15 Eylül 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

K ( YARERÜÜAEEETEWEI CUTTENU vNNKNNÜNEERUĞELARYURURLACARE ııı'ı PS GECENERASENE UA Dunun ve bugunun haber ve hadıselerı ıııııı'ııı—l-ı-lıı.ııııııoımııo ... OPL0YAŞYEYEAYERSERLUTAN USU ııııııııııı YÜPESERSAEYE ı Dü ea e A eee LA LALLI İA LA TI LAİ L L G L LA L I LLLİ FD alel lakatalelekkekekel TTT L D bekalek el & Aptık Italya büyük Akdeniz devleti değildir ,, (Baş tarafı 1 incide) ye tâayin edilen gemilerin körsanlığı tepeliye, gek bir kiymette olmalarıma dikkat etmiş. lerdir. Şu ânda Akdeniz sularını — tarayan müuhriplerin hepsi en son sistem, dayanıklı, manevre kabiliyeti mükemmel ve büyük sür. atli gemillerdir. Alman tedbirler göstetiyor Ki ğim akdenizde devamına Ve medeniyet için bir teklike halini almasına aslâ imkân ve il. timâl kalmamıştır. Akdenizde kontrol vazi. fesi almış olari harp gemileri Himanlarımızda azami yârdımı ve Kkolaylığı göröcekler, Kkü. milir, erzak ve levazım almak istedikleri za. man limanlarımızdaki bütün vasıtalar bu İşa löri diğer işlere tercih ederek kullanılacaktır. Hükümetimiz taralfından bütün Akdeniz Türk iManlarma, Akdeniz Türk kıyılarının herhâangi bir noktasında otoriteyi temsil ©- dönlerte bu hususta lâzrmgelen emirler ve la. limaât verilmiştir. Karadenizde ve karasularımızdaki geyrüse för emniyeti ise mâalüm olduğu üzere Türk hârp denizcl'iği tarafından temin edilecek. tir. Donânmamızın bu mühim vazifeyi mü. ketimeleni böşâracağına emin olmak lâzım. dir. ğ Atâtürk dün ftamimi edilen bir milli iradey 16 Büyük Mitlet medclisini toplantıya davet etmiştir. Bu toplantırım Zzamanını Ve Bebebi ni Anadolu âjânöı şöyle bildiriyot: Anıkara, 14 (AŞA,) — Nyotdü devletlerle yaptiığımız Mmüküvöleyi tetkik ve tasdik et. mek üzere Büyük Millet Meclisini 18 eyiği 10987 cümartesi günü snat 14 de içtiman da. vet ediyorum. körsarilı. Türkiye Relsiourmhürü ATATÜRK Büyük Millet Meclisi tarafından Nyöf mu. kâvelesinin ititazsız kâbul Ve tasdik edilece ği Muhakkaktir. Zira memlekette körsanit. ğgâ ve meğru ölmayân her temüâyille — kar$ı duyulan infiâl ö derece meydandadır ki Türk milletinin tam aynası olan Metclisin hükümet tarafından deruhte edilen medeni — vazileyi benimsememesine İmkân yoktur. — Binaena, Jeyh Nyon mukâvelesinin bütün formaliteleri ile Üç gün sonra Türkiyeda tamamlanmış ü. Jacağını ve hükümetin bu mukavele mMmuul. bince uhdesine düşen işleri, her zamanki gi. bi millet'n tam itirmadınâa Mmâzhar olarak tat. hika başlıyacağını sbylîmck doğru ölur. âıl lgmet İnönü Başvekllimiz dün âkşaâam Karabük seyn. hatine çıkmâmışlır. Atkaradan gelen haber. lârdön anlaşıldığma göre İnönü, Kamutayın 18 eylül İçtimama iştirak etmek üzere An. karada Kkalacak ve Bonra tarih kürultayında bulunmak iğin İstanbıla göleciktir. Bağve. kilin târih kurultayı mesalsini — bitirdikten gönra Karabüke gideceği sanılmaâktadir. Vekiller Heyeti Başvekilin başkanlığı Altmüa Vekiller ha. yeti dün sâaat 18 da töp'lanmiş Ve müzakareler Beç vakte kâdar devam etmiştir. İngilterede : Eden taıaîındân söylenen iiültük Tağgiiz efkârı umumiyesi galeyan haâlinde. dir. Nyön könferansını büyük bir — dikkatle tâkip etmiş olan İriğlitere efkârı ümümiyesi almâan kararlarda tamamille hükümetle bir. likte bulunmakta ve Almânya ile İtalyanın