11 Şubat 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r Türkiye 1 HAFTALIK, MODERN Mecmuası Martta umhuriyet Sa]fl: 4939 ' Telgraf ve mefctub adrea: Cumhurlyet tstanbnj Posta lratusu: tstantraL No 248 Telefon: Başmunarrlr ve evi: 22366 ranrtr heyetl: 24298 tdare TB matbaa tanu 24299 24290 HUseyin Cahid Yafcm En güzel İTALY HİKÂYELERİ Ahmed Halid Kitabevi Yeni çıktı, 50 kttrtış çıkıyor ClJITia 11 1938 Kızılay Cemiyetine yardım edelim Kızılaya aza olalım. Kara günlerimizde bize desteklik yapacak olan bu biricik dostumuzun daima kuvvetli bulunmast şarttır. enzerlerine yardım etmek arzusu, insandaki medenî seviyenin derecesıni gösterir. Bu arzu nekadar büyük olursâ insan da o nisbette yükselmiş, medenileşmiş demektir. İptidaî cemiyetlerde sosyal yardım teşkilâtı bulunmaz. Ferdlerin hayatı tesadüfün lutfuna bırakılmıştır. Sel, yangın, zelzele gibi afetler karşısında evinden barkından olanlar sürünmeğe mahkumdurlar. Biraz terakki etmiş sosyetelerde içtimaî yardımı ferdler kendi aralannda teker teker, fakat dağınık bir tarzda basarmaya çalışırlar. Bir yangın mı çıktı? Evleri kurtulanlardan hali vakti yerinde olanlar felâketzedeleri ellerinden geldiği kadar barındırmayı, hastalanna sıcak çorba vermeyi bir müddet için temin ederler. *** Bütün bu tedbirler ileri bir cemiyet için kâfi değildir. Hayat, anlaşılmaz bir sürpriz kutusu olduğunu hergün ispat ediyor. Bugün ılık odamızda keyifle çorba içerken yarın beklemediğimiz bir hâdisenin bizi perişan etmiyeceğini bilemeyiz. Öyle facialar vardır ki bütün b»r şehir halkmı, koskoca bir memleket parçasmı ıstırab uçurumlarına yuvarlamaya muktedırdır. Bu imkânları önceden düşünen ve ona göre tedbirlerini alan insan toplulukIarına ileri cemiyet diyoruz. Baa garb memleketlerinde içtimaî yardım teşkilâtı insanları teneffüs ettikleri hava kadar yakından saracak bir şekilde yapılmış ve genişlemiştir. Bura'larda, tekmîl hmstiyanlık dünyasınm derdlerile uğraşan Kızılhaç cemiyetinden başka faaliyetlerini yalnız mahallî sahalara inhisar ettiren türlü türlü hususî teşekküller kurulmuştur. İsveç, Norveç, Danimarka gibi şimal memleketleri beklenmedik felâketler karşısında hemcinslere yardım yolunda bütün dünyaya model olarak gösteriliyorlar. İçtimaî yardım teşkilâtı son senelerde ekonomik krizlerin tesirile orta Avrupada da büyük bir inkişaf gösterdi. Almanya ve Avusturyada muhtaclann odun, kömür, giyecek gibi daha ziyade kıslık ihtiyaclarını karşılamağa matuf Wınterhilfe denılen resmî birer teşekkül var. Bu teşekküller vazifelerini yapmak için lâzım olan parayı birçok membalardan temin ederler. Muayyen günlerde iane toplamak, balolar vermek gibi klâsik usullerden başka muhtelif vasıtalara malıktirler. Meselâ Almanyada sen3nin muayyen bir gününde halk mecburî oruç tutarak yemek parasını Winterhilfe aksiyonuna verir. Avusturyada resmî, hususî bütün tiyatrolar bir hafta müddetle hasılatlarmı yalnız bu işe