15 Ekim 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

HABER — Akşzm Postası 15 TLKTEŞRİN — 195 Italyan-Habeş harbi Dün gelen haberlerle İtalyan - Habeş harbinin İtalyanlar lehine biraz daha inkişaf etmiş olduğu nu görüyoruz. Bilhassa hareket görülen cep - heler Aduva ve Ogaden cephele - ridir. Bu arada İngiliz Somalisi cephesinde de hareket görülmüş tür. Buna rağmen cenup cephe » sinde yağmurların başlaması yü- zünden İtalyan yürüyüşü durmuş bir haldedir. Vaziyeti böylece o kısalttıktan sonra şimdi, teker teker cephele- ri gözden geçirelim: Eritre cephesi Habeşlerin Eritre hududundan İtalyan topraklarına girdiklerine dair telgraf haberleri olarak ev - velce öğrendiğimiz kuvvetlerden yeni bir haber çıkmamıştır. Bun- dan dolayı buradaki Habeş kuv * vetlerinin İtalyanlar tarafından harekete geçemiyecek bir hale getirildiği yahut da tamamen a- tıldığı mânasını çıkarmak lâzım gelir. Yalnız Eritre cephesinde birçok Habeşlerin İtalyanlara teslim ol» duklarmı İtalyanlar bildirdikleri gibi, Habeşler de Eritreden bir - çok yerli İtalyan askerlerinin Ha- beş kuvvetlerine iltihak ettikle rini haker vermektedirler, Bir Amerikan Ajansının Adu- vadan aldığı habere görede6 Habeş şefi Tigre vilâyetlerinde İtalyanlara teslim olmuştur. İtalyan aytarları da Adigrad civarında 1000 Habeş askerinin silâhlariyle beraber italyanlar? teslim olduklarını bildiriyorlar. Adua cephesi İtalyanların, bu cephede, dün | gelen baberlere göre, oldukça ö- nemli harekette bulundukları gö rülüyor. Bir Brüksel mahreçli tel- graf haberine göre İtalyanlar Ma| kalleye doğru ilerlemek için ha zırlanmaktadır. Bu şehrin Adisa” baba ile her çeşit irtibatınm ke - silmiş bulunduğunu (talyanlar haber veriyorlar. Romadan ge - İtalyanlar, bu cephede kendi » lerine yarayacak esaslı işler de görmektedirler. Gene bir Roma haberine göre geceli gündüzlü çalişarak 10 gün içinde Aduvaya kadar 40 kilo metre yol yapmışlardır. Bu yol, kendilerinin Eritre ile kolaylık: la irtibatta bulunabilmelerine yarıyacaktır. Bir Paris haberine göre Ras Seyum orduları bugün Aduvanım 120 kilometre cenubunda bulun - maktadırlar, İtalyan tayyarelerinin faali - yeti de Aduva cephesinde önemli» dir. Makalle istikametinde yeni - den taarruzlarda bulunmuşlar - dır. Bir Roma haberine göre İtal « yanların şimaldeki kuvvetlerinin umumi karargâhı Aduvaya nak - İedilmiş ve General de Bono A duvaya girmiştir. Cumartesi akşamı Asmara'dan hareket eden General de Bono' « nun Aduvaya girişini Popolo di Roma gazetesinin Aduva aytarı şöyle anlatıyor: “General de Bono, geceyi A - dingride geçirmiş ve pazar günü erkenden Aduvaya varmıştır. “Yerliler 160 kilometrelik bir mesafe üzerine uzanan yolun ke- narlarına birikmişlerdi “Kral Theodore'un Aduvada - ki şatosu İtalyan bayraklariyle donatılmış ve şatonun taraçasına makinelitüfekler yerleştirilmiştir. Topçu kıtalarının mızrkası Kral marşı ve “Faşist” havasini çala - rak Generalin gelişini selâmla - mıştır. Aduvayı alan General Ma- ravigna, meydanda toplanan $6 - hir eşrafının huzurunda General de Bono'yu karşılamıştır. “De Bono bundan sonra kısa bir söylev vermiş ve kıtaları tef - tiş etmiştir. “Bu törenin sonunda General Aduvada ölenler için dikilen anı- tr açmıştır.,, len bir habere göre de Hawin Musaali cephesi gehriyle Adüva cenubunda bir) başka şehir İtalyanlar eline yeç *| İ Bu eaçiimin en önemli