26 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

; t bir takım işler çevirmek istiyen, L P Ğ DA Ş l da zuhur etti. | abil istifade,, zihniyetile gelmek istiyen Türkiyeye gelecek Ingiliz | sermayesi Yavaş yavaş iki tarafın da biribirini telâkkisi değişti. İngilizlere göre, Osmanlı imparatorlüğu zamanında Türkler, fakat kendi işlerini bir türlü doğru dürüst çe- |liremiyen, beceriksiz ve âciz insanlarıı. Şimdi ise, Türklerin kendi milli faa- gyetlerini mükemmel başardıkları,sağlam bir rejim kurdukları, | aşıldığı gibi, İngilizlerce de öğrenilmiştir. Çak değil vifak taraflısı olduğumuza kani oldular. Hele Boğazlar meselesinde bize tösterdikleri müzaheretten ve İngiliz kralımın son ziyaretinden sonra, iki mille- '. din arası daha iyileşti. Biz de zaten, İngilizlere karşı bundan on küsur sene ev- 1-_, “düşüncelerimizi değiştirmiş bulunuyorduk. Eskiden onları insafsız sömür- Çeciler halinde görürdük. Tarihin son S€yri, İngiltere ile müstemlekeleri ara- da insanca münasebetlerin kurulduğunu gösterdi ve arada mükayese için fir- İDün şehtimize gelen İngiliz sermayedarlarının sözlerini bugünkü gazetelerde tuyup da Loridra piyasasından buraya bir sermaye akını olabilmek ihtimalini iğrenince cidden memnun olduk. Biz ki, Osmanlı devleti zamanında sırf bü mem- Eketi soymak için bağrımıza sülük gibi sokulan ve Türkiyeyi müstemleke haline eti meğe uğraşan sermayelerden nefret ederiz ve ancak bunların biran evvel dumuzdan tasıtarağı — toplamalarını dileriz; yeni Türkiyeye, ulunacak İngiliz sermayesini alkışlarız. Çünkü, o, biran bile, Türkiyenin bir ik- isadi sömürge haline sokulmasını istihdat etmiyecektir; “kazanmak ve kazan- Ohrmak,, yolunu takip edecektir; ve siyaseten kuvvetli olan cumhuriyet Türkiye- , ancak bu zihniyetle Türkiyeye gelen k..pitallere kapısını açacaktır. / er Li Örraryeri BANTLOLA b GKER “Alemi İslâm,, bütün dünyaca an- Onlar, bizim garpta da şarkta da ni- yeni ve “müte- ecnebi sermayesini ve bunun başında Hüseyin Faruk TANUR — Cenevrede | murahhaslarının | garip hareketi li '?';" bize karşı sui niyet eseri değilse, en » hafif tabirle tehlikeli bir patavatsızlıktır A vusturya | Bu sabahki “Cumhuriyet,, refikimiz |Cenevretde Milletler Cemiyetinin yeni î_ı asında Auvsturya tarafından döşe- ;-' konsey odasına, 1683 de — Viyana : önünde Türk ordusunun Tic'atini göste Si bir resimli halımın asılmasına Türk “'âwr hariciye vekilinin — pek haklı surette ' O — itiraz ettiğini yazıyor. | | Bu resimli halının altında TLâtince Ürkler paniğe uğramış — kaçıyorlar,, baresi yazılı bulunmaktadır. Hariciye vekilimiz Tevfik Rüştü Aras, bu kaldırıl madığı takdirde Türk murahhas heye- inin ciddi bir karar vermek mecburi - yetinde kalacağınr Milletler — cemiyeti kreterliğine bildirmiş ve halr derhal __V'HABER: ,_Sg_n*ıeneler içinde bir çok hâdiseler Milletler cemiyetine karşı o- lan itimadı bile sarsmışken Avrupa hâlâ oraya bir sulh kaynağı olarak bakabil - mektedir. Hudutlardan hudutlara anla- şılmaz gürültüler aksededursun, Cenev- reyi elân, insanların kendilerine gelebi- leceği yegüne sükün ve nekanat YEri ©- larak' saymaktayız. Bu arada Avusturya murahhas heye- tinin, doğacak bir çocuğa, âdeta anası- nın karnında suikast etmek istermiş gi- bi, sulhün mevzüubahs olduğu bir mu- hitte mide bulandıracak tedbirsizliklere düşmesine ne kadar esef etsek yeridir. Bugün iyi geçinmek ve biribirimizin hatırını saymak yolunda gösterdiğimiz bütün gayretler, maziyi unutmağa çalış mak mahiyetindedir. Onu intikam hisle- rini uyandıracak sürette — kurcalamak suiniyet değilse — en ehven bir tabirle — tehlikeli