2 Mayıs 193î» Yarınki Ingillz Ordusu Yazan: ABIDIN DAVER • I Londrada büyük bir geçid resminden görünüş ^•••v^ Merasim geçişi halinde bir piyade taburu Yeni İngiliz ordusu, Avrupada bozulan askerî ve sevkülceyşî muvazeneyi ıslah edecek en mühim âmil sayılabilir. Harbsiz geçen her ay, bu ordu için fevkalâde çalışma devridir İngiltere, nihayet, üç senedenberi katiyetle muhtac olduğu, fakat hislerine uymadığı için savsaklayıp durduğu mecbu" rî askerlik usulünü kabul etti. Bundan evvelki yazımda, İngilterenin mecburî askerlik hizmetini kabul etmek mecburiyetinde olduğunu rakamlara dayanarak izah etmiştim. Bu yazımda da müstakbel İngiliz ordusunun kuvveti ne olabileceğuıi anlatacağım. Gerçi, bugüne kadar gelen malumata göre, İngiltere, henüz tam manasile müsellâh millet olmağa karar ver miş değildir. 18 yaşından 23 yaşına kadar olan İngiliz genclerinin silâh altına ahnıp dört ay talimden sonra, dört sene için Teritoryal ordusu kadrosuna nakîedileceği söyleniyor. Teritoryal ordusu, hız" met müddeti 18 den 38 yaşına kadar süren bir nevi gönüllü milıs demektir. İstiyenler 1 ilâ 4 senelık taahhüdlerle bu or" duya girerler. gayridaimî olan bu ordunun daimî bir talim ve terbiye kadrosu vardır. Efradı muayyen günlerde talim ve terbiye görürler. Müstakil olan Teritoryal ordusunun vazifesi, harb halinde, salıilieri ve nefsi İngiltereyi müdafaa etmektir. Teritoryal ordusunun atlı piyade, keşşaf, piyade, süvari, topçu, sahil topçusu, istihkâm ve kale kıt'aları, hava defi topçusu, tank gibi muharib sınıfları muhabere, le~ vazım ve sihhiye gibi yardımcı sınıfları hat ta silâh tamirhaneleri, atölyeleri vardır. Bu ordunun kıt'alan hususî bir kanun neşredilmedikçe, memleket haricine sev kedüemezler. Teritoryal ordusu 1937 senesinde 12 piyade fırkası, 2 süvari livasile fırka sü" vari bölükleri, 2 hava müdafaa fırkası, sahil müdafaa birlikleri, muhabere bir likleri ve saireden mürekkebdi. 1 8 2 5 yaş arasındaki İngiliz gencle" rinin 2,735,000 kişi olduğunu yaznr.ştık. Bir sınıf 310,000 mevcudundadır. 18 23 yaş arasındakiler silâh altına alınınca İngilterenin takriben 2 milyon askeri olacağı haber veriliyor. Bu kadar gencin Teritoryal ordusuna girmesi, bugün yuvarlak hesabla 200,000 mevcudunda olan bu ordunun 2,200,000 kişiye çıkma" sı demektir. Nefsi İngilterenin müdafaası için böyle azim bir kuvvete lüzum yoktur. Binaenaleyh dört ay talim ve terbiye görecek genclerin Teritoryal ordusuna verilmesi, bunların dört ayda öğrendiklerlni sonraki talimlerle unutmamaları içindir. Şu halde Teritoryal ordusu, bundan son~ ra îngilterenin ihtiyatlarını daimî bir talim ve terbiyeye tâbi tutan ve umumî seferberlik ilân edilince, hemen silâh altına gelecek olan bir depo demek olacaktır. Fakat, bu şekil, şüphe yok ki İngilterenin müsellâh millet olması ve Alman, Fransız orduları gibi bir ordu vücude getirmesi için lüzumlu olan intikal devresine mahsustur. Zamanla İngiliz ordusu da, Avrupa ordularının