habe- ri Aksum'un harpsiz olarak İtal- yanlar eline geçmiş bulunması » dır. Aksum, hıristiyan Habeşlerin mukaddes bir şehridir. Buradaki ruhanilerin ileri gelenleri İtalyan kunmndanı dö Bonoya sadakat - lerini bildirmişlerdir, Fakat bir! Londra telgrafına göre de Aksu-| mun düştüğü şüpheli görünmekte | ve denmektedir ki: “Bir hafta ew vel de bu şehrin İtalyanlarm eli-! ne geçtiği haber verilmiş fakat te- eyyüt etmemiştir.,, Bununla beraber, iyi haber al makla tanılan Alman istihbara - tma göre Habeş erkâniharbiyesi Aksumun İtalyanlar tarafından alindiğmi bildirmiştir. Zu haber- den anlaşildığına göre Habeşler mukaddes şehirlerinin İtalyan topçusu tarafından tahrip edil » hesinden endişe ederek şehri tah. liye etmişlerdir. Bu suretle İtal - yanlar şehre harpsiz olarak gir * mişlerdir. Bundan başka Habesler şima! cephesinde bir hücum yapmışlar- sa da — Roma haberine göre — derhal püskürtülmüşlerdir. Bu hücumda Habeşler, bir! kuman - dan olmak üzere, 22 ölü bırak » muşlardır. Asmaradan alınan haberlere göre Aksumun sukutu üzerine birçok kabile başkanları Tigre mıntakasında İtalyanlara muta - vaat etmişlerdir. İtalyan tayya - relerinin Harrarın ancak 150 ki - lometre cenubuna kadar bom - bardıman etmiş bulunmaları İtak yan ordusunun kolaylıkla ilerle- diğine delil sayılıyor. İtalyanlar o Adisababa » Cibu- ti yolunu daha evvel cenuptan kesmek fikrindedirler. Şimaldeyse kabilelerin muta - vaati böyle devam edecek olursa İ İtalyanlarm ilerlemesi bir askeri gezinti mahiyetini alacaktır. Habeşliler, bu cephede Cibu * tü . Adisababa yolu üzerinde Af- den istasyonunda bir İtalyan u * çağını düşürmüşlerdir. Pilotla u- çakta bulunan iki subay ölmüş - tür. Adisababadan gelen kir habe re göre İngiliz Somalisi hududu | boyunca da bir cephe teşekkül et miş gibidir. Dagaburdan gelen haberler burada İtalyan kuvvet - leriyle bir Habeş kabilesi arasın-! da kanlı bir muharebenin başla - dığını bildiriyor... İngiliz Somalisi makamlarının bütün gayretlerine rağmen İngi - liz Somalisinden bir Habeş kabi lesi harbe tutuşmuş olan Habeş | kabilesine iltihak etmiştir. Ogaden cephesi Dün İtalyan uçakları Ogaden mıntakasında büyük bir faaliyet göstermişlerdir. İtalyanliarm bu cephede hücuma hazırlandıklari anlaşılmaktadır. Ogaden cephesindeki kumandanının çok nazik bir dw- rumda olduğu haber verilmekte - dir. Bununla beraber, bu cephede kat'i bir harekete geçildiğine da- ir haber yoktur. Umumiyetle cephelerdeki du * rum hakkında da kat'i malümat yoktur. Habeş hükümeti cephe - ye gitmek istiyen gazetecilere 8€-| yahat müsaadesi vermediği için hiçbir haber alınamamaktadır. Cenup cephesi Asmaradan bildirildiğine gö re cenup cephesinde şiddetli yağ- murların başlaması yüzünden İ- talyanların ileri hareketi dur « muştur. Cephe gerisi haberleri İtalyan askerleri Portsaid, 14 (A. A.) — Son üç içinde 6,500 İtalyan askeri 617 İtalyan askeri de hasta ve * ya yaralı olmak dolayısiyle Ital yaya gitmiştir. Aduva muharebesi yaralıları , Portsaid, 14 (A. A.) — Sarde dere gemileri cumar- günleri Portsaide Adırça Ruharebelerinde yarala - nan 600 kişi vardır. Bunlar 12 a» daya, götürülmektedir. Belçika Kızılhaçının daveti Brüksel, 14 — Belçika Kızıl haçı bir beyanname neşrederek bütün Belçikalıları Habeş yaralı- larma yardıma davet etmiştir. Habeşistandak! İtalyan elçisi Londra, 14 — Adisababadaki İtalyan elçisiyle