2 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

Cumhurivet 2 Mayıs 1935 1936 olimpiyadı 1; için hazırlık ~ Alamanlar muazzam bir stadyom yapıyorlar Olimpiyakos bugün gejiyor İlk müsabaka Fenerbahçe ile yapılacak müsabakast Tarihîn meşnur simaları Büyük müsabakamızin tafsilâtı Karilerimıze manen faydalı vc maddeten istıfadeli olacak bir müsabaka tertib ettik. Bunun için 1500 lira hediye veriyoruz. Müsabakamızın esası şudur: 12 Meşhur kumandan 12 Meşhur devlet adamı 12 Meşhur kadın 12 Meşhur kâşif 12 Meşhur iş adam* nın hayat ve muvaffakiyetlerird sırasile ve grup halinde neşrediyoruz. Her makalenin içinde bir de rey varakası vardır. Karilerimiz bunları grup sırasıle doldurup bize yolhyacaklardır. Bu suretle 60 meşhur şahsiyet hakkındaki fikirlerini tesbit etmiş olacaklar ve 60 rey varakası do lunca «Cumhuriyet Müsabaka memurluğuna» göndereceklerdir. Beş seri neşrolunup reyler tamamen bize yollandıktan sonra tas nif işine başlanacak ve rey vara kalanndaki isimler sıraya konula caktır. Her grubda en çok numara alan büyük adamlara rey verenler veya bu intihaba yaklaşanlar ara sında 500 kariimize 1500 liralık mükâfat verilecektir. «Şefkat Koşesi» nde Himayeıetfal Cemıyetinden sonra Hilâliahmerin neşriyatı gelır. Bir tarihçi şöyle Haftalardanberi dedıkodusu dal Bembeyaz ipek bir zemin üzerine diyor: Söbütay m budak salan Pırenin Olimpiyakos fut işlenmış kızıl ayh mukaddes Hilâli eski Yunanın Mic bol takımı bugün şehrımızde bulu ahmer bayrağını görünce hurmetle yatür kahramanlanacaktır. iğildım. 93 Moskof muharebesinden nna, ne MakedonBeşiktaş kulübıle bağlandıktan son şımdiye kadar devlet ve millete yapyanın îskenderine, ra iki yüz lira fark üzerine Fener tığı sayısız hizmetler gözümün önünne Kartajın Aniden bır sinema şeridi gıbi gelip geçti! bahçe ile kontrat yapan Yunan takıbalına, ne Roma Itiraf etmeliyim ki, Türkiyede en mı yarın ilk maçını Kadıköyde yapanın adlan dillerde çok, en temiz, en hayırlı, en namuslu caktır. işler gören Hilâliahmerimizin eserlegezen kumandan Lıbertas hâdısesi üzerine iki oyunrıni tavaf etmekten en derin zevki lanna, ne Napol cusu cezalandırılan Fenerbahçenin duyuyorum. yona benzer. O yarınki maca nasıl bir kadro ile çı Hilâliahmer Sergısi ısmıle çıkanlan Asyayı Avrupa kacağı ket'î olarak bilinmiyor kıtabı gordüm. Bu güzel sergiye iş nm sıründa yürü Bununla beraber Fenerbahçenin tırak eden bütün Salibiahmerlerin helüzum görürse Güneş kulübünden bır ten, Koreden «Fridıyelık ve nümunelik olarak yolla kaç oyuncu ile takımını takviye e dıkları hastane eşyaları nekadar güol» a kadar uzar dece^i de söylenmektedir. bir zafer dünyası zel' Olimpiyakos dört sene evvel İstanyaratan kahramanKendi kesesinden para sarfederek bula bır defa daha gelmiş ve Galata Avrupa ve Amerikada Salibıahmer dır. 32 büyük saray , Fenerbahoe ile yaptığı iki ma ler hakkında tetkikatta bulunduktan milleti yendı, 65 çı da kavbetmişti. sonra verdiği kıymettar mevizeleri büyük harb yapıp bastıran doktor profesör büyük Be