29 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

|A V Yabancı yeni vaziyet karşısında ne yapacakla- rihı şaşırmış bir halde türlü tedbirler - alırlarken bizde Başvekâletin verdiği tebliğ piyasada her türlü telâş ve en- dişenin önüne geçmiştir. Dün öğleden sonra borsada sterlin üzerinden ilk muamele 637 kuruştan olmuştur. Hükümet 638 kuruşu sabit kıymet almakla beraber 635 kuruşa kadar da üç kuruşluk bir muamele farkı vermiştir. Borsada 6000 sterlin- | lik muamele olmuşs ve 638 de son mua- — mele yapılmıştır. Diğer dövizler üzerine dün borsada , Mmuamele olmamıştır. Buna da sebepl dünya baorsalarının ekserisinin kapalı — bulunmasıdır. Şayanı dikkattir ki dün borsada milli tahvillerin kıymetleri yükselmiştir. Bilhassa cuma aksşamı 83 te kapanan Merkez Bankası hisse O senetleri dün 87 de açılmış 88 lirada | kapanmıştır. | Türk borcu tahvilleri OD — Dün Türk borcu tahvilleri de yük- î' selmiştir. Borsada 21,80 de açıaln ) Türk borcu tahvilleri 22,5 ta kapan- Ia | TI EZEEmemi muştır. Maliye Müsteşarının tetkikleri Hükümetçe görülen lüzum üzerine /| maliye müsteşar muayini Hüsnü bu sa- bah şehrimize gelmiş ve derhal borsaya gelerek bazı tetkikat yapmıştır. Müste- — gar muavini borsa komiser vekili Ha- sanla bir buçuk saat kadar yalnızca gö- ÜÜÜ rüşmüştür. hl Müsteşar muavininin mühim direktif *:4 lerle borsaya geldiği — anlaşılmaktadır. i — Bu direktiflerin esasları çizilmiş olan ye | I || , »i para sisteminin tatbikatına ait oldu- || gu tahmin edilebilir. L[ * Düyunu umumlye Hükümet " komiserimiz de geldi : » Düyunu umumiye nezdindeki hükü- “met komiseri Ali Rıza Reymen hükü- metimizle temas etmek üzere Paristen © şehrimize gelmiştir. Ali Rıza derhal “Ankaraya gidecektir. İf — Türk borcü kuponlarının ödenmesi K * için faaliyete geçen Türk - Fransiz | :__ şirketi ilk parti olarak 300,000 ton ma- , den kömürü almaktadır. MNT tahvillerimiz Bu sabah borsada milli tahvillerin fi- vatları yüksek olmakta devam etmiştir. - Merkez bankası tahvilleri öğleden evvel |—ki muamelelerini 88 liradan görmüştür. Ş Türk borcu tahvilleri de yüksek fiyatlar bulmaktadır. Bir banka müdürile mülâkat Büyük bankalarımızdan birinin mü- nessili gazetemize şu beyanatta bulun- mugtur — Türk Hrasmın düşürülmesinde mem- leket hesabına hiç bir fayda — tasavvür edilemez. Çünkü bu ameliyenin ilk se- bebi hikmeti ihracatı teşvik ve teshil- dir; beynelmilel piyasada rekabet ede- bilmektir. Meselâ Fransanın — parasını kırmasındaki sebep, evvelâ — dünyanın en küuvvetlei sanayici memleketlerinden biri olması, sonra senelerdenberi serbest |rekabet piyasasında satış yapamaması “yüzünden biriken namütenahi stoklara osahip bulunmasıdır. Eğer Fransa para- sını düşürürken İngiltere ve Amerikay- la anlaşmamış olsaydı bu oöperasyonu yapamazdı. Çünkü diğer memleketlerde tekrar paralarını sukut ettirebilirlerdi. (Bunlar zaten altından ayrılmış mem- Teketlec.ir) ve Fransa ile rekabet eder- erdi. Bunun önüne bugün geçilmiştir. | Para sukutu nazariyecileri müstahsilin bu yüzden eline daha fazla para geçe- ceğini hesap ederek