21 Temmuz 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHURİYET 21 Temnraz 1936 Şanlı orduya selâm Ilk sporcu kafilesi dün Berline hareket etti Girîenler güreşçi ve basketbolcularla Gazi Enstitüsü Beden Terbiyesi muallim namzedleridir bugün kalbi saran bir büyii var Bir titiz kız gibi hırçınlaşıyor mavi sular Kale üatünde tehalükle bulutlar duruyor Boğaztn pürhalecan kalbi de çılgm vuruyor Titriyor saptarı benzile çayırlar aeaMİZ Kırda, dağlarda Çanakkaleyi yaratanın kendi ağzından Çanakkale tarihi Büyük Şef o vakit bir edibe verdiği mülâkatta şöyle diyordu: «Askere şu emri verdim: Ben size taarruz emretmiyorum, ölmeği emrediyorum. Biz ölünciye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar kaim olabilir!» Bir büyük kaygt bütün çevreyî sarmış eaaiz Al beyaz bayrağın enginlere vurmuş [Çanakkalenin bayramım yapttboyan ğımtz bugün; şehamet tarihimizi Boğazın hareli bir armaya dönmüş oyan bizzat onu yaratanın ağzından din Dün Berlin Olimpiyadlarına giden Gazi Terbiye Enstitüsü Yüksek Beden Terbiyesi şubesi talebesi Berlin Olimpiyad müsabakalarına iş tirak edecek ilk Türk sporcu kafilesi, giı reşçi ve basketbolculanmizdan miırekkeb olduğu halde, dün Tokat saylavı Süreyyanm başkanlığı altında Prensipesa Maria vapunle ve Köstence yolıle Al manyaya hareket etti. Galata yolcu salonıle rıhtımı yeknasak elbiseler giymiş olan sporcularımızı teşyie gelenlerle dolmuştu. Kafileden ayn olarak bırçok Türk ve ecnebilerin de Olimpıyadlan seyretmek üzere »eyahate çıktıklan görülüyordu. Dün hareket eden güreşçilerimiz şunlardır: Küçük Hüseyin, Ankaralı Ahmed. Yaşar, Sadık, Saim, Nuri, Ankaralı Hüseyin. Mersinli Ahmed, Adnan, Mustafa ve Çoban Mehmed. Ahmed Fetgeri, Seyfi, Sadullah ve îsmail Hakkının idareci ve beynelmilel hakem olarak istirak ettiklen kafılenin bu kısmına, Pestede tahsilde bulunan kıy metli gürescimiz Abbas ta Berlinde katılacaktır. Semercinin idaresindeki basketbolcu • lanmız, Nailı, Kâmil, Rıza, Hayri, Sad ri, Penso, Habıb, Şeref, Sakalak ve NeUı 'den ibarettır. I Futbolde Türkiyeye f Norveç Millî takımı düştü Istanbul Federasyonuna verilen bir habere göre, Berlinde 1936 Olımpiyadları dünya futbol şampiyonası kur'ası çekilmiş ve bu kur'a netıcesinde Türk takımîna Norveç takımı isabet etmiştir. Türkiye Norveç millî takımlan arasındaki maç 4 ağustösta Berlin stadında yapılacaktır. sa Türkleri alâkadar eden kısımlan bütün tafsilâtile telefon, telgraf ve mektubla bildırecektir. Kendisine Almanya spor muhabirimiz olan Galatasaraym kıymetli denizcilerinden Nevin Hasan da yardım edecektir. Futbolcularla bisikletçiler cuma günü gidiyorlar Olimpiyad oyunlarına iştırak edecek Türk sporcu kafılesinin ıkinci partisı 6 nümüzdeki cuma günü futbolcu ve bisikletçilerden mürekkeb olduğu halde gene Köstence yolıle Almanyaya hareket ede anlatamam ramant Mustafa Kemalle mülâ aözle aana kat» namındaki kıymetli kitabınOnu gel sor gene kalbinde yatan ha dan bazı parçalar alıyoruz."] tırana Benim kanaatime göre düşman ihrac teşebbüsünde bulunursa iki noktadan Ne dedim, sorgu mu.. Lâkin beni affet Tanrım teşebbüs ederdi: Biri Seddılbahir, diğeri Böyle bir gaflete düştüm diye elbet Kabatepe civarı!... Ve benim noktai nayanartm zarıma göre düşmanı karaya çıkartmadan Bunu aenden bile Tanrım »oracak dil bu sahil parçalarını doğrudan doğruya tutulur müdafaa etmek mümkündür. Binaena Onu bir kez arıyan dağda bulur, taata leyh