31 Ocak 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4
:<irkincikânunl<)35 insan önce Maymun muidi? Yazan: Hfiseyin Rahtni Gürpınar Iktisat İşlerl Halk sürleri Konservatuar Müdürii Yusuf Ziya RADYO Bu aksarnki program j Vapurculuk Şirketi Bir kısım gemrcilerine yol verdi Vapurculuk şirketi tarafından 1talyadan satın alınan Aksu ve Güneysu vapurlarının dahillerinde tadilât yapılmaktad'ır. Şimdiye kadar mazutla işliyen her iki vapurun kömürle cahşabilmesi için kazanlan değiştirilmektedir. Şirketin yeni vapurları ancak mart ayından itibaren seferlefe başhyabilecektir. Şirketin (Tarı) isimli vapuru fazla kömür yaktığı için bağIanmış, yerine Karadeniz postaları için (Dumlupınaf) vapuru çalıştırılmağa baslanmıştır. Yeni vapurlar da marta kadar çahşamıyacağından şirket müstahdemin ve müretteba • tmdan rmihim bir kısmı işsiz kal mıştır. Şirket, işsiz kalan gemicile rine marta kadar aylık verilemiye ceğini, gemilerde boğaz tokluğyna çalışacaklannı, şirketten aynlarak başka yere gidenlerin ise tekrar işe alınmıyacaklannı bildirmiştkr. Mürettebattan bir kısmı şirketin bu karar ve tebliğini Deniz Ticaret müdürlüğü nezdinde protesto et miştir. Takas isleri Bundan sonra murakabe altmda bulundurulacak 111 nın yakinda neşredeceği iki cildlik «Tiirkülerin Değerleri» isimli kitabin • Birdenbire yerinden fırlıyan EEmini çagırdım. Kaydini de yap dan halk şür ve türkiiîerini iktibasa demine büyük bir halecanla Fiîozotım. Şimdi bu kayid belediye def vam ediyoruz. Anadoluda hemen her fun dizlerine kapanarak: terine geçirilince iş tamam olur.. hâdise için bir türkü yakılmak (naz • Efendim ölü söylesin diri İzzet Evet şimdiki nikâhlar metmek) âdettir. Bu cümleden olarak söylesin, siz sözdeki doğruluğa ba böyle.. Fakat evvelkilerin bir makiz beğenmek, nişanlanmak, evîenmek kınız.Kızımm burada olduğu anahk neviyetleri, bir kutsiyetleri vardı. için pek çok türküler söylenmiştir. Başefkatile rüyalanmda bana ayan oFilozof Maneviyet, kutsiyet zı nümune'eri nesredivoruz. luyor. Ölü 8Özü dinlemezseniz diKız nişanlarhen kof lâkırdılar. Osmanlı imparatorriye merhamet ediniz. Kızımı gösluğu devrinde bütün padışahlar, İbrişim kuşak kuşanlr teriniz. Buradan beni evime yalnız Bir söylenir, bir boşanl ekseri vüzera ve zenginlerin ço iki kolu düşük boş döndürmeyiniz. cukları nikâhsız müstefrişelerden İbrişim kuşak göbeğini döğer Filozof ta evlâd sahibiydi. O doğmuşlardır. Saray dışarısındaki Yavuklun hep seni öğer. nurı yüreğinde de bir şefkat kayistifraşlarda bazı babalar lüzam Nişan bittikten sonra erkek nağı vardı. Almndan ter, gözle görürlerse çocuk olduktan sonra tarafından rinden yaş dökerek dizlerine yüz nikâh ederlerdi. Eğer bugün hâlâ İçin kahveyi gidelim süren bu ananın çektiği iç acısına bizde nikâhsız doğmuş olanları oiç Meydanda talim edelim. bigâne kalamazdı. O da göğsünde saymak lâzım gelirse soyuna bu duyduğu bir ezginlikle kadmı iki gayrimeşruların karışmamış oldu Ne zaman gül bizim olur omzundan tuttu. Biraz öteye ıteğu bir aile güc bulunur. Bu yön Sall gün söz bizim olur. rek: den hepimiz bulaşığız.. Binaena Hanım sen ana isen ben de leyh şer'î veya kanunî resmen bağ Dolama dağlar do'ama Güzeller çlksin selâma. babayım.. Çektiğin elemi görüyolantısız doğmuş çocuklara uğur