2 Kasım 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

LDU D İma tilimti! SD AAf Sulkast için son talimatı da aldıktan sonra Cenevreden Yemekten sonra Hanriyetin meza rror ziyaret etmek istedim. - Arkada şım Âram vaâktin geç olduğunu ileri sürerek buna mâni olmak istedi, fa kat kendisi gelmezse bile yalnız başı ma gideceğimi söyleyince bana Tefa. kat etmek meecburiyetinde kaldı. Der hal büyük bir buket yaptırdım ve me zarlığa gittik. Arkadaş Aramın tahmini gibi kapı cı bir türlü kapıyı açmak istemiyor du. Yolcu olduğumuzu bu gece Cenev reden ayrılmak mecburiyetinde bu lunduğumuzdan dolayı ziyaretimizi sabaha tehir edemiyeceğimizi : söyle dik ve ayrıca herife bol bahşış vaade g;:ek mezarlığın kapısmi açtırabil Doöğru Hanriyetin mezarına gittik. | Beraberimizde götürdüğümüz çelen ği mezarma koyduktan sonra, arka daşım Aram beni mezar başinda yal niz biraktı. Biraz goönra da buradan &yrıldık. Berlindeki hazırlıklar Vakit hayli gecikmiş olduğundan, Aramla beraber istasyona gittil. Ar - kadaşımı pasapö-tunil kaydettirdikten ve l:filetlninl aldıktan sönra Apclyanın bî:nı Berlin 1stasyonunda bekliyeceği- ni, benim içiş Berlinde her şeyin ha- zırlandığını haber verdi. GCönevredz bu- lunidüğüm müdüet zarfimda bana karşı gösterdiği kardeşçe muameleden dolayı arkadaş Arama t$ekkür ettim, Arkadaşım: — Beni mektupsuz birakma.. Berline gider gitmez Vaziyeti tetkik eder, şim- diye kadar alınan teübirleri gözden ge- çirir ve 'de-hal bana malümat veftirsin.: Bcnivr_n_fü_':rimlyglmada_n sakın kat'i bir harekete geçme., Bu işte bilhassa ace- le hareket etmekten sakınmalısın., — Üzün müddet tehir- etmek te döğrü değildir . — Orası öyle, fakat en tbüyük endişemiz hayattını kurtarmaktır. — Bu- nuün için de azami ihtiyatla haraket et- mek mecburiyetindeyiz. Pilânimizi o kadar mükermmel bir surette tatızim et- meliyiz ki, düşünülmemiş bir tek nok- ta bile kalmasm.. Apelyan bu sahada sana azamı yardımda bulünacaktır. İşin siyasi tarafımı o idare edecektir., Bü iti. bârlâ proğramınızın tanziminde kendi- disiyle teşriki mesai etmelitiniz. Ben kendisine lâzım gelen talimatı verdim ve bazı doktorları tavtiye ettim. İca- bında onlarla da müzakere ederenliz. — Döktoflarla ne işimiz var?, — Önü Apelyan sana ahlatır.. $imdi senin yapacağın ilk İş nedir biliyor mu- suün?. — Nedir?, — Berline gider cükemn?, — Ne münasebet?, — Alman kanunlarmma göre, Alman- yaya giren bir yabaner 48 saat zarfında polise beyanname vermeğe mecbüurdür. Beyannamenin şahsan verilmesi İâzım geldiğine göre, bu mecburiyetten İtire tulmak için Betline gidince hiç olmaz- sa 48 stat habtalanacaksın.. Ondan sonra kötkma.. Trenin hatreket zamafır gelmişti. Ar- kadaşımla öpüğerel: vagona girdim. Ön gün evvel beni Fransız hududuna götü- reti ekspres, bu sefer de Alman hudu - duna döoğru köşüyordu. Pariste ölduğu gibi Berlin İstâsyonun da'da Apelyan beni bekliyordu. Bir tek valizden mürekkep olan bagajımı ala- rak otomobile bindik. Apelyan şoföre: — Aüğsburger sokağı, Si numafralı eve, diye emir verdi ve bana hitaben, orasr bizim evimiszdir. dedi. — Örada mt ötüruyorsun?. — Evet, ayni evde sana da hir oda hazırlattım. Bu suretle daima berâber bulunacağız. —— Evde başka addam var mı?. — Altmışlık bir ev sahibesinden baş- gitmez hastalana - ka kimse yok.. O da bunağın biridir. e l ee BA İ : Ş RE a VaaRe üü li aei . S 5 