Türkiyeye gelecek Ingiliz sermayesi Yavaş yavaş iki tarafın da biribirini telâkkisi değişti. İngilizlere göre, Osmanlı imparatorluğu zamanında Türkler, “Alemi fslâm,, İn bir takım işler çevirmek istiyen, fakat kendi işlerini bir türlü doğru dürüst çe- İğiremiyen, beceriksiz ve âciz insanlari. Şimdi ise, Türklerin kendi milli faa- l | erini miikermmel başardıkları,sağlam bir rejim kurdukları, bütün dünyaca an- Mi aşıldığı gibi, İngilizlerce de öğrenilmiştir. Onlar, bizim garpta da şarkta da ni- ş 0 İ ik değil vifak taraflısı olduğumuza kani oldular. Hele Boğazlar meseleşinde bize ME Ssterdikleri müzaherötten ve İngiliz kralının son ziyaretinden sonra, iki mille- İşin arası daha iyileşti. Biz de zaten, İngilizlere karşı bundan on küsur sene ev. Wi İğelki düşüncelerimizi değiştirmiş bulunuYorduk. Eskiden onları insafsız sömür- il igeciler halinde görürdük. Tarihin #on Seyri, İngiltere ile müstemlekeleri ara- #limda insanca münasebetlerin kurulduğunu gösterdi ve arada mukayese için fır- M4 İlatlar da zuhur etti, | b NM şehrimize gelen İngiliz sermayedarlarının sözlerini bugünkü gazetelerde p da Londra piyasasından buraya bir sermaye akımı olabilmek ihtimalini İilörenince cidden memnun olduk. Biz ki, Osmani devleti #amanmda sırf bu mem» ; oymak için bağrımıza sülük gibi s»kulan ve Türkiyeyi milstemleke haline İiğetirmeğe uğraşan sermayelerden nefret ederiz ve ancak bunlar biran evvel 10 muzdan tamtarağı toplamalarnı dileriz; yeni Türkiyeye, yeni ve “müte- Wilabil istifade, zihniyetile gelmek istiyen ecnebi sermayesini ve bunun başında İ nacak İngiliz sermayesini alkışlarız. Çünkü, o, biran bile, Türkiyenin bir ik- | di sömürge haline sokulmasını istihdat etmiyecektir: “kazanmak ve kazan- ak,, yolunu takip edecektir; ve siyaseten kuvvetli olan cumhuriyet Türkiye. » ancak bu zihniyetle Türkiyeye gelen k..pitallere kapısını açacaktır. | Hüseyin Faruk TANUR e e e m ” Cenevrede Avusturya murahhaslarının garip hareketi W İEğer bize karşı sui niyet eseri değilse, en Ni geti tabirle tehlikeli bir patavatsızlıktır ” Bu sabahki “Cumhuriyet, refikimiz #Cenevrede Milletler Cemiyetinin yeni Wibinasında Auvsturya tarafından döşe- | nen konsey odasına, 1683 de Viyana “Türk ordusunus ric'atini göste halin asılmasına Türk| mektedir. Hudutlardan hudutlara anla şılmaz gürültüler aksededursun, Cenev- reyi elân, insanların kendilerine gelebi- Teceği yerüne'sukün ve nekamat"yeri O. larak saymaktayız; Bu arada Avusturya murahhas heye- HABER — Akşam postası Dil bayramı bugün kutlulanıyor Halk evlerinde merasim vapılacak ve konferanslarla dil inkılâbının ehemmiyeti Yurdun her yanmda olduğu gibi bu gün merasime saat on sekizde İstan- bul ve Ankara radyolarında kurum & dma verilecek bir konferansla başla- macaktır. Bundan sonra halkevlerinde merasim programlârını baslanacak- tır. Bu esnada radyoda fevkalâde program da devam edecektir, Merasim programı Şehremini, Eminönü ve Beyoğlu Halkevlerinde kutlulama programı şü Suretle tesbit edilmiştir: Eminönü o Halkevinde Ankaradan verilecek konferans dinlendikten son- ra İstiklâl marşı onu takiben Kurul. tay marşı çalmacaktır. Kurultay mar- $indan sonra Eminönü Halkevi tarih, dil ve edebiyat komitesi azasından doçent Sabri Esat tarafından bir nu- tuk söylenecek müteakıben Halkevi- nin yeni teşkil ettiği 32 kişilik koro heyeti tarafından bir konser verile. cektir, Gece saat 20,30 da da Alayköşkün- de Evin temsil gubesi tarafmdan İş- tiklâl piyesi oynanacak ve bir mono- log