tamamile ayni olacaktır. Mecburî hizmete hâlâ muarız olan amele partisile diğer aleyhtarları alıştırmak için, şimdilik, maddî ve manevî bir hazırlık devresinin kabul edildi" ği anlaşılıyor. Biz, hesablarımızı, İngi'terenin, meselâ Türkiye gibi bir müsellâh millet olduğu esası üzerinden yürüteceğiz. Çünkü, nihayet iş oraya varacaktır. * * * Evvelâ, İngilterenin, Büyük Harbde nekadar asker çıkardığını tetkik edel'm: İngiltere, o zaman, mecburî askerlik hizmetini 1916 yılı başında kabul etmişti ve 1918 de harb biterken dahi, bu usul, henüz tam verimli olamamıştı. 1914 ağustosunda İngiliz nizamiye ordusile muhtelif ihtiyatları 733,514 kişi tutuyordu. İngiltere, Büyük Harbde, muhtelif cephelere, 12 nizamiye ,19 Teritoryal ve 28 yeni ordu fırkası olmak ü" zere 59 fırka göndermişti; bir miktar fırka da nefsi îngilterede kalmıştı. Dominyonların cephelere gönderdiği fırkaların miktarı şu kadardır: Kanada 4 fırka, Avustralya 5 fırka, Yeni Zelanda 1 fırka, Cenubî Afrika bir kuvvei seferiye. Müstemlekelerin cephelere yolladığı kuvvetler ise şu kadardı: Hind nizamiyesi ordusu 9 fırka, Hindistandan silâh altına alman 9 fırka. Yekun: 87 fırka. Şimdi, bu 87 fırkayı asker olarak ifade edelim. İngilterenin Büyük Harbin 4 senesi içinde silâh altına aldığı asker yekunu şudur: İngiliz nizamiye ordusu: 733,514 kişi Seferber edilen İngiliz: 4,000,000 » » Galli: 272,000 » » Iskoçyah: 557,000 » » İrlandah: 124,000 » » Kanadah: 628,694 » » Avustralyalı: 416,800 » » Yeni Zelandalı: 220,000 » » Cenubî Afrikah: 136,000 » » Ternöv'lü: 11,900 » Sair yerlerden: 12,000 » Yeni bulunan hafif iiniforma ile talim yapan iki kur'a neferi ı [t Ingütere adalarından çıkabilecek asker yekunu 7,5 milyon kişidir, bu miktar Kanada, Avustralya, Yeni Zelânda ve Hindistan'm vereceği askerle 13 milyona yaklasır dir. Bu memleket de yüzde on hesabile Hemen ilâve edeyim ki bu, kâğıd üze160,000, yüzde on beş hesabile 240 000 rinde nazarî bir hesabdır ve ancak Büyük kişi çıkarabilir. Büyük Harbde 1 milyon Harb gibi dört sene süren uzun bir harbnüfustan 220,000 kişi seferber etmişti. de teçhiz ve teslih edilerek cepheye sürüCenubî Afrika 'ebılir. Daha doğrusu, bu rakam İngi'iere ve dominyonlarile Hindistanın silâh a l " Cenubî Afrikanın nüfusu 9 buçuk milyondur. Ayrıca manda altında 300,000 tına alabileceği eli silâh tutar insan mevnüfusu vardır. Muvazazf ordusu 13,500 cududur. *** kişidir. Her yıl talim ve terbiye gören 13îngıltere ve domınyonlarının bu büyük 17 yaşındaki genclerin sayısı 35,573 kişidir. Her sene atış talimi gören genc'.erin insan kütlelerini ordu haline sokabilmek sayısı 16,000 dir. 126,000 ihtiyatı var kolay ve çabuk yapılır bir iş değudir. dır. Bu memleket yüzde on hesabile Bilhassa zabit ve küçük zabit yetiştirmek 950,000, yüzde on beş hesabile de uzun sürer. İngiltere ile dominyonların 1,420,000 eli silâh tutar insan çıkarabi harb sanayii silâh, malzeme, tayyare, lir. Büyük Harbde 