Olimpiyakos, ikinci maçını Guneş hepsini k a z a n kulübile Taksım stadyomunda ya sim Ömerın kıtabmda ne değerli cevdı, bütün ömrün • herler var! pacaktır. tterlin atadyomu infaatındati de yenilmek acısı ••» bir görünüş tatmadı!» Cuma günü Taksim stadyoHilâliahmer Kadmlar şubesınin BalAlmanya, iki senedenberi 1936 oBu satırlar, Sömunda yapılacak maçlar kan Harbinde açtığı (San'at Yurdu) 1 mpiyadı için hazırlanmaktadır. Bu bütay Bahadorun olimpiyadın, Umumî Harbden bu 10 mayısta Fenerbahçe ile İstan gozlenmın önünde şimşek gibı par eksik ve pek eksik bul şild şampiyonluğu için karşılaşa ladı. güne kadar yapılmış olanlardan da bir tarifidir. O Bu facialı ve belâlı harbde İstan cak olan Galatasaray takımı, yarın ha üstün olmasını ıstıyen Almanlar, milyonlarca yıl i • bula ıltıca eden 600,000 kadar göç Taksım stadmda Pera takımile bir odurmadan, dinlenmeden, çalışmak çinde bir kere gö meni yerleştiren, yediren, tedavi yun yapacaktır. Pera kuvvetli oyuntadırlar. Bilhassa bu olimpıyada ge rülen yıldızlar gibı ve sevkeden Hilâliahmer güzel bir lecekler için bir köy yapmakta ve ye culara malik sıkı futbol oynıyan bir müessese daha kurmuştu. yeryüzünde ansı • takımdır. niden muazzam bır olimpiyad sahası Mühacirlerin cami kapılarında, sozın belirdi, ardın • inşa etmektedırler. Avni gün Beşiktaş birinci takımı da kaklarda boyunlan bükük öksüz kızda şeref ışığındar gene Taksimde Şişli takımile hususî Yeni yapılan stadın içinde yüzme larını toplayarak hanmıların açtık örülme ucsuz, bu bır oyun vapacaktır. Son zamanlarda havuzlan, ipodromu, şenlik sahaları, lan San'at Yurdunda okutup dikış caksız bir iz bıra Söbütay zamamnda bir harbi taavîr eden Türk tenis kortlan, jimnastik salonlan, kız futbol sahalarında görülmiyen Be öğretmişti. Bu hamiyetli kadınların ve karak gözden kayşiktaşm bu macma da hususî bir e ve erkek talebelere mahsus yurd. minyatürü kızların yaptıklan elişlerile dikişler (Alman spor evi), lokanta ve her hemmiyet verilmektedir. Bir arahk Karakuruma dönmüş, oboldu. Doğuşlan, ve yürüyüşleri gökBalkan Harbinde ve Umumî Savaş türlü konfor tertibatı vardır. radan Çin ülkesine inmiş olan Söbü yüzündeki sayısız yıldızlan sönükta. çok fayda vermiştir. Balkan oyunlanna hazırlık Stadyom pistinin bır devrı 400 tay, Cengizin ölümünden sonra tekrar leştiren ve sonra fezanın enginliği içinİşte bu kitab o tarihe aid güzel bır metrodur ve mevkıi Berlinin şima Altmcı Balkan oyunları için An vesıkadır. garba geldi, 1240 yılı başlannda Şarde görünmez olan kuyruklu yıldızlar lindedir. karada bir toplantı yapılacaktır. kî Avrupayı zabtetmeğe başladı. Da 93 muharebesme iştirak eden rah nasıl fen kitablannda anıhrsa Söbütay Gümrük ve İnhisarlar Bakanı RaBerlinin civarı güzel ormanlar ve metli Naimin nümunelik bazubendi yanılmaz bir atılışla Ukraynayı alıp da bugün yalnız tarihte yaşıyor. Onu na Balkan oyunlan komitesi başkan gorulüyor. Hilâliahmerin büyük al göllerı ve parldarile meşhur olduğu Macaristan üzerine yürüdü. Daha ön bilen belki