30 Ağustos 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

| | | Dahili keyecan içinde, seyreder. Vaktile İspanyadaki boğa döğüşlerinde de, böyle miişterek SA öğ z muharebe değil, hakiki beynelmilel harp... Bütün dünyada, at yarışları olur iye para ile bahse tutuşurlar, içinde menfaatleri olduğu ; kumarbazlar, hangi at galip gelecek iğin, koşuyu bahisler olurdu. Fakat bu sefer, bütün İspanya bir “âreno,, haline gelmiştir; iki ta- raf boğuşup duruyorlar. Bu kıtal yarışının da “mizör,.leri (para koyucu- İarı) bütün diğer milletlerdir. Bunlar, defalarla anlatıldığı gibi, iki ayrıl muşlar ; faşistler ihtilâlcilerin kazanmasından, faşist aleyhtarları hükümetin muzaffer çıkmasından büyük menfaatler umuyor. Bu uğurda sermayeler döküyorlar, silâhlar gönderiyorlar. Böylelikle bedbaht İspanya, garip bir harp sahnesi halindedir: Pertevsizin harareti bir noktaya tekâsüf ettirmesi kabilinden, ihtiras- lar, burada temerküz etmiştir. Memleket, alev içinde... harp, hakikt harp... 300 bin liralık Son yılların en tehlikeli ve ciddi bir) casusluk hâdizesi İsviçrede meydana çıkarılmıştır. Bunun tahkikatile şimdi İsviçre ve Fransız polis teşkilâtı müş- tereken uğraşmaktadır. — Gerek Fransız, gerekse İsviçre res- mi mamakları bu hususta çok sıkı bir ketümiyet muhafaza etmekle beraber © alâkadar dört kişinin tevkif edilmiş ol- duğu bilinmektedir. Sınırları aşarak Fransaya o kâçmış olan daha üç kişinin isim ve hüviyetle- » Yi Fransız polisine verilmiştir. k Bütün Fransada bu üç şüpheli adam aranmaktadır. Verilen hüyiyetlere en az benzerliği olan adamlar bile der- © hal tevkif edilerek siki bir sorgudan © geçirilmektedirler. ç © — Mesele Fransız taraftarı olan bir İs- viçtelinin kendisine teklif edilen İşe yanaşmıyarak polise haber vermesile © meydana çıkmış ve polis derhal faali- yete geçmiştir. © © Şebekenin asıl merkezi Bâl şehrinde! bulunduğu ve elebaşılarn bir kadınla iki erkek olduğu anlaşılmıştır. Merkezde sözde bir Alman sinema © kumpanyasından yazılmış bir mektup ele geçmiştir. Bu mektupta Fransız or- du, donanma ve hava kuvvetlerine dâ- İr birçok sualler vardır. Polisin» söylediğine bakılırsa tevkif - olunan bir kadmla iki erkek Didya © Osvalddı kullanmış olan teşkilât tara- © fından istihdam edilmektedir. “Teşkilât Alman ve İtalyan gizli is- tihbaratı namına çalışmakta ve aylar- © Münberi Fransız ve İngiliz ordularile donanmalarına Ve bilhassa Akdenizde olrana gidecek . heyetimiz “Dost hükümetle yeni anlaşmalar yapacak İranla aramızda mevcut bazı mesele- — leri halliçin bir heyetin Tahrana gönde. rileceği dün yazılmıştı. Heyetin başkan lığına Bolu saylavı Cemal Hüsnü tayin — edilmiştir. Heyette hariciye (o vekâleti umum müdürlerinden Kemal Köprülü — ile Nafia ve İktisat vekâletlerinden seçi İecek birer murahhas bulunacaktır. Heyetin vazifesi İranla © bir ticaret anlaşması akdetmek, transit (meselesi © ni halletmek, ikamet ve adli mübadele © mukavelesi yapmaktır. © Ötedenberi halledilmesi için uğrağılan “bu üç mesclenin bu sefer her İki taraf için de müsaft