rum. Fakat buna biz sebeb olmaGelin, anasının evinden çıkarken suzluk, piçlik isnadı nekadar abes dık. Merhum kocanın yersiz hırbir düşünceden geldiğini mazinin kızın dilinden çınlıklarile bu acılara siz kendi ken bu nikâhsızları bize ispat edernezAş pişirsem tuzlu derler dinizi düşürdünüz. Evet kızlannız Ev süpürsem tozlu derler ler mi? O devirde mubah olan şey Kal evimiz kal buradadır. Nasıl oluyor da benim zamanımızda neden uğursu7İaşı Kal yuvamiz kal. gibi filozof namını almış düşünceyor? Son kınagecesi kızın dilinden li bir baba el kızlarım oğullarile İzzet Bu yasaya ehemmiyet Ben sileyim. süpüreyim eller otursun birleştirerek iki yıldır evinde sakAnam saraylara gelin getirsin verilmezse sonra kim kimin kansı h tutabiliyor? Birdenbire yüz gösBabamın ışîni kimler bitirsin veya. kocası olduğu belli olmaz.. teren bu ağır vaziyete ben kızları özünü sevdiğim anam kallndl burada gizlemekten başka bir çaFilozof İnsanlığın ilk kurunBen gidiyorum sen arkamdan kallndl re bulamadım. Önce onu da söylarında şüphesiz ki böyle imiştir. liyeyim ki kızlarınız kaçınlmadıHer erkek her kadının kocası, her Çıkaylm gideyim dağlar başlna lar. Buraya kendiliklerinden kaçtıkadın her erkeğin kansı.. Her adıAyTİİlk gelmeain klzlar başına lar. Yani sığındılar.. Ben onlan mını medeniyetin verebileceği tam Değirmen döner gözüm yaşile derhal gerisin geriye evlerine dönEşim, dostum, yaranlarlm kahndl hürriyete ulaşmak için atan insandürmek istedim. Oğullarım bana Ben gidiyorum sen arkamdan kahndl lığın son kurunları da böyle olacakarşı şiddetle isyana kalkıştılar. Kızın ardından anası dilinden ğa çok andırır... Gencler için bu, tabiatin gem al • Hopladin çiktın eşiği İzzet Devirlerle kendi kendimaz, zaptolunmaz bir buhran anaSofrada kaldl kaşiğl ne ağır ağır olan değişiklikler taKız, evlerin yaklşlğl forudur.. Kafalan yenilmez gücbiî gibi telâkki olunur. Fakat heBoş evimiz boş lükler, imkânsızlıklarla tokuşunca nüz medeniyetin varabileceği tam Boş yuvamlş boş. bazıları bu dalgalar arasında kayhürriyet zamanında yaşamıyoruz. nayıp giderler. Eğer kızlannızı geElimi soktum astara Filozof İşte ben de zihnini ri göndermiş olaydım, onlar, gene Ucunu kesti testere zi bu tasadan kurtarmak için lâ kaçacaklardı. Bu sefer oğullarımla Allahim şirin göstere zım gelen resmiyeti yapmakta ih beraber.. Dördü de ana baba yurdGit kizim git. mal göstermedim. îşte gene teklarını terkederek sonu gelmez çok Var klzlm var. rarlıyorum. İki şahid huzurile, bakötü maceralara atılacaklardı. İş Gelin oğlan evine vardı&t vakit ba kaydile kızlarınız oğullarıma nifenadan fenaya gidecekti. Ben onKlrmlzl gül al al olmuş dallar götür kâhlıdırlar. ları evimde saklamakla başımıza mez kopacak daha büyük bir felâketin Zahide Pekiefendim ,olan Dörtbir yanl diken olmuş bülbül oturönünü aldım.. olmuş bitmiş, Geçm^i .düzeltjrçek m a z ' "~ZV. için geri çevTİlmek mümkün degil Gelinimiz pek güzeldir, çok söz gotürKızların yerinî belli eden Filodir. Işin bundan sonrasını olabilmez zofun bu mühim itirafı, karşısında diği kadar tamire çalışalım. Bu Bir ay ile bir gün doğmuş yucadan kilerin yüreklerini acımtırak bir se hasret, bu elem canımıza yetti. MüŞevki ( I ) vurmuş pencereden, baca vinde yumuşattı. Kızlann saklansaade ediniz