ameliyede bir fay- da görürler. Lâkin bu da daimi değildir. Çünkü her para sukutunu aşağı yukarı ayni nisbette bir hayat pahalılığı takip eder. Belçikada olduğu gibi.. Beynelmi lel bir anlaşmaya istinat etmeksizin ge- çen sene Belçika parasını düşürdüğü i- çin para sukutu yüzde 23 derecesinde olmasına mukabil hayat yüzde 22 dere- «ede fırlamıştır. Belçika yaptığı operas- yondan istilade — edememiştir. Bugün Fransa bu hataya düşmemiş bulunuyor. Bizim için para sukutunda harici borç ödeme bakımından da istifade yok- * Çünkü son yakım — aranjmanlarla Ürk borçları altın esası üzerinden tedi- yeye bağlanmışlardır. Binaecnaleyh, ih- 25 milyar yeni | frank basılacak hükümetler maliyeciler'| borç ödeme bakrmından faydası olma - yacat bakımından istifade temin etmiyen — ” yan, hayat pahalılığı bakımından - bilâ- kis muzır olan bu operasyonu kabul et- memekle, hükümet, en musip harekette bulunmuştur. Borsada bir iki gündenberi — görülen milli esham ve tahvilâttaki düşkünlük tamâamen spekülâtif mahiyettedir. Nite- kim sukut devam etmemiş, merkez ban kasının müdahalesile kıymetler eski va- ziyetlerini almışlardır. Diğer memlaeketli rde v2 Fra sada vaziy«t Fransız frangımın — kıymetinin — Fransa, İngiltere ve Amerika arasın- da yapılan anlaşma üzerine — düşü- rülmesinin akisleri bütün — dünvala çalkanıyor. Dört gündenberi butün devletleri, dünya efkârı umumiyesin! ve bilhassa mali, iktısadi mahafili meşgul eden mevzu budur. Hükümetler bu ceroyanı takip eden ve etmiyenler olmak Üüzere iki kısma ayrılmış bulunmaktadır. Şimdiki hal- de mevcut cereyanı takip edenler yani altın esasından ayrılan devletler şun- lardır: Fransa ve müstemlekeleri, İngiltere ve Britanya iİmparatorlufuna dahil memleketler, Amerika, Hollanda, Le- histan, Çekoslovakya, Belçika ve Kon go, İsivçre, Yunanistan, Letonya, İs- veç, Norveç, Uzak şark memleketleri. Rusyanın da ruble kıymetini düşü- receği bildirlimektedir. Bunlara yeni hükümetlerin de iştirak ettikleri gö- rülmektedir. Bu cereyana iştirak et- miyen memleketlerin başındaysa mem leketimiz olmak üzere Almanya, İtal- ya, İspanya, Avusturya, Romanya, Bulgaristan gelmektedir. Fransa meclisinde Parsi, 29 — Mebusan meclisinde ye- ni para kanununun ilk ön iki maddesi 100 kadar rey ekseriyetle kabul edil- miştir. Gece müzakereleri esnasında Başvekil Blum kanunu müdafaa ede, rek bu sayede hükümetin 25 milyar frank yeni para temin edeceğini söyle: miüştir. Komünistler kanun lehinde rey ve- receklerdir. Bu geceki müzakereler es- nasında komünist mebus Düklos bu- nun sebebini izah ederek Blum kabi- nesinin istifaya mecbur kalması tak- dirinde sağ cenaha dayanan bir kabi- nenin iş başma gelmesinden korktuk- larını söylemiştir. Meclis kabul r tti Paris 29 (A.A.) — Mebusan meclisi, para kanununu 221 reye karşı 350 rey- le kabul etmiştir. Frankın düşmes!'nd ki esaslı sabeplerden biri Bundan dört beş gün evvel Uluslar Kurumu ekonomik komitesi dünyada- ki siyasi gerginliğin izalesinin ancak devletlerin paralarını ayni seviyeye indirmeleri ve gümrük duvarlarmı kaldırmaları veya azaltmaları