alaylarımı, böyle sahilden müdafaa bulur edecek surette yerleştirdim. On iki nisan sabahı idi ki AnburAdı (Mehmed) canı yok çünkü o nunda bir hâdıse cereyan etmekte oldu lümden ean alır Toprak altında yaşar, türküaü diller ğu işitilen gemi toplarının sesinden anlade kalır şılmıştı. Bütün fırka kıtaatınm harekete hazırYer o, gökler o.. çimen dalga, bulut.. lık derecesi tezyid edildi. Bir taraftan hepsi odur Maydos mıntakası kumandanlığmdan Yeri, eflâki, temavatı unut.. Hepsi malumata intizar etmekte idim, diğer ta odur raftan da ya kolordunun veya ordunun öyle hutaiyeti afaka uzanmış el ki; emrine... Yalnız fırkanın süvari bölüğüOnu (Allah) bile kendinden ayırmaz ne istihsali malumat için Kocaçimen belki istikametine hareket etmesi emrini ver Düaae alnmdan öpüp kaldıracak Tan dim. rtaı var Öğleden evvel saat altı buçukta idi, Sanma eaaiz adı tarihe, eaatire aığarî vürud eden bir raporla düşmanın An Gel yetiş cezbeli aahillere vuraun göl burnu sırtlarına çıktığı anlaşıhyor ve bugen na karsı benden bir taburun mezkur düşOrada heybetle kıyametlere duraun mana karşı sevki isteniyordu. Gerek bu gölgen rapordan, gerek Maltepede icra ettiğim Parhyan aüngünü, tunç rengini gör hususî tarassudat neticesinde bende hasıl kanaati kat'iye, ötedenberi imali müa tamyor olan fikrettiğim gibi, düşmanın Kabaktepe ciKalenin bayrağı çdgm gibi bak şahlamyor varında yeni kuvvetle karaya çıkmağa Ona koa, bağnna aar.. Sen ve o.. Bir teşebbüsü, demek ki, vuku buluyordu. tek aeyain Binaenaleyh bu işin içinden bir taburla Şimdi gökler, de temaşaya gelip baa çıkmak mümkün olmıyacağım, herhalde eğain! evvelce tahmin ettiğim gibi bütün fırkamIa düşmana incizabım gayrikabili içtinab Doktor olduğunu takdir ediyorum. Artık hiçbir AL1 RIDVAN şeye intizar etmiyerek karargâhımm bulunduğu Bigalı köyünde ikamet eden biyık görülenler arasında kur'a çekseydı rinci piyade alayile cebel bataryasının çok daha iyi bir şekılde hareket etmiş o derhal harekete geçmek üzere amade lurdu. bulundurulmalarını, kumandanlarının da Berline gelenleri emir almak üzere yanıma gelmelerini bildirdim. eğlendirmek için Kime.. Lâkin buntt ben Berlin (Hususî) Dünyanın dört bir tarafından hücum eden seyyahların Olimpiyad müsabakaları haricindeki boş vakitlerinde mümkün olduğu kadar hoş eğlenebilmelerini temin için Belediye, dünyanın en meşhurlarından olan Sara sani sirkini Arjantinden buraya getirt miştir. Sirkteki hayvanlar bilhassa Olimpi yad oyunları münasebetile hazırlanan muhtelif spor numaralarını şayani hay ret bir mükemmeliyette yaparak seyirciler üzerinde büyük bir tesir bırakmaktadırlar. Beklenen şey ne; bu hummalt haztrhh kimedir? ve saadet olabilir? Bunu düşüne Böyle eflâki aaran şey, ne eeaid mu rek maruf edibimiz, Atina Elçisi cizedir! Rüşen Eşrefin «Anafartalar kah lemekten daha büyük hangi zevk Kahraman Türk askerleri, Çanakkalede hücuma hazır..< ları bıraktık, yaya olarak Conkbayınna vardık. Şimdi burada tesadüf ettiğimiz sahr.e en enteresan bir sahnedir. Ve vak'anın en mühim anı bence budur. Bu esnada Conkbayırının cenubundaki 261 rakamlı tepeden sahilin tarassud ve teminine memuren oralarda bulunan bir müfreze efradının Conkbayınna doğru kosmakta, kaçmakta olduğunu gör düm. Bizzat bu efradın önüne çıkarak: Nıçin kaçıyorsunuz? dedim. Efendim düşman! dedıler. Nerede? Işte, diye 261 rakamlı tepeyi gösterdiler. Filhakika düşmanının bir avcı hattı 261 rakamlı tepeye