bir patavatsızlıktır. - bir kış L Gelen malümata göre şark ve şima- li şarkt vilâyetlerimizde büyük bir tar devam etmektedir. Diğer mmta- kalarda şiddetli yağmurlar yağamkta n Pulsthane ile Trabzon arasmdaki' — İtalyanın - bir jesti Beynelmilel radyo - konferansından çekildi / “Deyli Herald,, gazetesinin yazdığı- ha göre Habeş delegelerinin — Milletler yeti asamblesine iştirak etmesi kâa- Tarı üzerine beynelmilel radyo — konfe- rasındaki İtalyan delegelerinin hemen çekilmesi haddızatında küçük bir mese- | Anadoluda müthiş Bir çok köprüler selden yıkıldı, Trabzon |karanlıkta kaldı, Erzurum - Trabzonv ğ yolu kapandı başladı köprüler selden kâmilen yıkılmış, e- lektrik direkleri selden gitmiş _':ve Trabzon karanlıkta kalmış, Maçka telgrafhanesini seller götürmüş ve Trabzonla Erzurum arasında muvasa- la kesilmiştir. Üçüncü Umüumt müfetişlik yolların açılmasına çalışmaktadır. Diğer taraftan Karadenizdeki fırtı- nadan iki gün evvel limanımıza gel- mesi beklenen Gülcemal ancak dün gelmiştir. Dün 13 te gelecek olan Ta- rı vapuru da bugün beklenmektedir. diye, hitap etmek demektir. “ U L ae Motosikletle araba çarpıştı Kadıköyünde oturan ve Deniz yol- ları matbaasında memur Ali Nazmi, karısı Zahide, arkadaşlarından Ek- rem dün bir motos:kletle Üsküdara giderlerken Haydarpaşada Nümune hastahanesi önünde karşıdan gelen bir araba motosiklete çarparak devir- miştir. İ Ekrem ve Ali Nazmi hafif surette, Zahide ise başından ve vücudunun mühtelif yerlerinden ağır yaralanmış, her üçü de Nümune hastahanesine Ş Dil bayramı bugün kutlulanıyor - Halk evlerinde merasim yvyapılacak ve konferanslarla dil inkılâbıtın HABER — Akşam poğöfa&ı ehemmiyeti Yurdun her yanmda olduğu gibi bu gün merasime saat on sekizde İstan- bul ve Ankara radyolarında kurum a- dıma verilecek bir konferansla başla- nacaktır. Bundan sonra halkevlerinde merasim programlarıma — başlanacak- tır. Bu esnada radyoda fevkalâde Pprogram da devam edecektir. Merasim programı Şehremini, Eminönü ve Beyoğlu Halkevlerinde kutlulama programı şu Suretle tesbit edilmiştir: HEminönü Halkevinde Ankaradan verilecek konferans dinlendikten son- ra İstiklâl marşı onu takiben Kurul- tay marşı çalmacaktır. Kurultay mar- şından sonra Eminönü Halkevi tarih, dil ve edebiyat komitesi azasından döçent Sabri Esat tarafından bir nu- tuk söylenecek müteakıben Halkevi- nin yeni teşkil ettiği 32 kişilik koro heyeti tarafından bir koönser verile- cektir. Gece saat 20,30 da da Alayköşkün- de Evin temsil şubesi tarafından İs- tiklâl piyesi oynanacak ve bir mono- log söylenecektir. anlatılacak Beyoğlu Halkevinin İstiklâl cadde- sinde Nuruziya sokağında yeni bina- sında da saat 21 de merasim yapıla- caktır. Merasim programı: 1 — İstiklâl marşı: 2 — Hıfzı Tevfik Gönensgoy tara- fmdan Türk dilinin ilerleyişi hakkın- da konferans. 3 — Temisl: vodvil 2 perde, Şehremini halkevinde merasime sa- (Yanlışlıklar serisi) at 18 de başlanacaktır. Burada da İs-! tiklâl marşı çalmacak, konferans ve- rilecek, serbest kürsüde hitabeler irat edilecek, millt — rakıslar oynanacak, şarkılar söylenecek ve temsilelr verile cektir, Ankarada Dil bayramı bugün Ankaralılar ta- rafından tezahüratla tes'it edilecek- tir. Bu münasebetle Halkevinde bir top- lantı yapılacaktır. Toplantıda dil inkı- lâbrmız üzerinde konferanslar verile- cektir. Ayrıca bir de müsamere ter- tip edilmiştir. İçeride ; * Son günlerde takas yoluyla — ihracat — bilhassa Japonya ve İtalyaya — çoğalmıştır. * Uyuşturucu maddeler inhisarile İtalya arasında mühim bir afyon partisinin klering yoluyla İtalyaya satılması hakkında görüş. meler