2 Kasım 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

. * TANEYİ s A L ı Istanbul Ankara Caddesi 2 TELEFON : 24318, 24819, 24310 | TELGRAF : TAN, ISTANBUL KİNCİTEŞRİN UÇUNCU YIL — No.:9038 LBe' 'g KURUŞ BAŞMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN Her Yerde ve Her Zaman | SOĞUĞA KARŞI TABİİ Son sayfadaki ilânı okuyunuz. KANYAK — Sefimiz yeni direktifler verdi Atatürk Son Nutkile Yeni Devir Açmıştır Canlı gayeleri ölü usullere feda egdeyıı zihniyeti gömü- yoruz, hayatın ilhamlarına göre yürüyoruz. Ankara, 1 (Başmuharririmiz- den telefonla) — tatürkün bugünkü nutku- A nu dikkatle okuyunuz. Bir, bir daha okuyunuz. Her o- kuyuşta yeni bir ışık bulacak- sınız, ileri düşünüşün yeni ve güzel bir ifadesini keşfedecek- *" Sabit düşüncelerin, dar görüşlerin, smıf menfaatlerinin çok revacı olan bir dünyanm ortasındayız. Milletler var ki, kendilerine mensup bir veya birkaç adamm yarattıkları putlara, tmheçttlklerl alâmet ve işaretlere tap- makla meşguldul'lel'. Yeni baştan ka- ra kitaplar vücude getiriyorlar. Göz- leri hayatın canlı icaplarını göremi- yor. Kulakları hâdiselerin hakiki se- sini işitmek istidadını kaybediyor. Bunların karşısında barış için çalı- gan demokrasiler var ki, günün mi- gidemiyorlar, A tatürkün sesi, işte böyle bir Ğ âlemin ortasında yükselmiş- tir. Sabit ve menfi fikirlere esir ol- mıiyan, serbest aklın en kestirme yol- da.n_müspet gayelere doğru gidebil- mesindeki yüksek Mmânayı ve hazzı duyabilen her insan, Atatürkün bu- günkü nutkunu büyük bir zevk ve Memnuniyetle karşılıyacaktır. Mü- vazene ve ahenkten fedakârlık et- meden tam hızla ileri hareketini mu- hafaza eden bir inkılâp idealini da- ha güzel ve etraflı bir surette ifade etmeğe imkân tasavvur edilemez. T Urk_mmetl_ Atatürkün kullan- dığı güzel bir tabirle tarihin akışını değiştirecek bir celâdetle ta- hüğllâm î;'î:şmlâ ve mukadderatına ale gelmiştir. Bu neticeye ÂAtatürkün gösterdiği yollarda yürü- mek suretile varmıştır. Bugün de yi- ne Âtatürkün irşadile yeni bir dev- re atılmak üzere bulunuyor. Bu dev- rede gayesi verimli bir surette ça- lışmak, tam hedefe döğru yürümek ve İâyik olduğu medeniyet ve refah seviyesine en kısa yoldan varmak- tır. A tatürkün bugünkü nutku yeni devre ait gidişlerin tam bir programıdır. Bütün maddelerinde ayni müspet esaslar vardır: Vaziyeti bilgi ve teknik ölçüsile tetkik, ile- ri anlayış, ileri düşünce, plân, naza- riyelere ve sabit fikirlere göre değil, hayatın en canlı icaplarma göre di- namik hareket.... Atatürk bu programı çizerken hiç bir noktada yarım tedbire razı olma- mıştır. Dünden kalan yanlış gidişlere göre tedrici uzlaşma şekillerini şid- detle reddetmiştir. Şefin bugün di- rektifleri, milletin ana menfaatleri. ni, asıl kaynakları göz önünde tut- mak ve onlarla icabı dairesinde halk- la iş birliği halinde yürümek yolun- dadır. Dikkate değen mühim bir nokta şudur: Açılış