29 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Mahalle mekteplerini ihya etmeliyizi! Fransa, münevver bolluğunun önü- ne geçmek için tedbirler alıyor; mese- lâ, tahsili güçleştirmek için mektep senelerini uzatıyor. Almanyada pro- fesör, boyunlarına “Hamallık da eder, bulaşık da yıkar!,, diye tabelâlar asıp sokaklarda dolaşmış,. diye de işitir- dik.. Türkiyede böyle bir bolluk buhranı yok, bilâkis, darlık buhranı var. Onun için, maarif cihazımızın onlarınkile tı- patıp eş olmasınma ne ihtiyaç var?.. Va- ralım çocuklarımızı daha küçük yaştan tahsile başlatalım. Biran evvel yetiş- sinler.. Halbuki, evde bülbül gibi gazeteyi söken, bakkalın hesap defterini pek âlâ tatan çocuğunuzu elinden çekip mektebe yazdırmağa götürüyorsunuz: — Yaşı küçük.. almıyoruz! - diyorlar, — Fakat bu cocuk okumayacak gibi değil. Ahır zaman — cücelerinden! Aklımın ermediği bir sey yok,. Sokak ortalarında kalırsa, haylâzlığa alısşa- cak, âvâre olacak.. Aaman şunun bir çaresine bakalım.. — Maalesef nizam böyle,.. Zira, bu yaştakileri de alsak, mekteplerin za- ten dar olan kadrosu büsbütün kifa- yet etmiyecek.. # & & Öyleyse, mahalle mekteplerini - mo- dernleştirerek - yeniden ihdas ve teş- vik etmeliyiz! Her talebe, ayda cüzi bir miktar para vererek, muallimlik ehliyetnamesi alan — münevverlerin tedrisinde ve maarif müfettişlerinin kontrolünde, muayyen bir programı takip ederek ders okuyabilmelidir, Ve devlet, bu tarzı kolaylaştırmak için, böyle bir maksada vakıf olunan münevverlerden, binalardan, ilâh hiç bir vergi almamak suretile mahalle mekteplerini keza teşvik etmelidir. Bu nevi müesseseler, vaktile büyük bir ihtiyaçtan doğmuştu. Orada dört vaşımda döürt aylık nkumağa başlanır- dı, Şimdi aynı ihtiyaç zail olmuş de- ğgildir., (Vâ-Nü) Suni petrol ve kauçuk Almanya bunların hakikilerine yakında muhtaç olmıyacakmış Berlin 28 (A.A.) — Hitler dün Bres- lau, Bunzlaua, Bağviyan ve Berlin — Breslau otomabil yolunun bir kısmımı teşkil eden yolun küşat resmini yapmış- tır. Bu münaseebtle Führer, bir nutuk söy liyerek Almanyanın yol inşaatı sanayiin deki faaliyettinden bahsetmiştir. Hitler Almanyanım 18 ay sonra'artık — petrol ithal etmek mecburiyetinden kurtulaca- gğinı ve 4 senc sonra da — otomobil ve kauçuğa müteallik bütün — meselelerin Almanyada halledilmiş — büulunacağını söylemiştir. Hitler bu suretle Almanyanın, kimya sanayii sayesinde, yerli — maddelerden külliyetli miktarda petrol ve kauçuk is- tihsal edehileceğini anlatmıştır. Yeni adliye tayinleri İstanbul 1 inci ticaret mahkemesi reisi Mehmet Memduh, İtsanbul ağır ceza reisi Ahmet Suat, Eski Darülfünun mü- derrislerinden Vehbi Temyiz mahkeme-| h4 si azalıklarına, İzmir ceza hâkimi Atıf İstanbul dokuzuncu ihtisas hâkimliğine, İstanbul adli ihtisas mahkemesi hâkimi Mehmet Refik İstanbul ağır ceza Teisli ğine, İstanbul birinci ticaret azasından Mustafa Faiz ayni mahkeme reisliğine, İstanbul ikinci ticaret azasından İsmail Hakkı ayni mahkeme reisliğine, İstan- bul sulh hâkimlerinden — Mehmet Ali Giresön azalığmıma, İstanmbul icra memu- ru Mehmet Rasih Besni — hâkimliğine İstanbul icra memurlarından — Mehmet, Turgut Süğüt müddeiumumiliğine, Te- fenni sorgu hâkimi Mustafa Cihat İstan bul aza muavinliğine tayin edilmişlerdir. | Bu tevellüttekileri| SA Jşıı.x.._ Tica_retn odasınd_a Daimi sanayı sergisi Kurulması için hazır- lıklara başlandı Uzun yıllardır İstanbul için bir ga- ye halinde bulunan daimi bir sanayi sergisi nihayet bir hakikat