10 Ekim 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHURfrET 10 Birfndteşrin 1937 PAZAPDAN PAZAEA Yeni Istanbul manzaraları Mevsim şarkıları • Amerika ne yapabilir? Niçin boşanıyorlar? Mekteblerimizin haline dair Yeni Istanbul manzaraları Amerika ne yapabilir? Amerika Cum hurreisi Şikago'da bir nutuk irad ederek ortaya bir tehdid savurdu. Bu nutuktan iki netice çıkabilir: Ya Amerika, M. Roo sevelt'in aforoz et tiği devletler aleyGuya sırt hamallıgı yasak: Eskiden hine harbe gider, bir kişinin sırtmda kolayca taşıdığı küfe yahud öfkesi bir söz bombardımanı halinyi, şjmdi iki kişi, iki sırığa geçirerek, eski de kalır. yangm tulumbaları gibi omuzlannda gö Amerika, yanma Ingiltereyi, Fransatüriiyorlar. Belediye naklİye arabalarınm yı, Sovyetler Rusyasmı da alarak umumî modelini henüz tayin etmediği için, yani bir harbe girerse Japon Italyan Alman bu kadar basit bir işte de çok geç kaldığı sehpası bir tekmede devTİlebilir; yok, M. için, pazarlar, çarşılar, yiyecek içecek Roosevelt, Çin üstüne bomba yağdıran dükkânlannm önü allakbullak oldu. iki Japon tayyarelerini nutuk soylediği kürkollu eski çöp arabalarına benzer, tek sü'den nefes ederek düşürmek istiyorsa tek tekerlekli tahta parçalarını ite dürte eş bir Japon neferinin kılını bile kıpırdataya taşımağa çalışan zavallı hamallar, maz. yük hayvanlarından beter eza, cefa içinNiçin boşanıyorlar? de kahyorlar. Merhamet denilen şey olmasa, bu manzara, kasıklan çatlatacak kadar insanı güldürür: Biraz şalgam, domates ve patlıcan taşıtmak için âdem oğullarına reva görülen bu eziyetlere dünyanın hiçbir yerinde tesadüf edemezsiniz. Sırt hamallığını kaldırmakla kendile • rine benzemeğe çalışüğımız ecnebilerin bu manzara karşısmda duyduklan heyecanı tahmin ediyorum: Dostlar ağlıyor, düşmanlar gülüyorlarl Gülmekle kalsa iyi; ellerindeki fotograf makineleri bu manzaraları pek yakında Avrupa gazetelerine ve kart postallarına geçirir diye Cumhurîyet, sevgili ve degerli arkadakorkuyorum. şımız Salâhaddin Güngörün bu sorguya cevab olarak topladığı canlı fikirleri ne$Mevsim »arkıları rediyor. Gazetelerde ba Verilen cevablann hepsi makul ve zı havadisler var ki doğru. Ben bunlan hülâsa edeyim ve insan serlevhası sorguyu kendime de tekrarlıyarak cevabnı görür görmez, larımı içine katayım: metni okumağa haNiçin mi boşanıyorlar? cet kalmadan, me1. Geçimsizlikten, selenin teferruatını 2 . Parasızhktan, anlıyor. Çünkü bu mesele yıllardan 3. Huysuzluktan, beri memleketin ba4. Sabırsızlıktan, şındadır, yıllardan • 5 . Ahlâksızhktan, beri halledilmemiştir ve mevslmî gelince, 6. Beceriksizlikten, gazeteler tabiatile ondan ş<ene bahseder7. Uygunsuzluktan ler. boşanıyorlar. Buna bir cevab daha verilebilir: «Çok doldukları için boşanıyorMeselâ: Serlevha: «Halkın odun, kömür ihti lar.» yacı.» Mekteblerîmizin haline dair Alt tarafı malum: «Belediye ihtikâra Yıllardanberi mekmeydan vermiyecek, şiddetli hareket e teb talebeleri mudecek» ilâh.., Bu karardan ne çıkacağı allimlerine bıçak çeda malum. kerler, kasayı soy Serlevha: «Mekteb kitablan» Alt tarafı mafum: «Bu sene de mektebler açıldığı halde kitablar yetiştirilememiş ve talebeler..