nutuklarında usül olan tarz “filân ve falan iyi şeyi yaptık, filân şeyleri de yapmağı düşünüyo- ruz,, deyip geçmektir. Böylece her geyi pembe görmek ve göstermek ——— ÂAtatürk Tarihi Bir Nutukdaha Söylediler B eşinci devrenin üçüncü yılmı açıyorum. Her şeyden önce, sevgili Kamu- tay arkadaşlarımla, yeni çalışma yılı başlangıcında, karşı karşıya bu lunmaktan duyduğum derin sevinç ve saadeti ifade etmeliyim. Sizi, yüksek saygı ile selâmlar ve bu çalışma yılımızın da, millet ve mem leket için feyizli başarılarla bezen- Sayın Millet Vekilleri, Memnuniyetle görmekteyiz ki, Cümhuriyet rejimi, yurdumuzda huzur ve sükünun en iyi yerleşme- sini temin etmiş bulunuyor. Vatan- daşlar ve bu yurtta oturanlar, Cüm huriyet kanunlarının eşit şartları altında kendileri için hazırlanan hürriyet, refah ve saadet imkân - larımdan âzamiğ istifade etmekte- dirler. Milletimizin lâyık olduğu yüksek medeniyet ve refah seviyesine var- masmı alıkoyabilecek hiçbir engel Tuncelinde habirinden) — Ankara, 1 (Tan muhablı Büyük Millet Meclisi bugün saat 16 da Cümhurreisimiz Atatürkün tarihi nutuklarile beşinci devresinin üçüncü ıç Şîlîiıîiııla bugün sabahtan itibaren bir .fevkalâdelik görülüyordu. Halk, radyo ile ne! liyebilmek için bil Meclisin önünde kalabalık bir naık kütlesi toplanmıştı. : Tam saat 14 te Refet Canıtez riya Gevher Btili, Ali Muzaffer Göke_r ve Naşit Hakkı Uluğ kâtiplik mevkile - rinde yer almışlardı. Bütün Millet Vekilleri salonda yer lerini almış bulunuyorlardı. Dmle?îî ci locaları ve bunlar kâfi g_elme.dı.gı için ayrıca salonun yarısı dinleyici « ler tarafından tamamile doldurulmuş tu, Kordiplomatik mensupları da xen dilerine mahsus Jocalarında hazır bu lunuyorlardı. e Atatürkün localarımı şehrimizin kıymetli misafirleri Yugoslav ve Yu- nan Genel Kurmay Başkanları Gene- ral Nediç, General Papagos Ve Ma- reşal Fevzi Çakmak işgal etmişlerdi. Bayan Afet bitişik locada yer al - mıştı. Dost ve komşu İranın m'%hte- rem Hariciye Nazırı Bay Samıi l:ie Doktor Arasla birlikte vekillerimizin arasmdaydı. Yerli ve yabancı mat- buat mümessillerine salonun ortasın da ayrıca yer tahsis edilmişti. Meclisin bugünkü hali, onun haya- tmda mahdut günlere nasip olmuş bir canlılık arzediyordu. (Arkası 10 uncuda) (Arkası 8 incide) şredilecek olan nutku din '_ meydanlarda birik - © set mevkiine geçti. Ali Zerre, Ziya ; Büyük Millet Meclisi bu devre vazifes'ne dündenîtibarenbaşlad Tekrar Meclis Reisliğine seçilen B. Mustafa Abdülhalik Renda Konjonktür Servisi Başvekâlette Ankara, 1 İkinciteşrin (Başmu - harririmizden) — Celâl Bayar şim- diye kadar İktısat Vekâletine bağlı 0- lan konjonktür servisini Başvekâlete geçirmiştir. Bu tedbir yeni Başveki- lin hükümet işlerindeki düşünüş ve (Arkası 10 uncuda) Şef Atatürkün Dünkü Nutkundan Yeni Direktifler © Hususi İdareler ve belediyeler büyük kalkınma savaşın- da başarı hasılasını artıracak vazifeler