yaklaşmış ve kemali serbebtî ile ileriye doğru yürüyordu. Şimdi vaziyeti düşünün: Ben kuvvetle rimi bırakmışım, efrad on dakika istira hat etsin diye... Düşman da bu tepeye gelmiş... Demek ki düşman bana benım sonra idi, sağ cenahta da kıt'alanmız'n taarruz hareketlerini görüyordum. Taarruz bütün cephe üzerinde muvaffakiyetle devam ediyordu. Düşman Kanlısırtta firar suretinde ricate başlamıştı. Kırmızı * sırtta da ricat başladı. Saat 10 dan sonra sağ cenahımız da düşmanı tazyika baöl dı, ricate mecbur etti, ve takibe koyuldu. Zeval sıralarında idi ki düşmanın baki kalmı; olanlar Kırmızısırtta da en son ricat ettikleri avcı hendekli mevziinde tü * feklerini bırakarak hemen heyeti kâmi'esile siperlerinin önüne çıkmış, şapka, b» • » yaz mendil, bayrak sallıyarak teslim ol mak istiyorlardı; bütün bu manzaralan Kemalyerinden ben ve tekmil maiyetım dürbünsüz olarak seyrediyorduk. Bu aralık gerek fırka erkânıharbi Iz • zettin Beyden aldığım raporlardan, gerekse bizzat müşahedelerimden anlıyor dum ki düşmanın Anburnu şarkındaki sırtlarda hiçbir faaliyeti kalmami|.ır. Sağ cenahımız karşısında düşman efradı sahile iltica etmiştir. Yalnız ricat noktasına uzak kalan duşmanlar Kanlısırtla Kırmızısırttaki vazi yetlerindeo dolayı, Merkeztepede kalmış olan aksamı da sağ cenahımızın Köroürkapıderesi ve Bomba sırtlarına kadar ilerliyerek bilhassa Yükseksırtta aldıklan hâkim vaziyetten dolayı çekilmiyorlar, ister istemez sebat gösteriyorlardı. Düşmanın asıl sebatı Yükçeksırtın garbinde ve Haintepede görülüyordu. En nihayet gece hulul edince, kıtaatm fev kalâde yorgun olduğu da anlaşılınca kazanılan muvaffakiyetle iktifa olundu. Muharebe tevkif edildi, tutulan, kaza nılan hatlarda tahkimat icra etmeleri em* ri verildi.» Dün Berline hareket eden aslan güreşçilerimiz Beynelmilel Olimpiyad komitesı Türk azası Resid Saffet Atabinen ile matbua! kafilesi şefi olarak saylavlarımızdan Na şid Hakkı da sporculanmızla beraber ha r eket etmislerdir. cektır. Futbolculann kamptaki on sekiz kişılik kadrosu olduğu gibi tnuhafaza edılmekle beraber Ankaradaki askerî kampta ıken kendisine izin alınan Beşiktaşlı Hakkı da Beden terbiyesi muallim götürülecektir. namzedleri de gittiler Türk Spor Kurumu umumî kâtibi NiAlman hükumetmın daveti üzerine, zameddinin baskanlık edeceği ikinci kafıGazi Terbiye Enstitüsü beden terbıyes ledeki futbolculara Kemal Halim, bisİK Olimpiyad meşalesi yakıldı Atina (Hususî) Yunanistanın her şubesinden otuz genc, baslarında üç ida letçilere de Cavid idareci olarak refakat tarafmdan koşup gelen binlerce halk, reci olduğu halde dün Olimpiyad Türk edeceklerdır. Berlin Olimpiyadlarına gönderilecek mesporcu kafilesile beraber Almanyaya ha Hdkem Şazi Tezcan da gidiyor şalenin yakılma merasiminde bulunmak reket etmiştir. Gencler çok temiz ve yekBerlinde muhtelif milletler arasında yaüzere Olimpiya'da toplanmıştı. nasak giyinmislerdi. pılacak futbol maçlanndan birinde ha Meşalenin inşa edilen hususî bir sü Gencler, Berlinde toplanacak olan kem durmak üzere Türkiyeden de bir tun üzerinde on iki genc kızm müşterek beynelmilel spor kongresine iştirak ede hakem istenmişti. çalışmalarile ve güneş ışığının pertavsızla cekler ve tertib edilecek jimnastik ve spor Bu iş için Futbol Federasyonu Şazi toplanıp yakılmasından evvel sureti mahhareketlerile müsabakalara gireceklerdir. Tezcanı göndermeğe karar vermiştir. susada buraya gelen Olimpiyad Komi