ayırırlar. •P *l* •** Almanyada karışıkhk Bazı garnizonlarda isyan çıktığı, mühim tevkifat yapıldığı, İsviçre, Avusturya ve Belçika hududlarının kapatıldığı haber veriliyor Goga kabinesi dün istifaya mecbur kaldı Romanyada patlak veren buhran •J Bazı generaller Avusturyaya ve isviçreye kaçmışlar Kralla parti şefleri arasında mühim müzakerelerden sonra yeni kabineyi bütün eski Başvekillerin istirakile Patrik Miron kurdu Soldan sağa: Yeni Başvekil Miron, Mareşal Averesco, M. Bratiano, M. Yorga Bükreş 10 (Telefonla) Altı hafta evvel, iktidar mevkiine gelmiş olan M. Goga kabinesi istifa etmiştir. Majeste Kral Karol, istifayı kabul elmezden evvel radikal partisi şefi Bratiano, nasyonal demokrat partisi şefi Yorga, köylü radikal partisi şefi Junuan, Rumen cephesi şefi Vaida, halk partisi şefi Mareşal Averesco, millî köylü partisi şefi Maniu, sabık Başvekil ve rriillî köylü partisi erkânından Mironesco'yu kabul ederek siyasî vaziyeti görüşmüştür. M. Mironesco hükümdara, kendi fırkasının noktai nazannı izah eder bir muh tıra da vermiş bulunuyordu. Sol partiler Goga kabinesi yerine bir koalisyon kabinesi kurulmasını iltizam etmekte idiler. Bu cereyanın kabineyi istifaya mecbur ettiği zannedilmektedir. Hatta bu arada, bütün partilerin ittiha • dile ve Patrik Miron'un reisliğinde bir millî hükumet teşkiline taraftar olanlar da vardır. Lâkin bu havadis teeyyüd etme1 miştir. Bundan başka Başvekâlete M. Manîu veya Vaida Voivod'un getirileceği, yahud tamamen generallerden mürekkeb bir kabine kurulacağı da söylenilmektedir. • Saray mehafilinde ve partiler arasınlArkasz Sa. 8 sütun 2 de] Hitler, Nazi partisinin müsellâh kuvvetleri olan S. S. kıtaatına geçid resmi yaptınyor Hitler'in nutku biraz da korku ile bekleniyor Ordııda temizleme hareketi devam ediyor. Eski Veliahd pasaportsuz ve alelâcele Berlinden Romaya gitti Londra 10 (Hususî) Almanyada birçok karışıklıklar çıktığı ve ordu ile fırka arasındaki mücadelenin ciddî bir teMike safhasma girmiş olduğu haber verilmektedir. kapatma karannı vermiştir. Londra 10 (Hususî) Brüksel, Varşova, Bâle ve Paristen gelen son tclgraflar, Almanyada esrarengiz hâdiseler cereyan ettiğini teyid etmektedirler. Brüksel'den bildirildiğine göre, Bel çika Hariciye Nezareti Alman Belçika hududunun kapanmak üzere bulunduğunu ve zuhuru muhtemel hâdiselerin önünü almak üzere Belçika hudud muhafızlarının iki misline çıkanldığını teyid etmiştir. Viyanadan alman haberler ise, Al manya Avusturya hududunun dünden itibaren kapalı bulunduğuru ve 24 saat[Arkası Sa. 8 sütun 3 fe] ııııııııııııııııııııııııııı Cumhuriyet Aziz ohuyuculartnın bayramlarını tebrik ederek saadetler diler. Gazetemiz, bayram münasebetile cumartesi, pazar, pazartesi günleri iniişar etmiyecektir. Balkan Konseyi toplanırken M. Metaksas'a tebrik telgrafları çekildi Aksu vapuru, şiddetli tipide karaya oturdu Yolcular, tamamen kurtarıldı; Aksu, yarasî kapatıldıktan