1,300,000 nüfustan tank, teçhizat gibi bir ordunun maddî ihtiyaclanm sür'atle temin edebılir. İngii 136,000 asker çıkarmıştı. tere, bunların bir kısmını, Büyük Harbde Hindistan olduğu gibi, Amerikaya da ısmarlıyabiür. Hindistanm nüfusu 1934 sayımma naFakat, subayların, gedıkli erbaşlarm yezaran 363,644,000 kişidir. Hazar ordutişmesi zaman ister. Bununla beraber, İnsu 160,000 kişidir. (Hinddeki 58,000 kigilterenin Büyük Harb içinde, bir taraf" şilık İngiliz ordusile Hind racalıklarının tan dövüşürken dığer taraftan da büyük 45,000 kişi tutan hususî orduları bu ye" bir ordu yetiştirdiğini unutmamahdır. kundan haricdir) Bütün Hind ordusu Şımdı, harbsiz geçecek her ay, İngiliz or12,650 kişisi zabit olmak üzere 260,000 dusu için, fevkalâde bir çalışma devri okişidir. Ayrıca askerce teşkılâtlandırılmış lacaktır. İngilizler, mecburî askerliği ka" 30,000 kişi daha vardır. bulde düşündüler, çok nazlandılar amma Hindıstandaki askerlik gönüllü usuli bir defa karar verdıkten sonra da İngiliz ledır. Bugün nekadar asker çıkarabile" ınadile, bu işi, en kısa zamanda başarmaceğini tam olarak bilmek mümkün değil ğa çalışacaklar ve şüphesiz muvaffak oladir. Fakat, Büyük Harbdeki rakamlar caklardır. Bu arada, harb patlarsa, İngilşunlardır: 1914 ağustosunda Hind mu terenin işi, tabiî, daha güçleşir, fakat bu vazzaf ordusu ve ihtiyatı yuvarlak hesab çok zengın, muntazam, soğukkanlı ve a240,000 asker temin etmiştir. Harb için nud millet, karar verdiği şeyi mutlaka yade Hindistandan alınan asker yekunu par. 1,161,000 kişidir. (Bunun bir kısmı işçi İngiltere ve dominyonların mecburî ve ameledir). askerlik hizmetini kabul etmeleri, Avru " Müstakbel bir harbde aşağı yukari, ay pada, bozulan askerî ve sevkülceyşî muni mevcudların elde edileceği şüphesiz vazaneyi ıslah edecek en mühim amildir. dir. Artık, Almanya, İtalya, "belki de İngilterenin dığer müstemlekelerinden İspanya ve Macaristanın çıkaracakları alabileceği asker yekunları haric olmak milyonlar karşısında, Fransa ile Lehis üzere, bir harb halinde İngiltere ve do tan yalnızbaşına kalmıyacaklar, demektir. mınyonları ve müstemlekelerinin verebi" Mılyonlarla konuşan bir İngiliz ordusulecekleri eli silâh tutar insan mevcudunu nun mevcudiyeti, İngilterenin dostluğunu şöyle hulâsa edebiliriz: ve himayesini «güvenılir bir kuvvet» haliNefsi İngiltere: 7,500,000 kişi ne koyacak, İngilterenin etrafına çağırdığı Kanada: 1,550,000 > küçük milletlere cesaret ve emniyet vere> Avustralya: 1,050,000 » cektir. Bu kuvvetlerin husule getireceği Yeni Zelanda: 240,000 » muvazene, muhakkak ki sulha hizmet e" Cenubî Afrika: 1,420,000 » decektır. Hindistan: 1,200,000 » Yeni İngiliz ordusunu, bir sulh amili oYekun: 12,960,000 » lacağı için, selâmlamamak kabil değilYuvarlak hesabla 13 milyon kişi de dir. mek. ABİDİN DAVER Nüfusu 7 milyona yakındır. Bugünkü milis usulile daimî muvazzaf ordusu 1810, gayridaimî milis muvazzaf ordusu tngiltere harbde 27,000 kişidir. 