körsanlık gibi büyük bir felâket kârşisinda dahi medeni dünyaya iâkayt — kalmalarma hâyret ve hiddet etmektedir. Bu temâyüle terctiiman olan İügiliz harici y& naziri den dün akşam Cenevre radyöst. le Akdeniz anlaşması hakkında bir Hitaböde bülunmuş ve şöyle demiştir: ü —a Meçhül denizaltı gemilleri Akdenizde faallyoto göçerek murhtelif tilearet gemilerini batırmağa başladılar. Bu korsanlık faaliyeti 'Türk sülarından itibaren Akdenizin her Entti takasma yayıldı. . İspanyada harbeden tamna.rdnn hiçbiri bü gemi batırma hâdiğelerinin mMmestliyet'ni döruhte etmek lstamedi. Bunuti Üzerine, Akdenizdeki — göyrüsefer serbestisini temin etmek gayesils körsanlığa karşiı mücadele açmağa karar verdik. Nyon koönferansının aktinden imaksat, kör sanlığa karşı açılması lâzımgelen mücadele, dö bütün alâkadar devletlerin te$riki Tmeaal. #İnl temin etmek ve mücadeloyi Kolektir bir surette bâşarmak öolmuştur. Frünsanın teklifi üzerine Akdeniz konfe. ransı aktedildi. Almanya ile — İtalyatın bu könferansa iştiraklerini kolağlaştırmak müak sadile toplantı mahalli olarak Nyonu tayin ettik, Fakat maattesssüf bu iİki devlet kon. feransa iştirak etmedi. Bundan dölayı milite- ©BSİTİZ. .. Gangsterler gibi dört etrafa terör yayımnış olan meçhül denizaltılarının faafiryetine ar. tıik &et çökllmüştir. İapanya herdi dölayısile bitaraf gemilerin bütirilmasma tahammıll ©. dameyiz, Beynelmilal kamunlara riayet etmi. yen ve açık denizde ticaret genillerini iz'aç öden denizaltıları batırmak üzere kat'i ted. birlör alınmıştır. Karâköl yazifesini — yapan törpidolar konferansta verilen kararları tat. bik edeceklerdir..,, Akdenizdeki İngiliz harp gemileri İngiliz amiralliği şu âtıdâ Akdenizde bu p a ü w? ı Şk B L lunan İngiliz hârp gemilerini şöyle — bildir. mektedir: 2 Saffıharp zırhlisi 2 Harp kruvazörü i Uçak gemisi 8 Büyük kruvazör 4 Hafif kruvazör iT denizâlti gemisi 40 âaçık deniz mühriki 6 Törpido vö bir çök yardımeı gemiler Bunlardan başkâ sön sistem dökuz müuh. ripten mürekkep dördüncü açık deniz filotil. lâsının bu sabah İngiütereden Cebelüttarıka hareket ettiği bildirilmektedir. italyada: Musolini Berline git- mekten — vazgeçmedi Hâdistelerin aldiğı şekle rağrmmnen Müusoöli. finin bu ayın 26 inci cumartesi günü Romus dan Barline hareket edeceği ve günlerdenbe. ti İtalyan ve Alman gazetelerinin — parlak bir mahiyet vermeğe — çalıştıkları Hitler . Muszolini mülâkatının Münihte Bavyera Sâa: rayında cereyan edeceği — anlâşilmâktadır. Hitlerle Musolini Mürlhte iki gün Kadâr kâl. dıktan sonra Berline — gidecekler ve orada Müusölitinin Berlini ziyareti Şerefine yapıla. cak şenliklere Ve Merasime iştirak edeceka İerdir. Bir İlalyan gâ- zetesi diyor ki: İtalyan'âar Nyon müultavelesine — köpür. Mmektedirler. Rejima Faşlöte gazetesi şu Sa. tırları neşretmektedir: uBu tehditler karşıbinda faşiğm bir. ealımm bile gerilamiyeceöktir. Şefler davet ederlerse İtalyarn faşl&tleri Mallarını ve canlarınır vera meğe ve hiç bir Mmükâfat mukaâbilinde ölmü yarak bugün Kastllin çorak — yaylalarındâ ve idap ederse yârın Çinin aitmâlı ve hum. mali bataklıklarındâ hârbetmeğe — hazirdir. lar ; Balkanlarda: Ruümen gazeteleri ne yazıyor ? Bükröşta Fransıiz diliyle çıkan “Le Mo. meht,, adlı Rumen gazetösi şunları yazmak. tave —Alkdöniz