haline gel- mektedir, Böyle bir sergi ilk teşrin sonunda dördüncü Vakıf handa açı- lacaktır. Ticaret odasında yeni kuru- lan Oda sanayi şubesinin bu hakika- ten memlekete çok faydalı olan eseri üzerinde çalışılmaktadır. Daimi sanayi sergisine şehrimizdeki bütün fahrika ve imalâthaneler nümu- ne hazırlamaktadırlar. Bir kısım fabri kalar hazırladıkları nümuüne ve kal- leksiyonları şimdiden göndermeğe baş lamışlardır. Nümuneler daima tabif cesametle- rindedir. Yalnız esamet itibarile pek büyük olan sanayi mamulâtı için da- ha kücükçe nümuneler yapılmaktadır. Sergi Vakıf handa Ticaret ve sana-| yi odasının bulunduğu katın bir kıs- mınr İşgal edecektir. Muallimler arasında Yeni yapılan tayinlerin İlistesi Maarif Vekâleti muallimlerin tayini | hakkında yeni bir liste göndermiştir. Bu listeye nazaran şehrimiz muallim- leri arasında Şşu değişiklikler olmak- ftadır: Vefa lisesi tarih muallimi İlhan Şevket Yozgat ortamektebi tarih mu- allimliğine, Selcuk kız sanat mektebi moda muallimi —Nezahat İsmetpaşa kız enstitüsü moda muallimilgğine, Sel cuk kız kız sanat mektebi ev idares!; muallimi Adile Beyoğlu Akşam kız sanat mektebi ev iadresi muallimlifi- ne, Üsküdar Akşam kız sanat mekte- bi moda muallimi Nadide Beyoğlu ak- şam kız sanat mektebi moda muallim- Hiğine, Selçuk kız sanat mektebi fran- sızca müâllimi M, Zeki İstanbul mır- takası sanat mektebi fransızca mual- limliğine, Selçuk kız sanat mektebi bi- yoloji muallimi Behiye Rıza Üsküdar akaşm kız sanat mektebi biyoloji mu- allimliğine, Selçuk kız sanat mektehbi dikiş ve biçki muallimi Hikmet İstan- bul akşam kız sanat mektebi dikiş ve biçki muallimliğine nakledilmişlerdiz. İstanbul akşam kız sanat mektebi biçik ve dikiş muallimliğine Nazime, Selçuk kız sanat mektebi biçki ve di- kiş muallimliğine Pakize Oskul, Be- yoğlu akşam kız sanat mektebi bicki ve dikiş muallimliğine Seniha, Selçuk ev idaresi muallimliğine Mihrünmnisa, Beyoğlu biçki ve dikiş muallimliğine Muallâ yeniden tayin edilmişlerdir. Beyoğlu Akşam kız sanat mektebi dikiş ve bicki muallimelrinden Raşi- din maaşma 30, Üsküdar Akşam kız sanat mektebi ev idaresi muallimi Me dihanın maaşına 15, Üsküdar sanat mektebi ev idaresi muallimi Beyhanın maaşma da 10 lira zam yapılmıştır. lera kanunu İcra kanunu üzerinde değişiklikler yapılacağı hakkındaki neşriyat adliye müsteşarı Hasan tarafından yalanlan- mıştır. Ylnız vekâlet icra teşkilâtı etrafın- da bazı tetkikler yapmaktadır. & mw__m*—_—_ "' ' HABER — Akşam postası iç SÜMB BERLE — e L Maarif Vekilinin yeni beyanatı Orta tedrisat kadrolarından memnun olmayanlar Devlet Şürasına müracaat edebilirler Birkaç gündenberi şehrimizde bulu - nan Maarif vekili Saffet Arıkan dün ak- şam ÂAnkaraya gitmiştir. Saffet Arıkan cumartesi günü tekrar şehrimize döne- cektir. Dün Maarif vekili Atatürk tarafından kabul edilmiş ve vekil yeni hazırlanan müfredat programının ilk nüshasını Bü- yük Öndere takdim etmiştir. Saffet Arıkan Ankaraya hareket et- meden şu beyanatta bulunmuştur: — İlkokul programı 1926 yılında ya pılmış, son ihtiyaçlara göre bunun tev- sian ıslahr lüzumu karşısında yeni bir broşür meydana getirilmiştir. Bu prog- ram Bakanlığın noktai nazarını ve bu- na göre öğretmenlere gereken direktif- leri ihtiva etmektedir. Orta tedrisat kadroları ve terfi liste- leri reişliğşim — altındaki — komisyonda haftalarca meşgul olunarak tetkik edil- miş ve kanuni mevzular, siciller, teftiş raporları gözönünde bulundurularak terfi ve tayinler