1 Ocak 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

I İkincikânun 1938 CUMHURİYET Yılbaşı Gecesî Nasıl Geçti? Yeni senenin talihlileri Kaldırımlardan Tezgâh başında demlenenler Barlarda eğlenenler Okşanan piyango biletleri 500 bin lira kazananlar taşan şuh kahkahalar ihtisaslarını anlatıyorlar Dün gece yılbaşı piyangosunun ls tanbulda zengin ettiği bahtiyarlar hoş bir tesadüf eseri olarak bir yerde toplanmışlardı. Bomontide Efe sokağında 40 numaralı evde radyo dinlemek üzere soba başında birleşen komşular, saat dokuz buçuğa on kala kazandık!.. diye birer çığhk atarak yerlerinden fırlamışlar ve aradan yarım saat geçmeden karşılarında muharririmizle foto muhabirımizi bul muşlardır. Bir hafta evvel Etfal hastanesi civanndaki bir bayiden birer 2 1 /2 liralık bilet alan iki ortak grupu, tesadüfen ayni numaralı biletin yarımşar parçasına sahib olduklarınm da dün gece ancak ikramiye kazandıkları anda farkına varabilmişlerdir. Şişli Terakki lisesinin 8 inci sınıf talebesinden 14 yaşında Rasim Berkmenin büyük annesi, büyük babası ve teyzesile Tezgâh başında içenler ortaklaşa aldığı biletle, Şişlıde Arpasuyu [Baitaraft 1 tnct sahifede) Sebeb? sokağında Nusrat apartımanında komşu Çiçekçi, pastac ve oyuncakçıların ö Gelin de şimdi siz, bu sebebi, bu ipek, oturan Hukuk Fakültesi 3 üncü sınıf tanünde birer küçüi mola verenler yok de koku, renk ve taddan doğmuş koncaya lebesinden Bedi Pertevin annesi Bayan izah buyurun bakalım. Ayşenin, ayni apartımandaki komşusu Tezgâh başfannda ayaküstü demle Kadehini bir daha doldururken, başını nenler de var. bana çevirdi: Birdenbire ellerini iç ceblerine atarak, Bu gece, hesab kitab, akıl fikir, yakaladıklan piyango biletini mırıldana mantık.. Mana.. Hiç, hiçbirşey aranmaz.. mınldana okşadıktan sonra tekrar yerine İçeceksin ve.. yerleştirirken etrafı tepeden süzenleri de Ve? görüyorum. Seveceksin.. Nereye gideyim? Davetli olduğum bir Neyi? alay dost yuvası, bir sürü aşina ocağı, Herşeyi... Beni, onu.. Düşmanmı hatta tanımadık sofrası, nihayet ardına bile. kadar açık kapılarından rasgelenin dalaYanımızdaki masalara kulak veriyo bildiği barlar, kazinolar, oteller var. rum. Hoş, sokak, hepsinden de şen ve ra Yaşlı baba eşine çıkışıyor: hat görünüyor ya.: Içmeyip de ne edecekmişim?.. SaBurada yürümek zahmeti yok. Birbi at on ikiye kadar tesbih çekerek mi bek 500 bin lira kazanan talihliler Bayan rine girmiş sımsık. insan yığını, sıcacık liyeyim. Giden yılın ölümünü de, geleceAyşe, Madam Angeliki, Rasim koynunda adamı sağından ispirto buhan, ğin doğuşunu da benim yerime sen sey Berkmen solundan gülyağı, önünden leylâk ve ar ret. Olan biteni sabahleyin bana anlatırMadam Angeliki ile ortaklaşa aldıklan dmdan karanfil ve daha çeşid çeşid ıtır sın. bilete büyük ikramiye isabet etmiştir. lar suna suna, her perdeden çınlıyan bir Öbür masadâ gülüşüyorlar: Bu biletler ikişer buçuk lirahktır. ses dalgasında çalkaya çalkaya, aktığı is Gidenin ne mal olduğunu biliyo Dün gecemn talıhlisi talebe Rasim, tikamete yormadan sürükleyip duruyor. ruz. Geleceğin ne getireceğini