20 Mart 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r FERTEK RAKISI jfll înhisarın kontrolu altında uzun müddet fıçılarda dinlendirilmiş 45 derecelik pek yakında çıkacak. Tel: 40988. Galata, Kaval sokak No. 5 . 9 Varşova hükumetinin notasındaki bütün talebler yerine getirilecek Litvanya; Polonyaya baş eğdi cauı • ylQ7Q tSTANBÜE C A G A L O G L Ü Sajl • 4y/ü Telgral ve mektulj adresl: Cumntuiyet, tstanbu] Posta frutuso: tstantnü. No 848 Telefon: Baçmnharrtr ve evl: 22363. Tahrtr heyetl: 24298. tdare ve matbaa bsmı 24299 • 24290 umhuriyet Da 7 ar 9fl Mart 1Q3Q ruZal ZU Iflölı l"00 Londra 19 (Hususî) Viyanada neşredilen bir tebliğe göre, Avusturyanın eski Cumhurreisi Dr. Miklas'la eski Başvekil Dr. Şuşnig her nevi hâdiselere karşı korumak endişesile tevkif edilmişler dir. Diğer bazı Avusturyalı ricalin de mevkuf bulunduğu haber verilmektedir. Londra 19 (Hususî) Münih'teki eski Avusturya başkonsolosile konsoloshane erkânı Alman zabıtası tarafından tevkif edilmiştir. Ömer Seyfeddin Yüksek ökçfe] Külliyatının ikıncisi f>u~ B O MB Bugün çıkü. Tanesi 50 ile üçüncüsü olan A. Halid Kitab Eski Avusturya Reisicumhufü ve Başvekili dün tevkif edildi Çekoslovak hükumeti, Alman ekalliyetine muhtariyet vermek kararında tarına göre temsil hakkı verî leceği ve Almanların ekseri yet teşkil ettiği mıntakalara bir nevi muhtariyet bahse dileceği haber verilmekte dir. İngiliz nazırlarının gayesi Londra 19 Deyli Telgraf gazetesinin verdiği bir habere göre, Çemberlayn ile Hariciye Nezareti erkânı a rasında görüşmelere devam edilmiş ve Avusturyanın Almanya ile birleşmesi üzerine Avusturyadan hudud hahasıl olan vaziyet tetkik olunrici edilen ecnebi muştur. îngiliz nazırları, Or gazeteciler ta Avrupada Almanyanın M. Miklas ve M. Şuşnig bir resmigeçidde beraber yeni bir hareketine mâni olmak üzere ÇeLondra 19 Deyli Telgraf gazetekoslovakyaya ekalliyetlere dair olan Alsinin Viyana muhabiri, Gestapo tarafından izahat verilmeden hudud haricine çıman metalebatını kabul ettirmek gayesini karılmıştır. takib ediyorlar. Polonya askerinin bir geçidresmi ve Kovnodan bir manzara Muhabir 13 senedenberi Avusturyada Parlâmento mehafilinde fikir bulunmakta idi. cereyanları Çekoslovakyanın muhtemel Londra 19 Havas ajansının mukararları habirinden: Londra 19 (Hususî) Prag'dan Kabinenin gelecek içtimaından evvel bildirildiğine göre, Çekoslovakya hükuhükumetin haricî vaziyet hakkında be vrupa devletleri arasmda bozulmeti, devlet işlerinde Alman ekalliyetleÇekoslovakya hükumeti Alman ekalli yanatta bulunmasma intizar edilmemek duğundan bahsedılen muvazerinin miktarmı artırmağa karar vermiş yetine mühim imtiyazlar vermeğe karar tedir. ne, üzerinde durulacak bir mevtir. Ayni haberlere göre, Prag hükumeti vermiştir. Bu meyanda merkezî idarede Parlâmento mahfilleri, «şiddet» tarafzudur. Londra 19 (Hususî) Litvanya rasında diplomatik münasebet tesis edinüfuzlarmî Alman ekalliyetine bir nevi muhtariyet Almanlara yüzde 22 nisbetinde, mahalli tarı olanlar muvaffakiyetle Acaba hangi muvazene? hükumeti bilâkayd ve şart Leh ültimato lecek, Lehistan nezdine tayin