ataşemiliteri hâ lâ tevkif edilmiş vaziyettedirler, İtalyan elçiliğinin anahtarları bu gün Fransız elçisine verilmiştir. Habeşistandan kaçan ecnebiler Cibuti, 14 VA. A.) — Adisaba- badaki İtalyan erkâni buraya gel miştir. Avrupalıların, Hindlile- rin ve Arapların Habesistandan hicreti devam etmektedir. İngilizlere Habeşistandan çekli- meleri tavsiye olunuyor Adisababa, 14 (A. A.) — İn- giltere elçiliği, muayyen işleri ol- mıyan İngilizlere memleketi ter - ketmelerini tekrar tâvsiye etmiş- tir, Yabancılarla meskün Habeş şehirleri Londra, 14 (A. A.) — Roma - daki İngilitere büyük elçisi, Ital- yan hükümetinin dikkatini Dire» duva ile Adişababanm külliyetli yabancı halk ile meskün, açık şe- hirler olduğu noktası üzerine çek miştir. | Bu müracaat, Adisababa üze rine hava taarruzları yapılması mevzuu bahsedildiği sırada, Ha - beşistandaki yabancı devletler mümessilleri tarafından verilen bir karar üzerine yapılmıştır. Öteki devletlerin de buna ben- zer müracaatlarda bulundukları anlaşılmaktadır. M. Suvich, bu müracaat hak » kında, süel otoritelerin dikkatini celbedeceğini söylemiştir. Habeş! İtaiyan erkâniharbiye relsi Afrikada Asmara, 14 (A. A.) — İtalyan genel kurmay başkanı Mareşal Badoglio bu akşam İtalyadan berl raya gelmiştir. İ İhanet eden damat Roma, 14 — İtalyanlara teslim olan ve Habeş İmparatorunun da madı bulunan Ras Gugsa bugün Aduvada General de Bono ile gö rüşerek Generalin emr: altında bulunduğunu söylemiştir İtalyan taraflısı yerliler kurşuna dizlimiş Asmara, 14 (A. A.) — İtal - yanlara teslim olan Haheş muha ripleri, OÖgaden kabilelerinden birçoğunun Adisababanm sefer * berlik emrine itaat etmediklerini söylüyorlar. İtalyaya sevgi besle- mekle itham edilen birtakım yer- liler kurşuna dizilmişlerdir. Belçika Habeşistana silâh veriyor Brüksel, 14 (A. A.) — 19 ey: tre için Kanaldan geçmiş ve! lâl tarihli buyrultu ile Belçikadan silâh ihracı Ekonomi Rakanının ruhsatiyesine tâbi (tutulmuştu. Cenevrede verilen karar üzerine bundan sonra Habeşistana ya- pılacak ihracata müsaade olun- muştur, Mısır ve Habeşistan Kahire, 14 (A. A.) — Habeşis tana silâh gönderilmesi yasağı - nın kalkması üzerine Habeş hü- kümeti Mısır Bankasına hemen harp İevazımı satın almak üzere 6000 bin Mısır lirasi yatirmıştır. Fransadan Habeşistana önderilen silâh Brüksel, 14 — Deyli Telgraf gazetesi bugün yeniden ilm Fransız vapurunun Habeşistanı silâh götürdüklerini haber ver » mektedir. .İHabeş Imparatoruna Iki tayyare hediye edildi “Mançester Gardiyan,, da o - kunmuştur: İsimlerini vermiyen hirkaç A- merikalı, Habeş İmparatoruna iki tayyare hediye etmişlerdir. Ma * kineler bugün Nevyorktadır. Bun ları hediye edenler, Adisababa - ya gönderme masrafını da vere - ceklerdir. Danimarkadan Habeşlere yardım “Mançester Gardiyan” dan: Danimarkada hususi bir teş» kilât, Habeş İmparatoruna bir sahra imdadı sıhhi otomobili ver- meyi kararlaştırmıştır. Otomobil sekiz kişiliktir. Vapurla Kopen- hagdan Cibutiye, oradan da Ha beşistana naklolunacaktır. Son haberler Cenup cephesinde Iki taraf askerlerini biriktiriyor Londra, 14 (Reuter . Radyo ile) — Cenub cephesinde İtalyan hazırlıklarının bitmiş olduğu, ve Oygadenle Un! . Ualdan doğru bü- yük İtalyan taarruzunun başlamak üzere olduğu bildirilmektedir. Ha- beşlerinde burada büyük kuvvet. leri olduğu anlaşılmaktadır. Aduvaya ilk otemobil yolu Roma, 15 — Bir