20 Nisan 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

HABER — Akşam Postasr — — Örnek: Bu mpıaklurdukl inhi - tat — Bu topraklardaki ingizlik 1 — Öz türkçe köklerden — gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği felâmeti) konmuştur. Bunların her| — tahitat — Alçalma — (Fr.) Degra- büri hakkında sırası ile uzmanlarımı- lellen. BĞ DKMN aime ) yarablraü gülete <L n A n b0€ 2 — Yeni konan karşılıkların iyi Örnek: Münhat olan yerler — İn- debiyat terimi) Örnek: Sözlerinde insicam — yok - tu — Sözlerinde tutarlık yoktu. Tnsidad etmek — Tıkanmak, ka - panmak. ayırd edilmesi için, — gereğine göre.| giz olan yerler. Insilâh etmek — Soyunmak, yü - fransızçaları da yazılmış. ayrıca ör -| — Dehşetü inhizam (Bak: İnkıraz). | Tülmek nekler de konulmuştur. İnikat — 1 — Bağıtlanma, 2 — Örnek: Sanki İnsanlıktan insilâh 3 — Kökü türkçe olan kelimele - rin bugünkü işlenmiş ve kullanıları etmişti — Sanki insanlıktan soyun - muştu. (Meclis terimi). Inikâs — Yansıma şekilleri alinmtştır: Aslı ak olan halk, Taniyüki v İçaliki aslı ügüm olan hüküm, türkçe “çek,. Örnek: Evler ve ağaçların düurgun . y kökünden gelen şekil gibi. suya inikder çok güzel - görünüyor -| — Pa etmek — aandi N İnfirad — Teklik, tekkalma du — Evler ve ağaçların durgun su - Bine'etmek —- Kurmek, - yapık Örnek: Hali infiradda âciz olan insanlar, birleşince büyük bir kudret iktisab ederler — Teklik halinde ek - sin olan insanlar, birleşince — büyük ya yansıması çok güzel görünüyordu. TInikâs etmek — Yansımak Örnek: Yürek temizliği insanın çehresine inikâs eder — Yürek temiz- ti — Bu evi 1895 te yapmıştı. Eğla), Inkâr — Yadısa Örnek: İnkâr nedir Bilmiyenin i - manında kıymet olmaz — Yadısa ne dir bilmiyenin inanında değer olmaz. İnkâr etmek — Yadısamak Örnek: Yaptıklarını inkâr etme - Münferiden — Teker teker Örnek; Münferiden geliniz — Te- ker teker geliniz. Teferrüld etmek — Tekleşmek Örnek: Akran ve emsali arasında teferrüd etti — Taydaşları ve benzer- mak, ikiye ayrılmak. İnşirah — Ferahlık, iç açılma Tnkısam etmek — Bölünmek, kı - sımlanmak y Örnek: Bu şeklir dört parçaya in- Kanamı — Bu şeklin dört parçaya bö- Tünmesi. İnkisar — Kırılma, kırgınlık. Inhidam — Yıkılraa, yıkılım Malli inhidam (Bak: Müşrifi ha - rab — Kağşak Tnhilâl — Dağılrm — (Fr.) Disso- Tution. Örnek; İktisadi sebepler bir cemi. İntaş euıei Çimlenmek, yeşer- mek. di — Tohumlar çimlenmeye (yeeğr - weti inhilâle uğratabilir — Ekonomik| — Örnek: Verdiği netice onu inkisara üelye) Güşledi sandebenler, bir gösveteyi dağılıma uğra-| uğrattı — Verdiği sonuç onu kırılmı- İnizba — Duyuş (Bak: His)ğ iz — tabilir. ya uğratı. (Fr.) İmpression Tnhilâ! — Açılma — (Fr.) Vacan - Bu sözleri duyunca içünde acı bir Örnek; Onun Bende bıraktığı inti- ce inkisar duydum — Bu