o suretle — yapılmıştır. Bununla beraber kararlarımızdan mem- nun olmayıp da Şürayı Devlete müra- caatta kendini haklı sananlar bu hakla- rını kullanmakta serbesttirler. Edebiyat fakültesindeki — profesör Şpitzer ile profesör Rayhanbah ve Türk döçent ve asistanları hakkında isnat olu nan sözler tamamen uydurmadır. Bunu bu uydurma ve muharref şeklile sızdı- ranları behemehal bulacağımı ve kendi- elrine lâyık oldukları muameleyi yapaca ğımı söylemek isterim, Üniversiteye tahsis olunan para 2,5 milyon lira değil, bir milyon dört yüz bin liradır. Bununla Güreba, Haseki ve Cerrahpaşa hastahanelerinin muhtelif kısımlarına 450 yatağı mütecaviz pav- paradan | vonlar yapılacaktır. Gene bu ayrıca Üniversitenin muhtaç — olduğu kimya enstitüsü gibi bazı müessesat da yapılacaktır.,, İstanbul saylavları Kaza parti merkezle- rinde halkla temas edecekler İstanbul saylavları önümüzdeki ay içinde şehrimizin bütün kaza parti merkezlerini gezerek halk mümessil- lerile temas edeceklerdir. Saylavlar toplu bir halde her kazanın merkezi- ne gideceklerdir. Partinin ocak, semt ocağı, nahiye merkezleri idare heyetleri kaza mer- kezlerinde toplanacak - ve halkın di- leklerini saylavlara-bildireceklerdir, Bunun için parti, kazadan aşağı tes- kilâtı simdiden bütün halkın ve parti azalarının iştirakile toplantılar yapa- rak hazırlıklarda buunmakta ve di- lekleri tesbit etmektedirler. Saylavlar evvelâ şehir içindeki ka- zaları gezeceklerdir. Bu meyanda he- nüz parti kaza teşkilâtı yapılmamış olan yeni kazalarımızdan Eyübe de 5 ilktesrin cumartesi günü saat 14 de gidilecektir. Bundan sonra vilâyetin şehir hudut larr dışındaki kazaları gezilecektir, EYLÜL — 1936 Hlcri: 1355 . Recep: 18 Öğüneşin Doğuşu 5,54 | W“ Güneşin Balışı | 17,57 K9 434 12:05 1525 17,57 1929 M,15 â"ğâ ala : 10,37 İyeka 6,08. 9,29 12,.00 1,81 10,19 GEÇEN SENE BUGÜN NE OLDU ? Türkiye, Sovyet Rusya ve Romanya Beşler komitesinin kararlarına itiraz ederek Uluslar kürümu paktının harfiyyen — tatbikini iste. mişlerdir. Yabancı memleketlerde Tahsilde bulunan talebeye para Ne kadar gönderile- bileceği tesbit edildi Yabancı memleketlerde — tahsilde bulunan talebeye şu esaslar dahilinde para gönderilebileceği hükümetçe tes- bit edilmiştir : ; Almanyada ve Belcikada ökuyan- lara, ayda 94,50 Türk lirası, Avustur- ya, Çekoslovakya, Macaristan ve Fran sada okuyanlara ayda 105 Türk İirası, Amerika ve Parisin içinde okuyanla- ra ayda 115,50 lira, İngiltere ve İsviç- rede okuyanlara ayda 126 lira, İtal- yada okuyanlara 147 lira, Rusyada okuyanlara ayda 199,5 lira. Iki mecmua aleyhine dava açıldı Muhtelif sımnıfları biribiri aleyhine tah rik edici mahiyette neşriyat yapmaktan “İstanbul Sesi,, ve müstehcen neşriyat- tan da “Propaganda,, mecmuaları aley- hine dava açılmıştır. Bu — hafta içinde mühakemelerine başlanacaktır. Balık almağa gelen ecnebi gemileri Her sene olduğu gibi bu sene de balık almak üzere limanımıza Yunan ve İtal- yan balıkçı gemileri gelmeğe başlamış- lardır. Şimdilik bir Yunan ve üç İtal- yan vapuru gelmiştir. Lâkin son günler de kâfi miktarda balık çıkmadığından vapurlar balık alamamaktadırlar. ——— İngiliz sermayedarı Ankaraya gitti Bazı İngiliz mali grupalrı temsilen şehrimize gelmiş olan İngiliz saylav- larından Summervil dün akşamki eks- presle temaslarına başlamak Üüzere Ankaraya gitmiştir. esuliyetinize başkasını karıştırmayın Kadıköyden KD imzasile yazılıyor: Hayatım, evlendikten sonra, sonu gelmez bir keder ve bir sıkıntıdan