bulunduğu bildirilmektedir. Kralın Yunan elçiliğinde verdiği ziyafette Fransa Cumhurreisile Başvekil, M. Blum ve Yunan Prenslerinden Jorjla Andre bulunmuşlardır. Yunan Kralı Fransız Başvekilile de yeniden konuşmalar yapmıştır. Fransız Hariciye Nazın Delbos, dün öğleden sonra Yunan Kralmı ziyaret ederek uzun müddet görüşmüştür. Kralın akşam Londraya gitmesi muhtemeldir. Hükumet programı Dünkü Vekiller içtimamda kat'î şeklini aldı Belçika Krahnın Londra ziyareti Bulgar Kral ve Kraliçesi Londrada Londra 6 (A.A.) Belçika Krahnın 16 teşrinisanide İngiltereye giderek İngiliz Kral ve Kraliçesine ziyaretlerini iade etmesi hakkmdaki program neşredılmiştir. Belçika Kralı, 16 teşrinisanide öğle üstü İngiltereye varacaktır. O akşam, lngiltere Kralı Belçika Kralı şerefine Buckingham saraymda bir ziyafet vere cektir. Ertesi gün Belçika Kralı Belçika büyük elçiliği binasında Ingiltere Kral ve Kraliçesine bir ziyafet verecektir. 18 teşrinisanide Belçika Kralı Golchester'e giderek fahrî miralayı bulunduğu hassa alayını teftiş edecektir. O akşam, Hariciye Nazın Eden, Hariciye Nezaretinde Ingiltere ve Belçika Krallan şerefine bir akşam ziyafeti verecektir. Ankara 6 (Telefonla) Tamamen tesbit edılmiş olan hükumet programı, dün de yazdığımız gibi, pazartesi günü mecliste Başvekil Celâl Bayar tarafından izah edılecektir. Programa aid notların 70 sahife tuttuğu söyleniyor. Dünkü küşad resimlerini yapan Meclis Reisi Abdülhalik Dünkü Vekiller heyeti toplantısmda Bankanın direk • Renda ve Adliye Vekili Şükrü Saraçoğlu kat'î şeklini almış olan hükumet progra törü Süleyman, nutkunda binanın 323 bin göre tahsil edecekleri gelirlerinîn yüzde mile yeni ve feyizli bir çalışma ve kalkınliraya yaptırıldiğını söyliyerek müesse beş iştirak paylarından toplanması icab ma devresi açılmış olacaktır. senin göreceği işler etrafında izahat ver eden on beş milyon liraya mahsuben Hava kurumunda miş ve ezcümle demiştir ki: . 1936 malî yılı sonuna kadar 5,411,580 Başvekil Celâl Bayar bugün parti gu« 2301 sayılı kanuna göre, kurul lira tahsil edilmiştir. Bu müddet içinde su, rupu toplantısından sonra Türk Hava muş olan bankamız 933 yılı ikinciteşrin elektrik ve saire muhtelif âmme hizmet Kurumuna gelerek bir müddet meşgul başında sermayesi bir buçuk milyon bra leri için 144 belediyeye 4,688,622 lira oldu. yı bulduğundan filen işe başlıyarak bü İKraz ve kefalef edilmesi kararlaştmlarak tün belediyelerin yirmi yılda bütçelerine fArkası Sa. 8 sütun 3 te\ Rumen Kralı Budapeşiede Budapeşte 6 (A.A.) Romanya Kralı Karol ile veliahd Prens Michel, dün gece buraya gelmişler ve istasyonda kısa bir müddet kalarak birçok yüksek resmî şahsiyetler tarafından selâmlandıktan sonra seyahatlerine devam etmişlerdir. Romanya Kralı, uzun senelerdenberi ilk defa olarak Budapeşteden geçişinde Macarıstan namına resmen selamlanmıs bulunmaktadır. Matbuat U.Müdürü Vedad Nedim Tör, dün vazifesinden ayrıldı Vllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilltllllllllllillllllllllliill Toponimi Profesör Bayan Afetin bu enteresan yazısı 3 üncü sahifemizde Ankara 6 (Tele „ fonla) Matbuat Umum müdürü Vedad Njedim Tör, bu sabahtan itiba ren vazifesinden ayrılmıştır. V e d a d Bulgar Kralı M. Eden'in evinde Nedim Tör, Matbuat Umum müdürLondra 6 (A.A.) Bulgar Kral ve lüğü Dahiliye Ve Kraliçesi öğle yemeğini Eden'le beraber kâletine bağlandıEden'in evinde yemişlerdir. ğındanberi bu vazi * >f l l l l l l l l l l l l l f f ı t l l l l l l t l l i l l l l l l l t f Itllf l l t l l l l > l l l l l * l l l l l l t l l l l > l l t l i l l t l l t l l l l l l l l l l t l l l l l t l i v i l t l l l l l t t l l l l l l l t l l t l l l l l l l l l l l l l l l l t l l l l l l l l l l l l l l l l l l l t l ttllllfflf llltlll lilltlll feyi ifa etmekte idi. Vedad Nedim Tor lerle en kısa zamanda halledecek çarele vardır ki onlan Celâl Bayar hükumetinin re başvurmak bir zarurettir demek olur. verimli mesaisi arasında görüp gideceğiDevlet her yıl tediye ettiği bir milyon li mize şüphe yoktur. Meselâ vergiler üzerinde yapılacak BUGÜN ralık tazminatm on yıllığını kapitalize ederek bu işe tahsis etse şüphesiz mesele bazı tadil şekilleri vardır ki onlarla bütbüyük bir kısmmda hallolunmuş olur. çenin varidat kısmma halel vermiş olmadan hayatı ucuzlatmak keyfiyeti üzerinBunun neticeleri şunlardır: 1 : Kira fiatlan düşerek hayat o nis de müessir çareler elde edilmiş olur. Ağır Yazan: A. HAMDt BAŞAR olmıyan vergilerin daha az verimli oldubette ucuzlar. 2 : Herkes şimdikine nisbetle yarıya ğu sabit bir dava değildir. Bilâkis maliye Uçüncü sahifemizde nya ucuz bedellerle şimdikilerden iki üç edebiyatında daha hafif vergilerin daha kat daha mazbut ve daha konforlu yer fazla verimli neticelerde karar kıldığına aid nazariyeler çok kuvvetli ve çok calerde bannmağa ikdar olunmuş olur. 3: Bütçe, her yıl verdiği bir milyon zibdir. Hulâsa Atatürkümüzün direktiflerile liralık tazminat masrafından kurtulmuş yeni hükumetin göreceği işlerden işte bir olur. Yazan: KANDEM1R Hayat pahalılığile mücadele şekille tek madde ki bütün milleti alâkalandırarinde Ankaranm bina ve kira işini sadece cağı şüphesiz büyük, muazzam ve veriml Beşinci sahifemizde bir misal olarak ileri sürmüş bulunduk. bir çalışma mevzuudur! Daha bu yolda yapılacak pek çqk §ey NAD1 Bitaraf müşahidler Ispanyaya gidiyorlar llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Fransa, Salamanco hükumetini protesto etti. Ispanya hükumetinin Barselona nakli başladı 7 Atatürkün ideolojisi ! Ve I ; : Nihayet Hatayda Harb cephesinde bir kumandan harekâtı tetkik ediyor Londra 6 (A.A.) Bir akşam ga zetesi Frankist Ispanyaya gönderiiecek olan komisyon reisinin bir Çekoslovak ve cumhuriyetçi Ispanyaya gidecek olan komisyon reisinie de bir golopyalı ojduğunu bildirmiştir. Resmî tngiliz mahfilleri bu haberi tekzib etmekte ve bu hu susta henüz bir karar verilmediğini bil « dirmektedirler. [Arkası Şa. 8 sütun 1 te}