Berline yollandım Senin anlayacağın evde kimse yok, de- mektir. — Hizmetçisi de mi yok?. — İhtiyar son derece hasis olduğun- dan hizmetçi de tütmuyor, — Demek para canlı bir kadın.. — Evet.. Ben ide bu vaziyetten isti - fade etmek istiyorum. Arasıra — fazla para vermek süretiyle bu evde istedi - ğimizi yapabiliriz, Geçenlerde bir anah- tar istedim, vermedi. Ertesi günü ge- celeri geç geleceğimi ileri sürerek ken- disini rahatsız etmemek üzere masrafiı tarafımdan ödenmek şartiyle bir anah- tara ihtiyacım olduğunu söyledim ve masraf olarak 5 mark verdim. Kadınca- ğiz akşam üzeri bana bir anahtar teslim etti.. Otomobil Si numaralı büyük bir e- vin önünde durmuştu. ÂApelyan şofö - rün parasını verdikten sonra kapının zilini çaldı. Kapıyı ihtiyar bir kadın üçir . ) Apelyan, beni ev sahibine: — Arkadaşım Tehliryan.. Ev sahibini de bena: — Madam Stellbaüm, diye takidim , etti. İhtiyar kadın, odamı göstererek bizi yalnız biraktı. Bekâr karyolası, lâvabo. su, ortada düran an'anevi yuvarlak mas- sası ve kumaşlarının retigi sölmuüş kâ., nape ve koltuklariyle bu geniş oda ke- limenin tam mânasiyle bir pansiyon ©. dası idi , Arkadaşım Apelyan etrafı gözden ge çirdiğimi görerek sordu: : — Nasıl odanı beğendin mi. — Fena değil.. <— Berlin şehrini >altllat ötsen, Dün- | damıdaha iyisini bulamazsın, - Bir defa 'böyde altmışlık-bir ihtiyardan - - başka kimsesi bulunmryan ev ne arar, Sani . | yen, sen de görüyorsun ki burada beti den ve senden bağşka kiratı yök, Üste . lik ânahtarımız da var, istediğimiz za- man gelir. İstediğimiz zaman çıkarız. Bütün bu iyilikleri bir arada toplayan ikinci bir ev daha bulamazsın. — Ev meselesi beni o kadar alâkadar etmez. .Esasen bu evde fazla kalabile- ceğimi de zannetmiyorum. Akşemları Yatacak yerimiz olsun da, Üst tarafı- nın ehemmiyeti yoktur. —- Bu gete yorgun müsunüz? — Niçin söruyorsunuz?. — Şayet yorgün değilseniz. arka . daşlara haber verecektim.. — Vazife esna&ımda yorgunluk filân mevzun bahsolamaz. Derhal işimize başltyalım.. —öÖyel ise arkadaşlara telefon ede- yim, buraya gelsinler.. İlk akşam oldu ğu için ev sahibi hem$şerilerimizin sana “hoş geldin,, demeğe gelmelerini tabil bulacaktır . — Vakit kaybetmiyelim, arkadaşlara telefon ediniz.. : Apelyan odama bitişik olan odasına girerek arkadaşları evine davet etti.. Yarım sat sonra, Levon Btfyan içeriye girdi ve beni görünce boynuma serila- rak, ne zaman geldiğimi, niçin daha evvel kendisine haber vermediğimi Bör- du. Birdenbire hareket etmek mecbüri - yetinde kaldığımdan dolayı arkadaş « ları evvelden haberdar edemediğimi söyledim. Bitaz sonta, Kevork Ka lustyan adında bir arkadaş dâaha geldi, 'Taşnak fırkasınım Berlin merkezi u. mümisi arasırıdan öolan Kalustyarn 27 «« 28 yaşlarında çok yakıtıklı bir deli « kanlıydı. Önu Vahan Zakaryan adında uzun boylu bir arkadaş takip etti. Ber, lin merkezi ümum? azasından bulunan Zakaryanın ayni zamanda Berlindeki İran sefarethanesolnde memür oldu . ğgünu söylediler. Apelyanın bü arkeklaşa fazla hürmet göstermesinden Zaker | yanın fırka muhitinde büyük nlfu> sa. hibi olduğuna hükmetmiştim. — "Devıışı var) — ahi bf l LA Li 5 Sermaye ve Faşistlik Hp- Baştarafı 2 tmolde — Yani, demek istiyorum ki, biz mücadele etmiş, harbetmiş insanlarız ve her an da harbe, mücadeleye ha. zir ve amadeyiz. Böyle bir vaziyette bulunan insanlarm sulhten bahsetme. leri