27 Nisan 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

HABER — Akşaıı Postası Osmanlıcadan Türkçeye Sö klavuzunu neşrediyoruz * 1 — Öz türkçe köklerden — gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımı-; zın (mütehassıs) yazılarını gazete - lere vereceğiz. 2 — Yeni konan karşılıkların ı)ı ayırd edilmesi için, — gereğine göre, fransızçaları da yazılmış, ayrıca ör - nekler de konulmuştur. 3 — Kökü türkçe olan kelimele - rin bugünkü işlenmiş ve kullanılan| şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hal:, aslı ügüm olan hüküm, türkçe “çek.. tökünden gelen şekil «ibi. Makul olmak — Usalmak | Makule — Türlü, takım, kategori (terim olarak). Maküs — Ters Örnek: Netice maküs çıktı — So - nuç ters çıktı, Mal — Mal (T. Kö.) Malâmal — Dopdolu Malâyani — Boş söz Malikâne — Yetil, malikâne (T. Kö.) — (Fr.) Domaine Malâl, alil — İğeil — (Fr.) İnfir: me Malül gaziler — İğçil savaşçılar — (Fr.) İnvalides de gucrre Malüm — Üyle, belli, bilinen Malüm — Meçhul Bilinen bilinmi- yen | Malümat — Bilgi — (Fr.) Connai- ssances Malümatfüruş — Bilgiç — (Fr.) Pedant Malümatlı — Bilgin — (Fr.) İns trujt Malzeme — Gereç — (Fr.) Mat& | Tlel Maamafih, maazalik; maahaza — Bununla beraber, böyle ise de, böyle iken, şt var ki Mamelek — Nesi varsa, varı yoğu Örnek: Bütün memalikini maarif işlerine bıraktı — Nesi varsa (varını yoğunu) kültür işlerine bıraktı, Mamul — Yapık, yapığ Örnek: Bu fabrikanın mamulâtı sağlamlığiyle tanınmıştır. — Bu Fab- | rikanın yapıkkları sağlamlığıyle ta - | sunmmıştır. Mamur — Bayındır Mânâ — Anlam Mânasız — Yavan, boş, anlamsız Manend — Gibi, benzeş Manevi — Tinel — (Fr.) lııııııtt rlel Örnek: Bu kitabı her okudukça yeni bir manevi haz duyarım — Bu kitabı her okudukça yeni — bir. tinel haz duyarım. Mani, mahnla — Engel, önge Menkabe — 1 — Destan, (Bak : hikâye) Mantık — Lojik (T. Kö,) (1) — (Fr.) Logigue Hakim, feylesof (Fr.) Philosophe Felsefe — Pilozofi — (Fr.) Phi - Tosophie Filolog — Filolog (Fr.) Philo » logle Filoloji — Filoloji — (Fr.) Phi - Tologie Hayatiyat — ologle Atikıyat, ilmi asari atika — Ar - keoloji — (Fr.) Arehöologie Mebhasülbeşer — Antropoloji — (Fr.) Anthropologie Grafoloji — Grafoloji — (Fr.) Graphologie İlâhiyat — ologie Telgraf — Telgraf — graphe Fotoloji — Fotoloji — (Fr.) Pho: , tolagie 2—| — Filozof Biyoloji — (Fr.) Bi- Teoloji — (Fr.) Thâ (Fr.) Tüld- İlmi nücum — Astroloji — (Fr-) Astrologie Nekroloji — Nekroloji — — (Fr.)| Necrologie Bakteriyoloji — Bakteriyoloji — (Fr.) Baetöriologie İmülarz — Jeoloji — (Fr.) Gö - olagie Jigantoloji — Jigantoloji — (Fr.) Gigantalogie Haloloji — Haloloji — Halloio - gle İpoloji — Ppoloji — (Fr.) Hippo- logie Manzara, tublo — Görey — (Fr.) Tablean. Örnek: Sergide hiçbir güzel tablo yoktu — Sergide hiçbir güzel tablo yoktu. Manzara, nezaret — Vue Örnek: Bu evin manzarasına (ne-| zaretine) doyulmaz — Bu evin görü-| süne doyulmaz. Manzume — Dizge Maraz — Hastalık Marazı müstevli — Salgın — (Fr-) Görü — (Fr.) Epidmie Marazı mühliki müstevli — Kı - ran — (Fr.) Epid&mie mortelle (1) Bu söz ile altında gelen te -! rümler için ayrıca yazılacaktır. Mariz — Hasta Mareke — Vuruşak, (Fr.) Champ de babaille Marifet — Bilgi — (Fr.) Conna issance Maruf — Tanınmış, angın — (Fr.) Conmu Maruz kalmak — Uğramak Masal (mesel) — Masal (T. Kö.) Masebak — Geçmiş — (Fr.) Pre-) eğdent Maske, nikap — Yüzlük Maslahat — İş — (Fr.) Affaire Toabı maslahat — İşin gereği Örnel: Onun makamından kaldı- rılması icabı maslahat uruşak — idi — Onun orunundan kaldırılması işin — gereği idi, Masraf — 1 — Harç, 2 — Saypa Suarfetmek — Saypamak, mak Masru, sar"alı — Tutaraklı Massetmek — Emmek Masum, bigünâh — Arı, suçsuz Masumiyet — Suçsuzluk, arılık Nfasun — Dokunulmaz harca - Masuniyet — Dokunulmazlık — (Fr-) İmmunitâ | Örnek: — Masuniyeti mesahin — Evlerin dokunulmazlığı. Maşer — (Bak: cemaat) — Ömek Maşrık — Doğu Maşuka, maşuk — Sevgili Matbaa — Bazkı evi, basım evi Matbaacı — Basan Mathaacılık, tabaat — Bası Matbu — Basma Matbua — Basılı Matbuat — Baszın Matem (Bak: Hüzn) — Yas Matlab — Dilek — (Fr.) Deman de Matlüb — 1 — Alacak — (Fr.)| A recevoir 2 — İstek — (Fr.) But Matmahı — nasar — Gözdikeği — (Fr.) Convoitise Matuh — Bunak — (Pr.) Dömen: Mavera — Aşırı, öte — (Fr.) L'av deli —— Mavi — Mavi Mayboş — Ekşimsi Maye — Maya Mayi — Suyük — (Fr.) Liguide Mazannci sü — Karalı — (Fr.) Suspect Örnek: Poliş mazannei sü erba - V karalıları topluyor. | run — (Fr-) Par contrainte, forc& bından olanları — topluyor — Polis Maxbut— Derlitopla — (Fr:) Ar rang&, comme il fant Mazaret (Bak: İtizar) — Mazhar, nail — Ermiş Mazharı itibar — olmak — Elüstü| tutulmak Mazhariyet, nailiyet — Ergi Mazhar olmak; nail olmak — Er- mek Mazi — Geçmiş Mazlüm, mağdur — Kıyık — Persâcut& Mazınan — Anlam Maznun — Sanık Mazur — Özürlü Mebde — Baş, başlantı, başlangıç. Mebhut olmak, hehte uğramak — Şaşakalmak Meblâğ, esmanı baliğa — Tutar » € mebni — .... den ötürü Örnek: Buna mebnidir ki — Bun dan ötürüdür ki Mebus — Saylav Mebzul — Bol Mebzuliyet — Bolluk Mecal (Bak Takat). Mecburen (Bak: Cebr) — Özür (Fr.) Za - ment Örnek: Zil, mecburen yaptım — Bu işi gö » Bu işi gönül isteğiyle de - nül isteğiyle değil, soruna y » Mecbur (Bak: Cebr) — Yüküm - sel — (Fr.) Obligatoire Örnek: Bu vazifeyi ne kadar va - khim olursa olsun, ifa etmek mecbu - ridir — Bu ödevi ne kadar ağır olur- sa olsun yerinie getirmek yükümsel - dir, Mecburiyet (Bak: cebr) — Yü - küm, zor — (Fr.) Obligation Mecbur olmak — Zorunu duy - mak, zoru altında bulunmak, zorun- da kalmak Moccanen — Parasız, (Fr.) Gratis, gratuitement Meclis, heyet — Kurul — Assambl&e, conseil Örnek: Dil Heyeti dün - toplan - dı — Dil kurulu dün toplandı. Meclüb — Tutkun Meclüb olmak — Tutulmak Meelübiyet — Tutkunluk Mecma — Yığınak Örnek: O gün şehrin meydanı bir köylü mecme oldu — O gün şehrin meydanı bir köylü yığınağı oldu. Mecmu — Top, tümel Mecmua — Dergi caba (Fr.) Mecnun — Çılgın, deli Mecra — Yatak, akağ Mecruh — Yaralı Mecur — Kiralık Meczup — Sapık, sapıtkan, çılık Meçhul — Bellisiz, belirsiz, bilin- medik, tanmmamış, bilinmez — (Fr.) İnconnu Örnek: 1 — İlim meçhulü arar — İlim bilinmediği arar. 2 — İzi meçhul kaldı — İzi belli: siz kaldı. Meçhuliyet — Belirsizlik, bilin - mezlik, tanınmamışlık Medar (İstinadgâh anlamına) — Söyke Medar (Terim) — Döngül Medarı maişet — Geçinecek Meddü cezir — Yayın çekin Medeni — Saysal Medfen — Kabir Medfun — Gömük Medh (meth) — Öıgll -— (P ) Eloge Medhal — Girit Medhar — Yığla — (Fr.) Entro-| pöt i Ehml Medhul — Ayıp, ayıplı Medhuşü münhezim, muzmahil — Sıngın - Medid — Uzun, sürekli Medine, belde — Site Med'üv — Çağrık, çağrılı Medyun — Borglu, verecekli Mefer, mahalli firar — Kaçıt Mefharet (Bak: iftihar) Mefhum — Öklem, kayram Mefküre — Ülkü, ideyel (T. Kö.) — (Fr.) İdözl Mefkürevi kılma — İdeyelleştir - me Mefkürevi kılmak — İdeyelleştir- Meflüç — Kötürüm, inmeli Mefkud — Yok, yitik Mefruş — Düöşeli Mefruşat — Döşeme Mersedet (Bak: Fesad) Meftun — Tatkun Meftan ve meshur olmak — Tan- sımak — (Fr.) Etre charmâ Meftur, — Bezgin, bıkkın Mehabet, heybet — Aybat Meharet — Uzluk — (Fr.) Ad - ressa Mehaz — Kaynak Mehcur — Ayrı, irak, uzak bira - kılmış, atılınış Mehnuat — Alımç, giren (Banka terimi) — (Fr.) Entrte Medfnat — Verinç, çıkan Banka | terimi) — (Fr.) Sortie Mehd — Beşik Melluf — Dürülü — (Fr.) İne - kus, ci-joint Mehib — Aybar Örnek: Mehib bir asker — bir asker Mehtab — baykır Mekâri — Yüket, yük hayvanı Meks — Eğlenme Mekteb' — Okula — (Fo) Ecole Mekülât — Yiyecek Mel'abe — Öyuncak Melâhat — Sevimlilik, güzellik Melâz — Sığınak — (Fr) Asile, relfuge Melbusat — Giyecek Melce — Sığmak Meleke, rüsuh — Yaordam, mele ke (T. Kö.) Örnek: Onun yaza işlerinde bü - yük meseleki var — Onun yazı işle * rinde büyük yordamı var. Meluf — Uıaık Mekân r Meknuz — Gizli, gömülü, ıılııı Mekr (Bak; Hile) Mekşüf — Açık Memduh — Öğet Memer — Geçit, gerçek Memen (Bak: Melâz) Memlâha — Tuzla Memleket — Ülke, memleket (T. Kö.) — Pays Memlü — Dolu Aybar Ay aydımlığı, ay ışığı, Sığınak Memlük — Karabaş Memnü — Yasak Memnun — Hosuud Memul — Umulur Memur — İşyar Menaat — Sarplık Menam — Uyku Menba — Kaynak Menetmek — Yasak koymak, önüne geçmek, mak. Menfa — Sürgün Menfi — 1 — Sürgün (FrİE 2 — Menfiğ — (Fr.) Nögatif Menfaat — Asığ, çıkar, Menfaat perest — Asığcıl Menfez — Ağız, düden Menfur, müstekreh © tiksinç Menhus, meş'um — Ui“', Menku — Haşlama Menkp — Düşmüş Menkübiyet — Soyundan kapılanmışlık, girmişlik, y lık. Örnek: 1 — Onun Evre 'N lesine mensubiyeti vardır ” renos soyundan gelmedir 2 — Size mensubiyetle ÜN rim — Size kapılanmış ol! vanıyorum. Mensuncat — Tissu Menşe — Çıkağ, köken Menus — Tamık, alışkım Menrzil — Konak DA Mephas — Sözbaşı — (F& pitre Mephut — Şaşkm Mepsutan — Düzce, düs — Simplement Mer'a — Otlak Merak — Merak (T. KÖ Merkep (Rükup'tan) — Meram — Meram (T. Köj Meraret — Acılık Merasim — Tören Merasim (Eşkâl anlamm! killer Merbut — Bağlı Merbutiyet — Bağlılık — Mercii aid — Bııvun.l'j Örnek: Her işi mercii rülebilir — Her iş kendi b da görülebilir. Merd — Er n Merdane (Yaraç adı) * Merdümgiriz — Yalkız etmek | Dokuma Meremmet (Bak: Tamir) Mergup, müteber — (;G# Merhale — 1 — Konak, ? rüm Merhamet — Acrma i Merhamet etmek — AG) j Merhametli — Acır Merhametsiz — Acımaz Merhem — Sürgüç Merhun — Tutuk, tu! Rehn — Tutu Büyük Tayyare Piyangosu Simdiye kadar binlerce kişiyi zen? etmiştir. Yeni tertib plânını görü I. ci keşidesi TT-Mayıs-1935 tedir. Büyük Ikramiyesi ; 25.000 Liradi “"IMMMIMFIMIIIWMIIYIMHIIW z YENİ € Alafranga ve ı!ıın YEMEK ve TATLI KiTAP Cilth 125 ciltsiz 100 Hergün pişecek yemeklerib ve tatlıların İistesin - ve Y” bu kitabda bula caksınız j Satış yeri: İstanbal Ankara caddeşi No 157 Gi Inkılâb Kitabevi —