^ ilâh..:» Serlevha: «Yenicami etrafındakî molozlar» Alt tarafı malum: «Yenicami etrafmdaki molozların kaldınlması düşünüldüğünden...» ilâh . . . Bu havadisler, adı söylenînce güftesi ve bestesi hatıra gelen maruf şarkılar haline gelmiştir. Artık bunlara haber değil, «odun, kömür şarkısı», «mekteb kitablan şarkısı», «Yenicami şarkısı» ilâh... dryelim; kabilse bunları gramofon plâklanna çektirelim. Kışlık mahrukatı tedarik şampiyona maçı için büyük bir çiftliğin Ankaragüçlüler Gencler ağaçlarını kestirmiş Elâziz (Hususî) birliğini sıfıra karşı sekiz ald bir çiftlik BelediyeElâzizde hazineye tarafından satın ahnmış ve ahiren 80 yataklı bir hastasayile yendiler ne yapmak için müteferri işlerin ikma Ankarada dünkü Belediye dediğin işte böyle olur! Meşhur FiKRiYE okumaktadır. Fiatlarda değişiklik yoktur. Sahibinin Sesi artistlerinden NOVOTNİDE Her akşam en yeni ve modera şarkılannı Ankara 9 (Telefonla) Ankaragü line başlanmıştı. Memleketi ağaclan cile Gencler Birliği arasmda şampiyona dırma işlerinde en mühim vazife sahibi maçı, bugün şehir stadında sayısı 10 bi olan Belediye, bir kararla kışlık mahruni bulan kalabalık bir seyirci önünde katı temin için genc ve meyvalı ağaclan yapıldı. Gencler takımı, en İyi beş oyun kestirmeğe ve senelerce çalışılarak cudan mahrum olarak sahaya çıkmıştı. meydana getirilen güzel çiftliği tah Buna mukabil çok güzel oynıyan An ribe başlamıştır. Vaziyeti haber alan karagüçlüler, rakiblerini sıfıra karşı Dördüncü Umumî Müfettiş General sekiz sayı ile yendiler. Abdullah Alpdoğan derhal müdahale Dagcılık kulübünde dünkü etmiş ve çiftlikle bahçenin tahribine mümanaat ederek bunu yapan Beîedi toplantı Dağcılık, yüzücülük ve kış sporları ye hakkında takibata başlanmıştır. Dördüncü Umumî Müfettişle Beledikulübü reisi Hâlisin vazife dolayısile Ankaraya gitmesi üzerine dün kulüb ye arasmda bir ihtilâfa sebeb olan ve Dördüncü Umumî Müfettişin derin alâmerkezinde bir toplantı yapılmıştır. Dağcılık kulübü dahilî nizamnamesl ka ve müdahaleleri sayesinde kısmen ne göre, iş başmdan çekilen idare he tahribden kurtulmuş olan memleketin yeti yerine bir reis ve muhasib intihab bu güzel köşesini tahribe Belediye reisi edilecek ve onlar da diğer azaları seçe değil, Belediye Meclisi karar vermiştlr. ceklerinden bu münasebetle yapılan Ve hatta reisin mezun bulunduğu bir toplantıda reisliğe Kenan İnal, muha sırada ağaclar tahribe başlanmıştjır. sibliğe de Memduh Moran seçilmişler Memleketi ağaclandırmak için geniş öldir. Hafta içinde yeni azalar seçiie çülerde ve bizzat yüksek murakabeyi cektir. ifa eden ve her işin en ince teferrüatilp îdare heyetl raporu kabul edilmîş ve yakmdan alâkadar olan Dördüncü Uspora daha fazla ehemmiyet verilmes' mumî Müfettişin Belediye hakkmdaki kararlaştırılarak toplantıya nihayet ve bu kararı memlekette umumî bir memrilmiştir. nuniyet uyandırmıştır. Çifteler Harası Direktörlüğünden: 1 Hara için 32862 kilo bakla ile 45 bin kilo mısır 25 eylul 937 den itibaren 15 gün müddetle açık eksiltmiye konulmuştur. 