19 Mart 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

19 Mart 1938 CUMHURİYET Rayiştag dün fevkalâde Litvanya, dün Varşova Avam Kamarasında dün nın notasına menfi cevab verdi içtimaını yaptı Başvekilin istifası istendi Hitler bir nutuk söyliyerek «Şiarımız tek millet, tek devlet olacaktır» dedi [Baitarafı 1 tna saht]edei kart'la Avusturya meb'usları, Rayiştag meclisinin bugünkü toplantısına iştirak etmek iizere bu akşam tayyare ile Viyanadan buraya ^elmişlerdi. Avusturya mümessilleri Rayiştagda hararetli tezahüratla selâmlanmışlardır. (Ba$ tarafi l tnct sahifede) iyi haber alan mahfiller vaziyeti vahim addetmektedirler. Cumhurıyet alll& sytyınıy Belediyenin nazarı dikkatine Bahane imiş! Göring'in nutku Rayiştag reisi Feld Mareşal Göring saat tam 20 de celseyi açarak, ölen arkadaşların hatırasmı andıktan sonra demiş tirki: « Rayiştag meclisini yeni Alman devletinin kuruluşu münasebetile Führer'e teşekkür beyan etmek için davet ettik. Rayiştag meclisi reisi sıfatile ilk defa olarak aramızda yer alan Alman Avusturya meb'uslarını bu kürsüden selâmlanm. Ayrıca Avusturyanın ilk valisini selâmlarken Avusturya ile Almanyanın bir daha bir Avusturya şimendiferleri de birinden aynlmıyacağımızdan emin bulu Almanyaya geçti nuyoruz. Alman Avusturyayı devletimi Berlin 18 Avusturya şimendiferleri zin bir parçası olarak selâmlanz. Avus turya artık kat'î şekilde bize iltihak etmiş Alman idaresine geçmiş ve iki memleket arasında tediye tahdidatımn ve gümrük bulunmaktadır. Şimdi söz Hitlerindir.» resimlerinin kaldırılması hususunda Ma M. Hitler'in nutku liye Nazınna salâhiyet verilmiştir. Al Derin bir sükut içerisinde kürsüye çı kan M. Hitler ırad ettiği kısa bir nutukla man ve Avusturya Merkez Bankaları da birleştirilmiştir. ezcümle demiştir ki: Kaunas 18 Efkân umumiyenin müttefik kanaati, Polonyanın Litvanyaya ve bir gün sonra da bütün Almanyada bir hücum bahanesi elde etmek için bu meb'us intihabatı yapılmasma karar veril hâdiseyi çıkarmış olduğu merkezindedir. diğini bildirmiştir. Dolaşan şayıalara göre, Reisicumhur, Hitler'in bu emirnamesi de şiddetle al millete hitaben bir beyanname neşrede kışlanmıştır. ektir. Rayiştag reisi feld Mareşal Göring Hakikî ültimatom sözlerine devam ederek, son günlerde ceKaunas 18 Havas ajansının mu reyan eden tarihî hâdiselerin ehemmiyetihabiri bildiriyor: ni izah ettikten sonra, M. Hitler'e teşekLitvanyanın muhtelit bir komisyon teşkür etmiş ve sözlerini şu kelimelerle bi kili hakkındaki teklifine Polonya tara tirmiştir: « Meb'us arkadaşlar, Alman mil fından verilen cevab Tallin yolile saat leti namma üç defa yaşasın Hitler diye, 22 de Kaunas'a gelmiştir. Bu cevab altı noktayı ve 48 saatlik mühleti ihtiva eden bağırınız.» hakikî bir ültimatomdur. Meclis büyük tezahüratla reisinin arzuLitvanya kabinesi derhal toplanmışbr. sunu yerine getirmiştir. Bunun üzerine Mareşal Göring cel Litvanya büyük devletlerle temas senin kapandığını ilân etmiş ve meclis ediyor Alman millî marşile Nazi marşını söy Kaunas 18 Litvanya hükumeti, liyerek dağılmıştır. pek büyük bir heyecan tevlid etmiş olan Polonya notası hakkında Sovyet Rusya da dahil olduğu halde büyük devletlerle istisarelerde bulunmaktadır. M. Çemberlayn'den iki şey soruluyor: İspanyaya ademi müdahaleden sarfı nazar edilecek mi ? Bir Alman taarruzu karşısında Fransa ile iş birliği yapılacak mı? IBajtarafı 1 tnd sahifede] Deyli Telgraf gazetesi, bu beyanatın esas itibarile Orta Avrupada ve îngilte renin Çekoslovakya hakkındaki hattı hareketine taalluk edeceği kanaatindedir. 