almalı, hayat ucuzlu- ğunu temin edecek tedbirlerde salâhiyetlerini tam kullanmalı. © Adliyede: Emniyet ve halk işlerile alâkalı usullerde ve kanunlarda kolaylık, çabukluk, açıklık ve kesinlik esas ol- malıdır, i © Memlekette topraksız çiftçi kalmamalıdır. Bir çiftçi ailesini geçindirebilen toprak, bölünmez bir mahiyet almalı. Büyük çftçi ve çiflik sahiplerinin işletebilecekleri arazi ge- nişliği, arazinin bulunduğu memleket bölgelerinin nüfus ke- safetine ve toprak verim derecesine göre sınırlanmak lâzımdır. © Kesin zaruret olmadıkça, piyasalara karışılmaz; bunun- la beraber, hiçbir piyasa da başıboş bırakılamaz. © En başta vatan müdafaası olmak üzere, mahsullerimizi kıymetlendirmek ve en kısa yoldan, en ileri ve refahlı Türkiye idealine ulaşabilmek için (endüstrileşmek) bir zarurettir. © Memlekette, hususile bazı bölgelerde, göze çarpacak ehemmiyet alan hayat pahalılığı mevzuu ile uğraşmak... Bu- nun için ilmi bir tetkik yaptırmalı ve tesbit edilecek sebeple- rile radikal ve plânlı şekilde mücadele edilmelidir. © Samimi bir bütçeye ve hakiki bir tediye muvazenesine dayanan paramızın fiili istikrar vaziyetini, kesin surette mu- hafaza edeceğiz. © Hayvan vergisi ve buhran ve muvazene vergileri üze- rinde tetkikler yapılarak bütçe muvazenesi esasını bozmıya- cak surette tedricen tahfif çareleri düşünülmelidir. © Kültür sahasında: Doğu bölgesi için Van gölü sahilleri- nin en güzel bir yerinde her şubeden ilkokullarile ve nihayet Üniveristesile modern bir kültür şehri yaratmak yolunda şim- diden fiiliyata geçilmelidir. üncelindeki icraatımız neti- celeri, bu hakikatin yakın ifadesidir. Tleri hükümetçiliğin şiarı, halkı kudretine olduğu kadar şefkatine de samimiyetle lnandırabiımegidj,_ Büyük, küçük bütün Cümhuriyet memurlarında bu zihniyetin, en ge- niş ölçüde inkişafma önem vermek, çok yerinde olür. Hususiğ idarelerin geçen yılki faaliyetleri, verimli olmuştur. An- cak, hususiğ idareler ve belediye- ler, büyük kalkınma savaşımızda başarı hasılasmı arttıracak vazi - feler almalı ve hususile hayat u- cuzluğunu temin edecek, yerine gö- re tedbirler bulmalı ve salâhiyetle- Şehircilik işlerinde de, teknik ve plânlı esaslar dahilinde çalışmak lâzımdır. Bunun için belediyeleri. mizi türeli bir surette aydınlatmak, kılavuzlamak işile uğraşacak, mer- kezde, bir teknig büroğ kurulması- nı tavsiye ederim, Sağlık İşleri endine, inkılâbm ve inkılâp- K çılığın çeşitli ve hayatiğ vam zifeler verdiği Türk vatandaşmın sağlığı ve sağlamlığı, her zaman, (Arkası 6 mcıda) Suriyede 4000 Kişi Öldü Şam, 1(TAN) — Röyter Ajansı bildiriyor: Şamın şimalişarkisindeki sahada vuku bulan seylâbın nüfus za yiatı (4000) e varmıştır. Birçok köy ler ortadan yok olmuüş, bazı yerlerde zayiat âzami dereceye varmıştır. Bir köyde 500 kişinin kaybolduğu haber verilmektedir. Tuğyan Üe mücadele için tedbirler alınmış ve askeri kuv - vetleri seferber edilmiştir.