2 Baklanm muhammen bedeli 3286 lira 20 kuruş olup muvakkat teminatı 246,5 liradır. Mısırın muhammen bedeli 2700 lira olup muvakkat teminatı 202 lira 50 kuruştur. 3 thale 11 teşrinievvel 937 pazartesi günü saat 14 te Eskişehlr Veteıiner DirektörlüSünde yapılacaktır. 4 Isteklilerin 2490 sayılı kanunun 2 ve 3 üncü maddelerindeki şartları haiz olmaları ve teminatlannı keza bu kanunun 17 nci maddesine göre vermeleri lâzımdır. 5 Bu işlere aid şartnameleri gormek istiyen isteklilerin pazardan maada hergün tstanbul ve Eskişehir Veterineı Mahmudiyede Hara Direk • törlüklerine müracaatleri ilân olunur. (6485)' BERLITZ Akşam lisan kurları 373 Istiklâl caddssl Daktilo aranıyor MOkemmel turkçe re franmea bilen bir daktiloya ibtlyac vardir. Hüviyet, referanı ve iıtenecek flcret miktan jösterilerek mektubla Utanbul 103 nomaralı poıta kutu•an* Daktilo rumnzile müracaaL FRANISCA INGiLIZCE v. s. Haftada 3 dert Ayda 4 liradır. J Lik maçlarına aid ihtilâf halledilemedi tstanbul lik maçları ve lik takslmatı yüzünden çıkan ihtilâf, her gün bir parça daha büyümek istidadmı gÖstermektedir. Futbol federasyonu kulüb murahhaslarını toplıyarak yeni mevsim fikstürünü tanzim ettiği halde, İstanb.ul mıntakası, yapılan bu işleri kesbi kat'iyet etmiş olarak kabul etmemiştir. Istanbul mıntakası başkanlığı dün alâkadar kulüblere birer mektub yollı yarak, futbol federasyonunun tanzim ettiği fikstürün başkanlık ve ajanlıkça tetkik edilmekte olduğunu ve neticeye intizar edilmesinl bildirmiştir. îstanbul mıntakasile umumî merkez arasmda cereyan edecek muameleye göre. Istanbul futbol işleri kat'î şeklini almış olacaktır. Ziraat Mektebi Mezunları Aranıyor Beyoğlu Halkevinin son yüzme müsabakalarî Beyoğlu Halkevi tarafından tertib edilen senenin son yüzme müsabakalarî bugün Heybeliada plâjında yapılacaktır Müsabakalara saat birde başlana caktır. Kasımpaşa kulübünün 17 ncl yıldönümü münasebetile bugün Kasımpaşa sahasında büyük spor hareketleri yapılacaktır. Kulübün yıldönümO programı sabah onda başhyacak, gece kulübde bir toplantı ile nihayet bulacaktır. İnhisarlar Umum Müdürlüğünden: Orta Ziraat mektebi mezunlarmdan askerliğini yapmış 35 yaşını geçmemiş olanlann taşra teşkilâtımızdaki Ziraat Tahrir Kontrol memurluklarına 50 lira ücretle ve namzed sıfatile tayinleri mukarrer bulunduğundan talib olsnlarm 10 gün zarfmda aşağıda yazılı evrakı müsbitelerini hftmilen bir dilekçe ile müracaatleri lüzumu bildirilir. (6671) 1 Orta Ziraat Mektebi mezunu olduğuna dair şehadetname veya tas dikname. 2 Nüfus hüviyet varakası. 3 As'lerlik vesikası. 4 Hüsnü hal kâgıdo. 5 Sıhhat raporu. 6 Üç aded fotograf. Atletizmde bir dünya rökoru kırıldı ÇUBUKLU HSN BY AA E mak için mekteb veznedarının üstü ne saldırırlar, hocalannın evine bomba koyarlar. Bu vak'alar biri, üçü, beşi geçtî. Birkaç gün evvel de Mersinde bir ta hud da, mekteblerde, sınıfların arasında lebe, mekteb müdu'rünii tabanca ile vurve teneffüshanelerde eşkıya takibine mahmuş ve öldürmüş. sus müfrezeler dolaştırmak lâzım geleTalebelere muallimlerînin ve mürebbi cek. , lerinin bir fiske vurmalan bile