300 iş adamının kararı Londra 18 Röyter ajansı bildiriyor: Site'nin nüfuz sahibi üç yüz iş adamı Londrada toplanarak iki muhalif rey ile, bir karar sureti kabul etmişlerdir. Bu karara suretinde tahrik eseri olmı yan bir tecavüz tehdidine maruz kalan küçük devletlerin hürriyet ve haklarını muhafaza etmek için diğer devletlerle bilitilâf zarurî görülebilecek her türlü tedabiri ittihaz etmek hususunda hükumete ve Başvekile müzaherette bulunacağı teminatı verilmekte ve muslihane tesviye suretleri bulunup tatbik edilmesi için hükumetçe hale uygun beyanatta bulunulacağı ümidi izhar olunmaktadır. M. Bek elçilere malumat verdi Varşova 18 Hariciye Nazırı M. Bek, Lehistan Litvanya hudud ihtilâ file alâkadar olarak Lehistan hükumeti tarafından yapılan demarş hakkında ma«Çemberlayn gitmelidir» lumat vermek üzere arka arkaya îtalya, « Bugün bildiğiniz hâdiseler hak Dört senelik plân ve Avusturya Almanya, Fransa ve îngiltere büyük elLondra 18 Çorçil, Avam KamaBerlin 18 M. Göring dört senelik çilerini kabul etmiştir. kında izahat vermek iizere sizi kısa bir rasında bahriye bütçesinin tahminatı hakplânın Avusturya için de tatbikmı emrettoplantıya çağırdık. Son nutkumda fırkaFransa, Polonya nezdinde çalıştyor kındaki müzakereler esnasında bir nutuk mızın tahakkuk ettirdiği işlerden bahseder miştir. Paris 18 M. Pol Bonkur ve Suriç, söylediği sırada tribünden içtima salonuken haricdeki Almanlara lâkayd kalamı Röyter muhabirinin müşahedeleri na mühim miktarda evrak atılmış ve birZürih 18 Röyter muhabiri bildiri Polonya Litvanya gerginliği dolayısile yacağımızı söylemiştim. Son hâdiseler söhâdis olan vaziyeti de tetkik etmişlerdir. çok kimseler birkaç kere: zümüzü tuttuğumuzu ispat etmiştir. Al yor: «Çemberlayn gitmelidir» diye bağır Fransa hükumeti, Polonyanın ileri sür400 kilometrelik bir mesafede, geçen man milleti hiçbır zaman zulüm altında düğü meselelerin normal yollarla halle mışlardır. yaşıyan altı buçuk milyonu esir bir halde hafta Avusturyaya girmiş olan Alman Nümayişçiler mukavemet göstermeden bırakamazdı. Milletler Cemiyeti herkesin askerlerile dolu olan yollar boyunca dilmesi için Varşova nezdinde çalışmakta salondan dışan çıkarılmışlardır. müsavi hukuka lâyık olduğunu kabul et yapmış olduğum müşahedeler bana A devam eylemektedir. mediğinden, millî meselelerimizin hallini vusturyanın askerî işgalinin ne derece Çörçil'in nutku Ingiliz meclisinde müzakereler müessir bir surette icra edilmiş olduğunu ondan bekliyemezdik. Çörçil, şayanı dikkat bir sarahatle InLondra 18 Avam Kamarasında Bugün Almanya yeniden büyük dev öğretmiştir. Avusturyada bir Alman Polonya ile Litvanya arasındaki niza giliz donanmasınm mübrem ihtiyaclarını let olmuştur. Avusturyanın eski Başvekili müfrezesinin bulunmadığı tek bir kasaba dolayısile hükumetin Milletler Cemiyeti anlatmış, italyanın Akdeniz ve Kızıldedoktor 5uşnig'le