söylenecektir, E Içeride ; yonde; * Son günlerde takas yoluyla bilhassa Japonya ve Italyaya — #raanda mühim dir afyon partlainin klering yoluyla Italyaya sabilmaer hakkmda görüş. yopla. * İzmirde hava hücumu denemeleri dilin ve dün gece yapılmıştır. * Per santteiei hinafarm ayır Gr TENÇE boyanması işine Heho tayından ttibardn bap lınacaktır. Haya tengini mütebuasa bir he, yet seçecektir. ört - Musolini tarafından & Dyorturucu madirker iminrie kayı) Romada içtimaa anlatılacak caktır. Merasim programı: 1 — İstiklâl marşı 2 — Hıfzı Tevfik Gönensoy tara- fmdan Türk dilinin ilerleyişi hakkın- ds konferans, | 3 — Temisl; vodvil 2 perde, (Yanlışlıklar serisi) Şehremini halkevinde merasime sa- ai 18 de büşlanacaktır. Burada da İs tikiâl marşı çalmacak, konferans ve- rilecek, serbest kürsüde hitabeler irat edilecek, milli o rakıslar oynanacak, şarkılar söylenecek ve temsilelr verile cektir. Ankarada Dil bayramı bügün Ankarahlar ta- rafmdan tezahüratla tes'it edilecek- tir. Bu münasebetle Halkevinde bir top- lantı yapılacaktır. Toplantıda dil inkı- lâbımız üzerinde konferanslar verile cektir. Ayrıca bir de misamere ter. tip edilmiştir. Avrupa konferansı çağırılacakmış Musolininin Romada bir Avrupa kon ferans: toplamak fikrini yeniden canlan- dırmak üzere olduğunu fransizca Figaro gazetesi yazmaktadır, Haber verildiğine göre Musolini Ro- madâki Ingiliz ve rransiz ciçilerie gö- rüşmüştür. İtalyanın Milletler cemiyetinde kal- Beyoğlu Halkevinin İstiklâl cadde- sinde Nuruziya sokağmda yeni bina- sında da saat 21 de merasim yapıla- 286 EYLUL — 1936 Doğr oğru mu, . : değil mi? Şikâyet hakki İntihap hakkı, yaşamak hakkı ney- 86 şikâyet haklı da böyledir. Biz, mekteplerde çocuklarımıza bunu da öğretiyoruz. Çünkü kanüz Ki şikâyet hakkı kontrolün en mükemmelidir. Şikâyet denilen şoy bulunmasaydı, bu günkü teftiş toşkliâtem on misli vap- mak, belki her çalışm memurun ba- gına bir de mubassir Koymak icap e- derdi de gone bir netize ölde edilemez- di. Maalesef bizde şikâyet çok fena te- sir bırakıyor. Hele şihdunileri gwsete- ere bildirenlere en büyük müşkülüt çıkarılıyor: “Haydi git, beni şikâyet ottiğin gazeteye bunu da yazdır.,, de- nioyr; hattd daha ağırları yapılıyor. Fakat bunu söyliyenler de ergeç va- sifelerinin neden ibaret olduğunu an- Kirorlar, Şikdyet hakkının bir hak olarak tarındığı gündür ki, vazife sahipleri. nin, işlerini daha yolunda gürdeekle- rine kani bulunuyoruz, Gazeteye başvurmak valandaşın en meşru bir hakkıdır. O vatandaşlar ki, derece derece şikâyetlerini yapmış ve dinletememiş — bulunusmlar.. Onların baska türlü de hareket etmelerine im- kân tasavwır edümemel'dir, edilemez de... Bu arada maruz kaldığı bir hak- sızlığı önlemek için onun ta hilkümet merkesine kalar gitmeye, hakkımı d- ramaya vakti yoktur. O yaşamak hakkına da (sahiptir. Bunu temin edebilmek için de çalışacaktır; işinin başında bulunmaya mecburdur, Gazeteler, > okuyucusunun dilidir. Haklı işkâyetleri orada yer bulur. Bir çok okuyucularımızdan gerek telefon- la, mektupla; “— Bir şikâyetim var, yasobilir misiniz? Diye swallerle karşılasıyoruz, Oku- yucularımız, şunu unutmamakdırlar ki, Haber. kendielrinin gaetprilir. SAM üye ETİ SAĞMMMYERS 3 tunlarında yer bulur, Şikâyet haklan tanıyan Cümhuriyet Hükümetimiz de WWW Bu resimli halının altında Lâtince M“Türkler paniğe uğramış | kaçıyorlar, İbaresi yazılı bulunmaktadır. Hariciye ilimiz Tevfik Rüştü Aras, bu kaldırı! dığr takdirde Türk murahhas heye- n ciddi bir karar vermek mecburi - Miyetinde kalacağını Milletler © cemiyeti Üsekreterliğine bildirmiş ve balr derhal tinin, doğacak bir çocuğa, âdeta anası- ren karımda suikast etmek istermiş gi-i bi,.sulhün mevzuubahs olduğu bir müu- hitte mide bulandıracak tedbirsizliklere' düşmesine ne kadar esef etsek yeridir. Bugün iyi geçinmek ve biribirimizin hatırını saymak yolunda gösterdiğimiz bütün gayretler, maziyi unutmağa çalış mak mahiyetindedir. Onu intikam hisle- kurcalamak alır. Misallerini * Meşhut cürümler kanını tatbikatı işin) ası lüzumu hakkında Musoliniyi kan-| bumları nazarı itibara aki Ystanbul dört mmtakaya . ayrılacak ve a dırmak için Fransanm Romaya hususi| görüyoruz ve bunun için müteşekki- Hsadefimuml muavini geceli gündüzü nöbet) bir mümessil yollyacağı bildirilmekte! riz, di bulunacaktır. dir J Halkm Dostu * Taksim suların ana boruları tamir e.İ.— dieceği için önlümümdeki pazartesi ve sair Vekillerin sevvahatleri “m... Vekillerin seyyahatleri lesl arasmdaki yola yarka döğetmeğe başla. "İban Birsey ssp we se Maliye Vekili vergiler hakkında kalkmıştır. rini uyandıracak surette HABER: Son seneler içinde bir çok! #uiniyet değilse — en ehven bir tabirle ler Milletler cemiyetine karşı el — tehlikeli bir patavatsızlıktır. Anadoluda müthiş © bir kış başladı Bir çok köprüler selden yıkıldı, Trabzon karanlıkta kaldı, Erzurum - Trabzon yolu kapandı Gelen malimata, göre gark ve şima-| köprüler selden kâmilen yıkılmış, e Mili sarkt vilâyetlerimizde büyük bir) lektrik direkleri selden gitmiş ve 4 büküm sirmektedir. Erzurumdan Trabzon karanlıkta kalmış, Maçka Bayburt mmntakasma kadar sahada telgrafhanesini seller götürmüş ve devam etmektedir. Diğer mmta- Italyanın bir jesti Beyneimilel radyo konferansından çekildi BEM “Deyli Herald, gazetesinin yazdığı» hi iha göre Habeş delegelerinin o Milletler Wi cemiyeti asamblesine iştirak etmesi ka- rar üzerine beynelmilel radyo Okonfe- İitasındeki italyan delegelerinin hemen çekilmesi haddızatında küçük bir mesel İle olmakla beraber (o ehemmiyetli bir Bu, esas itibarile Milletler cemi. etine “Habeşler kovulmadıkça İtak dan hiçbir teşriki mesai bekleme- iyin|!,, diye hitap etmek demektir, gez, a 'Trabzonla Erzurum arasmda muvasa- la kesilmiştir. Üçüncü Umumi müfetişlik yollarm açılmasma çalışmaktadır. Diğer taraftan Karadenizdeki fırtı. hâdan iki gün evvel limanımıza gel- mesi beklenen Gülcemal ancak dün gelmiştir. Dün 13 te gelecek olan Ta- ri vapuru da bugün beklenmektedir. Motosikletle araba çarpıştı Kadıköyünde oturan ve Deniz yol- Jarı matbaasında memur Ali Nazmi, karısı Zahide, arkadaşlarından Ek- rem dün bir motosikletle Üsküdara giderlerken Haydarpaşada Nümune hastahanesi önünde karşıdan geleni bir araba motosiklete çarparak devir-i miştir, Ekrem ve Ali Nazmi hafif surette, Zahide ise başımdan ve vücudunun muhtelif yerlerinden ağır yaralanmış, her üçü de Nümune hastahanesine yatırılmıştır. tasarruf iddi eden dört Kişinin ideası tev. tik #çin Edirnekapı çehitliğinde bir Keşf da. ba yapdmişter. * Dün sabah Tünel makinistinin şiddetli bir manevrası neticesi olarak Tünel arabala. ri bir saat işliyememiştir. Mrenler çözüldük.. ten sonra seferler tokrar tanzim edilmiştir. * Üniversitede znüddetleri biten ve mke, Yeleleri yenflenmiyen bir kısım ecnehi pro. fesörlerin yerlerine yenilerinin — getirilmesi takarrir etmiştir. * Üniversitede ikmml imtihanları çarşamba günü bitecek ve ilkteşrinin birinde imtihanla ra başlanacaktır. * Üniversite Için yapılacak yeni (kimya enstitüsü plânr