sözleri duyun-| ba hiç de iyi değildir — Onun bende Örnek: Bu vazifelerde hiç bir in -| ca içimde acı bir kırgınlık duydum. "'";':J'Mkwıiw- hilâi olmadı — Bu ödevlerde hiç bir İnkisarı hayal — Umusa h::l _'=:- Uymak açılma olmadı. Örnek: — Bu işte inkisarı hayale| — Tntifa — Faydalanma, asığlanma Tnhilâi (bozgunluk anlamına) —| düştüm. — Bu işte umusaya düştüm. Örnek: Parasından daha çok inli - Çözüntü. İnkisarı hayale uğramak — Umu-| fa fikriyle — Parasından — daha çok Örnek: İçtimat bir müessesede gö-| sanmak faydalanmak (asığlanmak) fikriyle. rüllen inhilâi — Sosyal — bir kurumda| — 1akisarı ziya — Yalkırı :,';“_";? ;,,;':',_”: erdpr ee SA görülen çözüntü. Takişaf etmek — Gelişmek, açıl -| medi — Saylav seçimi henüiz bilme . Kabilfinhilâl maddeler — Eritler | mak * di. Ş Örnek: Suda ReBiR inkilât madde- Örnek: Y sakln Tntihabetmek — Seçmek. Ve ganlürdir - Söde brtrlir yünler İAT YaZ el amakla çok inkişe Mıuıı-wuum elti « Yazı yazmakta çok açıldı ilsiniz — İkiden birini lisini; Gir. Çocuklarmızın bedenen de inkişa - Müntahab — Seçken Münhal — Açık — (Fr.) Vacant | yıng çalışmalığız — Çocuklarımızın Örnek: Memurlarınız meyanında Örnek: Münhal yerimiz yok — A - bedence de gelişmesine çalşmalıyız. | en müntehe't hangsidir? — İşyarla - çık yerimiz yok. Tnkıta — Kesilme rvuz arasında en seçkeni hangisidir? _:-l!—k (Bak: İptilâ) — Düşkün-| — Takıta etmek — Kesilmek gm;_ H ar Tnkıyad etmek (Tebaiyet) — Ba D abında ibE saniler - . Örnek: Onda kitap okumak ünhi -| #mmak, başeğmek :':“w“'""'h;'ı':““ mak derecesindedir — Onda kitap o-| — Örnek: Kendimizden daha yüksek | — tntihar — Uılllç T kumak düşkünlük derecesindedir. insanlara inkeyad edebiliriz. — Ken - Örnek: İntihar da bir cürümdür; Inhina «- Eğilim, başeğme dimizden daha yüksek insanlara baş- fakat cezası da cürümle birlikte çe - Örnek: İnhina bilmez bir irade —| edebiliriz (bağınabiliriz). kilmiş olur — Ölünç de — bir suçtur, Eğilim bilmez bir irade. İnkıyad ettirmek (Tebaiyet ettir - ;:?Urm da suçla Birlikte çekil - Münhani — Eğriç mek) — Uyurmak tiha: İ İnbt->f — Sapma Örnek; — Başka milletleri emrine nld'lı'rııık' Ölünmek, kendini Örnek: Doğru yoldan inhirafı şe .| inlayad (tebaiyet) ettirmek istiyor - Müntehir — Ölnük. Bebiyle bu hale düştü -— Doğru yol -| du — Başka ulusları emrine uyurmak Örnek: Müntehir, intihar etmez - dan sapması yüründen bu hale düştü.| İstiyordu. den evvel yazdığı yazısında.. — Öl - — Tnhiraf etmek — Sapmak İnkıza etmek — Sonalmal ;“ı'*-wa_“f'md—haw Tnhisaf, inkisaf — 'Tutulma Insaf, nısfet — Ekit lıııühl“ LAŞ Örnek: HBakikat inhisaf bilmez bir Örnek: İnsafına sığınırım — Eki - İntikal — Anlayış, varış. güneştir —- Hakikat tutulma bülmez| Üne sığınırım, Bir güneştir. İnsaf etmek — Ekitmek Çabuk anlayışlı (çabuk varışlı) bir a- İnhisar (Monopol) — Tekit (Bakı| — Örnek: İnsaf etmez misiniz? — B.