17 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Manevi bir imparatorluk Derlerdi ki: “Osmanlı imparatorluğunun tabif ya kadar, bütün Balkanlar — iktisadi ve siyasi kül teşkil etmekteydi.Çok yazık: Yanlış usuller vahdet bozuldu. Niçin Balkan milletleri ara Niçin devletin kudret ve kuvveti na önlerine kad. şüphesiz, büyük devletler, bu derece tezatlar mecmaı olmazdı... ri kabul imkânsız!..,, Cumhuriyet Türkiyesi, Osmanlı imparatorlu yıkılan bu siyasi ve iktisadi küllün yeniden teşekkül etmesi için çalıştı ve diğer mesai arkadaşlarile birlikte bunda muvaffak oldu. Askeri, i kımdan, bugün, bir Balkan imparatorluğu kurulmuştur dense yanlış mıdır? Bu imparatorluk, bir mi tiyorlar. “Tabii hudutları Tunanm cenubunda olan imparatorluk,, , bugün artık bir emrivakidir. İsmi her ne olursa olsun, bunun, bir müdafaa, iktisat ve hattâ ya- vaş yavaş hars küllü teşkiline doğru temeller atılmıştır. Bu da, yalnız onu ter- kip eden milletler besal aba değil, deruni gayreti birleşmeğe, hi | ru meyleden bütü anlık hesabıma Geçenlerde, bir yazımda, kimseye zarar vermiyecek ve Avru çıkarmıyacak şekilde, bilâkis o mx: tirdi!,, demiştim. Öyleyse, şu neticeye ve dal nn anasırındaki mübayenete r heba edilmişti? Eğer sağlam ve makul bir yol takip edilseydi, burasını entrikalarına zemin edemezler; Faki tin diğerini istipdadı altında bulu yanıyor, Bunun anasırı, öz rızalarile ve karşılıklı menfaatl, bulunuyorlar. Diğer Balkanlıları da, ayni şeraitle kendi bi memnuniyete şayandır. İ “Şark itti fala, İttihadı eedeniyetinin karşısma bir İslim hüsumeti varamaz mıyız? Hariçte kimseye zarar vermiyecek, de bütün anasırmı bütün serbesti si içinde & şark İmparatorluğu “kurulmuştur. Çok sağlam maddi esasi: imparatorluğun tam merkezinde Türkiye cumhuriyeti bulunmaktadır. Ora rağmen — bir kullanılıp Bu da bir anlaşma husule getirileme- u uzlaşmayı temin edecek yerde Viya- hudutları Tunadaydı. Balkanlar, ah, bitti! Elden gitti! Bir daha tami- gunun fena idersi tarafından tisadi ve kültürel ba- naması esasına da- drâkile birleşmiş likleri içine almak is nü imtizaca doğ-| İslâm'ın siyasi idealini, tarzda tahakkuk et- in edecek şekilde bir yakın ı olan bu manevi Hüseyin Faruk 'TANUR Alman Iktısat nazıriyle müzakereler başladı Doktor Şaht Ankaradan sonra Tahrana Alman #rtisat nazırı doktor Şaht dün! "Ankarada İktisat Vekâleti müsteşarı, Devlet Bankası Umum müdürü, Al- man sefâreti erkânı tarafından karşılan muştar, Nazır “ve malyetindeki © zevat doğruca Ankarapalasa giderek orada bir müddet kalmışlar, sonra hariciye ve iktisat vekillerini, Merkez (bankası - mum müdürünü ziyaret etmiştir. Öğle Üzeri İktisat Vekili Celil Bayar misafir ler şerefine bir ziyafet vermiştir. Bu- gün ve yârın Ankarada Alman misafir e şerefine milteaddit ziyafeti ler veri-| gidecek lecek, bu arada iktisadi görüşmeler ya- pılacaktır. Londradan gelen bir habere (göre Şahtm, Türkiyenin ikinci beş senelik HABER — Akşam postası Genel Kurmay , Başkanımız dün Düm Mareşal Fevzi Çakmak Bükreşte toplanan Balkan devletleri erkânharbiye reisleri içtimama iştirak eden Genel Kurmay Başkanımız Mare- şal Fevgi Çakmak dün Hamidiye ile gel miştir, İstanbul kumandan vekili Osman Tu fan, İstanbul d kumandanı, bir mo- «örle Haydarpaşa açıklarında demirli- e giderek “hoş geldiniz, de- askeri merasimle karşılandı mişlerdir. Donanma kumandanı amiral Şükrü Okan da'bir motörle Hamidi yel ye geçmiştir. Saat üçe doğru Fevzi Çak mak ve maiyetindeki (ozevat motörle Haydarpaşaya çıkmışlardır. Burada Ro-| manya konsolosu Mareşal: karşılamış, Mareşal binerek Erenköyündeki evi ne gitmiştir. bir kıta asker selâm durmuş, otomobil Kahve fiatları neden yükseldi? Toptancılara göre ardiye fiatları yüzünden Fakat tüccarlar bunun bahane olduğunu iddia ediyorlar Son günlerde, piyasada kahve fi- atları on uş yükselmiştir. Kahve üzerine iş yapan tacirler, bu fiat yük- selişinden şikâyet etmektedirler, Bir kahve taciri bunun - -sebebini toptan kahve satan bir milesseseden telefonla #ormuş, şu-eevabr almıştır: Programına Almânların © teşriki mesai lışacağı haber verilmek- Berlin 17 (hususi) — Şimdi Anka- rada bulunan Alman Milli İktisat na- zırı doktor Şaht Tahrandan davet edil.