ile ka- bil olacağma dair bir rapor neşret- mişti, | | Bundan başka Fransa maliye nazı- rı, bütçesinin varidat faslındaki açığı kapatabilmek için gayrimuayyen mik tarda fakat bir sene gibi kısa bir vade ile obliğasyonalr çıkarmak, böylece,|. Fransız sermayedarları tarafmdan id har edilmiş olan elli — milyondan fazla altm franktan istifadeyi düşü- nüyordu. Fakat ekteriyeti sağ parti- lerden olan sermayedarlar sol cenlie hükümetini müşkül vaziyete sokmak için bu teşebbüse zahir olmadılar. Bu vaziyete, Uluslar Kurumunun rapo-l rundaki haklı mütalealar da inzımam edince frangı krymetinden düşürmek- ten ve hüylece ön gün içinde harice giden iki vüz milyon franktan fazla sermayenin daha yüksek miktarda kaçmasına mâni olmaktan başak care yoktu. Roma asahiyett2 Dolar ve ingiliz lirasmdan sonra fransız frangmım da kıymetten düşü- rülmesi Romnuda faş'zme karşı alın- miş bir cenhe telâkki edilmektedir. İtalyan kabinesi fevkalâde bir toplan- ti yapacaktır. HABER — Akşam postası Bulgar prensi Kiril Bir Italyan prensesile nişanlanmış İtalyan Prensesi Marya İtalya prensesi Maryanın nişan- Jandığı Romadan haber verilmekte- dir. Gerçi kinte nişanlandığı söylenmi- yorsa da Bulgar prensi Kirilin adı geçmektedir. Malüm olduğu Üüzere Bulgar kraliçesi de aslen İtalyandır. Mecidiye köylü- lerin şikâyeti Sokaklardan toplanan çöplerin Me- cidiye köyü arkasındaki mezarlık ya- kınma dökülmesinin bu köyde oturan ların şikâyetini mucip olduğunu dün yazm'ştık. Mecidiye köylüler iki yüz imzalı bir mazbata hazırlayarak Belediyeye ver mişlerdir. Eskiden Mecidiye köyünde hemen hiç sinek yokken çöplerin dö- külmesi üzerine köyü sinekler istilâ etmiştir. Orada oturan bir okuyucumuz bir yemek zamanı odasına dolan sinekleri öldürmüş, bir kese kağıdına doldura- rak matbaamıza getirmiş, Mecidiye köylüler namına dert yanmıştır, Hal- kın sıhhatı ile pek yakından alakadar olan bu çöp meselesinin en kısa bir zamanda halli lâzımdır, Şehir meclisinin verdiği karara gö- re, bu çöpler şehirden uzak yerlere dökülüp üzerleri toprakla örtülecek veya yakılacaktır. Bu kararı tatbik edecek olan makamın alâkalanması lâzımdır. Shhat müdürlüğünün ve Belediye- nin bu işe ehemmiyetle nazarı dikkat- lerini çekeriz. Maden kazasında ölen Mtalyanın cenaze merasimi Geçen gün Zonguldakta vukubulan maden kazasında ölen İtalyan mühen- disinin cenaez merasimi Zonguldakta yapılmıştır. Merasime şehrimizden de giden birçok İtalyanlar iştirak etmiş- lerdir. > Pek yakında < Türk ee — yeni mevsimine mun Daşlıyor ... Londra mali mahafilinde İtalyanm müskül vaziyette bulunduğu ısrarla söylenmekte, bu vaziyette İtalya için umumi cereyana tâbi olmak bir zaru- ret halinde gösterlimektedir. Bunun icin İtalyanım kat'? kararmın” henüz verilmediği kanaati mevcuttur. İtalyanın borsaları * ilkteşrinin bi- rine kadar kapanmıştır. Belçika borsaları ise buğün . ağıla- cak fakat kıymeti düşürülen para üze- rinden muamele yapılmıyacaktır. na iştirak edecektir. Son sekiz sene zatfında 12 yaşındaki Kızına mı 4 tecavüz etmiş? Küçük bir kız istida ile babasını şikâyet etti