olmaktadır. * İstanbul mebusları halkevlerinde yapıla. cak teftişlere dün akşam Eminönü halkevin. den başlamışlardır. * İzmirde hava hücumu denemeleri dün ve dün gece yapılmıştır. & Hor'semtteki hinalarrm eyir UK — Yenge boyanması işine sene başmdan itibaren baş lanacaktır. Boya rengini mütehassış bir he. yet seçecektir. * Meşhut cürümler kanunu tatbikatı için İstanbul dört mmtakaya — ayrılacak ve altı müddelumumi muavini geceli gündüzlü nöbet Çİ bulunacaktır. Avrupa konferansı Musolini tarafından Romada içtimaa çağırılacakmış Musolininin Romada bir Avrupa kon feransı toplamak fikrini yeniden canlan- dırmak üzere olduğunu fransızca Figaro_ gazetesi yazmaktadır. Haber verildiğine göre Musolini Ro- madaki Ingiliz Ve rransız elçilerile gö- rüşmüştür. İtalyanın Milletler cemiyetinde kal- ması lüzumu hakkında Musoliniyi kan- dırmak için Fransanm Romaya hususi bir mümessil yollıyacağı blldirîlm'ekte-I dir 26 EYLUL — 1936 D AA oğru mu, ef # ha değil mi ? Z A F Şikâyet hakkı İntihap hakkı, yaşamak hakkı ney- se şikâyet hakkı da böyledir. Biz, mekteplerde çocuklarımıza bunu da öğretiyoruz. Çünkü kanüz ki şikâyet hakkı kontrolun enk mükemmelidir. Şikâyet denilen şey bulunmasaydı, bu günkü teftiş tesşkliâtımı on misli yap- mak, belki her çalışan memurun ba- şına bir de mubassır koymak icap e- derdi de gene bir netice elde edilemez- di. İ Maalesef bizde şikâyet çok fena te- sir bırakıyor. Hele şikâvetleri gözete- lere bildirenlere en büyük müşkülât çıkarıltıyor! “Haydi git, beni şikâyet ettiğin gazeteye bunu da yazdır.,, de- nioyr; hattâ daha ağırları yapılıyor. Fakat bunu söyliyenler de ergeç va- sifelerinin neden ibaret olduğunu an- htyorlar. Şikâyet hakkının bir hak olarak tanındığı gündür ki, vazife sahipleri- nin, işlerini daha yolunda görecekle- rine kani bulunuyoruz. Gazeteye başvurmak vatandaşın en meşru bir hakkıdır. O vatandaşlar ki, derece derece şikâyetlerini yapmış ve dinletememiş — bulunusnlar.. Onların başka türlü de hareket etmelerine im- kân tasavvur edilmemelidir, edilemez de... Bu arada maruz kaldığı bir hak- sızlığı önlemek için onun ta hükümet merkezine kadar gitmeye, hakkını â- Tamaya vakti yoktur. O yaşamak hakkıma da — sahiptir. Bunu temin edebilmek için de çalışacaktır; işinin başında bulunmaya mecburdur. Gazeteler, okuyucusunun dilidir. Haklı işkâyetleri orada yer bulur. Bir çok okuyucularımızdan gerek telefon- la, mektunla: “— Bir şikâyetim var, yazabilir misiniz? Diye suallerle karşılaşıyoruz. Oku- yucularımız, şunu unutmamalıdırlar ki, Haber. kendielrinin oazeteşsidir. HÜRÜ ŞUKÜYELLETİ,- MEMHUMYELİE SÜ tunlarında yer bulur, Şikâyet hakkımı tanıyan Cümhuriyet Hükümetimiz de bunları nazarı itibara alır. Misallerini görüyoruz ve bunun için müteşekki- Halkın Dostu * Taksim sularımın ana boruları tamir e. dileceği için önümüzdeki pazartesi ve salı günü şehre su verilmiyecektir. * Belediye Şişhane karakölu — Galata ku lesi arasmdaki yola parke döşetmeğe başla. mıştır. * Dün, Edirnekapı şehitliğinin bir kısmma ftasarruf iddia eden dört kişinin iddiası tev. sik için Edirnekapı şehitliğinde bir keşf da. ha yapılmıştır. * Dün sabah Tünel maltinistinin şiddetli bir manevrası neticesi olarak Tünel arabala. rr bir saat işliyememiştir. Frenler çözüldük. ten sonra seferler tekrar tanzim edilmiştir. * Üniversitede müddetleri biten ve mMmuka, veleleri yenilenmiyen bir kısım ecnebi pro. fesörlerin yerlerine yenilerinin getirilmesi takarrür etmiştir. _ * Üniversitede Ikmal imtihanları çarşamba günü bitecek ve İlkteşrinin birinde imtihanla ra başlanacaktır. * Üniversite için yapılacak yeni