| miştir. | Doktor Şaht bu daveti kabul etmiş-) tir. Ankaradan sonra oraya mütevecci- hen hareket edecektir. Avusturya tahtına talip Otto ile Evlenirse Avrupanın bugünkü | siyasi çehresi değişecek mi? Avusturya Krallığına namzet Otto dö Habsburg Paris - Soir'dan: Son iki ay zarfında Avusturyada hâ- kim olan siyasi kanaat, imparatorluğun iadesi Üzerinde şiddetli bir ısrarı doğur- duğu malümdür. İmparatorluk avdet ettiği takdirde de taca varis (o olanlar arasında Otto bulunmaktadır. Bu yeni teşekkille yardım etmek, ve si ak iddiasır İtalya, hanedanından bir kızı, varis o- lan Ottoyla evlendirmeğe teşebbüs et- miştir. İtalya imparatorluğunun Habs- burglarla bu türlü bir münasebet tesisi» du zunu daha sağlamlaı a olan Italya Kralının küçük Tazı Mari dö Sava ne kalkışması, tarihte eşine pek rastla- nan, izdivaca müstenit, siyasi faaliyet- leri yeniden ortaya atan bir teşebbüs- tür.. Musolini, Almanya ile girişmiş oldu- ğu bir takım siyasi ahitlere (o rağmen, onu hiç bir zaman Avusturyanm başın) da görmek istemez. Beri taraftan Avus-| turya impara ğ dirde Ma yeceği muhakkaktır. ç hem de Ak manyanm hoşuna gitmiyecek bir vazi- — Kahve fiatlarna on kuruş zam yaptık. Fakat bu perayı biz alımyoruz. On kuruş'ardiye parasıdır, ne yapa ım, ardiye masrafını da '$i cek değil yal; 'Telefonla bu izahali alan ciri diyor ki: kahve ta- 1Çeride: * Kibrit inhisarı şirketi umum müfettiş lerinden Ekrem Beyoğlu halkevi — relaliğine seçilmiştir. * Buzı ükmkteplerdeki fakir talebelerin himaye etmiştir. * Elektrik şirketinde yapılan gümrük ros mi kaçakçılığına eft tahkikat bitmiş, kaçak aşyaların miktarları o İle mevileri bir liste halinda gümrüğe gönderilmiştir... Gümrük bunların beyanname ve vesilkini şirketten tatemiatir. * Liminrmıza gelen Romanya torpidosu nun süvarisi dün vilâyete gelerek valiyi ziya ret etmiytir. Dışarda: * İtalya dişişleri bakanı Kont Çiyano dün Macarlstaim kral naibi Horti fe görüştük ten sonra İteiyaya dönmek Üzere Peşteden ayrılmıştır. * Avusturya dıştakanı Güldo © perşembe sabahı Berline giderek İd gün kalacaktır. * Marsiiyada klikümete alt bir fabrikada büyük hir infilâk ölmüş, 20 kişi (o ölmüş 19 kişi yaralanmıştır. yet olacaktır. Binaenaleyh, oMarla ile ÖOtto'nun izdivacını arzu etmiyecek ây- rı ayn üç siyasi iddia vardır; Macaris- tanın müstakil kalmak iddiası, Alman- yanm Panjermanist ( telâkkisi, küçük antantn Tuna muvazenesi. Fakat bunlar arasında en ehemmiyet li rolün Hitler tarafnıdan başarılacağı, ve böyle bir izdiracın (o imkânsız hale gelmesi için diktatörlün her şeyi yapa- ddia edilebilir. sa Avusturya imparatorluğu te- | ettiği takdirde, İtalya ile beraber Avrupanın bügünkü çehresini esaslı bir şekilde değiştireceği muhakkaktır, — Son günlerde ardiye tarifeleri ve masrafları artmamıştır. Şirket bunu behâne ediyor. Biz hesap ettik, bir çu- val kahvenin bir aylık ardiye masrafı 3 kuruştur. Halbuki şirket bir kiloya 10 kuruş ardiye masrafı verildiğinden bahsetmektedir.,, Kahve taciri kahve “şirketinin son birkaç gün içinde fiatları arttırmasın- daki sebebi bu suretle izih ettikten sonra, girket hakkında bazı malümat vermeyi arzı etmiştir. Muharririmiz, şirket lediklerinin doğru olup oli kik etmeye ir kkımda din- 1adığını tah- kân bulamamıştır. Me- selâ deniliyor ki, kahve işi yapan bu şirket, hükümetle yaptığı mukavele