azdır. Fakat hikâyesi o kalıpını kabul etmiştir. için olimpiyad köyü sadelığile haki bümünü gördüm. Hilâliahmeri tesis ce casuslar yollayıp Macarlar ve or dar canlı ve ebedî ki... kî bır cennet rahatlığı ve sükuneti İlk toplantıyı yapmak üzere Gü edenlerin fotoğraflarile dolu.. dulan hakkında sağlam bilgiler elde Söbütay, on üçüncü asır Türkleri verecektır. reş federasyonundan Ahmed Fetgeri Cumhuriyet devrine aid Hılâliah ermişti. Onun casuslan yalnız işe ya arasında yetişti. O devirde Cengiz Bu köydeki kıiçük barakalarm için ile atletizm antrenörü Prak, Ankara , merın pek kıymetlı mecmualarını takrar bilgi toplamazlardı, halk arasına Han, bir Türk birliği kurmayı kurmuşya gitmişlerdir. , . , , .,.. . ^ | dirle okudum. . , deki odalar ekserı ıkı yataklı olacakfitne de sokj»rlardl. Bunlardan buc \amHilâliahmerin (22) senelik bır azabir faaliyete giriştır. Pencerelerınde karoli ketenden Beşiktaş kulübünün bir tebliği j sıyım. Balkan Harbinde ve Umumî tu. ouülküyle yaman taşıyan Cengiz iie mı Parîse kadar gitmişler ve Fransız mişti. Bu yüce fikri perdeler vardır. Yatakların ustü kulann Söbüyat tarafından temsil olunan Beşiktaş jimnastlk kulübu ba^kanlı . : muharebede Hilâliahmerin muhtelif maştan ayrri karoli örtulerle kapaü besleyen ve tahakkuk ettiren Söbü Türk istilâsma karşı heyecan duydukğından! hastanelerinde, müesseselerinde mu d:r. taydır. Moğol Cengizin düşüncesın vazzaf olarak değersiz hizmetlerde larını, bir takım gönüllülerin Lehlere, Kulub nizamatına rıayet etmedıkle | de Türklük için şerefli bır istikbal seOdada bir çift elbise dolabı, bir ubulundum. Bu müddet zarfında vu Almanlara ve Macarlara yardıma hazen genc bahadır, kılıcını ve zekâsını fak masa, iki tane de iskemle vardır. rinden dolayı kulübden ihrac edilen bazı • kua gelen savaşlarda, zelzelelerde, zırlandıklannı öğrenmişlerdi. kimselerin (Beşıktaş jimnastik kulübü ı Yeşilliklerle süslenmiş bahçelerın o ülküye bağlamakta tereddüd etmeseylâblarda, felâket zamanlarında Hikongre t«rtıb heyeti) namile gazetelere Söbütay, Peşteye kadar ilerledi, kararasmdaki bu barakalar bol bol gu di. Cengizin ordulannm başına geçti lâliahmer büyük işler görmüştür. ilân verip cuma günu için geçmiş seneneş alabilmektedirler. şısına çıkan bütün ordulan tepeledi, (1208) de Çin ülkesini çiğneyen, Bunlara aid birçok kitablar, risaleler, lere aid hukümsuz huviyet varakası ve tnşa edılmekte olan yüzme havu Pelrini alan odur. Harzemlilerin e Alamanya içerilerine fırkalar gönderfotoğraflar, albümler çıkmıştır. zunun bir harika olacağı şımdiden söy lisans hâmillerini toplantıya çağırdığını zilmesinde en büyük rolü oynıyan o meye koyuldu, artık Tunadan Elbe ve Mukaddes İstiklâl Harbinde, ve okuduk. lenilmektedır. dur, Iranı. Azerbaycanı ahp KafkasVistül sulanna kadar uzayan topraklar Cumhuriyet devrinde daha çok ve Olimpiyad 1936 senesinin ağusto lan aşan odur. Bu nizamsız hareketin mes'uliyetl mü güzide eserler intişar etmiştir. onun elinde demekti. sunda başlıyacaktır. Gelen kafileler