Berhtesgaden'de görüşür veya şehir görmedim. mukavelenamesinin ikinci maddesinin on nizde durmadan tahkimat yaptığı noktaHududun öte tarafında Almanyada birinci fıkrasma tevfikan bu cemiyet kon sında ısrar ederek bu tahkimatm «şüpheken hakikatleri olduğu gibı kendisine anfevkalâde seyinin derhal toplanmasını istemek ve siz îngilterenin iyiliği için yapılmadığı lattım. Bizimle doğrudan doğruya anlaş Avusturya vekayii dolayısile masını, halkın arzularına göre hareket et ıstırablı bir alâka hüküm sürmekteydi. konseyin mümasil bir niza münasebetile nı» söyledikten sonra Ingiliz amirallığı mesini, ergeç birleşeceğimizi, milletin bu Herkes, Viyanada olup biten şeyler hak takib etmiş olup 1935 teşrinievvelinde ve îngiliz milletinin bu hususta daima münu arzu ettiğini etraflıca ve açıkça izah kmda doğru malumat edinmek istiyordu. Yunanistan Bulgaristan harbine mâni teyakkız bulunması lâzım geldiğini ilâve ettim ve Avusturya Başvekiline son feda Bir garaj sahibi bana şöyle dedi: olmak gibi bir netice vermiş olan usulü eylemiştir. Bununla beraber hatib, îngiliz « Hitler'in talihi varmış. Kömü takib etmesini istemek tasavvurunda olup donanmasınm kendisine verilebilecek okârlıkta bulunurken, anlaşmanın bozul duğu takdirde hak ve adeleti yerine getir nizmin Avusturyayı kontrolu altına al olmadığına dair sorulan bir suale cevab lan vazifeleri başarabilecek bir vaziyette mek için büyük Almanyanın kuvvetini masına ve bunun üzerine hertürlü hâdise veren M. Çemberlayn, İngiltere hüku olduğundan emin bulunduğunu tasrih etgöstereceğini de ilâve ettim. Fakat bu a lerin zuhur etmesine mâni olmak için teh metinin iki alâkadar hükumetle temas miştir. Çörçil, netice olarak deniz meseledam beni anlıyamamıştı. Ben Şuşnig'e eli likeli işe tam zamanında teşebbüs etmiş halinde bulunduğunu ve teklif olunan u si hususunda îngiliz ve Amerikan hükumi uzattım. Şuşnig daha ilk hatvede ken tir.» sulün kabili tatbik ve kabili kabul olacak metleri arasındaki münasebetlerde kayde disine uzattığım bu eli reddetti. Halbuki Avusturyada tathir ameliyesi devam derecede seri olduğuna halihazırda ka şayan bir salâh husule gelmiş olduğunu onun Avusturyadaki mevcudiyetini haklı ediyor. Binlerce kişi tevkif edilmiştir. naati olmadığını söylemiştir. Maamafih beyan etmiştir. gösterecek hiçbir istinadgâhı yoktu, mem Gizli zabıta ile Almanyadan getirilmiş hükumet, vaziyetin inkişaflarını yakın Amirallık sivil Lordu Levelyn, hükulekette tethiş sayesinde iktidar mevkiinde olan zabıta tarafından yapılmış olan usul dan takib etmektedir. met namma cevab vererek «torpito muhkalabiliyordu. Nihayet plebisit karannı dairesindeki tevkifattan başka bir takım Varşovadaki îngiliz sefiri, bu mesele ribleri noktai nazarından vaziyetin bil ilân ederek anlaşmamızı filen bozdu. yolsuzluklar yapılmış olduğu haber venin daha geniş talebler için bir bahane hassa şayanı memnuniyet» olduğuna daBuna tahammül edemezdik, Alman rilmektedir. Meselâ Yahudiler ve sair ba olarak kullanılmıyacağının ümid edilmek ir meclise teminat vermiş ve amirallıkta milleti buna asla razı olamazdı, üst tara zı kimseler, davet edilmekte ve angarya te olduğu noktası üzerinde, Polonya hü harb halinde ticaret