26 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Fransız - Alman anlaşması mı? Niçin? Şimdiye kadar Uluslar kurumu - nun en büyük müdafii kimdi? Fransa, Şimdiye kadar kollektif emniyet sis. teminin en çetin taraftarı kimdi? Fransa, Küçük devletrin Cenevre pak. tına dayanmak suretile hak ve sınır. larını koruyan Fransa idi, Fakat İtalyanm Habeşistana hü . cumu ile pakt ihlâl edilince Fransa birdenbire 1918 den beri takip ettiği siyasadan vazgeçti. İngilterenin Ce . nevreye sadik kalmak için yaptığı bü. tün gayretlere karşı mâniler yarattı. Fransa uluslar kurumu — siyasasını gerek maddeten gerekse manen zayıf. latacak bu siyasayı niçin takip etmek istedi.?Lâvalin takip ettiği — İtalyan taraftarı siyasayı ancak — Fransanın iç durumu bakımından görürsek an . lıyabilîüg. Bundan bir müddet evvyel Herriot: — Lâval düşerse kabineyi kuracak ben değilim, dedi. Bütçe açığı her zamankinden bü . yükken, frank düşmek — tehlikesinde ve işsizlik artmışken tabii Herriot Ra. dikal sosyalist partisi hükümeti eline almayı istemez. Bilhassa bir kaç ay sonraki parlâmento seçiminden evvel,. Fakat buna mukabil sosyalistler niçin Lâvali düşürmek istiyorlar? Çünkü Lâval sosyalizm ve demokrasi düş . manı olan faşist birliklerini dağıtmak istemiyor, Hattâ onlara müzaheret e. diyor. Fransız sosyalistleri Lâvalin İtalya taraftarı olmasını da içten fa. şist olmasına hamlediyorlar. Son gün. lerin diplomatik faaliyetleri ise on . ların bu şüphelerini kuvvetlendirmiş oluyor. Sosyalistlerin şüphesini körük liyen Fransız — Alman yakınlaşması haberidir. Berlinde hâkim olan rejim Romadaki gibi Tfaşistdir. Lâval iki faşist devletle anlaşmaktan ne bekli. yebilir? Acaba Fransada tasavvur et. tiği bir faşist rejimi için bu iki komşu devletin yardımını değilse mümhere ; tini kazanmüak mi istiyor? — © * : v opf , [ Sulhü en büyük bir ideal yâpmış o. lan Briand tam bir Fransız — Alman anlaşması temin — edememişti. Lâval şimdi Briand'nın yapamadığı bir şeyi mevkii tatbika koymak istiyor. Fakat nekadar başka gayeler için... Emper- yalist fasist Alman ve İtalyan hü . kümetleri ile birleşen Fransa (belki de faşist Fransa) Avrupa diplomasi . sinde bir çok derin tahavvüllere sebe. biyet verecektir. Bir kere bu anlaş . maş uluslar kurumu aleyhine olacak. tır. Avrupa muvyvazenesini bozan bir İtalyan — Alman — Fransız bloku Cenevreye hâkim olacaktır. Ayni za . manda bu Sovyet Rusyaya — mühalif bir blok olacaktır. İşte Lâvalin Almanya ile bir anlaş ma yapmak için uğraşması Fransayı İngiltereye bağlılıktan kurtarmak ve İngilterenin Cenevrede temin etmiş ol duğu hâkimiyeti yıkmak içindir. Bu siyasette ayni rejimler arasında olan sempatiye istinat etmek istemektedir. Bi Nuri MAHMUT Türkiye - Irak Efgan - Iran Ademi tecavüz andlaşmıası Korespondans Diplamatik gazetesi nasıl tefsir ediyor ? Berlin: 26 (A.A.) — Türkiye, İrak Efganistan ve İran arasında dostluk ve ademi tecavüz andlaşmasının im. zalanması hakkında — Korrespondans diplomatik gazetesi diyor ki: “Milletler cemiyetine mensup olup bihakkın mıntakavi — topluluğa dahil - olan bu devletlerin bu hareketi tek o lan istikametine daha büyük bir küuv. vet vermek niyeti ile yapılmıştır. Mev zuubahs paktın bu memleketler top . raklarındaki güvenliği arttırması bek lenmektedir. Paktı imza eden memle - betler bu suretle kendi işlerini daha müstakli vo menfaatlerine daha uy . gun bir şeklilde — başarabileceklerdir. Bundan dolayı bu paktın hem diplo. matik hem de aktüel bir ehemmiyeti Amerikadan bugün gelen haber - lerde Habeşlerin her iki cephede ya . ni hem Makalle civarında ve hem de cenupta büyük muvaffakıyetler ka - zandıklarımnı görüyoruz. Makallecephesi Adisababadan bildirildiğine — göre Tigre cephesinde büyük bir harp ol - müş, neticede üç İtalyan taburu boz. guna uğramıştır. İtalyanlar biri ku. mandan olmak üzere bir çok asker telefat vermişlerdir. İtalyan kaynaklarından gelen ha- berlere bakılırsa bazı noktalarda Ha. beşler İtalyan mevzilerine hücum et. mişler, fakat püskürtülmüşlerdir. Ge. neral Santini krtaları Makallenin ce. nup kısımlarını tahkim etmektedir, İ. talyanlar Ambia - Alagi ile Dessie a. rasında büyük mikyasta Habeş kuv . vetlerinin mevcudiyetini tahmin et . mektedirler. Mareşal dö Bono doğu Afrikadan ayrılırken Ciano ve diğer zabitlere gü- müş madalyalar vermiş, ve bu mü . nasebetle verdiği söylevde de şu söz- leri söylemiştir: “Hiç bir mukavemete tesadüf et . meden Aksum, Aduva ve Adigratı iş. HABER — Akşam postasr Habeşler bir yıldırım süratile ilerliyor İtalyanların üç ayda elde etlikleri yerleri üç günde geri aldılar kahve yetiştirmekle meşgul bulu- nuyor. Röyterin Mogdişto'daki muha- birinin bir telgrafına göre, bu mu- habir İtalyanların elinde 12 tane dumdum kurşunu görmüştür. İtal- yanlar bu kurşunları Habeşlerden iğtinam ettikleri 20 sandıktan çrr kardıklarını söylemişlerdir. Filha- kika Röyterin muhabiri dumdum kurşunu ile yaralanmış birçok İ - talyan askeri görmüştür. Bu as « kerler Albay Maletti kolunun son ileri hareketinde yaralanmışlar - dır. İtalyanlar bu ileri hareketi es- nasında İngilterede yapilmış içinr de iki mitralyöz bulunan 12 sürat- li küçük zırhlr otomobil ele geçir- mişlerdir. İtalyanlar bu mitralyöz- lerin dumdum kurşunu attığını id- dia etmektedirler. 200,000 Habeş askeri Dessle: 26 (ALA.) — Havas ajansı aytarından: Habeş ordusundan 200 bin kişinin Dessle yakınında karargâh kurdukla. rı ve İtalyan ucaklarıma karşı göizlen- mekte oldukları öğrenilmiştir. Bu son günlerde Dessle şehrinde her gün onl binlerce muharip geçit resmi yapmak tadır. Bu efradın büyük bir kısmı mo. dern silâhlarla mücehhez bulunuyor - du. Umuümyietle sanıldığına — göre bu kıtalar cepheye gitmeden evvel bura- ya uğrıyacak olan Necaşinin ziyere . tini beklemektedirler . Son dakika: Ras Seyum öldü mü? Roma, 26 — Cephedeki İtalyan harp aytarları Habeş baş komuta” nı Ras Seyyumun bu ayın 18 inde vurulmuş olduğunu iddia etmekte" dirler. Bombardıman edilen ma - hallerden gelen yerliler bombar * drman neticesi büyük bir Habeş komutanınım ölmüş olduğunu ve bu haberin gayet gizli tutulduğu nu söylemektedirler. Bu aytarlara göre ölen büyük