teşebbislerine aid olduğu, kulubün kenO kıymettar eserler ve albümler de Bir tarihci: «Oralarda Söbütayın Fakat Söbütay bu zaferlerile değil, 28 temmuzdan itıbaren gelmeğe başteşhir edilmiş olsaydı ne güzel olur di lokalınde boyle bir toplantısı olmadığı izni olmadıkça bir köpek havlayamaz«Nerede Türk varsa millî bayrağı oralıyacaklardır ve Almanyadan 17 ağus bir yanlışlığa dusmemeleri için kulüb du! dı» diyerek büyük askerin telkin ettiği ya götürmek lâzımdır» diyerek ve Matosta ayrılacaklardır. mensubu uyelere tebliğ olunur. korkunun derecesini göstermek istiyor. carlan, Bulgarlan, Avarlardan arta Bu olimpiyad münasebetile AlmanTopkapı Fıkaraperver müesesesine Söbütay şimdi Leh ve Alaman birkalan kümeleri, Kıpçaklan öz Türk lar bütün dünya dostluğunu birbirilimpiyadları galibi olduğu hâlâ unu aid eserleri alâka ile okudum. Doktor ne tanıtmak için her memleketten yurdundan ayrılma göçmen sayarak leşik ordularile uğraşıyordu. Bu ordutulmamıştır. ve saylav Galib Hakkı ile arkadaş sporculardan gayri otuz genc davet Avrupanm göbeğine kadar yüriimesile Yeni yapılmakta olan stadyom m larını hatırladım. Bu Şefkat Köşesini larda Fransız yardımcılar da vardı ve etmektedirler. Bu gencler Alman top şaatını görmek için şımdiden birçok tanımak icab eder. Büyük asker şimalî ziyaretten sonra düşündüm: Bu muAlaman Prenslerinden Hanrinin başkurağına basıp Alman toprağını terke milletlerm federasyon başkanları ve Iran ile Azerbaycanı aldıktan sonra kaddes ve yüce Türkiyede acaba yalmandanlığı altında hareket ediyorlar decekleri ane kadar Almanların miteknik heyet azaları Berlıne gel nız üç hayır müessese mi var? Tiflise geçti, bir hamlede Gürcüler disafirleridirler, onlar da olimpiyad kö mektedirler. dı. Söbütay, Karpatlann şimaline yolyannı fle geçirdi. O yürüyüş sırasmda Ben öyle zannederim ki, güzel yur yünün yanında yerleştirileceklerdir. ladığı fırkalarla krndi ordusunun em • Faaliyet yalnız Almanyada değil, dumuzda Cumhuriyet vatandaşı ol «Kiragus» adlı bir ermeni papazı SöOnlann olimpiyad oyunlarını göre diğer memîeketlerde de başlamıştır. malda sevinen Yahudılerin, Rumlarm, niyetini sağa çıkardıktan sonra Oder bütay tarafından kâtib seçilmişti. İşte bilmeleri için lâzım gelen kolaylıkPolonya olimpiyada göndereceğini Ermenılerin ve daha başka millet üzerine koprü kurarak öteye geçti, bu adam, bırakmış olduğu habralar lar gösterilecektir. bildirdiği on dört erkek ve dört ka lerin de birçok doktorlan, hayır müda eşsiz askerin neler yaptığını uzun Yalnız 1908 ve 1912 olimpiyadlan«Breslav» ı aldı ve arkasından müttedm atlet, 26 futbolcu ve boksör, 24 esseseleri, bu hususta çok faydalı e na iştirak etmiş olan İzlandanm bu uzadıya anlatır. kürekçi, 20 iskrimci, 16 binici ve 15 serleri ve teşekkülleri vardır. fikler ordusunu çevirerek darmadağın olimpiyada iştirak etmesi de ehem Söbütay Kapçaklan da «Türk birhokey oyuncusunu şimdiden çalış etti, Prens Hanrinin de kafasını bir Etıbba Odasmda bu güzel sergiyi miyetli görülmektedir. tırmakta