gemilerini teslih edelara iştirake icbar edilmektedirler. Sol fını biliyorsunuz. Şuşnig son nutkunda kumeti nezdinde ehemmiyetle durmuş bilmek için mühim miktarda tayyare tocenaha mensub kimselerden tevkif edi Allaha sığınırken benim, Alman milletinin tur. pu mevcud olduğunu ilâve eylemiştir. lenler meyanmda amele namma Şuşnig'le arzusunu yerine getirebileceğime inanmı Ihtilâfm muslihane haüi müzakerelerde bulunmuş olan komite Parlamento, bundan sonra bütçenin deyordu. mümkün mü? nin bütün azası bulunmaktadır. niz komisyonuna gönderilmesi hakkında Hayatımın en büyük mes'ud hâdisesi Londra 18 Litvanya sefirinin bu amele partisi tarafından yapılan teklifi Şuşnig'le nişanlısının vaziyeti yurdsuz Almanları vatanımıza yerleştır sabah Lord Halifaks tarafından kabul 114 reye karşı 241 reyle reddetmiş ve Viyana 18 Şuşnig'le evleneceği meğe muvaffak oluşum teşkil ediyor. Buedilmesi münasebetile Ingiliz diplomasi bütçe kabul olunmuştur. nu, mukaddes vatanıma, 65 milyon Al söylenen Kontes Fugger von Zernin'in mehafili, Polonya Litvanya ihtilâfının Kabine azası arasında ihtilâf yok mana vicdan rahatile cevab verebilmek kaybolduğu söylenmektedir. Kontes cu muslihane bir surette halli hususunun Londra 18 Röyter tebliğ ediyor: için yaptım. Büyük Alman ordusu, ta ma akşamı evinden çıkmış ve ondan sonra gözden geçirilmis olduğu tahmininde buParlamento mehafilinde bariz bir huhakkuk ettirdiğimiz birliğin ebedî koru ' artık kendisinden haber almamamıştîr. lunmaktadırlar. zursuzluk görünmekte, kabinede bazı ihyucusudur. Dostlarından bazılan kendisinin Şuş İngilterenin Varşovadaki büyük elçi tilâflann mevcud olduğundan ve tadilât nig'le birlikte Belveder saraymda bulunTarihî hâdise bütün memleketlerde desinden mufaosal raporlar gelmiştir. yapılması ihtimalinden bahsedilmekte rin akisler yaptı. Ittihadımızı memnuniyet duğunu zannetmekte iseler de bu hususta dir. le karşılıyan Yugoslavya ile Macaristana henüz kat'î malumat alamamışlardır. Ultimatomun menti teşekkür ederken İtalyanın dostane hattı Kontesin saklandığı veya hududu geç Buna sebeb haricî siyaset hakkında Varşova 18 Polonyanın Litvanyahareketini unutamıyacağımı da tekrarla meğe uğraştığı zannedilmektedir. nm. Büyük faşist devleti reisine gönder Viyana 18 Röyter ajansı Şuş ya verdiği ultimatomun metni, bu akşam diğim şahsî mektubda da söylediğim gibi nig'in Kontes Vera Fugger ile Belveder saat 20,10 da Varşovada neşredilmiştir. Ultimatomun metni şudur: cenubdaki hududumuz ebedidır. Bunu saraymda bulunduğunu bu sabah sara «Polonya hükumeti, 14 mart tarihinresmen vadederken İtalyan milleti bilme haten tesbit etmiştir. lidir ki bu sözümün arkasında bütün AlHakikatte Şuşnig tevkif edilmiş de de Litvanya tarafından teklif edilen şartman milleti vard'r. ğildir. Bununla beraber oturduğu daire ları kabul edemez. Zira, bu şartlar em Almanya samimiyetle sulh taraftandır siyah muhafızlar nezareti altmdadır ve n'yeti lüzumu kadar garanti eylememekve sulh ister. Bunu, Rayiştag meclisi kür kendisinin ziyaret kabul etmesi menedil tedir. Meseleyi halletmek için Polonya hükumetinin noktai nazanna göre, bir tel süsünden bir kere daha ilân edebilmekle miştir. çare vardır ve o da, kayıdsız ve şartsız