sonra İstanbula getirilecek Hudadlar kapamyor Brüksel'den alınan bir telgrafa göre bu gece Almanya Belçika hududu kapanacaktır. Almanyanın Fransa hududunu da kapattığına dair verilen haberler teeyyüd etmemiştir. Diğer taraftan Bâle'den bildirildiğine göre Almanya Fransa ve Almanya İsviçre hududları kapanmıştır. Ayni haberlere göre Berlin hükumeti, Almanyadan firarlar çoğaldığı için hududlarmı ııııııtııııınııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııılııııııınıııınınıiHiıııııııı ııı ınıııııııııııuııııııııiııııııııııııııııııııı Başvekil, Gölcük Izmit yolile Ankaraya gitti Celâl Bayar, Hariciye Vekilile beraber Gölcükte Yavuzu ve bahrî tesisatı, Izmitte Kâğıd fabrikasmı tetkik etti Başvekil ve Hariciye Vekilı dün sabah Perapalas öte linden çıkarlarken Atina 10 (Hususî) Başvekil M. Metaksas Balkan Antantı konseyi reis Kğini alması üzerine Yugoslavya Başvekıli M. Stoyadinoviç'ten bir telgraf al mış, cevabında Balkan Antantının u mumî sulh ve sıkı Balkan tesanüdü git tıkçe büyüyen faaliyetine yardımda bulunmak için bütün kuv\etile çahşacağını bildirmiştir. M. Metaksas, Türkiye Hariciye Ve kili Tevfik Rüştü, Arasa da şu telgrafı göndermiştir: K ' "' «AntantHnızm statüsü mucibince, bu gün Balkan Antantı konseyinin riyasetini deruhde etmiş olduğumu bildirmekle kesbi şeref eylerim. Vazifemin icrası esna lArkast Sa. 8 sütun 1 de] Sinobda karaya oturan Aksu vapurunun Galata nhtımrnda alınmış resmi İki gece evvel başlayıp evvelki gün bütün şiddetile devam eden kar ve fırtına, dün tamamen yatışmış, îstanbul güzel bir havaya kavuşmuştur. Fakat dün Karadenizde muhtelif yerlerden gelen haberler, fırtınanın orada el'an devam ettiğini, iki gün iki gecedir kesif bir şekilde hüküm süren ripinin ancak öğleye doğru hafiflediğini göstermiştir. şaşırmış, Sinob civannda înceburun yakmlarında Tatyos mevkiinde karaya o^ turmuştur. Samsundan fstanbula gitmekte olan Karadeniz vapuru, hâdise mahalline yetişmiş, Sinoba 8 mil mesafede Aklimana iltica eden yolculan almıştır. Bu yolcular Sinobda istanbuldan gelmekte olan Cumhuriyet vapuruna bindirilecek, bu suretle yolcular da yollarına devam edeceklerdir. ' Aksu vapurunun küçük bir yarasi vardır. Bu yarayı kapatmak ve gemiyi refakatinde İstanbula getirmek için İs[Arkast Sa. 8 sütun 2 de] Garb memleketlerinin bu türlü türlü îcadları karşısında bizim de Kızılayımız var. Fakat bu biricik müessesemizin kurul duğu gündenberi memlekete yaptığı hizmetleri gözonüne getirecek olursak ifti hardan göğsümüzün kabarmamasma im kân yoktur. Çanikkalede vurulan Mehmedciğin yarasını Kızılay sardı. İstiklâl Harbinde çarpışan kardeşleri mizin peşinde Kızılay vardı. Zelzele, sel basması gibi âfetler karşısında yuvalarmı kaybeden, soğuktan titriyerek, aç ve sefil bir halde ölümle pençeleşen vatandaşlar Kızılayın yetiştirdiği sıcak çorbayı içtıler. Nıhayet bir zamanlar sık sık mahalIeleri süpüren yangınlar neticesinde perişan olan