| dam. 'e Hasr). kitmer misiniz? ="',' Üç UA İnhisara almak (Monopolize et -| — İnsan — İnsan e Fti kemiren mek) — Tekitlemek (Bak: Hasr). İnsani — İnsel :,ff,fm_oç'""“m“' İnhitat — Düşüm — (Fr.) Declin, Örnek: İnsant hislere hürmet gös- İntikam almak — Öcalmak. affaissement termelidir — İnsel duygulara - saygı Örnek: İntikam almak için onu öl. Örnek: Zekdsındaki inhitat konuş-| göstermelidir. dürdü — Öcalmak için onu öldürdü. masından delli — Zekdsandaki dü -| — Tnsibab etmek — Dökülmek ’;3": —:H““f Ü şülm konuşmasından Belli, Örnek: — Kızılirmak, Köradenize | y Ö G n gnnn kamcl bi adam - İnhitat — Ingizlik — (Fr.) Abale- | insrbab eder — Kızılırmak, Karadeni-| “ Tatmab etmek . Hüğılerink Bement 5e dökülür. Örnek: Zenginlere intlsab etmek - Osmanlıcadan Türkçeye Sö! klavuzunu neşredıyoruz ten başka bir şey bilmezdi. — Zengin- lere kapılanmaktlan başka bir şey bil- mezdi. lndcııı -I —Tııhı'lık.z— (E- Bir işe girmek. mak. Örnek: intizar ediyorum — Gelmenizi — dört Örnek: Bu evi 1985 te inşa etmiş -| 9özle bekliyorum (gözliyorum). Taşla' — etmek — Şavmak (Bak: daresinde en ehemmiyetli — bir şey - dir — Yasşa, bir ülkenin çevriminde İnşiab (Teşaub) etmek — Dallan -| — ,i bir şeydir. de bu inzimam etti — Önümüzdeki sa- yısız güçlüklere bir de bu katıldı. bir erk edinirler. Tiği insanın çehresine gansır, mak, kolsalmak. Münferid - Tek İnitaf etmek — Çevrilmek Şube — Kol Örnek: Bu, münferid bir hddise -| — Örnek: Nazarları ona initaf edin -| — Örnek: Bu yol dört şubeye ayrı - dir — Bu, tek bir hâdisedi: ce — Bakığları ona çevrilince, lır — Bu yol dört kola ayrılır. e İi t- e- N İnşikak etmek — Yarılmak, çatla- Ürrekz Yasirak tçkedi bir hercümercinden el çekerek bir küçük gün — Ferahlık içinde geçen bir gün. İntaç etmek — Sonuçlamak, bitir- Teri arasında tekleşti. di — Yaptıklarını yadısamadı. Bu işi bitiremeden (sonuçlıyamadan) Tnfisah — Bozulma (Bak: Feshet-| — Inkıbaz — Büzülme Bu hastalık ölümünü intaç etli — mek). Tnkıbaz — Peklik Bu hastalık ölümüne sebep oldu. İnfisal etmek — Ayrılmak, çıkarıl- Tnkılâb — Devrim İntak etmek — Söyletmek, dile ge- mak İnkıraz — Batım tirmek. çin binbir yola baş vurdu — Bağıtla. rırı çürütmek için — binbir yola baş| lan: Örnek: Tohumlar intaşa Başla - 11? — O adam içkiye düşkündür. uğramak, yakalanmak. da oyuna müpteld oldu — Bilmem ne- den bu sırada oyuna düşkün oldu. Tâ oldu — Korkulu bir hastalığa ııi radı (yakalandı). Örnek: Serlülintikal bir adam — Ortaköy 20 NİSAN — 1A35 İptizal — Bayay:! , ma — (Ş Örnek; Bu ııo!dal'i “mütelet tık iptizale uğradı — Bu yo* İntisab etmek — Yamanmak, gir -| lar artık bayağılaştı. mek, İrade (İhtiyar anlamına) Örnek: Bir işe intisah etmek — Trade (Kudret anlamına) — F A lrateetmek — Buyurmak — Böyle yapılmı ettiler — Böyle yapılmasını Intişar etmek — Yayılmak, çık - Örnek: Yeni bir haber intişar et - l — Yeni bir haber çıktı. lar. tradi — İrdecel Gayri iradi — İrdesiz, | İntizam — Düzenlik İntizar etmek — Beklemek, gözle- mek, Örnek: Mücerred harekâti V yesinden mesul olan insa iradi harekellerinden cexa ler — Yalnız irdesel harekelt soravlanadilen - insanlar, hareketlerinden ceza görmezi İrdeli — İrdeli, enerjik İras etmek — Vermek Örnek: Çekirgeler toprağın Pğ Tiliğine zarar iras etti — ÇEkN topragın verimliliğine zarar v İrad — Gelir : Örnek: İradiyle geçinir bir Geliriyle geçinir bir adam. İrad etmek — Getirmek, vefi Örnek: I — Nutuk irad eli Örnek; Vürudunuza çarıçeşm — ile İnzıbat (Zaptürapt) — Yasa Örnek: Inzibat, bir memleketin i - İnzımam etmek — Katılmak Önümüzdeki lâyüad müşkülâta bir İnzivagâh — Çekilge Örnek: — Bir zamanlar şehirlerin Köyü inzivagâh ittihaz etmiştim. —| Söylev bermek. Bir zamanlar şehirlerin kargaşalığın: 2 — MWisal irad elmek — Ört dan el çekerek bir küçük köyü çekil -| tirmek. ge edinmiştim. İpka etmek — Bırakmak, alıkoy - DÜZELTNE xak, Kılavuzun 24 üncü sayısıl İpka kalan — Dönek ci yaprağın ikinci sırasında, İpka kalmak — Dönmek, kalmak| satır şöyle alacaktır: İptal etmek — Çürütmek İnad — İnad (T. Kö.) (İnad) sözü türk kökünden ine göre, bunun yerine yazıl! Örnek: Taahüdatını iptal etmek i- vurdu. İnadına — Zoruna ;ptıdıl — Ham Satırı lüzumsuzdur. ptidat — İlkel Örnek: Akvamı iptidaiyenin ma - ÖNERGELER 4 lümatı da, mahareti de iptidoldir — Kılavuz sözleri üzerine, het Hlkel ulusların bilgileri de üzellliği de| nin (ULUS) ta çıktığından b ilkeldir. üzere bir ay içinde, isti ” Tpiilâ — Düğklnlük. ğ ni bir önerge ileri uı.mbıhrlaı Örnek: Oyun iyi bir şeydir, yal. lar T. D.T. C. Genel Kâtipliü nız iptilâ derecesine varmamalı — O. şekil altında gönderilecektir: yun iİyi bir şeydir, yolrurz düşkünlük derecesine varmamalı. Müptelâ — Düşkün Örnek: O adam işrete müptelâ - Müptelâ olmak — Düşkün olmak, Örnek: 1 — Bilmem neden bu sıra- ? — Korkulu bir hastalığa ıdptı İptina etmek — Dayanmak İptisam etmek, tebessüm etmek — İğ Gülümsemek Büyük Tayyare Piyangosu Simdiye kadar binlerce kişiyi zengi etmiştir. Yeni tertib plânını görünt 7 .ci keşidesi IT-Mayıs-1935 tedir. Büyük Ikramiyesi ; 25.000 Lirad (B Doktor Ahmet Asım — Şifa Yurd Trambay yole, Hıdllı Waci cad. No 115: Istanbulun en güzel yerinde geniş bir park ortasında her w" konforu haiz çok temiz, fiyatları çok ehven ve kadın erkek her * hastalara açık hastahane, Yatak fiyatları iki liradan iti baren Doğum ve kadın ameliyatlarıyle apandisit, frtık, basur V€ bvenzer ameliyeler icin husust, fiyatlar, arzu edene fiyat ist broşür gönderilir. — Telefon: (42221)