şartlar (o dahilinde halle- — dileceği ümit edilmektedir. Sanılırdi &i, harp, bir yerde başladı mı, başka yerde de patlak verir. Fa- kat, nazariyeler doğru çıkmadı. Tayyareler, seri vasıtalar, harbi, İspanyada mevziileştirdi... Bir fıkra okumuştum: Muhârrirlerden biri, çocukken uy» durma bir harita yaptığımı, bunda bütün memleketlerin beynelmilel “muharebe meydanı,, tahayyül edip çizdiğini yazıyordu, Me- ğer yavrucak, döğüşenlerin Sahrayı Kebir gibi boş bir yere giderek bita- raflara zarar vermeden, memleketleri yakıp yıkmadın gördüklerini sanırmış... İşte, şimdi, İspanya da öyle bir beyüelmilel harp sahası olmuştur; fakat, ne yazık ki, Sahrayı Kebir değildir. Orada eski me deniyetlerin bakiyeleri var, milyonlarca insanlar yaşıyor... Ve işte harp oluyor... İhtilâl değil, dahili muharebe değil, beynelmilel ortasında bir de aralarmda hesap Hüseyin Faruk TANUR Mühim bir casus o teşkilâtı yakalandı lsviçrede çalışan bu şebekeye Berlinden kredi verilmiş bu iki devletin yapacakları karşılıklı yardım misakına dair malümat topla- makta idi. Casus şebekesinin son altı ay içinde ve Fransa ve İngiltereye birçok me. murlar göndermiş olduğuna dâir ka- yıtlar bulunmuştur. İgin eherhmiyeti şuradan arlaşılır ki cari masrâflara kargılik yaren emen Yan e aran TİE Liz Hrale (biztii Daramizld 317500 li“ ra) birkredi açılmıştı. KÜÇÜK HABERLER içeride : * Bir mildilettenberi İzmirde bulunan do. nanmamız İlmanımıza gelmiştir. * Zirant umum xatldürü Atilim şehrimiz. den Rizeye gitmiştir. Oradan Trahseoa geçe cektir. Ahidin zortakal, çay ve fındık zeriya tım tetik etmektedir. * Türkefis başkanı Mecdes dün gehrimiz. den geçirek İzmire gitmiştir. * Zafer bayramı münasebetile Türk hava kurumu menfaatine bu akşam Taksim buhçe sinde bir müsamere verilecektir * Parti genel sekreteri ve Dahiliye varil Şükrü Kaya dün akşam © gazetecileri Park otele davet ederek kendilerile görüşmüştür.| * Memleket dahilinde bir tetkik gezisine çıkmış olan Ankara ziraat enstitüei talebe. leri Karideniz sahillerini o gezdikten sonra şehrimize gelmişlerdir. Ayni mektep talebe. lerinden mürekkep diğer bir grup da Samsun dan İzmire gitmiştir. * Yuğoslavyanın milli bayrsınında (hazır bulunmak Üzere, Yugoslav Başvekil Stoya. dinoviç memleketimizdeki türkçe gazete sn Bipilerini 6 eylülde Belgrada davet etmiştir. * İstanbul — İzmir hava ( #eferlerinin © eylülde haşlaması İçin lâzımgelen © her şeyi hazırlanmıştır. * Maruf bir krem firmasnın bandrollarını taklit ederek piyasaya süren Yako ve Ak. met isminde İki kişi polis tarafından yuknlan mış ve sahte bandrollarifan bir kısmı ele ge. girilmiştir. Bu etiketleri tabetmiiş olan Meri ko isimli matbaacı hakkında da (tahkikata başlanmıştır. $* Zirai kredi kooperatiflerinin mevki ve vaziyetlerine göre birleştirilerek kuvvet ve sermayelerinin çoğaltılması için tetkikler ya pılmakta olduğunu yazmıştık. Bu meyanda çift alan ve Kemerburgaz nahiyeleri o &rodi kooperatifleri de birleştidmiş ve merkezi Kemerburgaz addeditmiştir. Dışarda: * Anadolu ajanımın — verdiği bir habere) göre evvelki gün Körenin ocnubu bir tayfun! meticesinde harap olmuştur. 