o sevinc duyuyorum. Gelecek ayın onunda Tevkif edilen papazlar milyonlarca Alman ittihadımıza resmî maLondra 18 (Hususî) Avusturya larak normal bir diplomatik münasebet hiyet verecektir. da birçok katolik papazlar tevkif edil lcr tesis etmektir. Bu, sulhu tehdid eden tehlikeleri ber Bu plebi=itte Avusturva yalnız olmı miştir. Mütemmim malumata göre Linz taraf etmek için yegâne çaredir. yacaktır. Avusturya ile beraber Alman katedralinde ve civarındaki birçok ma Polonya hükumeti, bu husus için, ı\r nastır ve kiliselerde silâhlar, bombalar ya da reyini bildirecektir. Nisanın onunda yapıkcak plebisite bulunduğundan dolayı papazlar tevkif tanın Tallin'deki Polonya elçisi tarafıı dan Litvanya elçisine tevdii saatinden il altı buçuk değil, 75 milyon Alman işti edilmiştir. baren 48 saatlik bir mühlet vermekted! rak edecektir. İki Dük de tevkif edildi Viyana 18 Avusturya kral taraf Diplomatik mümessiller, 31 marttan e^ Artık ilk is olarak dört senelik plânı mıza büyük bir ehemmiyet vermeliyiz. tarları şefi ve Arşidük Franz Ferdi vel tayin edilmelidir. Bu mesele hakkm Bundan sonra şiarımız «tek millet, tek nand'ın büyük oğlu Dük dö Kohenberg daki notalar, en geç 19 mart tarihinde, yani mühletin inkızasından e\vel teati odevlet» olacaktır. bugün tevkif edilmiştir. Birkaç hafta evvel bir demiryolu istas lunmalıdır. Bu notaların metni gönderil Düzce (Hususî) Tütün piyasası aYaşasın Almanya!» yın 11 inde merasimle açılmış ve ilk tüyonunda Alman bayrağına hakaret eden miştir. Yukarıdaki teklifler, ne şekli, ne Rayiştagm tecdidi tün mahsulü 95 ve görmezi 15 kuruşa Birçok yerlerınde şiddetli alkıslarla ke ve kral taraftarları şefinin küçük kardeşi de muhteviyatı itibarile bir müzakere ve satılmıştır. Bu sene tütünlerimizin silen bu nutuktan sonra, Feld Maresal olan Dük Ernest dö Kohenberg ise, bir münakaşa mevzuu teşkil edemez. Cevab mahsul nisbetinin fazlalığı ve evsafının Göring tekrar söz alarak, M. Hitler'in bir kaç gündenberi mevkuf bulunmaktadır. vermek ve yahud herhangi bir ihtirazî yüksekliği itibarile fiatlar zürraı memkayıd koymak, red gibi telâkki olunacak nun edecek bir durumdadır. emirnamesini okumuştur. Fröyd mevkuf değil Bu emirname, Avusturya ile Alman Viyana 18 Fröyd'un ailesi erkânı, tır. Bu takdirde Polonya hükumeti, ken înhisarlar idaresi piyasada nâzımlık yanm birleşmesi münasebetile Rayiştag Nevrolojist'in mevkuf olduğu haberini di meşru devlet menfaatini bizzat kendi rolünü ifa etmek üzere musib tedbirler vasıtalarile temin edecektir.» almıştır. Alıcı kumpanyalar henüz pimeclisinin nisanın 9 unda feshedileceğini tekzib etmişlerdir. Fatih civarında Müftiall mahallesi halkı namına aldığımız bir mektubda deniliyor ki: «Sekiz yüz haneli ve iki bin nüfuslu mahallemizde mevcud sekiz Kırkçeşmenın hepsi kapatıldığı halde bir senedenberi tek terkos çeşmesi açümamıştır. Çok faklr olan semt halkı acı kuyular dan içme suyunu temine çalışıyor ve ka ranlık sokaklardan çok uzak çeşme baş larında saaüerce itişip kakısıyorlar. En yakın bir zamanda bu Kerbelâî va ziyete nihayet verilmezse en sari hastahklarm bu semt halkını perişan bir vaziyete sokacağından alâkadar makamatın ehemÇemberlayn'in alelâcele beyanatta bu miyetle