Arkadaşımız Ahmed thsan da gitti Suphi, Ahmed Âdem, Nuri Bosut ve tesi Reisi Baron dö Kumberten tarafınOkuyucularımızın alâka ile takib ede daha birçpk hakemlerimizin arasından dan bir nutuk söylenmiştir. ceklerine şüphemiz olmıyan Olimpiyad Şazi Tezcanın tercih edilmesinin ne gibi Yunan atletleri birer kilometro koşamüsabakalarından kendilerini günü günürak ve birbirlerine devrederek Bulgar sebeblere istinad ettiğini bilmiyoruz. oe, bütün tafsilât ve resimlerile, haberdar Bu tercih, aşağı yukan ayni kıymet ve hududuna kadar gidip mesaleyi Bulgar edebilmek kaygusile arkadaşımız Ahmed ayarda olan hakemlerimiz arasında Fe atletlerine teslim edeceklerdir. Ihsanı da sporcu kafilesile sureti mahsu derasyona karşı haklı bir infial uyandır Bulgar atletleri de ayni suretle koşup sada Berline gönderdik. ayni suretle hareket ederek mesaleyi mıstır. Arkadaşımız yol intıbalarından başlı Futbol Federasyonu Şazi Tezcanı se Oplenaçta Yugoslavyaya teslim edecekyacak ve bütün spor hareketlerini, bilhas çip diğerlerini gücendireceğine, bu işe lâ lerdir. Yugoslavyada müteveffa Kral Aleksandrın mezarındaki mukaddes alevden yakıldıktan sonra meşalenin ilk kilometrosunu genc Kral haşmetlu Piyer koşa caktır. Yugoslavyadan Macaristan, Avus turya, Çekoslovakya tarikile Berline kadar devam edecek bu koşu hakkında meraklılara daimî marumat ve tafsilât vermek üzere mesaleyi radyolu bir otomo bil takib etmektedir. Berlin (Hususî) Olimpiyadlara yetiştirilmek üzere Yunanistanın Oliro piyasmda vakılan mesale münasebetile bura belediye dairesinde bir tören yapılmış ve balkona Yunan bayrağı asılmış Dünkü kafilede Berline giden basketbolcularımız tır. askerlerimden daha yakın! Ve düşman benim bulunduğum yere gelse kuvvetlerim pek fena bir vaziyete duçar olacak tı. O zaman artık bunu bilmiyorum, bir muhakemei mantıkiye mi dir, yoksa sevki tabiî ile midir, bilmiyorum; Altı maddelik bir emir notettirdim. Kaçan efrada: Bu emir maiyet cüzütam kumandanlığına da tebliğ olunacaktı. Düşmandan kaçılmaz, dedim. Cepanemiz kalmadı, dedıler. Bundan sonra kıt'alarını yürüyüşe Cepaneniz yoksa süngünüz var demüheyya olarak içtima ettırmiş bulun duran elli yedinci alay, meşhur bir a dim. laydır bu, çünkü hepsi şehid olmuştur Ve bağırarak bunlara süngü taktır kumandanlan ve sertabib ve bir yave dim. Yere yatırdım. Ayni zamanda rımle bir emir zabiti beraber olduğu hal Conkbayınna doğru ilerlemekte olan pide içtima mahallıne gittim. Basit bir ter yade alayı ile cebel bataryasının yetişe tible Bigalıderesi boyunca giden yol ü bilen efradının «marş marş» la benim buzerinde alayı bizzat yürüyüşe geçirerek lunduğum yere gelmeleri için yanımdaki Kocaçimen tepesine tevcih ettim. * * * emir zabitini geriye saldırdım. Bu efrad Yolda giderken kumandanlara olsun, süngü takıp yere yatınca düşman efradı Yukarıki satırları, tarihî ve ebedî bir sertabibe olsun şifahî izahatı lâzime ve da yere yattı. Kazandığımız an bu andı. hatıra olmak haysiyetile, Ruşen Eşrefin riyordum. Takib ettiğimiz dereden bizi meşhur kitabından seçip aldık. Atatürk, Düşmana taarruz Kocaçimene isal edecek muayyen bir yol bütün dünyaca bilindiği üzere, Gelibolu Bu öyle alelâde bir taarruz değil, herolmadıktan başka Kocaçimene varmak yanmadasma çıkan düşman kuvvetleriiçin atlamağa mecbur olduğumuz saha kesin muvaffak olmak veya ölmek az ni kendi takdirine ve kendi muhakemeda pek ziyade fundalık, sabülmürur, ka