anlaşması — münasebetila TTürkiyenim ehemmiyetini şöyle tebarliz ettir mektedir: Yugoöslavya vöya Türkiye — bilâkis, harp vukuunda, istiklâllerini muhafaza edebilmeli İçin kâfi dörecede kuvvetlidirler. Yugoslâvya, İtalya ile bir dostluk muahedesi imzalamış. tir. Ve bu muahede, Gentlemen ÂAğrementin himayesi altında imzâlandığı için, Yuüğüslüâv. yanın, döstluğuna çök Kıymet verdiği İngil. Ltereye de kat'iyyen müteveccih değildir. Türkiyenin İngiltere 116 ölan münasebatı. na gelince, bu münasehat, son senelerde çok döstana bir mahiyet almıştır. İtalyan . Türk münasebâtı is6 Moftrö mukaâvelesitide, İtâl. yahin imzası bulunmamakla beraber, Habeğ | harbinden sonra çot düzelmiştir. Malüm olduğu Üzere, İtalya Sövyet filosu. nun Akdenize geçmesine müsaade verilmesi. ni teüviz etmiyor, bu müBaâdenin, Akdeniz. de bir Ru#t müdahalesine sebebiyet verehile. ceğini söylüyötdu. Hâlbüki, Türkiye — dahi, Rüsyanm Akdenizdeki salâhı)etlnl tecavüz etmesine taraftar buluhmüâdığitidafn, Ankarta İle Roma atastında bir anlaşma husulü ihti. mali vardır, İtalya ile İngiltere ârasında bir anlaşmazlık zuhur ettiği takdirde, — gerek Türkiye, gerek Balkan devletleri bitaraf ka, lacaklardır. Görülüyoör ki, Balkân devletleri ve bilkâsaa Trskyada ve Anâadoluda iki istinat — nöktası bulunan, beynelmilel münasebetleri çok bü. Yük ehemmiyet arzoden, Avrupada Bâlkan Antantı, Asyada Saadabad muahedesile bağ ro'an Türkiye, büyük bir röl öoynıyatak mev kideditler. Maâmâüfih, şüphe yek ki, günüüü birinde biribirihe kafşı mühasım — vaziyettâ Bulunmaları muhtemel İKi tarâfım müvazene sinin bozulmaması, ve iki taraftan — birinin Bü'ibiyeti halinde, o galip farafın Akdenizde Kİ hâkimiyetinin fazla mahâüis bir derâceye çıkmaması da, Balkan devletlerinin Mmenfakti iktizağındandır.,, Fransada: Den'ze açılan torpito'ar Brest 14 (ALA.) — Atıdacisüx, Fan- fasgue, Terrible muhriplerile Cyelöre, Mistral, Sirrosto, Tykön, Aleyön ve Tornade törpitoları bu sabah Akdeni- ze hareket etmislerdir. SArlık italya büyük devlet değildir, Mosköva, 15 (ALA,) — Ta& ajansı bildiri. yor: İzvestiya gâzetesi Nyönda imzalanan Ak. detiz arlaşmasına “tahsls ettiği başmâkdâla. sinde diyor ki: Buü anlaşma ayni — zamanda, thılyııım faşizmi mübalâğacılarının ileri — sürdükleri iddinlara da beynelmilel verilmiş ka'i bir ce. vap teşkil etmektedir. Akdenizde mühim mik tarda İügiliz ve Fransız harp gemilerinin tâh şit edilmiş bülünması, İtalyanım — Akdeniz havzasında askeri ve bahri hakimiyeti hük. kımda rüyasımnı tamamiyle gülünç — bir hale köymüştür. Maamafih korsanlık hüdiselerine karşı, kol lektif tedbirleri tazammun eden bu anlaşma le, Sövyotler birliği lüzümu takdirinde keti di tcaret gemilerini hlmaye için — müstakil bir halde tedbirler âalmak hüsüsündâaki hak. Jarını terketmiş değildir ve Sovyetler birli. ginin köllektif hareketlere iştüraki, — Sövyet devletinin menfaatlerinin kati sürette müda, fansı siyasetinden forağati tazammıun eyle. memektedir. « Almanlar dâ aymnı fikirde ,, Berlin, 15 (AA,) — Nyön — kârarlâarmım İtalya tarafından reddedilmiş bulunmasındaü bahseden “Berliner Gökal Anzeiger,, — diyör ki: “Nyon kararları, İtalyanım Akdeniz büyük devleti haysiyetile rolünü hiçbir suretle na zarı dikkâte âlmamış bulunmaktadır. Nyon. daki bu mühim