379 ölü, 88 ka.) yıp ve 45 yaralı vardır. Maddi büyüktür. * İngiltere e Miwr arasında yapılan san anlaşmayı mütenkip Mısırdaki İngiliz kışla ve tayyare meydanları Mımr askerlerine terk edilmekte ve İngiliz üskerleri geri çekilmek tedir, * Küdüste vaziyet halt karışıktir. Herğün Arap ve Yükülilerden birçok kimseler #mek tedir. Yüksek Arp şüram grev o hakkında katl bir karar vermek Üzere dün bir toplan ti yapmığtır. i hasar çok! i dim. HABER — Akşam Postast © Sovyet Suikastçilerinini idamlarına sebp olan amm 0 Kirof'u öl Stalin'i öldürtecektim! yef anlatıyor : ürttüm! Zinoviyef, bu ifada üzirns ayağa ka'kip diyor «i: “Asi e ebaşı biziz! Su İşeri " b.z olmasaydık yapamayacak ardı, İdam edilen Sovyet suikestçileri içinde, Bakayefin hususi mevkii ms- lümdur: Buadam, Troçkist ve Zinov- yefci tethiş teşkilâtının idaresini bilfiil ele almıştı. Eğer teşebbüâ muvaffak! olsaydı Gepeu ismini taşıyan Çekanın !, riesi o olacaktı, Bu ihtilâlcinin muhakemesi, Sovyet! güzetelerine uazâran şu şekilde olmuş- tur: Bakayet de, umumiyet ilibarile Zi- novyefin ve Kamenefin anlattıklarını tekrarladı. Stalinin ve Kirofun şahıs- larına karşı tevcih edilen suikast.| doğrudan doğruya onun idaresine ha- vale edilmiş bulunuyordu. Bakayef, reisin suallerine cevap vererek, tethiş hazırlıklarının hasıl yapıldığını anlatmıştır. Bu faali yet bilhassa 1932 ağustosunda ve 1934 son baharında had devresinde bulunu- yordu. Bakayel bu hazırlığa iştirak edenlerin isimlerini saymıştır. Bunlar, Reingold, Pikel, Fayviloviç, Radin ve! diğerleridir, Suikast ele başısı, hafi cemiyet es- Tarımın nasıl gizlendiğini de anlatmıs- tır. 1932 son baharında, Zinovyefle Kamenef firkadan tardedilmişlerdi O tarihten itibaren istikbalde ne yapı Jacağı meselesi zuhur etmiş bulunuyor du. Bunun Üzerine, Zinovyef, Yevdoki- mof, Kuklin, Şarof, Dreyser ve arkü- daşları buluşmuşlar ve tethiş bareke- tini bir müddet için durdurmağa karar| vermişlerdir, 1934 son baharmda İsa- liyet yeniden can'lanmıştır. Bakayef, 1934 senesi teşrinisanisin- de Kamenefin Yevdokimofun ve ken disinin rehberliği altında. Moskovdde MEET eyer si İYTE mış olduğumu Böyiedi:' Buna; “ biğzât Bakayef Iştirak ödecekmiş fakat te şebbüs akim kalmış. Muyaffakiyetsiz- liği bizzat Bakayef gelip Kamenefe haber vermiş. Suikastçı, bu meseleye dair, şu yol-! da malümat vermektedir: Kamenef, bu haberi duyunca: “— Yazık! - dedi. - Fakat Ümidimiz kırılmasın. Diğer bir teşebbüste mu- vaffak olacağımıza emin olalım. “Ve bunun Üzerine, Yevdokimofa dönerek: “— Leningrat'tak! vaziyet ne mer- kezde? « diye sordu. “Yevdolimof şu cevabı verdi: “— Leningrattaki vaziyeti yakından | tetkik için Bakâyefi göndermeliyiz. | “Kamene? bu fikri muvafık buldu. “— Evet, Bakayefin mutlaka gitme- si lâzımdır! - dedi. “Ben de bunun Üzerine hazırlandım ve seyahate çıkmazdan evvel, Yevdo- kimofa; “— Orada kime müracaat edeceğim ve kiminle konuşacağım? * diye sor. dum. “Yevdokimof: “— Levin'e müracast