bulunuyor. liği» bayrağı alhna sokduktan sonra ortesis eden doktor Selim Nüzhet, Sü mi7rağa takıp gezdirtti. Olimpiyadda yapılacak olan futbol dusundan bir fırkayı Kmma soktu, Bize kalırsa 936 olimpiyadma işti heyl ve Süreyya Kadri arkadaşlan Söbütay, bütün bu işleri «keşif» ten turnuvasına iştirakini en son bildi rak edecek sporculanmızı da şim mm dikkatli bakışlannı celb ve kendisi Rusya topraklanna yüriidü. ren takım Ureguay takımı olmuştur. ibaret sayıyordu. Büyük ve gerçek diden çalıştırmağa başlamak zamanı Ruslar, öz Türk yurdundan birer se ikinci sergimize onlann da iştirak etUreguay takımının 1924 ve 1928 ogelmiştir. hamlelere henüz başlamamışh. Bu setirilmelerini teklif ederim. Çünkü hebeble kaçıp kazak olan Tükleri zorla kimler her zaman birlik ve bitaraf olasker yapıyorlardı. Her hangi bir mil beble bir müddet gerilere çekildi, hazırmahdırlar! , letin tek bir Türkü kendine uydunnalıklannı bitirdikten sonra yaman bir sı, Türk türesine göre en ağır bir suçDr. HAFIZ CEMAL plânla Macaristan üzerine çuÜandı. Üç tu. îşte Söbütay, böyle bir suç işle günde tam 240 kilometroluk yol alan ÜNİVERSİTEDE diklerinden dolayı Ruslan cezalandır Söbütay ordusu gene Peşte yakmla mak istemiş ve üzerlerine yürümüştü. nna gelmişti. Fakat Macarlar da son Edebiyatta imtihanlar «Kiyef» ten ve her taraftan toplanan kozlannı oynamak azmile canlannı dişyüz bin kişilik bir Rus ordusunu imha Edebiyat Fakültesi Profesörler lerine almışlardı. Yüz bin kişilik bir etmek, yüz binlerden terekküb etmış meclisi toplanarak imtihan şeraitini ve ordulan bozmaya alışık olan Söbütay ordu toplamışlardı. Söbütay, arkasını tarihini tesbit etmiştir. Buna göre için bir yudum su içmek kadar kolay suya verip savaşa girmektense Macardersler 30 mayısta kesilecektir. 20 maoldu. yısa kadar talebeler devam karnelen lan geriye çekmeği tarcih etti. hayrete ni idareye vermiş bulunacaklardır. Bu Bu rey varakasını kesib saklaymız karnelerde nazari derslerin üçte ikisine ve seminerlerin dörtte üçüne gel memiş bulunan talebeler ara imtihan Şefild kalenne yapılan bir hncamu kaleei kurtartyor İngiltere futbol tarihinde büyük lanna giremiyeceklerdır. Maçm ilk sayısını iki dakika son Rey Pusiası heyecanlar doğuran Kral kupası mara Şefild, yirmi dakika sonra Albion, GÜMRÜKLERDE çının 93,000 seyirci önünde Vembley altmış dokuzuncu dakikada Şefild, yet stadyomunda oynandığını yazmıştık. miş beşinci dakikada Albion, sek Satış başladı Bu maçta İngiltere birinci likinde sen beş ve seksen yedinci dakikada 10 uncu dördüncü olan Şefild, ayni likte yeŞefildin sol açığı üstüste iki sayı yaGümrüklerde evvelce muhtelif yerdinci olan Albion takımını 4 2 mağ parak 935 senesi Kral kupasmı 28 selerde yapılan sahibsiz ve kaçak eşyalub ederek 1907 senesinden sonra ine sonra tekrar kulübüne kazan nın sanşı dünden itibaren hep birden kind defa kupayı kazanmış oldu. dırmıştır. Ithalât gümrüğünde yapılmağa baş Kral kupası maçı için İngilterenin Maçtan sonra Prens Dögal kupa lanmıştır. Gümrüğün yeni