edilecek [Arkası Sa. 9 sütun 5 tc] vermeği düşünmektedir. idarelerde de Alman ekalliyetinin mik Yakın zamana kadar kuvvetler müsa munu kabul etmiştir. Litvanya ile Lehis Litvanya elçisi aybaşma kadar itimadnavi idi de bazı milletler silâhlanmıya baş tan arasmda diplomatik münasebat mev mesini vermiş bulunacaktır. layıp ötekilerinf geçtiler mi? Yoksa bir cud olmadığından, Estonyadaki LitvanLitvanya parlâmentosundaki takım devletler dostlanndan aynlıp karşı ya elçisi aynî memleket nezdindeki Leh müzakereler tarafa iltihak suretile siyasî muvazeneyi elçisini ziyaretle hükumetinin kabul no Kaunas 19 Bugün saat 12,30 mi altüst ettiler? tasını tevdi etmiştir. da Litvanya parlamentosu, hükumetin Son on senenin tarihini gözden geçiBu noktaya göre, 18 senedenberi her Litvanya Polonya hâdisesi hakkında rirsek faraziyelerden hiçbirini kabul etme türlü münakalâta kapalı bulunan hudud ki beyanatmı dinlemek üzere toplanmışmize imkân kalmaz. On sene evvel Al açılacak, bugünden itibaren iki devlet a tır. [Arkası Sa. 9 sütun 3 te manya galiblerin karşısında çok zayıf bir mevkide idi. Ordusu yoktu, topu tüfeği yoktu. Onlann her istediklerini yapmıya mecburdu ve ıstırab çekiyordu. Ankara 19 (Telefonla) Türkkuşu Fakat kuvvetler arasmdaki muvazeneteşkilâtının bir umumî müdürlük ha sizlik sulhu garanti altında bulunduruline getirilmesi yolundaki çalışmalar yordu. neticelenmiş, hazırlanan esaslar tasvib Almanyanın sıkıntılı vaziyetten kurolunmuştur. Türkkuşu umum müdür Cenevre 19 (Hususî) Hatay intihatulmağa çalışması, silâhlanmağa gayret lüğüne hava binbaşısı Osman Nuri ta batı nizamnamesini hazırlamak üzere etmesi daha o zamanlar münakaşa mevyin olunmuştur. Bugünlerde İstanbulda olan Umum müdür, yakında şehrimize aym yedisindenberi çalışmakta olan kozuu olmağa başlamıştı. gelerek vazifesine baslıyacaktır. Yüz misyon bugün vazifesini ikmal etmiş Aman bize yetişiyor, mahvolacabaşı Zeki, umum müdürlüğün mekteb tir. Hazırlanan intihab nizamnamesi ğız! Ier müdürlüğünü ifa edecektir. Talim komisyon tarafmdan müttehiden ka Diyenleri işitiyorduk. ve terbiye ve teskilât müdürlüğü de bul edilerek, Hatayda derhal ilân edil Japonlar 1932 de Milletler CemiyeŞakir Hazım Ergökmen tarafmdan ifa mek üzere Fransız hükumetine tevdi tinden ayrıldılar, Italyanlar 1935 te Haedilmiştir. olunacaktır. beşistana hücum ettiler. Artık Berlin Yeni nizamnameye göre, intihabat hazırlıklan haziramn otuzuna kadar Roma Tokyo müsellesi filen kurulmuş ikmal edilecek ve temmuzun 15 inde demekti. Sulh tehlikeye girmişti. Fakat de intihab bitmiş olacaktır. ne de olsa gene bugünkü kadar müşkül tntihabatı kontrol edecek olan husuve nazik bir vaziyet karşısmda bulunmasî komisyon reisi bugün komisyon azadı. Çünkü demokrasiler hâlâ dediklerini larını toplantıya çağırarak yeni nizamKomisyonda Türk delegesi olan yaptıracak mevkide idiler. Sözlerini geNuman Rifat Menemencioğlu \Arkast Sa. 3 sütun 6 da] çiremediler, bazı hâdiselerin önünü alatııniMiııııııııiııııııııııııııııııiHllıııııılılMiııııiMiıııııııııiMiııııııııııııinııınııııııınııııııııiMiııııııııiMiıııiNMMiMicıınıııııııııniıııııııınıııııııııîiım