mucibince, Brezilyadan kahve ithalâtı- na mukabil, Türk malı ihraç edecektir. | Bir iddiaya göre, şimdiye kadar kah- ve Ithalâtı mukabilinde Türk malı ih- raç edilmemiştir. Belki bu iddiayı bu rada biraz mübalâğalı olarak kaydet tik. Yani ithal edilen kahve kıymetin. de ihracat mamıştır denile Ş Halbuki Brezilyadan aldığımız kahve- ye karşılık Türk malı satmak mecburi yetindeyiz. Brezilyiya gönderilecek| mallar da maden kömürü, zeytin, zey- tinyağ gibi mallardır, Kahv ithalâtı| işini yapan şirketin bu iddialar karşı- dar ihracat yaptığını d pek faydalı olacaktır. Şirket ne kadar| kahveye mukabil nekadar Türk malı gönderdiğini ilân edecek olursa, piya sadaki bu dedikoduların da önüne geç- miş olacaktır. Türkiyede ne kadar kahve içilir ? adar kahve içildiğine dair elimizde bir istatistik yoktur. İs- tatistiklerde Türkiyenin senede 5520 ton kadar kahve ithal ettiği kaydedi!- mektedir. Aşağı yukarı vasati olarak adam başma yarım kilo kahve düşmektedir. Bu miktar diğer memleketlerle muka- yese edilecek olursa pek az bir mik- tardir. Avrupa o memleketlerinde biz- den çok kahve istihlâk edilir. Meselâ İsveçte adam ba vasati olarak 8€- nede 7 kilo kahve isabet etmektedir. Danimarkada da adam başına düşen kahve miktarı 7 kilodan fazladır. Al- mi kağ da adam başma vasati ola- k isabet eden kahve sarfiyatı 6 kilo ile 7 kilo arasındadır. Bu rakamlara göre Türkiye, en az kahve istihlâk e- den memleketler arasında bulunmak- tadır. 17 Ikineiteşrin — 14 ucuzlamalıd! Gazetelerde o görüyoruz: B Karaağaç mezbahasının v4 azalmasından İstanbulda kaçak # tışının armasından şikâyetçidir.” he yok ki, kaçak et artmış bulunması mezbül ridatını azaltacaktır. Varidat mus olması da belediyenin aleyhi” Belediyenin bunun önüne geçe bir tek çart dır; Varidatını tehdit eden kaçı la uğraşmak. Herkes bilir. edilen, kıymeti yüksek maddelif rinde yapılır. Kaçakçılığa mâni mek ipin de bu maddeleri, kaçak fazla menfaat temin edemiye bir şekilde ucuzlatmak lâz»m Bu yapılırsa hem halk istifade” cek, hem ortadan et üzerine kaçakçılık kalkacak ve hem de ha varidatı arttırılmış olacaktır. diye şeker, tuz gibi inhisar mai "ni ucuzlatan hükümetimiz gibi hâ etse ne iyi olacaktı! Halkım Dos için başvurab Kaçakçılık ucus Almanların cevabı “Müzakereye girii miyoruz, çünkü muvaffakiyetsizlik! neticeleniyor,, Berlin, 17 (Hususi) — Alm kendi topraklarındaki nehirlere i Almanların hâkim olması geklinöf karar verip Versay muahedesini?” maddesini de feshetmişti. İngilizce Daily Mail gazetesi *” tere hükümetinin bareketsizliği & zünden Almanya buna mecbur Hareketinde haklıdır.,, yollu bir makale yazmıştır. Mançster Gardiyan ise, #Diy ç Âlemi vesika toplamakla meş Fakat tarih hareket mü tedir. İngiltere hariciye nazırınm bu # le etrafında beyanatta bulunup taraflı hareketler bizi müşkül sokuyor,, demesine karşı Alma? mi istihbarat ajansı tedir: “Almanya müzakerey ye m man teşebbüs etmişse daima mw fakıyetsizliğe uğramıştır.,, İngiliz Hariciye nazırını” beyanalı İngiltere hariciye nazırı Eden V say muahedesinin,, son maddesin Almanlar tarafından tesheiimesii ir parlâmentoda ezeümle şu şekilde yanstta bulunmuştur: “Versay muahedesinin bu ihlâl edilmesinden müteessifiz. B* sebebi de, İngilteren'n bu sahad?.” la menfaatleri bulunması değil, A” yanın böyle tek taraflı hareketle ticesinde beynelmilel münasebet tanzimi bakımından müşkül vi i | 1 İ girmekte olmamızdır.. ZAYİ — İstanbul ithalât güm den almış olduğum 1364 liralik (463769) sayılı ve 7.4 ibli buzu zayi ettim. Yenis dan e; . amid Angelis Burhan e”. Her memleketi€ bir kaç gün Başlığı altındaki dünya röpori” bütün okuyucularımız tarafın” rakla takip edilmektedir. Yarın Kahraman donanmamızı” ziyaret ettiği Maltada bir gezinti başlıyacaktır. Bu seri sın en uzunu bir hafta