de sezmek merdiven başında karşıladığı muharriri Fakat, saat ona doğru, cadde, yan so güç mü? mize: kaklara yaptığı aktarmalarla yavaş ya Ne getirecek? « Hiç ümidim yoktu. Radyoyu istevaş tenhalasmağa başlayınca kendi ken Saçımaüç beş tel ak, yüzüme bir iki miye istemiye dinlıyordum. Son a doğru dime bir daha «nereye gjdiyoruz?» diye çizgi daha.. büyük ikramiyenin bizim numaraya çık sormağa hazırianırken Hızır gibiyetişen Ikidebir saatlerin bir türlü yürümiyen tığını bağırdıkları zaman, kahkahayı at bir arkadaş koluma giriverdi. yelkovanlarına takılan sabırsızlık ve ar tım, sonra anneme sarıldım. Işte o kadar.r Bahtmı yoklamak ister misin? Parayı bankaya koyacağım. Şimdiki zu dolu gözler, dumanlı hava kollayıcı Ne biçim? halde başka düşüncem yok. İleride iste larının telâşile, ele yılda bir geçecek fır Bir oyun masası başında. satm mev'ud avını arar gibi fırıl fırıl dö diğim gibi doktor olursam, bu para ile gü Onu geç.. zel bir muavenehane açanm. nüyor. Sen bilirsin. Hani, şu anda hangi Diğer bilet parçasının sahiblerinden On ikiye beş var! kapıyı çalsak iskambil kâgıdlannm mekik Madam Angeliki de şöyle diyordu: Masalar sarsılıyor, uğultu artıyor, kadokuduğu bir masa bulurduk ;da.. dehler doluyor, üç yüz altmış beş günün Vaktile haylı görmüş geçirmiş in Kol kola bir uzun ve mühim müzake son gecesinin, son saatinin son dakikaları, sanlanz. Kocam şimdi madenî eşya ticareye daldık. Nedense bu gece dost evle şimdi, sanki kalblerin içinde işliyor. retile uğraşıyor. Beyoğlunda dükkânı var. rinin hemen hemen hepsini dar buluyorBiri 21, öteki 23 yaşında Marika ve Zo İkidakikakaldı... duk. ika isminde iki kızım var. İki yüz yıl kadar uzun iki dakika... Rasgele bir bara girelim.. dedik. Bu gece gökten iner gibi gelen bu para Düdükler ötüyor.... Sıcak, aydınlık salonun eşiğinde, ga y evvelâ selâmete yani bankaya yatıra937 yılı, ipi kopmuş bir balon gibi kaibden gelen bir şuh nağmenin aşkile fi ranhklara karışıyor. cağım. Sonra kızlarımı evlendirmek için danlan canlanmış bir bahçeye kavusuş C/haz parası yapacağım. Gözlerinizi yumun dostlanm. vehmi dizlerimizin dermanmı kesiverdi. Angeliki'nin ortağı bayan Ayşe de: Gidenin son nefesine, gelenin ilk kahKarsıdaki masal'rdan birinden yaban kahasının kanstığı dem.. « Bu gece hiç beklemezken gelen bu cı olmıyan sesler geHyor: para Hukukun üçüncü sınıfında olan oğBir uzun yıl kan ter içinde, nefes nefe Bu tarafa.. Buraya.. Bize buyu se koşarak vardıklan geceyarısmda, yeni lum Bedi Pertevin tahsıl parası olacakrun. yıla kavusan insanların sevincile dolup ta tır. Zaten talih onundur. Ben bu gece Zaten masallah başka tarafta ilişe şan sokaklardan geçerek, yazımı yetiştir radyo dinlerken bir arahk ümidim kesilmiş de elimdeki bileti fırlatıp atmıştım. cek yer bile kalrr.amış.. mek üzere matbaaya gelirken, kendi kenAradan iki dakika geçmeden gözlerim Arasma katıldığımız hep bildik ve sev dime düşündüklerime gülemiyorum. faltası gibi açıldı ve bileti yerden alarak dik çehrelerden örülmüş bu oynak çembeFakat size, aziz karilerim; sade kahka gayriihtiyarî dudaklarıma götürdüm.» ri nermin ellerin havalandıtdığı kadehler ha, sade saadetle geçecek bir uğurlu yıl 500,000 lira kazanan biletin diğer benekliyor ve biz, durup dinlenmeden, temenni ediyorum. parçalan Edirne, Malatya, İzmirde. gec kalmıs olmanm affedilmtz cezasını KANDEM1R çekmeğe sürükleniyorduk. 