İstanbullular karşılarmda daima Kızılayı buldular. Kızılay, Türk kalbinde çarpan şefkat ve hamiyyet kanınm bir tjmsalidir. Gürültü yapmıyan, daima tevazula ça1 şan bu müessesemize eünden gelen yardımı esirgememek her Türkün vazife sidir. Bayramdan bayrama sokakta göğsü müze rozet takan sevimli bir yavrunun elindeki madenî kutuya beş kurus, atmakla Iknfa etmiyehm. Kızılaya aza olalım. Kara günlerimizde bize desteklik yapatak olan bu biricik dostumuzun daima luvvetli bulunması şarttır. Habeş ilhakı tanmacak mı ? M. Eden bu suale kaçamaklı bir cevab verdi Aksunun atlattığı kaza: Bir müddettenberi şehrimizde bulunan Başvekil Celâl Bayar, refakatinde Ha riciye Vekili doktor Tevfik Rüştü Aras olduğu halde, dün sabah saat 10 da Kocatepe muhribile İzmite hareket etmiştir. Başvekille Hariciye Vekili, îstanbul Valisi Muhiddin Üstündağ, Polis müdürü Salih Kılıc, Merkez ve îstanbul kumandanlarile şehrimizde bulunaa meb'uslar tarafından uğurlanmışlardır. yinin hazırlıklanle meşgu! olacaklardır. Gölcük müesseselerinde NADÎR NADl ' Gölcük 10 (Sureti mahsusada giden arkadaşımızdan) Başvekilimiz Celâl Bayar, refakatinde Hariciye Vekili doktor Rüştü Aras olduğu halde, bugün Kocatepe muhribile saat 11,30 da Gölcüğe gelmiştir. Vali Hâmid Oskay, Amiral Şükrü Okan, Mehmed Ali, Fahri ve Hulusıle kaymakam, komutan ve binlerce halk tarafından karşılanan BaşveBaşvekilimizle Hariciye Vekilimiz kile bir askerî müfreze selâm resmini ifa Bundan sonra îşçî meb'us Arthur Ankarada önümüzdeki çarşamba günü Henderson, «Ingiliz hükumetinin Italetmiştir. toplanacak olan Balkan Antantı KonseLArk.ası Sa. S sütun 1 de\ İATkası Sa. 5 sütun 3 ie} Sinob 10 (Hususî muhabirimizden) Londra 10 Liberal Mander Avam Geçen salı günü İstanbuldan hareket Kamarasında şu suali sormuştur: «Habeşistanın İtalya tarafından iş ederek Karadenıze çıkan Aksu vapuru, galinin tanmması hususunda İngıltere ve evvelki gece (dün gece) tipide yolunu Fransaya iltıhak etmeleri için Holandanm Oslo mukavelesi devletlerine geçenlerde yaptıgı tekliften Hariciye Nazınnın haberi var mıdır ve Holanda hükumetinin bu hususta İngilrz hükumetile birlik olarak hareket edip etmediğini söyliyebilir mi?» M. Eden, şu cevabı vermiştir: «Filhakika, geçen senenin sonuna doğru Holanda hükumeti, Romadaki mü messillerine verilecek ünvan hakkında Oslo mukavelesi devletlerile istisareye girişmiştir. Bu mesele hakkmdaki son kaYazan: AHMED HAMDİ TANPINAR rarını vermeden önce, Holanda hükumeti, hiçbir teşvike maruz kalmadan, Ingi9 liz ve Fransız hükumetlerile istisareye tevessül etti ve bunu müteakıb verdıği kararı Londra hükumetine bildirdi. Fakat, Yazan: CELAL ESAD ARSEVEN Holanda hükumetinin bu meselede Ingiliz hükumetinin tasvibile hareket edip etmediği sualine menfi cevab verebili rim.» 15 şııbat salı günü Cumhuriyet'te Kendi kendimize doğru Edirnede san at tetkîkleri sistemimizin nohsanları Terbiye Yazan: Dr. ÎHSAN UNANER