kimya enstitüsil plânı hazırlanmaktadır. * Mülkiye mektebi 15 birinciteşrinde şehri mizden Ankaraya gidecektir. * Mardinde çıkan “Ulus sesi,, — gazetesi Dirik kazasmda Boğa adında bir — köylünün 150 başma girdiğini ve elân dinç — olduğunu yazmaktadır. * Dün sabah şehrimizden — hareket eden Suriye heyeti Ankarada — inmeden Tarsüs ekspresile yoluna devam etmiştir. * İzmir panayırmm kapanışı münaseebtile panayır komitesi tarafından çekilen telgraf lara büyük Önder Atatürk ve Başvekil İsmet İnönü taltifkâr cevaplar vermişlerdir. * Emniyet umum müdürlüğü bir pasaport kanunu projesi hazırlamaktadır. * Muallimler birlifi relsi olan ve birliğin halkevlerine irtihak etmemesi hareketinin ba şında bulunan muallim Kenan Edirneye tayin edilmiştir. Bunun için birlik yakında bir top lantı yapacaktır. Dısşarda: * Mterr millt bankasının korduğu bir hava şirketi Bağdatla Kahire arasında seferlere başlamış ve ilk tayyare postası yapılmıştır. * Zabitlerin evlenmesi için Yunanistanda yeni bazı kayıtlar konulmuş, bilhassa 400,000 drahmi serveti olmak mecburiyeti — könül - muştur. * Bizzat Alman devlet reisinin — dört gün dört gece hazır bulunduğu büyük Alman as. kerf manevraları dün bitmiştir. * Yugoslavy hükümetçi mebuslardan Bağ- dan gizlenmiş birkaç şahıs tarafından ateş _xatırılmışttr._ edilerek ümitsiz bir halde yaralanmıştır. 3 ! eT Vekillerin seyyahatleri Maliye Vekili vergiler hakkında halkla temas ediyor Nafıa Vekili Trakyaya gitti, Maarif Vekili bu sabah şehrimize geldi Karadeniz mıntakasında seyahatle- rine devam eden İktısat Vekili Celâl Bayar, Maliye Vekili Fuat Ağralı ve, kendielrine iltihak eden İnhisarlar Vekili Ali Rana Tarhan ile Umumi Müfettiş Tahsin Uzer ve beraberlerin- deki heyet dün Trabzondan Rizeye ve oradan Ankara vapurü ile Hopâaya gitmiştir. İnhisarlar Vekili hugün Samusndan dönmekte ve İktısat ve Maliye Vekil- leri de Artvine gitmektedirler. Maliye Vekili Fuat Ağralı Şark tet- kik seyahati bittikten sonra İktısat Vekilinden ayrılarak cenup vilâyetle- rine gidecek, halkım vergiler hakkm- daki dileklerini dinliyerek vergilerin cibayet usullerini tetkik edecektir, Bundan sonra vergi kanunlarında icap eden tadilât için yeni lâyihalar hazırlanacaktır. Nafıa Vekili Trakyaya gitti Bir müddettenberi şehrimizde bulu- nan ve muhtelif meselelerle meşgul olan'Nafra- Vekili Ali Çetinkaya dün bir tetkik seyahati yapmak üzere Trakyaya gitmiştir. Nafta - Vekil! Trakyayı baştan başa gezerek bura daki nafra işlerini tetkik ettikten Son- ra Tekirdağımdan Çanakkaleye ve ora dan da İzmire geçecektir. Eşe mmnta- kasmda da nafra işlerini tetkik ettik- ten sonra Nafıa Vekilimizin tekrar şehrimize gelmesi ve İlktesrin ortala- rımda Ankaraya dönmesi ihtimal da- hilindedir. Sihhiye ve Mezarlf Vekilleri hatini bitirerek Ankaraya dönmüş- tür. Maarif Vekiil Saffet Arıkan da bir kaç gün kalmak üzere bu sabah şeh- rimize gelmiştir. Bulgar Başvekili Cenevrede Hariciye Vekilimizle görüşlü Sofya, 25 — Cenevreden gelen 'ha- berlere göre Bulgar Başvekili Kösei- vanof, Cenevrede — Borivaj otelinde Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüş- tü-Arasla bir buçuk saat süren bir Sıhhiye Vekili Refik Saydam seya- İtalyada levkifler Eski sosyal'st mebuslar yakalandı Paristen gelen bir habere göre Mi- lâno ile diğer bazı İtalyan şehirlerin- de bir takım tevkifat yapılmıştır. Tevkif olunanların eski sosyalist mebuslar oldukları anlaşılıyor, Tev- kiflerin sebebi olarak İspanyayı fa- * şist asilere karşı müdafaa eden İs- panyol sosyalistleri hakkında İtalya- da sevgi hislerinin uyanmış olmasi gösterilmektedir. P GŞ