yasak. FaTalebelerin muallimlerine ve müdurkat, talebeler, muallimlerine ve mürebbi lerine kurşun atmaları pek jaşılacak birlerine kurşun ve bomba atıyorlar. Nere şey değildir. Onlar daha ağır silâhlar atdeyse hançer, kama, rövolver, tüfek gibi masmı gene mektebde öğreniyorlar: îmsilâhlar da, hokka, kalem, kitab, defter tihanlarda top atıyorlar! gibi mekteb levazımı arasma girecek; yaSERVER BEDÎ Avrupamn en iyi mukavemet koşu cularından sayılan Macar Zabo iki mil Memleketimizin en tanınmı; san'atkarlanDdan mürekkeb i n c e SflZ üzerine yapılan yarışı sekiz dakika 56 Bugünkü serbest güreş saniyede koşarak dünya rökorunu kır • h e y e t l seanslarına devam edecejini aayın müşterilerimiıe bildirir, müsabakalarî rnıştır. Zabo 1500 metro mukavemet kcteşriflerini bekleriz. Çubuklu suyu parasudır. Geçen hafta yağmur yüzünden teh'lr şusunda da İtalyan Bekabiye aid olan edilen senenin son serbest güreş müsa 3,49 luk Avrupa rökorunu 3,48 6/10 a bakaları bugün Taksim stadyomunda indirerek kırmış ve bu suretle İngiliz yapılacaktır. Lavlok'un 3,47 8/10 luk dünya rökoruna Keşif bedeli t23685» lira «44» kuruştan ibaret olan stadyom sahasmın Bu müsabakalarm en ehemmiyetli pek yakın bir derece elde etmiştir. Akköprü cihetinde yapılacak istinad ve ihata duvan işl kapalı zarf usulil« leri Türkiye ve Yunanistan serbest gü eksiltmiye konmuştur. Eksiltme: 11/10/937 tarihlne rashyan pazartesi güAvusturya: 2 • Letonyat 1 reş birinci ve ikincileri arasmda cere nü saat 14,5 ta Vllâyet Daimî Encümeni odasında yapılacaktır. yan edecek olanlandır. 1938 yılmda Pariste yapılacak olan İsteklilerin teklif mektublannı, «1776» lira «41» kuruşluk muvakkat teBunîardan evvel yapılacak iki güreş dünya kupası İçin Avusturya ile Leton minat mektub veya makbuzu, Ticaret Odası vesikası ve Nafıa Vekâletinden ten birinl sureti mahsusada Deliorman ya millî takımları Viyanada bir tasfiye aldıkları 937 yılma aid müteahhidlik vesikasile birlikte saat 13 buçuğa ka« dan gelen Kel Süleymanla Adapazarlı müsabakası yapmışlardır. Hasmını is dar Encümen Riyasetine vermeleri. tihkar eden Avusturya takımı 2 1 ve tutuşacaklardır. İsteklüer keşif ve şartnameyi hergün Nafıa MÜdürlÜğünde görebilirler. Başpehlivan Tekirdağlı Hüseynin ra güçlükle kazanmıştır. Viyanalı seyird«3558» (6484) kibi Yunanlı Panagosun tehlikeli bir ler, takımlarınm bozuk oyunundan si güreşçi olduğu söylenmektedir. Türki nlrlenerek mütemadiyen Letonyalıları ye ikincisi Mülâyimin tutuşacağı Gala teşçi etmişlerdir. tis ise sert, adeta kırasıya güreşmekle Bakırköy Barut Gücü alanînmarufmuş. Bayan M U A L L A 'nın iştirakile Her pazar gllnU GAZİNOSU Ankara Valiliğinden: daki maçlar 1 Barut^ücü (A) takımı Şlşli Halkevi (A) takımile. 2 Barutgücü genc takımı Bakırköy Ermenl (A) takımile. 