200,000 lira kazanan biletin iki parçası Istanbulda satılmıştır. Bunlardan biNazh nazlı, kıvrıla kıvrıla dalgalarını n Beyoğlu Balıkpazannda bakkal îsmaKonyada eski eserler ayaklarımın ucuna kadar yayan çapkm ; ildedir. Diğer parcalar Bürhaniye, Ödebir deniz gib , sürükleyici bir dans Vıavatamir ediliyor miş, Samsun ve Şarköyde satılmıştır. sına bürünerek birbirine sanlmış insaıJa Konya (Hususî muhabirimizden) rın yarattısı a^enge dal'vor, sonra pırıVdı150,000 lira kazanan biletin iki par Vilâyet, şehrimizde bulunan eski ve kıyyan renklerle bezenmi' camın, etrafmı s*. çası Istanbulda, diğerleri Ankaradadır. metli eserlerin tamiri işine başlamıştır. Inran gürültüye şaşkın şaşkın bakışına gü 100,000 lira kazanan biletin bir parceminare ile Karatay medresesinde iskeçası Istanbulda, diğerleri Ankara, Urla, leler kurulmuş, faaliyete geçilmiştir. KonBütün bir yılın içkisini bir gecede tü Y\ kıymetli ve eski eserlerile meşhur bir İzmir, Adana ve İzmittedir. ketmeğe azmetmis görünen zarif koltuk şeKir olduğundan bu tamiratm büyük bir komsurra takılmak istedim Ehliyetnamesi yokmuş! eheinmiyeti vardır. Yeter artık... Yeni yılı karşılıya Beşiktaşta Akaretlerde oturan yüz Bozkır köylerinde bir cinayet başı Zekinin oğlu beş yaşlarında Doğan, k takatin kalm!va<aV. Suyunu renk renk ickiden, mayasmı Konya (Husus* muhabirimizden) annesile caddenin karşı tarafma geçerşehvetten almış bir a«k hamurunun, güne Bozkır kazasına bağlı Hocaköy nahiye ken, İbrahimin idaresindeki 4202 nu S'n Ö7Ü1Ü eme rnnp V3ratt]s?ı bu cıldırtıcı sinden Hamza, alacağı bulunan Deli maralı otomobilin çarpmasile yuvarlangü^ePmin başı, b ; rden kanadları şişip ine Mehmedden parayı istemiş ve parasını a mış ve yarlanmıstır. Ehliyetnamesiz ol rek. gözlpri «üzülerek ve dud^kları her lamaymca atını zaptetmistir. Elinden a duğu anlaşılan şoför yakalanmıştır. sevi rengine boyamak istiyen bir hırsla tının almdığmı gören Deli Mehmed, Yeni muamele sistemi r''b''nne ş?irerek, omzuma düşer gibi ol Haiızanın yolunu beklemiş ve gece kendi du: Gümrük ve Inhisarlar Vekâletinm atı ile Bozkırdan dönmekte olan Hamza B'rak, H a ^i, brak kendimden çe vı birkaç el silâh atarak öldürmüstür. De gümrüklerde muamelenin azamî şekilcc'irn.. Ve hirbir seyi gö'miyeyim. Bizi li Mthmed, Hamzanın altmdaki kend; de kısaltılarak kırtasiyeciliğin kaldırıleb^dî uykuva bir adım daha yakla^tıra atını isirdad edince üzerine binip dörtnal ması hususundaki kararının tatbikına cak veni yıl'n k w r " " a uvku içinde sar la kaçnağa baslamiş, fakat bu dörtnalla pazartesi gününden itibaren başlana caktır. ho« ve sunr=uz di;«evim. uzun mîsafeleri katetmeğe tahammül edeİlk tedbir olarak gümrüklerde, geîer döndüm: miyen â çatlamıstır. Vak'adan haberdar ve giden evrakı kayda mahsus defter Eîari