Habeş tayya- resi Eritreden Asabaya yaklaşmak isterken üç İtalyan takip tayyare- sinin havalandığını görünce der- hal kaçmıştır. Aduvaya yeni bir; yol yapılmıştır. Birinci otomobil; kolu bu yoldan Aduvaya girmiştir.! Ras Güksanın ardından Halyanla ti eden kabile re'sleri Roma, 15 — Aduvadan bildiril. | diğine göre muharebenin (ikinci) safhası başlamak üzeredir. Fakat Habeş ardusunun muharebeyi ka- bul edip etmiyeceği belli değildir. Somali cephesinde dün tayyareler birçok müstahkem yerleri bombar drman etmişlerdir. Ras Guksadan sonra başka reis- ler de İtalyanlara dehalet etmiş- lerdir. Ras Guksanım 1500 kişilik kuvveti İtalyan ordusiyle beraber ilerliyerek çete harbi yapacaktır. Muharebe Aşkan gölü kenarından başlıyacak Roma, 15 — Asmaradan bildi. tildiğine göre,“ Aduva — Makale yolu serbesttir. Ras (Guksanm Makaledeki askerleri İtalyan bay- rağmı çekmişlerdri. Bu hareket Habeş veliahtınm Makalenin ce- nubunda yaptığı hazırlıkları güç- leştirmiştir. Habeş veliahtı kuvvetlerini Makalenin cenubunda Antalada toplamak ve burada mukavemet göstermek istiyor. Makale bir yayla üzerindedir. Burada Aş- kam gölü vardır. Yayla denizden 2400 metre (yüksekliktedir. Ha- beşlilerle muharebenin burada © lacağı anlaşılıyor. Deses civarm- da 5000 Habeş askeri ve mitral yözler bulunduğu bildiriliyor. Röyter ajansı muhabiri Adikrâ tm 100 mil cenubunda (O Aşmams gölü yakımında Habeşlilerin hazır lıklar yaptıklarmı bildiriyor. iHalyanlara göre ilk dört günkü kayıpları ne imiş? İtalyanların ilk dört gün içinde verdikleri zaylat hakkında birçok tah- minler ve rivayet karşında Romanm “en doğru, kaydile verdiği rakam göy ledir: “İtalya tarafmda (30 kişi maktul düşmüştür.Bunların 5 tanesi İtalyan“ dır.70 kişi yaralıdır.Bunların 50 tanesi İtalyandır. 33 yerli kayıptır. İtalyanlar bir top, bir makineli tü” fek, 144 tüfek ve 30 sandık o cephane aldıkları bildirilmektedir. Habeşler İngiliziere kumaş sipariş etti Habeş (hükümeti, İngiltereye 8,000,000 yarda kalın kumaş ısmar” lamaktadır. , Bunlar, asker üniforması için kuk lanılacaktır, Bu sipariş senelerdenberi İngiltere » nin Lankaşayr masnuat müessesele © rine yapılmış olan ilk sipariştir. 250,000 sterlin mukabilinde temin € dilecek olan bu sipariş, en aşağı 2000 işçiyi üç ay meşgul edecektir. — Dey” 1i Heralddan, Habeşlers kaçmak 'stiyen Sırb çoğukları Belgradda ingilizce olarak çıkan “South Slav Herald, gazetesinde © * kunmuştur : “Habeş imparatorunun ordularmâ iltihak etmek için yola çıkmış olan dört ufak Sırp Oçocuğunu polisler Verşatzda alıkoymuşlardır. 14 yaşında ve bunların başında bu” Junan biri, antika nevinden silâh taşi yordu. Ötekilerde büyük bıçaklar var” dı. Çocuklar, köylerinden külkarak ora ya kadar yürüyerek geldiklerini ve H4 beş imparatorunun ordusuna alınmak ümidiyle Habeşistana gitmelerini te min edecek yol parası bulmak için ç8 lışmak istediklerini söylemişlerdir. Polis, kendilerine haritada Adisa © babanın ne kadar uzak bir yer olduğu ğunu göstermiştir. Çocuklar, polisin tavsiyesi üzerine ve kendilerini köylerine bedava götü © recek olan bir otomobili tercih ediP evlerine dönmüşlerdir. Habeşler 3000 esir vermiş Berlin, 14 (Radyo ile) — Aksumü Habeşelrin tek kurşun atmadan tah” liye ettiklerini Roma bildiriyor, AY” kaynaktan gelen bir habere görede İtalyanlar Aduada 3000 kişi esir 8) * mışlardır. (Son haberlerin devamı 4 nca?)