elbette sulh idealine ciddi, derin ve insani bir mana vermiş olur. — Anlıyamadım Ekselâne... — İzah edeyim: sulh lâzımdır. Bu. nuün için evvelâ Bölşevizmi ortadan kaldırmak; sonra sulh adı verdiğimiz şeyin hatlarını yeni baştan çizmek lâ. zımdır. — Yani bir Avrupa devletinin Af. rikada girişeceği bir harb, veya bazı Avrupa davletlerine fayda temin ede. rek kopacak bir Uzak Şark kasırgası, sulhü ihiâl etmiş sayılmamalı mıdır? — Elbette... Söylemek istediğim bu. dür. Bugünkü sulh telâkkileri gayet geridir. Faraza Almanya gibi büyük bir devlet, müstemlekecilik sahasında | kendine lâyık olan mevkil alabilmeli. dir. Afrika güneşi altında onun gösz. tereceği herhangi bir faaliyetle sul. hün bir ilişiği olamaz. — İtalyan bütçesindeki açık ve de. vamlı zaaf ile mevcut mali buhran hakkında bir sual sörabilir miyim? — Böyle bir açık kalmadı ki... Ka. | padık. — Fakat bunu kapamak için bulu. nan çare rejimin müdafaa ettiği esas. lara uygun mudür? — Anladım. Sermayeden yüzde on toplamamızı işaret etmek istiyorsu . nuz. Faşizmin sermaye müdafii olma. &1 iptidaf devrelerin unutulmuş hatı. ralarındandır. Sermaye İtalyada dev. letİn emri altındadır. — Ekselâns... İspanya — hâdiseleri hakkmda bir mütalen beyan buyur. maz misiniz? — Muharrir! Romanimn şerefli gökü. ne yükselttiğimiz gu muhteşem F'a. şist bayraklara bak! Bunlar yalnız İ. talyada bir ihtilâlin değil, bu asrm, faşizm asrınm da bayraklarıdır. — Fakat bu bayraklar on beş — yıl önce sermayeyi korumak istiyen bir teşebbüsün sembolü değil miydiler? | Sermayeyi imha etmekte en ufak bir tereddüd göstermiyen bugünkü rejim. le Roma yürüyüşü günlerinin ideali arasında bir benzerlik görülmüyor. — Olabilir. Siz bayrakların dalga. lanışına bakmız. Faşizm sermayeyi müdafaa etmek propagandasiyle ikti. dar mevkiine gelmiş olabilir. Fakat bu, önun sermayeyi müdafaa öetmek . ten başka bir endişesi olmadığıma de. lâlet etmez, #—.” & * Musolininin nutkunu — okuduktat sonra, köomünizmin yeni cereyanını inceledikten sonra bitaraf ve şuurlu insan şöyle düşünüyor: “Ş$u kömünizm nerede başlar, bu | faşizm nerede biter? Biribirini tepele. mek gayesiyle dünyayı tahrib eden bu iki düşman cereyanı biribirinden ayı. rân bariz bir vasıf kaldı mı? Ön do. küzüncu asırda smif mücadelesi adı verilen şeyin gitgide bir kutup ve mihver mücadelesi halini aldığımı mi g_öreteğîz? Sörmayedar smıfım mlida. f'İ.gİbİ gözüken faşizm, demokrasiyi İrtica İle itham eden faşizm günden güne Marksist, Leninist, Troçkist bir temayül gösteriyor. Biribirinden garib bir tereddiye | Uğrıyan müfrit ve silâhir rejimlerin karşısmda demokrasi bir daha insan. İlğı cezbedebilmek taliine kavuüşmak. tadır, Fakat bunun için demokrasinin bilgi kadar temiz, güzel sanat kadar &Sİ) olabilmesi ve büyük harbe ta. kaddüm eden istilâer, kötü bezirgân kılığından sıytılması lâzımdir. Şekip GÜNDÜZ h * pek yakında : praşı - *Ü GARDEN'inde | HARRY FLEMMİNGS heyet 20 erkek ve 20 kadın artisti de Trancontinental 1937 revüsün “ MİAMİi , Habeş artisli - 15 kız A, | ve Contirental Ambasadör G Halıhazırda Avrupayı dolaşmakta olan en mükemmel ve eni fevkalâde Amerikan temaşatı -» a SAKARYA sinemasının ” Dün akşam ilk defa gösterilen ve IMP HARRY BAUR — MARİE BELL — RAİMU — P. RİCHARD WİVET PİERRE BLACHAR! ' — FRANÇOİSE ROSAY — LOUİS * tarafından calibi dikkat bir tarzda temsil edilen Blr Balo Hatırasi