karaflâr &ülh menfaati içlü Avrupaya şamli birtesanüdün tebarüz etti. rilmesi lâttmgeldiği başkâ firsatlarda gör. meyi istediğimiz bir sürat ve sükünet ile A. lınmıştır. Ve gene ayni süratledir ki bu kon feransın “aktörleri,, alıman katarları tatbi. ke geçmektedir.,, Deuftseche Allgâmeine Zeitüng diyor ki: Akdenizin Bu köntrol plânı, işler daha Zi. Yade kötüleştiği zaman husule gelecek vazi. yeti ölçmek için girişilmiş bir — tecrübedir. Nyonda mevzuubaha olan şey en geniş mik- yasta bir öebir manevrasından başka bir şey değildir.,, Almanyada: & Dörtgözle Akde- nize bakıyoörlar ,, Almanyanın Nyon mukalevesine sön derece hiddetlendiği anlaşılmakta dir. Alman gazeteleri Litvinof aleyhin- de sütün sütun makaleler yazarak ha- karetler savurmaktadırlar. Pariste çıkan İntrensiğeant gazete- sinin Nuremherg de Nazi konigresini takip - eden muharriri gazetesine tele- fonla gunları bildirmektedir: *“Bütün güazeteler Sövyet Dişbâaküâ- nına haydut, korsan ve pis yahudi di- ye hücum etmektedirler. Görünüşte herkes geçid resimleri ve köngrede söylenen nutuklarla alâ- kadar gibi sanılıyorsa da buradâ töp- lananların hepsi gözlerini Akdenize çevirmişlerdir. Almanyanm tanmmış diplomatlarından ve Von Noyratm yakın arkadaşlarından biri bana dedi ki: “— Nyoön könferansı Almanya için yeni bir ders oldu. Bu tecrübeden sön- ra Almanya bir Sövyet mümüessiline tesadüf edilmesi muhetmel her enter- nasyonel köngreye iştirak etmemeği bir lüzüum olarak tanıyacaktır..,, Bu sözlerden Almanyanın ademi müdahale komitesini kati surette terk edeceği ve Milletler cemiyetine girmek için öen ufak bir temayül göstermiye- ceği ve asi İspanyaya azami surette (P yardımda devam edeceği anlaşılmak- tadır. Berlinde neler söyleniyoör ? Almâan payitahtında Nyon könfes razısının en mühim kârârt olarak göğ. terilen şey Rusyanın Akdeniz könitrös lüne iştirak ettirilmemesidir. Alman gazeteleri könferans esnâsında Litvi- nofla Öden arasında şiddetli bir mü- cadele oldüğünü ve en nihayet Ede. nin dayanamayıp; “—. Peki fakat hangi gemilerinizle Akdenizde köntrol vazifesini yapacak sınız? Geminiz yok ki.,, dediğini bü- yük püuntolarla yazmaktadirlar. Maamafih, Alman gazetelerinin neşriyatından Nyon konferansı mi- karreratına karer İtalya ile Almanya- nin nasıl bir cephe tutacaklarını ânla- mak mümkün olamamaktadir. Mareşsal Sahrimize geldi Bir müddetenberi cenübi —Anadölü- da bir tetkik seyahati yapmış olan Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çecmak bu sabah Ankaradan şehri- mize gelmiştir. Mareşal Haydarpaşa garında gene- Faller ve askeri erkân tarâfından küt- şılanmıştır. iteüdEke e el mım Bd Faslek n rih olunmaktadır. Japon gemileri hasara uğradı Canton, 14 (ALA,) — Beş Japon harp gemisi,Canton ile Moöngkong &- Vetudu supUcURLLAPECUN - Çin- Japon harbine Cephane taşıya" bi Amerikan vapurlar Uğratlılacak zararlara Vaşigtön, 15 (ALA.) — Belâhiyet- tar mahafil, Amerikan bayrağını taşı- yarı vapuürlarla Çine ve Japonyaya esli- ha ve mühimmat nakli meselesinde itti- haz edilmiş olan kararı, bitaraflık ka- nunünün tatbiki sahasında atılmış ilk adım telâkki etmektedir. Maamafih bu mahafil, rün beyanatınm ancak “Amerikan bay- rağını taşıyan,, gemilere müteallik ol- duğunu kaydetmektedir Su halde ihra- cat menedilmiş