dikkat nazarını çekeriz.» lunmak istememesidir. Bir taraftan işçi ve liberal muhaliflerle hükumet partisinden olup da Çemberlayn'in heyecan ve cesaretli beyanatta bulunmamasından kızanlar bunların arasında Çörçil de vardır ve diğer taraftan vaziyeti bütün (Baş tarafı 8 ind sahifede) inceliklerile tetkik etmeden Avrupa siyasetinde fevkalâde mühim bir rol oynıya kaşa ettik. Bizim tevkifimiz belki arka cak olan beyanatta bulunmamağa azmet daşlar arasında vakitsiz bir panik çıkaramiş olan Çemberlayn bulunuyor. bilirdi. En metin sandığımız arkadaşlar Şurası muhakkak ki Çemberlayn, Av da bile o günlerde saklanamıyan bir endirupanm karısık mıntakaları işinden tama şe seziyorduk. Bizi son taşkınlıklardan mile ayrı kalmak ve bu işlere doğrudan dolayı muaheze ediyorlardı. Hakikaten doğruya karışmak yolları arasında muta cemiyetin neşir vasıtası bir gazeteye de vassıt bir yol araştırmaktadır. Eğer bu fevkalâde ihtiyacı vardı. Bunu ancak aiki şıktan birini ihtiyar etmek zaruretinden teşin kalemile Naci idare edebilirdi. Bu kaçınamazsa böyle hareket etmek azmin sebeble Parise gitmeğe karar verdik. Bude bulunduğu âşikârdır. Binaenaleyh ve nu ertesi günü yalnız Talâta söyledik, receği kararm neticelerini daha evvelden başka hiçbir arkadaş hareketimizi bilmiiyice hesab etmek ve bugünkü şartlar için yordu. de diğer devletlerin temayüllerini öğren Pariste mek arzusundadır. İşte Çemberlayn ile îki arkadaş 1907 martı sonunda P a diğer kabine arkadaşlan ve taraftarları riste bulunuyorduk. Orada çalışan iki arasında bütün müşkülât buradan çık maktadır. Maamafih şimdilik kabine aza grupla da temasa gelmiştik. Ahmed Rızanın partisi ve programı bize daha uy sı arasında ihtilâf yoktur. gun görünmüştü. Esasen ayrı gazete çıMatbuat ne diyor? karmak için malî kudretimiz de yoktu. Londra 18 Gazeteler, hükumetin Uzun müzakere ve münakaşalardan sond»ş politikası hakkındaki tefsirata devam ra Ahmed Rıza ile bazı şartlar dahilinediyor. de birleşmeği muvafık gördüğümüzü daMuhalefet organları, M. Litvinof'un hildeki arkadaşlara bildirmiştik. dün kollektif emniyet namma M. Çem Vatan ve Hürriyet Terakki berlayn'ı tenkid için yaptığı beyanata dave tttihad yanıyorlar. Aramızda Selânikle uzun muhabere Taymis ise, siyasî mahfillerin, hâlen Ier cereyan etti. Bunların mevzuunu iki bir konferansm toplanması için en küçük bir ihtimal dahi mevcud olmadığını ve cemiyetin birleşmesinde alacağı isim teşSovyet beyanatımn, hükumetin Çekoslo kil ediyordu. Ahmed Rıza Terakki ve vakya hakkındaki müzakereleri üzerin İttihad isminin alınmasında anudane ısrar ediyordu. Sebeb olarak da bu ismin uzun de hiçbir tesiri olmıyacağını yazıyor. zamandanberi birçok yerlerde tanındığıDeyli Telgraf gazetesi, muhalefetin hâlen Avrupada mevcud vahim vaziyeti nı, yeni bir ismi tanıtmak zamana müte M. Çemberlayn'in aleyhinde istismar et vakkıf olduğunu söylüyordu. Vatan ve hürriyet ittihad ve terakki tiği kanaatindedir. Gazete diyor ki: «Bununla beraber, hükumet ihtiyath bir surette hareket etmekle çok iyi yapmış olur. Bahusus ki, efkârı umumiye dış politikamn başlıca meseleleri hakkında hükumetin arkasında nadiren bu derece müttehid bulunmuştur. îngilterenin A vusturyada evvelki vaziyeti iade için hiç bir teşebbüste bulunmıyacağı muhakkaktır.» İngiliz kabinesinin vaziyeti hakkında tefsirlerde bulunan Madam Tabui, Ovr gazetesinde şöyle yazmaktadır: «Görünüşe göre îngiliz kabinesinde mühim bir değişiklik olacaktır. Hoare, Belişa, binbaşı Elliot, Morrison ve Or musbi Gore (yani harbiye), îskoçya, Ziraat ve Müstemlekât Nazırlan Başvekile karşı cephe almışlardır. 