ibaret hale geldi. Karımr yabancı bir insan hayatımızdan artık bir şey beklememeğe başladım. Kederli hayatımın sırlarını e- manet edebileceğim bir genç kıza rastladım. Kibar, temiz bir kızcağız. Söylememekle beraher, beni seviyor. Onu met gibi telâkki etmeğe ve müşterek doğru mu? res olarak almağa gönlüm razı olmtyor. Hayatımır çok sev- diğim bu kızı hayatile parlatmaktan mahrum — kalmam CEVABIMIZ — İhtiyatlı olunuz. Lekesiz bir saadete hakkı olan genç bir kızı hırpalayamazsınız. Sırtınızda ağır bir yük vardır. Yalnız size ait olan bu yükün mes'uliyetine bir başkasını karıştırmayınız. Sabah adai B “takım hususi maksatlar ve imtiyazlar Ecnebi sermaye ve Türkiye k Kurunda, Asım Us, ecnebi sermaype- sinin Türkiyeye gelmesi meselesini mevzubahs ederek diyor ki: | Yeni Türkiye, ecnebi ilim ve tekni- ğinden ne kadar istifade etmek ister- se ecnebi sermayesine de öylece ka- | prlarını açar. Yalnız bunun için bir- şart vardır. Bu şart da, Türkiyeye gelecek ecnebi sermayesinin Aalelâde bir işçi sıfatile ve mutedil bir kazanç maksadile girmeğe razı olmasıdır. | Türkiyeye girecek sermaye hükümet, yahut belediye tarafından göüösterile- cek yerlerde sadece mutedil bir faiz ile kullanılabilir. Fakat sermaye sa- hipleri mutedil faizden ayrı olarak bir. takip edecek olurlarsa o vakit kendile- rine uzanan eller geri çekilir, açflan kapılar derhal kapanır. Acaba böyle bir kayıt ve gart " bugün Türkiyeye ecnebi eerma)eı_i_ gelmeğe razı olur mu? Bizim kanaatimizce olur. Bunun basit elan sehebi de şudur: Avrupanlll" buğünkü çok karışık manzarası içinde sermaye sahipleri paralarını vatıra- cak yer bulamamaktadırlar. Meselâ İspanya hadiseleri cıktığı, Fransad'i; bir takım içtimaft ıslahat yapılmağa || başlardığı gündenberi Fransa banka- sından mütemadiyen paralar cekil- mektedir, Bu paralarm mühim' bir kısmı faizsiz olarak İngiliz bankala- rında yatmak üzere Londraya gönde- rilmektedir. Türkiye ise dünya yüzün. de ecnebi sermayeleri için belki _vogâ'i ne denecek derecede emin clan birli yerdir. Böyle bir yerde emniyet içinde |Ş mahfuz kalacak olan bir sermaye faz. la olarak mutedil bir faiz bulursa sa sa“ ğ hipleri için en büyük bir nimet âGeğil midir?. —— Yunan krali — Ankaraya gelecek mi? Bir Bulgar gazetesi - de bu ihtimalden bahsediyor Atinadan Zora gazetesine verilen, bir telgraf haberine göre Yunan kralr Jorj Türkiyeden başlıyarak — Yunanis« tanın dost olduğu Balkan memleketlerif ne bir ziyaret seyahati yapacaktır. a | lm Averof kruvazörile İstanbula gelme« l si muhtemel görülmektedir. Atatürkün teşekkürleri İstanbul 28 (A,A.) — Cumhur baş kanlığı genel sekreterliğinden: Dil bayramı münasebtile memiek z tin her tarafından gelen vatandasla rın sevinç ve yüksek duygularına cüman olan yazılardan Atatürk m hassis olmuşlar ve teşekkürlerinin hil- dirilmesine Anadolu ajansını memul etmişlerdir. | ni İ ğ —P e. ğ W e0 — h Bulgar başvekili ile Romanya hariciye nazırı Belgrada — gidiyorlar Belgrattan verileri bir habere Bulgar başvekili Köse İvanof, Romany hariciye nazırt Antonesku — Milletler i cemiyeti toplantısı sonunda Yugos yaya gelerek Yugoslav başvekili Sto dinoviçi ziyaret edeceklerdir, : Evlenme Gazetemiz muharrirlerinden ve k metli arkadaşlarımızdan Nureddin Or yan ile Kösele ve deri tacirlerinden B Hasan Tahsinin kızı Bayan Vııfıy.-.' evlenmeleri evvelki gün SŞehzadehaşındı ki evlezinde ik: aile dostlarının hüuzü: kutlulanmışüâr. Arkadaşımızı ve « tebrik eder, saadetler dileriz. —