komutanın Ras Seyum olduğu şüp hesizdir. gal ettik. Takazayı geçtik. Çünkü Ha- beşler bize karşı mukavemet etmek ce. saretini gösteremediler, Fakat bu mu vaffakıyetimize aldanarak — uykuya dalmamalıyız. Harp henüz yeni başla mıştır.,, İtalyanların -yeni, başkumandanı "Hnroçıı Badogzliönun yarımn 1şe başla. ması beklenmektedir. Eritreli İtalyanlar Habeşlere geçiyorlar Londra, 26 (ÂA, A.) — Habeş hükümetinin bir bildiriğinde 60 Eritreli İtalyan askerinin tüfekle- riyle birlikte Ras Seyum'un ka - rargâhına gelerek onun hizmetine girdikleri bildirilmektedir. Gene bir Habeş bildiriğinde deniliyor ki: “İtalyanların geri « lerinde harekette bulunan Habe; çetelerinin söylediklerine göre İ- talyan askerleri fena gıdadan sı- kıntı çektikleri gibi hastalıklar a* ğır tahribat yapmakta ve çetele - rin gece karanlığındaki âni hü - cumlarından İtalyan askerlerinin sinirleri bozulmuş bulunmakta dır.,, Somali cephesi Kahireden bilidrildiğine göre Ha - beş imparatorunun son ziyaretinden büyük bir süratle ilerlemeğe başla . mışlardır. Ve üç gün zarfında 150 ki. lometre ilerlemek suretile İtalyanla tarafından isgal edilmiş olan mevzile- rini tamamen geri almağa muvaffak olmuşlardır. Kuvyvei — maneviyeleri çok yükselmiştir. Habeş askerlerinin arasında imparatorun 25000 kişilik muntazam ordusu da vardır. Cephe gerisi Şimali Afrikada 30 bin işçi İtal . yandan on bini mukaveleleri — bitince yenilemiyeceklerini, ve İtalyaya dö - neceklerini bildirmiştir. Habeşler dumdum kurşunu mu kullanıyaorlar Londra, 26 (A. A.) — Habe şistanm eski Cenevre delegesi Tecle Havariate için henüz hiçbir memuriyet bulunmamıştır. Bu a Jam Sovyet Rusyadaki tahsili do- layısiyle bir topçu mütehassısı o- larak tanınmaktadır. — Şimdilik o'lduğıı ânkâr edilemez. — “Deyli Herald,, gazetesinin dip - -sonra bu cephedeki Habeş kuvvetleri| Anlaşmalara doğru Hitler - Fransa ile niçin anlaşmıyor? Lavalin yapılacak seçimdeki mevkiinden emin değilmiş Bu sabahki posta ile gelen lomat muharriri İngiltere ile İtal- ya yakınlaşmasına ait ehemmiyet- li bir ihbarda bulunmakta ve Fran sa ile Almanya arasında bugün “biribirlerini yoklama,, tarzında" ki konuşmalara dair şümüllü tah- minler yürütmektedir. Muharrir diyor ki: “İtalya - Habeş harbı dindiği vakit, Hitlerin silâhlanma prograr mının derecesini öğrenmek üzere İngiltere tarafından Almanyaya bir yaklaşma hareketi olacaktır. Bu harekette İngiltereye Fran- sanın da katılması mümkündür. Paristen ve Berlinden gelen çok hususi haberlere göre, Hitlerin Fransız elçisiyle yaptığı dostça görüşmeden ehemmiyetli bir ne- tice beklenemez. Bundan sonra da aynı surette görüşmeler olabi- lir. Fakat Almanya, görünüşe ba- kılırsa, Fransız Başbakanı Lavale karşı esaslı taahhüdata girişmeğe henüz hazır değildir. Bu da, bir suiniyetten değildir. Almanya gelecek genel seçimi gö- ze alarak Lavalin Fransadaki mevkiinden şüphe etmektedir. Hitleri Fransa ile derhal anlaş- maktan alıkoyan bir diğer âmil de İngiltere ile mümkün olduğu kadar dostane bir münasebet kur- maktır. Lavalle flört yaparsa samimiye- tinden İngiltereyi