madılarsa kabahati doğrudan doğruya onlan yıpratan sınıf ve parti kavgalannda, yahud başlarında bulunan adamların pısırıklıklarında aramalıyız. Bugün kuvvetler arasmda muvazene Roma 19 Hariciye Nazırı Kont CiSolda General Franko, ortada Miaja, sağda son Aragon cephesinin ano ile İngilterenin Roma büyük elçisi teessüs etmek üzeredir. Artık harbden muvaffak kumandanı General Yaguf yeniden bir saatten fazla süren bir mükorkanlara hak vereceğiz, onlara pısınk Aragon cephesi 19 Havas Ajansı bulunan bütün milletlerin sulh içinde ya lâkatta bulunmuştur. İngiliz İtalyan diyemiyeceğiz. nın muhabirini umum karargâhın mer şamalan lâzım geldiğine samimiyetle ka müzakereleri etrafmda muhafaza edi Yalnız şu noktayı gözden kaçırmıya kezinde kabul eden başkumandan Franniim. Gayem büyük ve herkesin hürmet len kat'î sükuta rağmen iptidaî safha lım: Muvazene bozuluyor tabiri doğru ko, aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: ettiği bir İspanya vücude getirmektir. Is nın açılmış olduğu ve meselenin esasma değildir. Bu tabir eğer yanlış kullanılmıAvrupada girişildiği zannedilmektedir. « Zaferi tam olarak istihsal ettik panyanm komünizmin garbi yorsa herhalde hakikati örtmek için kulyerleşmesine mâni olmakla dünyaya ve Gerek İtalya resmî mehafili gerek înlanılıyor. Ortülmek istenen hakikat pren ten sonra hiçbir toprak parçasmın her hangi bir ecnebi devleti lehinde İspanya medeniyete büyük bir hizmet ifa ettiğini giliz elçilik mehafili yapılmakta olan siplerin hatalı oluşlarıdır. Paris 19 Parlâmento salı günü iddia edebilirim. İngiltere ve Fransanın müzakerelerin muvaffakiyetle netice Bugün sulhu tehlikede görerek feryad dan aynlmıyacağmı alenen beyan ede leneceği hususunda nikbin gözüküyor harb halinde milletin teşkilâtlandırılması arzulanmıza karşı büyük bir anlayış göseden demokrasüere acımamak, sempati rim. Akdeniz muvazenesini değiştirmeği hakkmdaki kanun lâyihasını müzakere etereceklerinden ve bizimle pek samimî bir lar. geçirmedik. duymamak elden gelmiyor. Fakat kaba hiçbir zaman aklımızdan decektir. 1922 de kongre tarafmdan haşekilde teşriki mesai edeceklerinden emi Yeni İngiliz İtalyan ticaret hat gene onlann kurmuş oldukları sulh Daha Eden'in istifasmdan evvel Akde zırlanan ve 1927 de Penlove'nin parlak nim. Esasen İngiltere ile böyle bir teşrianlasması prensiplerinin köhneliğinde, yeni zamana niz siyasetinin ahenkleştirilmesi hususunmüdahaleleri neticesinde büyük bir ek ki mesai başlamıstır.» Londra 19 Yeni îtalyan îngiliz tiuydurulamamasındadır. da ısrar etmiştim. Bu denizin sahilinde [Arkası Sa. 3 sütun 1 de] caret anlasması İngilterenin îtalyan kö seriyetle kabul edilmiş olan bu lâyiha, âıııııııııııııııı ııııııııııııııııı ııını nnıırı tııı ııııııııııııııııııııııııııııııııııı Umumî tarihin ana çizgilerini hatırla "iııııırıı iıııııııııııııııııııı mür ve mensucat ibracatını fevkalâde yan meclisi tarafmdan tadil edilmiş ve ondığımızda acı bir hakikatin karşıdan bize Roma ve Osmanlı İmparatorluklarının bulunduğu müddetçe devam edebilir. artırmaktadır. Buna mukabil îtal dan sonra da bir kere daha