60 kadar muha fazakâr meb'us Çemberlayn'dan iki şey istemektedirler: 1 Hükumet, Fransa, Çekoslovak yaya yardıma gittığı zaman Almanyanın taarruzuna uğrarsa bu memleketi müdafaa edeceğini taahhüd etmelidir. 2 Hükumet, İtalyan, Alman ve ecnebi kıt'aları îspanyadan geri ahnma dıkça İtalya ile hiçbir itilâf akdetmiye ceğini taahhüd etmelidir.» (a.a.) Eiz de mazide bu isim altında birçok şantajlar yapıldığını, bazı erkânın saraya satıldığını ve ileride muvaffakiyet halinde intisab davalannın başlıyacağını söy liyerek Vatan ve Hürriyet isminin ka bulünde ayni şiddetle ısrar ediyorduk. Müzakere bir aralık vahim bir şekil al mıştı, iftirak derecesini bulmuştu. Ekseriya vaki olduğu gibi, insanlar büyük ülküler karşısında bazan feragatler vapmağa mecbur kalırlar. înkılâbm menfaatine uygun olan bu ittihadı bir isim yüzünden kırıp atmamak ciheti iltizam olundu. Vatan ve Hürriyet cemiyeti Terakki ve İttihad adını aldı. Bu isim tebeddülü 10 temmuz 1908 tarihine yakın bir zamanda vaki olmuştu. 1908 inkılâbında haikî rolü yapan kuvvet, sonradan aldıkları Terakki ve îttihad namı altında çalışan Vatan ve Hüriryet cemiyetinin öz evlâdlan idi. îşte yakın millî tarihimizin bu meçhul kalan hakikatini kurumunuza bildirmekle memleket tarihine karşı olan vazifelerimi yapmış oluyorum. Atatürkün eserlerinin köklerini yalnız Şamda değil, onu bulmak için daha derin mazilere inmek lâzımdır. Çünkü Atacürk tarihin bir tesadüfü değildir. O başlıbaşına mazi, hal ve istikbaldir. Millî tarihimizin hepsidir. O tarihin, tarih de Onundur. Düzcede tütün satışları Hüsrev Sami Vekiller Heyetinin dünkü toplantısı [Baştarafı 1 tnct sahitede'] yasaya iştirak etmemişlerse de bir. iki güne kadar girmeleri bekleniyor. Re kolte fevkalâde nefis ve alıcıya kifayet edecek miktardadır. Bu şerait dahilmde eski senelere na zaran tütün satışının iyi neticeler vereceği ümid edilmektedir. Resim, piyasamn açılma merasimile halka çok hiz met eden İnhisar memur ve eksperlerini göstermektedir. 26, 24, 22 ve 20 veya 2O'/2 olarak tesbit edildiği de söylenmektedir. Diğer taraftan Meclisin Ziraat, Maliye ve Bütçe Encümenlerinden müteşekkil Muhtelit Encümen bugün de geç vakte kadar müzakerelerine devam etti ve hayvanlar vergisinde istisnalar ve tenziller yapan lâyihayı çıkardı. Hükumetin teklifi merinos koyunundan 20, tiftik keçiden 25, kıl keçiden 40, mandadan 75, deve ve domuzdan 100 kurus vergi alınması şeklindedir. Encümen, at, eşek ve katırların da vergiden tama men istisnasım kabul etmiştir. Ancak hükumetin teklifinde koyun başına alınmakta olan vergi 10 kurus indirilerek 30 kuruş üzerinden tesbit edilmişti. Muhtelit Encümen bunu gene eskisi gibi 40 kuruşa çıkarmıştır. Buna mukabil hükumet teklifinde 60 kuruş görünen sığır ve inek vergisini hemen yarıyarıya indirerek 35 kuruş olarak tesbit etmiştir.