şüpheye düşü » receğini düşünüyor.,, İngiliz kabinesinde küçük değişiklik Makdonaldın oğlu terfi mi ettirildi? Deyli Heralda göre bu böyledir İngiliz kabinesinde yapılan son değişiklik hakkinda mühalefet ga- zetelerinden Deyli Herald bilhas- sa iki başbakan Ramsey Makda * naldın oğlu Melkolm Makdonald üzerinde durarak diyor ki: “Melkolm Makdonald, Balde * vinin yeni kabinesinde döminyon" lar bakanı oldu. Döminyonlar ba" kanı J. H. Tomas da Melkolmun eski yeri olan müstemlekât bakan lrğına getirildi. Her iki makamda resmen bir Şerşer vilâyetindeki çiftliğinde | rütbededir. Her iki makamın da maaşları senede 5000 İngiliz lira- sıdır. Fakat döminyonlar bakanlı” lıktan daha çok itibarlı ve mühim görünmektedir. Avam nazarında hiç şüphe yok ki eski döminyonlar bakanı To - masın “rütbesi indirilmiş, buna — karşılık Makdonaldın oğlu “terfi,, ettirilmiştir. Kral tarafından tasvib edilmiş olan küçük kabinede değişiklik gı herkesin gözüne diğer bakan * 26 SONTEŞRIN — 1935 4Recep Peket' Üniversitede inkilâP derslerine başladI Üniversite inkılâp derslerine deb akşam başlanmıştır. Saat on 7“" sonra üniversiteliler konferans “: nunu doldurmuştur. Saat on seki? cumhuriyet Halk partisi genel 5 teri Recep Peker kürsüye çı dersini vermiştir. ilk J Bulgar kabinesi Kabinenin değif” mesi Belgrattâa müsait bir havö uyandırdı , Belgrad, 26 — Bulgar ııı“" sinin değişmesi burada ı.ım“'“' le müsait şekilde kanılı-nm'p,b Köseivanof kabinesinin taf edeceği politikanın, Toşef k;blf" sinden daha farklı olacağı tahmif edilmektedir. Yeni kabine komi” larma ve beynelmilel anlaşm daha ziyade sokulacak dahili pi litikada da serbestiye daha zi)* de meydan verecektir. <i Italya köleliği kendi ülkelerlnden kaldıf” maya muvaffak olamamış , İtalyanm zecri tedbîrlen i!" râk etmiş devletlere birer "” göndermesinden sonra Hıbilj kümetinin de Milletler Comlîai' ne gönderdiği bir telgrafta M liyor ki: “İtalya hükümetinin HM tana getirmek istediği med“i." ti. Habeş hükümeti şiddetle "i deder. Kudretli Allahın le ölünceye kadar pr | Hem neye mal olursa olsun, “; vahşi hâkimiyetten kaçmınti' raşacağız.,, Mutn dt mdalit LAlAH hat da İtalyan tarizlerine de çevsf vardır. Habeş hükümeti, Y'l:: Tigre bölgesinde İtalyanların çe bin Habeş kölesi azad ettıkle"' yiasını yalanlamaktadır. Habeş hükümeti bunu, M tarafından dünya önünde t tl*' edilmekte olan hailenin “te8 şoff bir jest,, i telâkki etmekte vt ” ra demektedir ki: jli “İtalya hükümeti, henüz kö iğe ği kendi Afrika mustemlekeı::d den kaldırmağa muvaffak © dı.,, — Mançester Gardi / Fransız parlemenwâ Perşembe güNn çalışmasınâa başlıyor Paris: 26 (A.A.) — Beş aylk til devresinden sonra parlâmen'” şembe günü çılışmalırma Mİ"" hıyacaktır. . w—ı B. Lâvalin kararnamelerle w rılan eseri tamamlıyacak olan " , nin süratle görüşülmesini muhtemeldir. Muhtelif mevzulâf " kında verilen istizah takrirlerin” | luğuna rağmen B. Lâvalin hemen münakaşasını kabül muhtemel görünmektedir. ga -—ç»ı'&'ığl yor! listesinin başlıca sürprizi işte bur dur.,, Eden — İnsan bir dost W”' İ yapar ! < (Leh