Stüdyo kur- mak devlet işidir Tü'kîy:de sinema işine ehem- B Miyet verilmediğine dair, geçen- erde Yunus Nadi, “Cumhuriyet,, £ d bir başmakale yazdı. _Türkiyede sinema işi, bence N iş ancak devletleştirilirse ir şey yapılamaz. a Bu münasebetle şunu söyliye - Yim ki, İstanbulda İpekçilerin '”fchd stüdyosuna ilâve olarak ir ikinci stüdyonun daha yapıl - Makta olması (x) doğrusunu söy em.ek lâzım gelirse, beni hiç de ':mdirmiyor. Vakıa ilk bakış - , — Efendim, bu, sinema sanayi- İnin bizim mmlekette de inkişaf | - et:iğine delildir. Balkanların ve , e Ç'J_İ_ı bizden yüksek mmleketle- " stüdyoları bile yokken bizde 1 b _llne oluyor. İlerliyoruz. Dahe he İstersiniz, Dün etmeli! Gibi üstünkörü lâflarla bana B 'z edecekler bulunabilir. Fa - ğ '€n, peşin olarak bu İâfların & “ü?“ almak için, neden bunun li’q_'_“îndirmedîğinî kısaca söy - Eim, Çünkü daha ilerisine gi- n tem, bazı kimselerin mali vazi- şı!_'.“"j'i sarsabilecek hakikatleri tÜrmüş olurum ki, bunu yap- Biyetinde değilim. .w:"'kiyenin değil iki, hattâ bir 'Chi"h bile “ticari,, bakımdan & b Olmağa hakkı olması - için, hih"'ildı sayacağım şeylere sa- Olması lazımdır: m:k*_în aşağı elli milyon ayn €Yi konuşan bir kütle. 'Bu* Bu elli milyona, filmleri loııl:"“k teşkilât ve sinema sa - 3 TL. (Circuit). — Bankaların mali yardımı. hıülıx Operatör, elektrikçi, ses Ni işçiler, 5 — Film kontenjanı. — ÂArti ist bulan ve yetiştiren Acenteler, 'e7 — Senaryo ne olduğunu bilen Yazan muharrir. 8— Eilâu_ Propaganda ve neşriyat teş BT Rejisör, asistan, dekorcu, ekâr, sahneye koyan, süper- m:"'n Yapan gibi sanatkâr ve mü assıslar. | 9 best Vi mBu Tizum listesine ilâve edile- *cek daha birçok şeyler varsa Ş* Onları ikinci derecede saydı- Sim için Yyazmadım. Türî?::jn bu dokuz maddeden Raliki; Dek.ıııx'u', o da kısmen| Bldi r. Hiç birisine malik de-| nlururı.d;nek' n.ıübıliğn emıemi!; şey v Bu takdirde yapılacak bir vardır. O da sinemayı bir ti- Ce tz leıl" işi olmaktan çıkararak dev- Eştirmek, (xx) * * « hîomuy." gitmiş olan bir ar- Aşım şunları anlattı: m.:;:m;'?". film işletmesi bakı- “farin ürkiyeden daha fazla Yi Mahreçlere, sinema salonla- sahibtir. Birkaç müteşebbis, lerde, Romanyada — filmler T inm 'endisi gibi teknik ve mütehas- | Y .::ı'ık Uz.eıe bir milli stüdyo 7"’1 İstemişler. Fakat hükümet bir P Heye benzer, Aksi takdirde hiç | Sizi de nasıl mem- —. ee derhal bunun önüne geçmiş, işin, ticari bakımdan muhakkak bir a-| kamete uğrıyacağını bildiği ve ko nulan sermayenin kaybolmasını da istemediği için, milli bir stüd- yo tesis işini başka türlü lrııllet-1 mek istemiş. O daşu: Bundan sonra, Romanyaya girecek her ec- nebi filmin metresi başına on ley- lik bir stüdyo vergisi koymuş. Bu vergi, bir stüdyo kurmak için lâ - zım gelen para toplanana kadar alınacak. Sonra milli stüdyo kuru- lacak, idaresi, teknik idaresi ecne- bi mütehassıslardan mürekeb bir heyete bırakılacak. Hükümet ve bankalar rnuı;yen nisbette işti - rak ile ticari işletmeyi üzerlerine alacaklardır. Yani bir kelime ile, nasıl bizim hükümet bazı sanayii tamamen, bazılarını da yarım olarak — dev- letleştirmiş ise de, Romanyada, si- nema sanayiine, ancak bu yolda | Şarl Buaye ile evlenmiş olan Pat Paterson | çin, böylece bir müdahalede bu - lunmuştur. Üüter e Türkiyede bir stüdyo yapabil - memiz için, yalnız ve ancak dev « letin müdahalesi lâzımdır. Çünkü devlet, “ticari,, bakımdan bir stüd yo kurmak için lâzım gelen ve yu- karda saydığımız şartların üzerin- den aşabilir, bir sermayedarın a- radığı, “sermayesine temettü iste- mek,, den vazgeçebilir, icabında, kültür için üstüne para verebilir. Bir kelime ile stüdyo kurub film yapmak, Türkiye için bir “sermaye,, işi değil, bir “devlet,, işidir. fa, e reilra ei (x) Bu stüdyo Haka film tra- fından yapılmaktadır. Fakat son günlerde vözgeçildiğini söylüyor- lar. (xx) Okuyucularımı yorma- mak için yozdığım maddelere ne- den ihtiyaç olduğunu yazmıyorum. Hem uzun sürer. Hem de teknik leri arasında yirmi beşini, Holivud| yapılırsa işliyeceğini gördüğü i İ meseleler olduğu için bıktırır. Üstte ve solda gördüğünüz başlar, Brigit Helm'indir. Saçlarını en son filmi için bu şekilde yaptırmıştır. Onu yandan ve önden görüyorsunuz. Amerikada çalışan artistlerden Otto Kruger lehim madenile gözler etrafına makyaj yapmak usulünü bulmuştur. Resimde onu Muriel Evans'ın gözlerine makyaj yapar ken görüyorsunuz. (Maryam Hopkins'in saçları Tiyatrodan filme Amerikada yapılan küçük bir| — Bunların arasında, Commi Du « anket film artistlerinin çoğunun| rante, Dayna Vuyard, Franşo To - sahneden gelmiş olduklarını gös-| ne, Şare Buttervort, Alis Bredi, termiştir. Otto Kruger, Frank Morgan, Eli. Meselâ, yalnız M. G. M. artist-| zabet Allan, Rut Çauning, Şirley Ross, İsabel Cevel vardır. da, Brodvey'den gelmişlerdir.