mile harekete teşne olduğu bir taarruzdu. sine göre harekete geçerek bayırlara yalıklı derelerle mali idi. Bir yol bulup Hatta ben, kumandanlara şifahen ver mıhlamış ve onun vaziyete şu suretle kıt'ayı sevke delâlet etmesi için topçu ta diğim emirlere şunu ilâve etmişimdir: Size ben taarruz emretmiyorum, hâkim olması ve daha sonra Anafarta buru kumandanını tavzif ettim. Büyük Savaşlannı da dâhiyane idare eyBu zat kayboldu. Ondan sonra ba ölmeği emrediyorum. Biz ölünciye kadar lemesi sayesinde düşman ordusu Boğazı tarya kumandanını memur ettim. Bu da geçecek zaman zarfıpda yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar kaim olabilir.yıkaradan düşürmek emeline veda etmek başını alıp Kocaçimen tepesine kadar gitDiyebilirim ki benim en namüsa mecburiyetinde kalmıştır. miş, delâletinden istifade edilemedi. id vaziyetim 13 nisan günü idi. Çünkü beş îngiliz livasına karşı duran kuvve tim dünkü, yani 12 nisan günkü, şanaver şedid savlet ve taarruzlarla zayiata uğrayan 57 ve 77 nci alaylarla, gayrikabili istifade bulunan 72 nci alaydan ibaretti. Hakikaten 12 nisan muharebesile An burnu cephesi muvaffakiyatınm temelıni kuran, Ingilizlerin bu cephede azmini kınp plânmı mahveden, bu kuvvetti. 14 nisan günü daha iki alay kuvvetin tahtı emrime gireceği anlaşıldı. Bunun üzerine düşmana tekrar taarruza karar verdim. 13/14 nisan gecesini Kocadere kö yünde geçirmiştim. Kat'î karanmi ferre yakın bir zamanda verdim. O zam<)nda ki düşman Kabatepe istikametinden Kocadere köyünü donanmasile ateş altına almıştı. Işte icab eden taarruz emri bu ateş altında yazılmıştır. Bu emir, emiratlıları ile cüzütam kumandanlarına göndenldi. Sonra ben de bizzat Kemalyerine gittim. Saat yedi ile sekiz arasında sol cenah ve cephede taarruza baglandı. Bundan Ö Bizzat yol bulmak ve müfrezeyi ora dan sevketmek suretile Kocaçimen tepesine muvasalat edildi. Kocaçimen şibihcezirenin en yüksek tepesidir. Fakat Anburnu noktası zaviyei meyyite içinde kaldığından buradan görülmüyor. Orada denizde bulunan gemilerden ve zırhlılardan başka hiçbir şey görme dim. Düşmanın karaya çıkmış piyadesi nin henüz oradan uzak olduğunu anla dim. Efrad o müşkül araziyi bilâtevak kuf katetmek yüzünden yorulmuş ve yürüyüş umku pek ziyade derinleşmişti. Alay ve batarya kumandanına efradı tamamen toplayıp küçük bir istirahat ver melerini söyledim. Denizden mestur olarak on dakika kadar tevakkuf edecekler, sonra beni takib edeceklerdi. Ben de, arada bir Aptal geçidi, o Aptal geçi dinden Conkbayınna gidecektim. Yanımda yaverim, emir zabitim ve sertabib ile oralarda tekrar bulduğumuz fırka cebel topçu taburu kumandanı olduğu halde evvelâ atlı olarak yürümeğe teşebbüs ettik, fakat arazi müsaid değildi. Hayvan Italyanlarla Japonlar Berlinde Berlin (Hususî) Olimpiyad oyunlarına iştirak etmek üzere 56 ttalyan ve yedisi kadın olmak üzere 55 Japon genci bugün buraya gelmişler ve istasyonda merasimle karşılanmışlardır. Samatyada pehlivan güreşleri C. H. P. si Samatya kazasımn hima yesinde 26 temmuz pazar günü saat 13 te Yedikulede İspitalya bahçesinde alaturka yağlı güreş müsabakalan yapı lacaktır. Müsabakalara Mülâyim peh Uvan, Tekirdağlı Hüseyin, Afyonlu Süleyman, Adapazarlı Arif, Koca Meh • med, Selim ve Sabri isimlerindeki pehlivanlar iştirak edeceklerdir. Müsabakalarda kazananlardan başpehlivana 80, baş altma 50, ortaya 30, küçük ortaya 20, deste 10 lira mükâfat verileoektir.