değiştirilmişsırıttığını hissederiz: İsadan evvelki asır tahakkümü olmasaydı küçük ve iptidaî Milletlerin kendi kendilerini idare etme yan mallarına konulan kontenjanlar da tir. Lâyihada silâhsız müdafaa teşkilâtı ların en uzaktakilerinden bugüne kadar topluluklar birbirlerine saldırmaktan geri leri lüzumunun prensip olarak ilân edil yüzde 27,5 nisbetinde artırılmaktadır. yapılması derpiş edilmektedir. Başvekil sulh dediğimiz nimet, cemiyetler arasm kalmıyacaklardı. Nitekim Roma İmpa diği bir devirde içlerinden bazılarını boKlering anlasması ise şimdiye kadar Millî Müdafaa Nazırı vazifesini göre daki ahenk ve muvazene ile değil, bilâkis ratorluğu yıkıldıktan sonra ortalığı asır yunduruk altında yaşamıya mahkum et eski borclarm tasfiyesine giden mühim cek veya bu salâhiyeti başkasına verebionlan birbirlerine köle eden muvazene larca devam eden bir hercümerc kapla mek bugünkü vaziyeti o günden hazırla meblâğları serbest bırakacaktır. lecek ve millî müdafaa daimî komitesinin sizlik sayesinde yaşamıştır. mıştı. Osmanlı împaratorluğu kuvvetten mak demektir. Yirminci asırda boyundumuavenetile Harbiye, Bahriye ve Hava Roma împaratorluğu yüzlerce kavmi düştükçe, onun direktifi altında yaşıyan ruğa katlanabilecek milletlerin sayısı çok Boluda şiddetli zelzele Nezaretlerini tanzim edecektir. elindeki kılıcile kuzuya çevirmişti. Os milletlerin de sık sık birbirlerile kavga azalmıştır. Ve işte görüyoruz, yirmi sene Bolu 19 Bugün saat 16 yı 37 geKomitenin baş kitabeti ayni zamanda manlı idaresinde yaşıyan milletler birbir ettikleri görüldü. evvel takılan zincirlerin hemen hepsi arbeş saniye süren şiddetli bir yer sarsıntısı yüksek millî müdafaa meclisinin baş kilerıle kardeş gibi geçinirlerdi. Bu ortaçağ nizammin değişmesi lâ tık kopanlmış bulunuyor. olmuşrur. Halka korku veren bu sarsıntı, tabeti olacaktır. zımdı. Bir tarafın kumandası altında kuBu barış nizamlarının temeli, aid ol Amerikada aksülâmeller Kabahat prensiplerde Kovno meclisinde hazin sahneler Litvanya Başvekili «Kuvvete boyun eğiyoruz, fakat kuvvetli olmak haklı olmak değildir» dedi Londra sefiri müstakbel bir harbde, Amerikanın bitaraf kalmıyacağmı bir nutkunda söyledi Türkkuşu umum müdiirliik haline gelirildi Barselon on iki kere bombardıman edildi Madridde büyük korku ve heyecanî Yeni Umum müdürle diğer müdürler vazifeye başlıyorlar Komisyon dün yeni projeyi ikmal etti Hatay intihab nizamnamesi Derhal ilân edilmek üzere Fransaya verilen nizamnameye göre Hatay da intihab 15 temmuzda nihayet bulacaktır Franko: «Hiç bir toprak parçasım bir ecnebi devlet lehine Ispanyadan ayırmıyacağız» dedi. Fransa, Barselon bombardımanını protesto etti ingiliz Italyan müzakereleri iki taraf da iptidaî temaslardan nikbin görünüyor Fransa, harb ihtimaline göre hazırlık yapıyor Milletin teşkilâtlandırılması, askerî salâhiyet ve mes'uliyetlerin tesbiti, ordunun sevk ve idaresi için şimdiden mühim bir kanun yapıldı dukları devirler için tabü sayılabilir. rulan bir ahenk ancak o tarafın kuvvetli NAD1R NAD1 lArkası Sa. 3 sütun 3 del hasar yapmamışbr. tArkası Sa. 8 sütun 3 2e] General Gamlen