yapbrdığı muhtelif yerlerinden 150 hususî tren ve madalvaları ovunculara dağıtmış, hareket ettirilmiş, maçta Prens Dögal gol yaoanlara ayrıca madalyalar ve satış salonu bir hafta sonra açılabi Krala vekâleten bulunmuştur. rilmiştir. lecektir. iflükâfat sırası şöyledin 1 . hişty* 300 gümüş lira 1 • kişiy* 200 gümüş lira 1 kifiya 100 gümüş lira 5 kişiy* bir«r b*şibıy«rde Cumhuriyst allını 10 • kişiy* bir*r yarım b*şibi> y*rd* cumhuriyat altını 15 • kişiy* bir*r cumhuriyet aftmı 470 kifiy* muMclif h*diy*l*r ••* MÜMabaha neticerine nazaran her gunkü rey puslalartnı $ak • laymtz. Ekrik rey varakalaruuz için lâzım olan gazete nüahala rtnt idarehanemize be? hurusluk pal yolltyarak tedarik edebilir • siniz. Matabaha nüshalartndan kâfi mihtarda saklanmtftır. değer bir manevra ile düşmanı Misko lez yakınlanna getirdi, orada bu gü nün sabahmdan öğle vaktine kadar süren kanlı bir savaş yaph. Macarlan VOL..»CWB»U. Volnız b u habde Ma > Ingiltere kupasmın finali nasıl oynandı? Cumhuriyetin müsabakası carlarla mütetfikleri olan Hırvatlar dan, Italyanlardan. Fransızlarda^fjspanyollardan ölenlerin sayısı kırk bine vanr. Artık Macaristan Türk Moğol İmparatorluğunun bir vilâyeti olarak idare olunuyordu. Macaristan, Dal maçya, Sırbistan halkı işgal masrafı ödüyorlardı. Bununla beraber Türk ler, Macarlara karşı kardesçe muamele yapıyorlardı. Macarlar da onlara ısınmışlardı. gönül hosluğile kızlannı veriyorlardı, karsıhk olarak, koyun, ökii^. at alıyorlardı. Söbütay, Alamanyanın göbeğine kadar gönderdiği fırkalarla bütün mer kezî Avrupayı avcu içinde tutuyordu. Oralan büsbütün almak ve Fransaya da geçmek onun için işten bile değil di. Lâkin Karakurumda Hakan seçi mi yüzünden beliren geçimsizlikler sebebile ve kendisile beraber bulunan Prens Batunun Hakan olmak emeline düşmesi dolayısile büyük asker öz yurda dönmek mecburiyetinde kaldı. Fa kat siyasetle uğraşmayı sevmediğinden taht etrafında dönen entirikalara kanşmadı, ayağınm tozile gene atlandı, cenubî Çini zabtetmeğe gitti. Dönüşte kocamıştı, dinlenmeğe muhtaç görü nüyordu. Tula suyu kıyısmda bulu nan köyüne çekildi, şerefli ömrünün pınlblı habralan içinde gözlcrini dün yava kapadı. Karakurumdan sefere çıkrp Alaman manya içerilerine kadar giden, Parise casuslar yollryan, Adriyatik kıyılannda cirid oynatan Söbütay, topu topu yüz elli bin kişilik bir ordu ile bu yaman işleri becerdi. Fakat onun 32 millet yenmesinden ziyade böyle bir orduyu, Kafkaslan ve Karpatlan aşmak; Donlan, Volgalan, Tunalan, Oderleri atlamak suretile on binlerce kilometroluk topraklarda dolaşürabilmesi, Orta Asyadan Adriyatiğe kadar göturebilmesi tarihcileri şaşkına çevinnektedir. • Söbütayla boy ölçüşen ordulann çoğu, kendininkinden kalabahkb, o, sayı azlığını harb san'atindeki yüksek bil • gisile telâfi etti. Parlak çevirme hareketlerile ve akla sığmaz manevralarla kendinden kuvvetli görünen ordulan yendi ve ömründe bir kere olsun ye nilmedi. Söbütay, hayretle okunacak şerefli mevzulardandır. Kumandanlar Serisi M. Turhan TAN