edeceksin. "— Adresini bilmiyorum. Uzun sc- nelerdenberi onu görmedim, “— Ben bunu sana temin ederim. Seni ya bizzat Levin yahut da Man- delştam istasyondan gelip karşılar, “Gittim ve hakikaten istasyonda Levine rastladım. Bana dedi ki: “— Vay, Zinovyef me Gertine, ne Kukline, hatta ne de Yevdokimofa ii. mat etmiyor da, demek ki, haleti ruhi- yelerimizi tetkik ettirmek istiyor, öyle mi? Fakat zarar yok. Biz bu itimatsız. TIZ “Ben: “— Çocukları içtimaa çağır! - de üm “Bir müddet sonra, Levinin evihe bizzat kendisinden ve Mandelştam'dân başka Sositski, Vladimir Bümiyansef; Kotolinof ve Miasnikof geldiler: “Kotolinof * » “— Ben uzun zamandanberi, Kirofun/ ahval ve harekâtını tetkik ediyorum.) olan sabık polis memurlarından Hasa- nın da iki ay bapsine ve 20 Hira “para cezasına çazptırılmasına- karar verilmiş” Onu öldürmek o kadar güç değildir! - dedi, e “Ben: : ! çi biziz: Ben, Troçki, Kamenef! Çünkü biz, tethişci birliği vücuda getirdik. te, — En baş rol sizin, Troçki ve Ka- menefindir. Sizde maznun Kamenef? Bakayefin idamma sebebiyet lığa kızmayız. Biz, mütevazi insanla) muhakeme de burads bitiyor, » Berast eden bir “— Suikast yapmağa kebiliyetli bi- rile beni tanıştırın! dedim. “Biliyordum Xi,. Nikölâyef Leonid Teningrat teşkilâtmdaydı. Levin dedi ki: “— Nikolayef, eski Komsomol (yani genç komünistler teşkilâtı) mensupla- rındandır. Uzun senelerdenberi Yevdo- kimofu tanır. Bu zat, onu bize, en mü. tavsiye etti, “Nikolayefi gördüm üzerimde, ga- yet cesur, yaman ve imanlı bir sui. kastçi tesirini yaptı. Dedi ki; “— Kirofun evinden Smolni hükü met binasına gitmesi saatlerini tam olarak tesbit etmeğe muvaffak oldum, Ben, Kirofu, Smolni yakınında da Smolni'nin o içindede öldürebilirim Evvetlee, bir kere, Kirofa bir iş için müracaat ederek onu kabinesinde öl- dürmek istedim, Fakat beni yanma a)- madılar. Şimdi, biz, Kirofü diğer iki tethişçi ile birlikte tarassut ediyoruz. , İfadelerinin cereyanı esnasında, Ba kayef, cürmünü hafif göstermek teşeb- büslerinde bulundu. / — Ben yalnız Stalinle Kirafun öl dürülmeşi bahsinden haberdardım. Di-| ğer tethişçi hareketlerden, ancak it- hamname okunurekn haberdar oldum Reig: az mdan mıydınız? övet. Reis: — 1932 seneşinde Stalin yoldaşın rülmesi işini üzerinize aldınız mı? öle ot, — Bu işl basarmak için teşebbüslere giriştiniz; mi? Fakat sizin elinizde ol- —E eee yeşerir Ve YY KETEM yetsizliklere uğradımız mi? — Evet, — Bundan başka, Kirofun katlinde de methaldar mısınız? — Evet, Fakat bu itiraflarma rağmen, Ba- kayef, bu işteki rolünü gene de küçük göstermeğe çabalıyordu: — Kirofu ben öldürmedim. Bu işte yalnız fex'an alökam vardır. Reis: ii — S2, işaret verdiniz. Zamanları tayin ettiniz, Bütün işler, sizin idare. niz altında oluyor. Bu, ele başı olmak manasma değil midir? — Evet, Ele başı olmak manasma» dır. — Öyleyse, bizde iste, sizin Kirof yoldaşı öldürmekte ele başı olduğunu- zu söyliyoruz. Bakayef: — Evet, öyle. Fakat ben yalnız ba- şıma değ'lim. Reis: — Yalnız değildiniz. Yevdökimot da sizinle beraberdi. Maznun