3 Bakırköy Rum takımı Bulgar takı mile karşılaşacakîardır. Baş, diş, nezle, grip, romatizma ve bütün agnlarınızı derhal keser. icabında glinde 3 kaşe alınabilir Kongreye davet Feriköy Şisli İdmanjoırdundan: Yurdumuzun fevkalâde kongresl 17/10/ 1937 pazar günu toplanacağından azamı zm gelmeleri ilân olunur. Isim ve markaya dikkat. Taklidlerinden sakımmz. Sonra, emniyet müfettişine döndü ve: hissiyatında aldanmadığını, ve kendisini Miralay kalkti ve Sybil'i tekrar ça mamak için, belki de asıl şeriki cürmünü Arkadaşınıza sÖyleyin, maznunu aldatıp ağzından lâkırdı kapmağa çalı ğırdı; yazıhanenin karşısında yer gosele verecektir. şıldığmı anlamıştı. tererek oturttu ve: Miralay, bu komedinin nefsime getirsin, emrini verdi. * * * Matmazel Belkis, dedi, ümid ede pek giran geldiğini söyliyeceğim Bu işte, Başmı kaldırdı ve cevab vermeden Yazan: Çeviren: | rim ki, şu dakikada içinde bulunduğumuz sureta da olsa, methaldar ve suçlu gö24 numaralı ajan odaya girdi ve Sy miralayın yüzüne baktı. Pennwitz, sa • Maurice Dekobra 43 Hamdİ Varoğlu faciah vaziyette bize yardrm etmeği can zükmek istemem. bile baktı. Fakat, hissettiği hayreti açığa bırsızlanmıştı. ve gönülden istersiniz. Bu yardımınıza Frankl, söze müdahale etti: Ne duruyorsun? Cevab versene! vurmadı. Dansöz, hakikaten tevkif edil24 numaralı ajan, polis müdürü itiraf ettirdiniz... Fakat ben onun gibi güvenebileceğimize şüphe etmiyorum. Diye haykırdı. Matmazel, unutmayınız ki bu va miş ve herşeyi itiraf etmiş miydi? Frankl'in de tahmin ettiği gibi, isticvab değilim; behim, ne sizden, ne sizin ada Elbet miralay.., Fakat size nasıl him meseleye, istemiyerek, fakat mühim 24 numaralı ajan gene ses çıkarmadı. usullerini ve zabıta tahkikatınm ne de letinizden korkum vardır. Tekrar ediyoMiralay söze başladı: yardım edebileceğimi... bir şahid sıfatile karışmış bulunuyorsu mek olduğunu mükemmel surette biliyor rum, Matmazel Belkis, kendiliğinden Polis müdürü, tehdidkâr bir tavırla aya Groener, işte şeriki cürmünüz kar Anlatayım... Bu akşam bize hiz nuz. Bu rolü oynamanız için ben ısrar edidu. Ne bu işin müptedisi idi, ne de lâ böyle bir itirafta bulunmuş olamaz. îşte şınızda. Gördüğünüz gibi, Matmazel ğa kalktı: kırdıya pabuc bırakacak takımdan bir bu kadar. Bundan sonraki suallerimize met eden şu metrdotel, irtikâb ettiği de yorum; hiç olmazsa müttefikimiz olan Mahmud tevkif edilmiştir. Binaenaleyh, Groener... dedi, cevab verecek mînaette kendisine yardımcılık eden cürüm bir devletin tebaası sıfatile! korkaktı. Sybil'in, ne olursa olsun, ken de cevab verecek değilim. sin, vermiyecek misin? divanıharb huzuruna çıkıncıya kadar, itiortaklarını bir türlü ele vermek istemiyor. disini ele vermiyeceğine kat'iyyen kanaat Miralay, emniyet müfettişinî çağudı raftan imtina etmenize artık lüzum yok. 24 numaralı ajanın bu kestirme ceva Kendisini itirafa mecbur etmek için bir Maznun, miralaya, sonra Hennings'e, hasıl etmişti. Frankl'in çevirdiği dolabı bı, yaptığı blöfıin tesirsiz kaldığını gören ve şu emri verdi: İrtikâb ettiğiniz cinayeti tamamile bili oradan, emniyet müfettişlerine ve niha * görüyor, kendisine tuzak kurulduğunu polis müdürü Frankl'in hiç işine gelmi tecrübe yapmak istiyoruz. Sizi, sureta Matmazel Belkis Mahmuda ke yoruz. yet Frankle baktı, omuzlannı silkti ve..