icme.. olan zabta Deli Mehmedi takibe başla ler birleştirilmiş ve kayıdlar ihtisar edi1 E.. Ne yapayım.. Namaz mı kıla mıs, Del Mehmed de knrtulamıyacagını miştir. Gümrüklerde mevcud dosya, yım? anlaymca Bozkıra gelerek hükunıete tes zimmet ve kayıd defterleri kaldınlmış Canım acelen ne... Yavaş yavaş. lim olmuşur tır. « » • « » ^ « • • ^ 17480 numaraya 500 bin lira isabet etti Yılbaşı piyangosu çekildi PENCERESİNDEN Yılbaşı Numaraları alâka ile takib edenier 100 bin lira 22959 (Bastarafı 1 tnct sahtfede) ^ i | ' arih: M 1613 yıl evveldi, mezhebî zaruretlerin zorile İznikte büyük ve ruhanı bir meclis toplanmıştı. Orada yeni bir yılbaşı bulmak da düşünüldü ve Roma takviminin hesabındaki sakatlıkla beraber kabulüne, İsanın doğduğu günün yılbaşı sayılmasına karar verildi. isanın hangi gün dogduğu belli değildir. Meryemin bu hazreti 25 kânunuevvelde doğurduğunu söyliyenler bulunduğu gibi ikincikânunun altıncı günü dünyaya getirdiğini de iddia edenier vardır. Iznik meclisi, bu iki rivayetin ikincikânun ayı başına nazaran altışar gün ileri ve geri bir tarih tesbit etmekte olduğunu görerek ortalama bir durum tesis etmek istedi, doğumun 25 birincikânunda vukua geldiğini söyliyenlere: «Siz altı gün ileri gidin» dedi, öbür rivayeti ileri sürenlere de «Siz altı gün geri gelin» teklifinde bulundu ve ikincikânunun birinci gününü yılbaşı olarak ilân etti. Bununla beraber garb âlemi uzun yıllar muhtelif tarihler kullanmıştır. Meselâ fermanlarda «Yıl: 1200. împarator Justinyanus devri denilirdi. Kilise emirnamelerinin sonuna: «Yıl: 1000. Papa îkinci Silvestr zamanı» suretinde ibareler yazılırdı. Bir takım resmî vesikalarda ise sene, ay, hafta, gün ve hatta saat, dakika işaret olunurdu. Onbirinci asırdan Onbeşinci asra kadar Italyada ve daha başka memleketlerde «filân ayın birinci, yahud ikinci yarısı» diye tarih konulup gün yazılmazdı. Şimdi de papaların Bulle'lerinde haftalar tasrih olunagelmektedir. Iznik meclisinin Roma takvimini esas tutarak yaptığı ilmî hatayı Papa Onüçüncü GreguvaY (1582) yılında düzeltti. Bu suretle şimdiki yılbaşı, rumilikten çıkıp efrenci oldu ve sonraları beynelmilel ticarî münasebetlerin hissettirdiği zaruretlerle umumî ve medenî bir kıymet aldı. Bugün yeryüzünde bu takvimi kabul etmiyen millet hemen hemen kalmamıştır ve ikincikânunun birinci günü her yeıde «yılbaşı» olarak tanınmıştır. Şür: Hayatla rakam arasında garib bir münasebet vardır. İnsanların ömrü de rakamla ölçülür. Fakat ömre taalluk eden rakamlar daima çoğalır, hiçbir zaman eksilmez ve bir gün sıfıra münkalib olur! İnsan denilen mütefekkir zerre, sonunda bir sıfır OIUD dünva adını verdis? mİ7 karmakarışık hesab âleminden silinıp gitmek için yıllarca didinir, midesile ve dimağile durmadan çalışır. O midede 3onsuz bir iştiha, o dimağda hududsuz bir ihtiras vardır. Fakat zerreliğine rağmen cihan görünen o doymak ve durmak bilmez insan nihayet kuru, kupkuru bir yaprağa döner ve her yıl bir derece artan ömür rakamı cılız bir sıfırdan ibaret kalır. Kütle kütle faniler, tabiatin bağırını görür zannettikleri kör