değildir. Yalnız beyaz sarayın tebliği hususi ticaret gemilerine Yapılmış ciddi bit ihtardır, çünkü teh- liğde Çine ve Japonyaya yüzünden uğranılacak ziyanların hükü- metin mesuliyetini dave* etmiyeceği tas rasında yarı kalelerini kombardi ler, mukabel rada Japon harp 8* mek üzere Çin tâ sara uğrattıktan sörl reisicumhu- min edilmektedir. Şanghay, 14 (Â bBombardıman tayy balar atmışlardır. tır. Fakat telefat silâh nakli nu kullamaktadır. ne göre Şangha (Büş tarafı 1 incide) on tayin edilmiştir. Halil saat ona on kala mahkemeye gelirken karısını mahke me binasına yâakın elektrik müuhavvile merkezinin dibinide şoför Lütfü ile kö- nuşurken görmüş, yarımda bulunazı br- çağını çekerek Fadının üzerine atılmış, illk darbeyi Şükriyenin karnıma indir . miştir. Bunu ikintİsi tâkip €tm'ş, Bir üçüncü darbe sağ bacağ'na saplarımış- tit. Şükrüye kânlar içinde yere yuvarlan maiş, biraz sonra, çağırılan sıhhi imldat | ötomobili ile Cerrahpaşa hastanesine kaldırılmışsa da kapıdan içeri girerken ölmüştür . Şoför Lütfü, Halilin üzerlerine doğru geldiğini görünce, tabanları Üniversite meydamm doğru kaçmış- tır. Bir muharriritniz bir bekçi ile katakola gitmekte ölân katille goruşmıiştur Hâlil $öyle demiş « tirt “— Karimin bir senedenberi Lütfü ile aâlâkadar ölduğunu biliyordüm. Bu. nü berim gibi, bütün semtim'dde ötuü « rum, Yalnız ö yere — Yürü kaı'&"":'ıa karakola yürüyordum. koyulduk. İşte şirmdi derken köcası Fu kaldırıp | yakalarımıştır. ken Beşiktaşta döşemeci Sami & cinayettön sönra marştır , hükü net karışm! yolda kâin ofâl' dımari ede bülun_ tır. Tayyareler, İ'P Kaleler'n de hasarâa U astan* adıriıdaki Japon H yEİÇ. yokm Dumdum £ kulla gım dur KU Taponlar, Şanghay yda ı * “Cin istihbarat gervisi, has İ ral anmış Sucu Halil karısını öld tütamadım. Gözüm Kâ yürüdüm. Sonra ne yap şıun k üzett frtlattım. Kîfakoıa B I'şu bğkçl çıktıtn. Fakat bire7 pti ; tişti: “Dur!., dedi, du Kadıköydeki Ve yaralama | Kadiköyünde Yelde da: öturari Bedia ikl #7 Fuatla dargin bulurmaktâ k ün akşam bir Bedia d t yolunu arala n başkâ Öi rıtrhr sağ elinden Y Buruda! oturan tütün ameıeeindewm Nüutiye dün gece onda €V Hasfırin NI nlerme çI si ile konuşmak istemey! dövmlş, başmdan yarai Sami, kadınların feryâ Wyı şen Zabıta memurü tarâ ıııı yofıaf çit ni iürdî# de ? tahant olâ _,ııîl ıîıf”'e ,,şımı y bıqağ' W fâf rdut“ yi ğdanh“' ratilar ve polis kârakölu da bilit. Bugün saat 10 da benim önün âleyh'ne açtığım davaya bakılacaktır. Yarın dâ önün aç- tığı hâkaret davâsı görülecektir. Sözde ben önü dövüyorm..şüm. Ne ise,, Bu sa. bağ öna döğrü mâhkemeye geliyordum. Köğşeüyi dönünce kârrmila şöför Lüt - füyü başbaşa könüşürken gördüm.. Ka- rımin tâhkeme önlerinde bile onüunla kilerinin başı Sayit RI ğgün Erzincandan bur h Şehrimizde muhakem* hafta lamıştır. Önümüzdeki duruşması yıpılt“kur Sey it R' ı'uf*“ Elâziz 15 (H“'uuî “;M %î Ve görüşmesi kâtıma dökündü. Kendimi MMWWM HLH Alkazar ? Sineması Buügün matinelerden itibaren ! Yeni sinema mevsimine dünyanın $ 8 inci harikâsi olan BAY TEKIN AFRIİKADA Filmiyle giriyorl!. ! Yüz sene sönrayı gösteren 21 inci $ ! astın filmi 5 TORGERÖSEE SEZMEĞETEKEESİNİMİZİİN Uful eden Fransızca sözlü f LOY ve SPEN Bütün — tetanbül tekrar takdir nazü ği emsalsiz bir cektir. Sahne arkâ WİLLİAM POWE yıldl -