« tevkif edeceğiz... anlıyordu. yordu. Birdenbire ayağa kalktı ve emni Tevkif mi edeceksînîz? Beni mi? lepçe vurunuz ve maznunla muvacehesi Tamamile biliyorsanız, benim gene sustu. Şayed Matmazel Belkis Mahmud yet müfettişine, maznunu dışan çıkarmadevam ettiği müddetçe yanmda bekleyi söylememe, hacet kalmamış demektir. Miralay, gülümsiyerek ilâve etti: Polis müdürünün hiddeti gitgide artıitirafatta bulunduysa, kendisini tahtı sı emrini verdi. Sureta diyorum, matmazel. Metr niz. İsticvab için zarurî görülen, müret Matmazel Mahmud, aşırdığınız yordu. 1leri doğru uzanarak, yüksejr tevkife aldınız demektir. Divanıharb Odada üç kişi yalnız kaldıklan vakit dotel sizinle muvacehe edilecek. Siz, teb bir sahnedir bu. şifreyi tedarik için size yardımda bulun perdeden bağırdı: Müfettiş bu emri yerîne geürdi. Çelik duğunu itiraf etti. huzuruna çıktıgımız zaman, onun, hiçbir miralay söze başladı: şifrenin çalınmasında işu'rakiniz olduğu Mendebur herif! Bütün gece bu esasa istinad etmiyen hakkımdaki itham Mösyö Frankl, dedi, plânmız işe nu, şifreyi, suretini çıkartması için ken bilezikler, Sybil'in narin bileklerine, ür Tam bu sırada, 24 numaralı ajanın rada oturup senin keyfini mi bekliyecelarına cevab vermesini ben bilirim. yaramadı. Matmazel Belkisin mevhum disine verdiğinizi sözde itiraf etmiş ola pertici, soğuk bir temasla geçti, kilidlengözleri, Sybil'in ayağma tesadüf etti. ğiz? Bu kadm, zorla itirafta bulunduyGroener'in verdiği cevablar, polis itiraflarından bahsettiğiniz zaman, heri caksınız. Biz bunun doğru olmadığını di. Bu ufacık ayak, miralayın sözlerini in sa... Onu tehdid ederek, yapmadığı bir Miralay, cesaret vermek için gülümsiır.üdürünü tatmin etmiyordu. Sabırsız fin, cesaretini kaybedip mufassal bir itibiliyoruz; fakat o, bu ifade karşısında kâr etmek ister gibi, sağdan sola, soldan hareketi itirafa biz zorladıksa, asıl mücrafa başlıyacağını bir an için ümid et vaziyet almağa mecbur olacaktır. Sizi yerek onun yüzüne bir kere daha baktı lanarak bağırdı: sağa birkaç defa şiddetle gidip geldi. rimlerin yerine onun idam edilmesine Matmazel Belkis Mahmud tevkif miştim. korkutmak suretile ağzmızdan, hakikate ve: Merak etmeyîn; uzun surmez, Sybil, yazı masasının önündeki koltuk gönlün nasıl razı olacak? Cevab verseedilmiştir... Cinayetinizi irtikâb ederken muhalif lâkırdı aldığımıza kanaat hasıl Çok înadcı bîr adam, miralay. size yardım ettiğini itiraf edin. O halde, işi sonuna kadar götürüp etmiş gibi görünüyor. Eğer, zerre kadar matmazel, dedi. Oturduğunuz yerde, ta oturdugu için, bu gizli işaretin, yazı ne! Bu kadmdan başka sana yardım e Belki de zavallı kadını korkuttu Matmazel Mahmudla muvacehe etmek namusu varsa, sizi haksız yere itham et o vaziyetinizi muhafaza edin, yalnız, hanenin öbür tarafında oturan üç kişi ta denler kimlerdi? nuz, kendisine telkinatta bulundunuz, lâzım. Ben, Matmazel Belkise vaziyeti memize meydan bırakmak istemiyecek bizim, maznuna söyliyeceklerimizi tas rafından görülmesine imkân yoktu. 24 (Arkast var) numaralı ajan, bu işareti görür görmez, hiç alâkası bulunmadığı bir cürmü ona anlatacağım. Hele durun bakalım. ve günahsız bir kimseyi cezaya çarptır dik edin... SEHER VAKTi]