gözlerinin önünde birbiri ardınca sıralanan bu sıfırlardan ibret almazlar, boyuna yürüyecek ve büyüyecek bir rakam olduklarını kuruntulıyarak midelerini iştiha, dimağlarını ihtiras içinde bulundurmaktan geri kalmazlar. Lâkin ömrün büyüye büyüye cansız bir sıfıra çevrilmesinden ibaret olan ezelî ve ebedî netice kara bir delik halinde belirerek onları da er veya geç dibi gorünmez bir derinliğe çeker, götürür. Işte bu sebebledir ki her yılbası geldikçe: Âkıl ağlar geçen eyyamı için Deli bayram geliyor, der, sevinir! Diyen, diyebilen kimseler de g3rülmüştür: Ekseriyet sevinenlerde kalmak şartile!... 70 bin lira 33837 60 bin lira 14833 50 bin lira 8361 30 bin lira 36940 20 bin lira 3561 15 bin lira 16439 10 bin lira 2134237655 18947 16559 21504 25352 8399 28275 5762 5592 5 bin lira 12763 24540 25650 6901 38962 2468 2258 13319 29215 506 39624 21578 39278 30324 21984 14887 30397 37471 15915 11914 2 bin lira 8003 26752 2528 20212 3712 32956 19397 31322 18446 10516 21831 23058 30481 26872 21906 20813 31490 26193 4258 31922 24300 11640 4792 15826 8803 8977 30814 22764 20103 28741 6333 21572 29925 7345 15064 3137 33698 37119 2513 27316 8916 19314 36482 33635 14724 21709 30182 17575 29432 7929 19367 31733 20176 27482 14821 5318 34036 6533 3167 30805 1000 lira 29892 26350 28657 23830 22236 4805 20884 6608 25830 23500 12690 37061 29870 24363 15179 37615 20208 34917 5343 7380 32088 19927 4033 36840 19508 29536 2405 8766 23502 37702 21180 1527 27346 23228 12953 17000 30416 10018 36172 4851 22732 10561 18265 11455 8321 25178 12329 28597 28114 20615 17694 32966 32359 23884 19854 20006 20141 36294 29426 23360 25894 21591 24652 36933 27802 5099 22070 4883 11652 29598 34544 1349 35326 34169 16844 25982 34350 27707 2374 2949 3907 20032 9124 31221 31817 19109 3592 8836 10705 1426 38145 29090 4266 27 7233 7191 35226 5166 31330 24535 35394 6945 14142 29163 18483 28435 32823 23570 26784 31457 21603 37589 39008 21165 23959 13220 2896 35141 32344 11997 11613 30877 13950 33048 2139 27869 30911 5087 9358 26185 27501 33642 17175 11144 34982 5761 9929 12628 29824 23090 22740 29250 14175 32798 28056 25493 16250 1505 32131 11962 24672 22080 12570 9041 31723 34686 4648 39537 36919 21036 23227 33967 632 28483 14686 9425 10636 19382 34463 37550 8874 3924 39676 8684 34743 27401 38812 1816 18006 35305 18999 10010 12087 30695 8889 1518 16020 27865 30486 14841 595 14106 36368 29843 14377 9558 26124 6804 27090 2532 38521 18885 28777 16477 8629 34439 14165 3804 8037 14006 20700 13841 22433 34813 17497 18585 33056 37486 13462 16362 38243 2545 3618 37453 16895 23182 8732 27408 20699 32394 20858 36821 951 20390 16233 13268 37755 6782 38637 38330 30757 30858 18745 5470 26802 12172 37694 35840 1888 29099 11301 36132 11053 29684 10955 5671 22515 28455 20751 8110 IU231 5312 7083 29049 33648 22497 2918 38513 25096 9070 2326 20001 12713 622 22611 2914 13325 12739 35574 32070 23674 10870 17953 29706 21764 9285 20552 4908 10255 13451 21987 19806 20966 2080 5553 30531 16693 21855 39878 27349 28297 22195 31920 30016 28852 25511 2088 39575 37666 