terzi Saffetin kızı on iki yaşında Fik- riye dün bir istida ile zabıtaya müra- caat etmiş, geçen sene annesinin evde bulunmadığı bir sırada babasının ken- disine tecavüz ederek bikrini izale et- tiğini iddia etmiştir. Bu iddia üzerine terzi Saffet yaka- lanmış, müddeilumumiliğe verilmiştir. Kız muayeneye gönderlimiştir. Burdur demiryo'una kavuşuyor (Baş tarafı 1 incide) Baladızdan Akdenize varacak olan bu hattın açılmasiyle Burdur vilâyet merkezimiz de demiryollar umumi şe- tın etrafı dağlarla çevrilmiş göl bo- yunca zaman zaman büyük bir sahayı kaplıyan bağlık ve ağaçlık sahadan geçerek Burdura vramaktadır. Bir ta- raftan Zonguldağa — yaklaşmış olan devlet demiryolları diğer taraftan ÂAk deniz kıyısma dayanmıştır. Perşembe günü Akdeniz sahilinden kalkan tren Karadeniz sahiline doğru yolcularını götürecektir. Peden bundan evvel bizim paramızla 13 lira haftalıkla çalışan bir makinistti. spordan gene Aksarayda — Cerarhpaşada oturaı.' bekesine bağlanmış olmaktadır. Hat-| 29 EYLÜL — 1936 Bisikleti ile bir milyon kazanan atlet Kanadanmım meşhur bisikletçisi ve bi- siklet yarışlarında bir milyon dolar ka- zanmış olan ilk atlet William Johti Pe- den bu hafta İngilterenin Vembley ya- rışlarında altı günlük bisiklet maratonu bizim paramızla 952.250 lira kazanmış: tır. Bir sene daha çalıştıktan sonra artık çekilmek ümidindedir. Peden gimdiye kadar tam 31 tesis etmiştir. Amerikan otomobil cemiyeti yarışla: rırıda bisikleti ile — saatte 76,5 mil hız yapmıştır. Bakın gazetecilere ne diyor: rekor '**'*Ğ'ı K — Bana 1000 İngiliz Hrası teklif ede- cek bir babayiğit çıksın bu sürati saat- te 100 mile çıkarabilirim. Bundan sekiz sene evvel bir makinist tim. Fakat en büyük emelim bisikletle- görmekti. Yarışlara girdiğim bisikletle- rimj kendi ellerimle yaptım. Hayret e- dilecek bir şey yaptığımı hiç de sanmı- yorum. Mesele her ne pahasına olursa bir derece elde etmekti ve bunu her is- tiyen yapabilir. Evlenmek mi dediniz? Benim için de- ğil! Bir sportmenin evlenmesine inanır insanlardan değilim. Bunu belliri de epor dan çekildikten sonra düşünebilirim. SARAY C A US O... tan ıimı-ı dünyanın en büyük tenoru Haik şarkıları mabudu, SCALA ve METROPOLİTAN yıldızı NiNO MARTIİNİi Önümüzdeki Perşembe akşamından itibaren Sinemasında Cazip bir mevzua, lüks ve ihtişam dolu mizansenlerle baletleri bulunan AŞK SERABI Fransızca sözlü filmde teganni edecektir. Milli Sinema Yarın Mmatine- lerden itibaremn î 2 büyük film ile 936—937 sinema mevsimine başlıyor ! Yıldırım Büyük sergüzeşt filminde Genç ve ihtiyarların küçük sevgilisi “SHIİRLEY TEMPLE en son filmi SHİRLEY ASI Ayrıca Viktor Mac Laglen - Conchita Möntengro - Noah Beery Kaptan & SizEUENİN Yarınki Çarşamba gününden ttıbaren ALKAZAR ea (Ben bir pranga kaçağıyım) filmine nazire olarak yapıları PRANGA İngilizce sözlü heyecan filmine baş- kyor. Bu filmde elektriklenmiş ka- feslerde kuruyanlar..Zincirler âltın- da kırbaçlananları...Hep PRANGA filminde göreceksiniz MÜJDE Slnema zevkinizi tamamlyacak S AKARYA sinemasıdır Bir kaç gün kaldı. Bekleyiniz. gazammmmııınızı