Zinovyef sizde 4öyleyin! Kirofun katlinde sizde! eledaşr mıydınız? Zinovyef: — Fiktrimce, Bakayef haklıdır. Çün- kü, Kirofun katli işinde maş teşkilât- Bakayef, bu işte büyük rol oynadı. Fa- kat en başrol onun değildir. Reis: bu fikirde misiniz, Kamenef: * — Evet. vere polis âmiri *5 Casusluktan zan altına alınan bir be- iz Rustan rüşvet © istemek iddiasile Bahkemeye verilmiş olan emniyet bi- nci şube müdür muavini Sadullahm Şröyan eden muhakemesinde beraatine rar verilmiştir. Ayni meseleden mahkemeye verilmiş ar kemmel, en şayanı ilimst adam | — Bakayef! Siz, tethişçi merkezin 49 AĞUSTOS — 1936. Doğru mil, değil mi: | Ankara cadde” sinin çöpleri | Gece yarıst Ankara caddesinden w genler pek iyi bilirler. Caddenin il yanı, öbek öbek süprtintülerle do. ” Bu pis ve kirli kâğıt yığınları © sında sayıları 15 den eksik olmuyif kediler de caddeye seyredilmeye İ bir manzara verir. ak Gazetemiz, bir sene önce de bw denin gönüllere inşirah veren bu değ” siz manzarasım (1) fotoğrafla çelik etmiş ve srtunlarına geçirmişti. a O zaman da atmen öyle demişti Burası ana onddedir. Çöpcülerin rutlarına inlizaren bırakılacak çöpe caddelere döküllmemeli çöp sandıkl j veya tenekelrile bırakılmalıdır. Nedense bu temin ettirili Ustelik şimdi, çöpcülerin bu Jatı kaldırmaları sabahın saat 8€ buluyor. Dünyanın her yerinde çöp a gün doğmadan yahut da doğarken çer ve iş görür. Babâli sekize çeyrek kala, kalabalıkta ve cak başlamış güneş tahammü yaparken başlıyor. Biraz erken davransalar sinekler © kalır, mikropların beyni kanlan Halkım Dostu ——————-— Esnaf işlerinde Yolsuzlukların yeni safhaları meydanâ | çıkıyor Ticaret odası © birleşik esnaf DÜ” rosunda. .bazı yolsuzluklar (o oldül ve burada iki maliye ve iki de Beledi” müfettişinin tahkikata başladıklarını Z& ” matik “İlerileminea nim oahkibat pün yeni safhalar arzetmektedir. Cemiyetlerin ni ge: sizin kasadan çıkarılan makbuzlari esnaftan para alındığı, hattâ bu mi buzların o kıymetlerinden Odaha N fiyatlara verildiği zannı meydan aJm$ tır. > Irak Hariciye Nazırı Yakında memleketi" mizi ziyaret edecek Irak Hariciye nazırı Nuri Sait paf9 yakında memleketimize gelecektir. | Nuri paşanın Türkiye, Irak, İran © Efganistan arasında akâedilecek 1 sak hakkında konuşmalar da bulu. ması muhtemeldir. j Hariciye vekilimiz Tevfik Rüştü İf ilk bahara doğru Bağdada gitmek * tediği söylemiş ve memleketimize mek üzere olduğuru yazdığımız yes Başvekili Nahas pasnnm muhtepifi ziyareti hakkında; “Gelirlerse memnun oluruz. Mısır sevdiğimiz vi memlekeltir,, demiştir. Nahas pasanin ziyareti henüz ro” men Işar edilmis idir. Suriye fevkalâde komiseri Fransız Hariciye nazırı Delbos ge riye fevkalâde komiseri Kont dö tel'i kabul etm'ş ve kendisile boylu görüşmüştür. Kont dö Martel birkaç güne 899” Türkiye yolile Suriyeye dönecektir. Viyana sergisi 6-13 Eylül 1936 Avrupanm ticaret merkezi. Her lü malâmat ve tenzilâtlı bilet için NATTA ) (Afili Türk seyahat acentalığı? müracaat, Yazmhaneler; (-'etni # Tel. 44514 Karaköy Tel, 44514 " Ci vi idi