Fransız filmi emsalsiz muvaffakiyet kazanmıştır. Suvareler için Y” — | nizi evvelden aldıtınız. Seanslar: 2 - 4,15 - 6,30 ve suvare 9 da ; KARNEAN EENREDR N » Türk Ticaret BankaS! Anonim Şirketi Direktörlüğünden ? Bankamız gişeleri yeni bir iş'ara kadar muhterem — müşterilt eli tumartesiden maada her gün saat 9,30 dan 12 ye ve 14 den 16 yâ cumartesi günleri 9,30 dan 11 de kadar açık bulundurulacaktır: Mahküm Çocuklar Adliye vekâleti Edirnede yeni açı- lan mahküm çocukları ıslah evine yatırılacak çocukların ne mikdarda ol- düğünü öğrenmek Üzere bütün vilâyet müddelumumiliklerinden sormuştur. Gelen cevaplar neticesinde 11 ile 15 yaş arasındaki mahküm çocukların bütün Türkiyede ancak 100 kâadar ol- duğu öğrenilmiştir. ”— ' tafetini artırmıktır: iki Büyük Yıldız Bir Arâ& (ü k. , f' Vâki talebi umumi üzerine Yıldızlar i Bozarîî ı gertem İ j yılldızı, dehakâr şantör Meştiür yı Zenci Bı.rîw“as PAUL ROBESÜY “*Ehli “Salib — Kleopatra W rinin kahramanı HENRY $ FLORELLE Bu hafta nihayetine kadar memle- filminde ketimizde kalmaBı temin edilmiş || WİLCOXON i olduğundan cazip repertuvarımı KAR A DEV adi fiatlarla: TEPEBAŞI | VAY GARDEN 'inde Gidip dinleyiniz ve candan alkışlayınız « DİKKAT: Yarm akşamdan itibaren cumar - tesiye kadar her akşam saat 2214 ta ve pazar günü saat 11 de matine olarak FLORELLE bütün şarkılarını ASRİ SİNEMADA ' söyliyecektir. Bu münasebetle Asri sinemanın süvarelerine saat 20,45 te Ehli Salip Mu'arebeleri filmile başlanacak ve Florelle*: numaâralarile bitecektir. Bu feykalâde suvarelerle pazat matinesi için A S'R I sinemasının fiatları? Duhuliye d0 ve husust mevki 50 kuruüştur, Bu senenin en güzel şaheseri Ö” (4 Yarın : ALKAZAB.» GEZEERE Sinemasında bagllyoy İ Bugünkü radyo İSTANBUL: w";;i 18,80 plâklâ dâns müusikisi, 18,45 wa" | | minönü halkevi neştiyat İkölu nami ,u*" ( 19 türkçe şâan: İnci — taratından * İ’u ve keman Yefakatile, 19,30 kohf’"ı’ / nönü halkevi sösyal yardım şubesl ça # doktor Etem Bakar, (Verem M ı'“d lış fikirler), 20 klâsik Türk muW H Halilin iştirakile, Fahire kemoenç” ,jh:: Niyazi kemenge Refik, Şemsettjll çet? yf Cevdet Kozan ut, Reşat kemüfi; nun, Sedat ut, Mesut Cemil ! MTTA ça söylev, 20,45 Vodia Riza ve © M Ş İ SAKARYA Sinemasında Bir Balo hatirası filminin Gala gectesi Dün gece kalabalık ve kibar bi: halk kütlesi, Venedik senelik arsı ulusal film müsabakasımda — (Dünyar nın en iyi filmi) olarak seçilip birin ci mükâfatr kazanan BİR BALO HATIRASI'nı alkışlamak — için S KARYA gsinemasma koşuyordu. Bu filmin müsabakada kazandızı bu muvaffakiyete cidden lâyik oldu- ğunu gördük. Mevzu çok güzel olup en büyük sekiz yıldız tarafmdan tem sil olunmuş ve halkı başmdan sonuna kadar fevkalâde alâkadar etmiştir. Seyirciler arasmda, İstanbulun en yüksek şahsiyetleri bulunuyordu. Bayanlara zarif vfak buketler da: gıtılmış, bu da bu E__üz'_;el gecenin le* rü Tanbür, 20,80 Ömler Riza tarafmdan Türk müsikisi ve hılğ (sant ayarı), 21415 Orkestra, 22 ; Yorsa haberleri ve ertesi günün | 22,80 plâkla sololar, opörâ ve cıııol"İ rı,'28 sön. | , BÜKREŞ : a 'g:'aş 18 plâk, 20,85 zevkli müzik, 24r örkestrası, 22,45 kafe koönser, BUDAPEŞTİ: !l’f | 10,80 radyo örktektrası, 20,46 *7 — | sör, 23,15 plâk, 10 hâfif müzik, 20/10 radyo orttly, — 15 vals plâkları, 28,80 dans or! î""ı fi VARŞOVA: - 81,05 ryadyo örkestrası, İZ, kîw 23 şarkılr konser, .ıl_ vü 1