5625 ihtiyat zabiti vard.r. nekadar asker çıkarabilir? Hazarî ordu mevcudu 34,000 kişidir. ANefsi İngilterenin nüfusunu 47 milyon vustralyada 1933 te yapılan bir tahrir ve 98,000 kabul eden bir istatistik, çıkarakayda göre 3 milyon kadar erkekten milis bileceği eli silâh tutar insan yekununu a" hizmetine tâbi yani 18 ile 26 yasında zamî 9 milyon hesablamaktadır. 482,000 kişi ve 26"35 yaş arasında İngilterenin müstakbel bir harbde 472,000 kişi olmak üzere 954,000 kişi kendi adalarından çıkarabileceği asker vardı. 3560 yaş arasındakiler de 972 yekununu, Büyük Harbdeki kadar, yani bin kişi idi. O vakittenberi nüfus artmıştakriben 7 buçuk milyon kişi hesablıyabi tır. lırız. Çünkü, o zaman, İngiltere mecburî Avustralyada yüzde 10 hesabile 700 askerliği harb patladıktan bir buçuk sene bin, yüzde on beş hesabile 1,050,000 eli sonra kabul etmiş ve tam verim elde ede" silâh tutar adam var demektir. (Yukari" memişti. Buna rağmen, 124,000 İrlanda" lı askerle beraber 7,130,000 kişi seferber dakı istatıstığe göre 18 ılâ 35 yaş arasınBüyük Harbde, etmıştı. Şımdı, mecburî hızmeti, harbden da 954,000 kişi) 4,600,000 nüfustan 417,000 asker çıkarevvel kabul etmiş olduğu için, uzun sürecek bir harbde ferah ferah 7 buçuk mil mıştır. Yeni Zelanda yon adam çıkaracaktır. Yeni Zelandanın nüfusu 1,600,000 Dominyonların da mecburî askerliği kabul hususunda îngiltereyi takib ede kişidir. Milis usulile daimî ordusu 678 cekleri haberleri geliyor. Daha şimdiden kişidir. Teritoryal ordusu da 12,500 kişi 239,561 » Hınd ordusu: 1,161,789 » Seferber edilen Hindli: 92,837 » Cenubî Afrikah işçi: 10,000 » Garbî Hindistanlı işçi: Umumî yekun 8,660,270 » İngilterenin dört harb senesi içinde silâh altına aldığı bu 8,660,270 kişiden 7,130,270 kişisi beyazlar, yani İngiltere ve dominyon halkı, 1,530,000 kişisi de renkli insandır. Seferber edilen renkliler arasında Hindli, Cenubî Afrikah ve garbî Hindistanlı olmak üzere, bir hayli işçi ve amele de vardır. Bir mukayeseye medar olmak üzere Büyük Harbde Fransanm seferber eltiğı ınsan yekunlarını da kaydedıyorum: Beyaz Fransız: 7,740,000 kişi Şimalî Afrikah Arab: 260,000 » 315,000 » Dığer renkliler: YekÛn: 8,410,000 » Avustralya ile Cenubî Afrika bu yola girmişlerdir. Şu halde dominyonların da mecburî askerliği kabul edeceklerini nazan itibara alarak Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Cenubî Afrikanın çıkarabilecekleri kuvvetleri hesablıyabiliriz: Kanada Nüfusu 11 milyon küsurdur. Milis u" sulile daimî milis muvazzaf ordusu 6960, gayridaimî milis muvazzaf ordusu 100,000 kişidir. Mecburî askerliği kabul edince nüfusunun yüzde onıle 1,100,000 yüzde on beşile 1,550,000 silâh altına alacak adamı var demektir. Büyük Haıbde 7,204,000 nüfustan 628,000 a;ker çıkarmıştır. «. Avustralya Bengalâdaki müstemleke askeri bir resmigeçidde..* Açık arazide makinelitüfekle tatbikat Mısırdaki İngiliz ordusuna nıcnsub bir kıt'a, bir manevra esnasında...