hazırlanmaktadır. * Mülkiye mektebi 15 birinciteşrinde şehri mizden Ankaraya gidecektir. * Mardinde çıkan "Ulus sesi, © gazetesii Dirik kazasında Boğn adında bir köylünün 160 başına girdiğini vo olân dinç © olduğunu yazmaktıdır. * Dün sabah şehrimizden © hareket eden Suriye beyeti Ankarada (o İnmeden Tarsus ekspresile yoluna devam etmiştir. * İzmir panayırmm kapanışı münasesbtile! panayır komitesi tarafından çekilen telgraf) lera büyük Önder Atatürk ve Buşvekti Tamet| İnönti taltifikâr cevaplar vermişlerdir. * Eriniyet umum müdürlüğü bir pasaport kanunu projesi hazırlamaktadır. * Müshimler birliği reis? c'an ve birliğin Balkevterine irtihak etmemesi hsreketinin ba şında bulunan muallim Kenan Edirmeye tayin, edilmiştir. Bunun için Yirlik yalımda bir top last yapacaktır. Dışarda: * Mirr mil! bankasının korduğu bir Bava şirketi Bağdatir Kahire arammnda #efericre başlamış ve fik tayyare postası yapmıştır. * Zabillerin evlenmesi, için Yunanistanda yeni bazı kayıtlar konulmuş, bilhassa 400,000 drahmi serveti olmak mecburiyeti o konul - muştur. * Bizzat Alman devlet reisinin dört gün dört gece hazır bulunduğu bUYOX Alman a. ker manevraları âfin bitmiştir. dan gizlenmiş birkaç şabıs tarafından #toj edilerek ümitsiz bir halde yaralanmıştır. halkla temas ediyor /Nafıa Vekili Trakyaya gitti, Maarif Vekili bu sabah şehrimize geldi Karadeniz mıntakasında seyahatle- rine devam eğen İktisat Vekili Celâl Bayar, Maliye Vekili Fuat Ağralı ve kendielrine iltihak eden İnhisarlar Vekili Ali Rana Tarhan flo Umum! Müfettiş Tahsin Uzer ve beraberlerin- deki heyet dün Trabzondan Rizeye ve oradan Ankara vapuru le Hopaya gitmiştir. İnhisarlar Vekili bugün Samusndan dönmekte ve İktısat ve Maliye Vekil leri de Artvine gitmektedirler, Maliye Vekili Fuat Ağralı Şark tet- kik seyahati bittikten sonra İktisat Vekilinden ayrılarak cenup vilâyetle- rine gidecek, halkm vergiler hakkın- daki dileklerini dinliyerek vergilerin cibayet usullerini tetkik edecektir. Bundan sonra vergi kanunlarında icap eden tadilât için yeni lâyihalar hazırlanacaktır. Nefa Vekili Trakyaya gitti Bir müddettenberi şehrimizde bulu nan ve muhtelif meselelerle meşgul olânNafın Vekil Ali Çetinkaya dür bir tetkik seyahati yapmak üzere TTrakyaya gitmiştir. Nafia © Vekil Trakyayı baştan başa pezerek burn daki nafıa işlerini tetkik ettikten son- ra 'Tekirdağmdan Çanakkaleye ve ora dan da İzmire geçecektir. Ere mmta- kasımda da nafra işlerini tetkik ettik- ten sonra Nafın Vekilimizin tekrar şehrimize gelmesi ve İlktesrin ortala- rmda Ankaraya dönmesi ibtimal da- ! hilindedir. * Yugoelar bülümetçi mebaslardan Bağ.| Sıhhiye ve Mearlf Vekilleri Sihhiye Vekili Refik Saydam seya- hatini bitirerek Ankaraya dönmüş tür. Maarif Vekil Saffet Arıkan da bir kaç gün kalmak üzere bu #abah şeh. rimize gelmiştir. Bulgar ve Başvekili Cenevrede Hariciye Vekilimizle görüşlü Sofya, 25 — Cenevreden gelen ha- berlere göre Bulgar Başvekili Kösel- vanof, Cenevrede (Borivaj otelinde Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüş- tiü-Arasla bir buçuk saat süren bir görlişme yapmıştır. Jtalyada tevkifler Eski sosyal'st mebuslar yakalandı Paristen gelen bir habere göre Mi- lâno ile diğer bazı Italyan şehirlerin- de bir takım tevkifat yapılmıştır. Tevkif olunanların eski sosyalist mebuslar oldukları anlaşılıyor, Tev- kiflerin sebebi olarak İspanyayı fa © şist asilere karşı müdafaa eden İs panyol sosyalistleri hakkında Malya- da sevgi hislerinin uyanmış olmasi gösterilmektedir.