31514 23589 10207 22727 26024 12658 29602 19501 25851 3711 9241 16191 24941 7493 28185 4131 12553 10264 6188 1812 19852 6479 31361 5459 22810 4431 5467 14446 13836 809 25121 12211 37151 10040 29715 23206 24321 26406 31890 24290 39077 16536 3658 32103 8141 5600 36368 2336 31222 11636 6614 11483 11076 27251 3631 39058 11970 18994 4136 38374 24166 1626 5004 24592 14142 28838 16707 22449 20376 6914 21613 33756 15439 34280 391 10363 3353 12537 25848 27999 36198 24749 12559 5850 24111 M. TURHAN TAN Romanyada Yahudilere karşı alınan tedbirler İBaştarafi 1 ina sahijede\ ile daha sıkı bir dostluk olacaktır. Al manya ile yeni ekonomık münasebetler tesisi ve en az zamanda yeni bir ticaret muahedesi akdi için müzakerelere girişeceğiz. Fransa ile olan münasebetlere Romanyanın an'anevî politikasma uygun olarak deram edilecektir.» Goga, beyanatını, Romanya, Italya ve AJmanya arasmda bir yaklaşma ümidıncfc bulunarak bitirmiştir. Yahudilere karşı alınacak tedbir Londra 31 (Hususî) Yeni Rumen kabinesinin Musevilere karşı bazı şiddetli tedbirler kararlaştırmak üzere bulunduğu haber veriliyor. Hükumet, Romanyada kalmalanna müsaade edilecek Musevilerin listelerini tanzime başlamıştır. 800 bin Musevinin Romanyadan tardedileceği ve Musevilere aid arazilerin millileştirileceği söylenmektedir. Şimdiye kadar 150 Musevi müessesi.kapatılmıştır. M. Goga hükumeti ayni zamanda Runen matbuatını da millileştirmeğe karar vermiştir. Yahudi kongresinin itirazt Cenevre 31 (A.A.) Dünya Ya hudi kongresinin icra komitesi Ingiliz ve Fransız hükumetlerine birer telgraf göndererek Romanyadaki Yahudilerin meI denî haklannın ilga veya tahdidine itiraz I etmiştir. Yugoslavyada Yahudi akınına karşı tedbirler Belgrad 31 (A.A.) D. N. B. muhabirinin öğrendiğine göre, Dahiliye Nazırı Romanyadar gelen Yahudi akınının önüne geçmek üzere Yugoslav hudud muhafaza makamlarına bazı emirler vermiştir. Rumen matbuatındaki Yahudiler Bükreş 31 (Hususî) Bütün yabancıların Rumen matbuatından uzaklaştınlmasına karar verilmiştir. Son zamanlarda Ukrayna ve civarından gelen Yahudiler 'ardedilecektir. Yeni kabinenin devletlerle münasebatı Bükreş 31 (Hususî) Romanya Başvekili M. Goga İngiltere ile yakm dan ve dostane şekilde teşriki mesai et mek istediğini söylemiştir. M. Goga, Cekoslovakya ve Sovyet lerle de do^tane münasebatm idamesine devam etmek arzusunda bulunduğunu beyan etmiştir. Rumen Başvekili Sovyetlerin Harici ye Komiseri Litvinof'a çektiği bir tel grafla Sovyetlerle teşriki mesai etmek arzusunu teyid etmiş, M. Litvinof da bil mukabele ayni arzuyu izhar etmiştir. 500 lira 27310 30674 27115 26941 13347 11784 35211 30022 25363 23054 24164 7251 14353 6787 2361 18867 23042 22955 23643 7550 19582 33807 '5032 '7960 17414 7945 39592 3355 15897 31100 37665 39014 1004 20280 6805 16752 21679 16982 12660 7341 11305 13750 12432 24645 25S56 1/768 255 23452 27341 13371 27651 32119 2495 4485 11514 5914 26499 34615 17349 32056 4023 21743 12825 17609 17849 25773 33998 27970 3666 1436 1590? 324U 514 12506 28510 2512! 3514: 3785 3720: 3767 2013^ 17330 217( 864 5127