kızlarımızı görelim. dan maları tedbirile aile felâketi sayıUykusuz mu kaldl gelin dijn akşam Emine tekrar Filozofun dizlerilan şey büsbütün savuşturulmuş dan geceden. ne kapanmağa atılarak: olmuyordu.. ( 1 Işık manaslnadir. Ana olmak ne büyük derdİzzet bu ciheti işaret etmek ümiş... Yüreğimin başı çıra gibi yazere: Teşekkür nıyor. Dünya gözile kızımı göre Kızların doğurmuş oldukları Bilginin gösterdiklerinl uygun olarak yim de sonra öleyim. Allhaşkına söyleniyor.. tatbik edebilenlerin adamlığa yaptıkları gösteriniz artık... İkf yıllık hasret.. sonsuz iyilik. Filozof Evet doğurdular.. Ya bunca çektiklerimiz?.. iki buçuk yıl önce <göz ağınm sıynlİzzet Nikâhsız?.. ması» (decollement de la retine) denilen Filozof Hayır nikâhlı... en ürkütücü göz ânzasına uğrıyan ve Filozf karısını çağırdı. Müride İzzet Nikâh nerede oldu? müracaat olunan doktorun soyleyişine odaya girince üç kadın selâmlaştıgore, bunun ancak gözün icine iğne baFilozof Burada.. Ben kıydım. lar. Üçünün de yüzlerinde yeniltırmakla sagaltılabileceğinden, mübrem İzzet Nasıl olur? meye uğraşılan büyük halecanın tavsiyesi üzerine, çarçabuk hastaneye kırışıkları dolaşıyordu. Filozof " Basbayağı oldu gitkaldırılan ve orada otuz beş gun kımılda. ti. Nikâh nedir? O eski cemaatli, Filozof Hanım, oğullarım, maksızm sırtüstü yattıktan ve sayısız imamlı, dualı, buhurdanh, şerbetli gelinlerim, kızım, damadım bebfek iğneler gözüne batınldıktan sonra, hlç nikâhlar kaldı mı şimdi? Nikâh de lerile beraber büyük sofaya dizil bir fark görmeksizin hastaneden çıkan mek iki şahidin huzurile bir erke sinler. Artık bu gizliliğin bitme ve yavaş yavas göz ışıgını bütünce kayğin bir kadını aldığı ve ve kadı beden annem, bu kere Gülhane hastanesaati gelmiştir. Bununla beraber nın da ona vardığı tesbit edilerek sinde profesör doktor Niyazi İsmete uğbu saate, çekilen acıların bugün radı ve gözünü Gulhane hastanesinde belediyece kayde geçirilmekten isonunu çaldırmak ta iki tarafın ekendisine ameliyat ettirdi. baret birşeydir. Ben resmiyette lindedir. Geçmişe teessüfü, mateHastanede çok iyi bakılarak 43 gün bir eksiklik yapmamak için iki şami bırakalım. Geleceği ferah yaşakaldıktan sonra gozunun ışığma %4050 hidin huzurunu da ihmal etmedim. mağa bakalım... ye kadar gene kavuşarak eve dönmüştür. Çok aziz dostlanmdan Yahya ile (Arkan var) ASRÎ SİNEMADA Bu akşamdan itibaren emsalsiz ve müstesna bir program: MARLENE DİETRİCH ve LİONEL ATWÎLL KIRIK MABUDE filminde. Rejisör: ROUBEN MAMULİAN JACK HOLT, RALPH GRAVES, L1LA LEE Filminde Bu muazzam programı kaçırmayımz. Bu akşam: ISTANBULt I 18 almanca ders 18,30 dans mus&lsi: Plâkla 19,30 haberier . 19,40 (neşir es . nasında llân edflecektlr) 20 Zlraat Vekâleti namma konferans 20,30 stüdyo Ankaradan bildirildiğine göre ta sigan orkestrası 21,15 son haberier, borsalar . 21,30 stüdyo orkestraa 22 stüdyo kas suiistimaline aid evrakın birer suceti Ekonomi ve Ekim Bakanlık • tango ve caz orkestraları. VİYANA: larına verilmiştir. Takas işlerini da17,15 gramofonla konser 18 ttı Kısa imî surette murakabe altmda bulundurmak için bir komisyon teşkili ta konuşma 18,25 piyano konseri 18,55 fennl konuşma . 19,10 konuşmalar 20,50 kanrür etmiştir. radyo orkestrasmm konseri 21,50 on Bu komisyonun reis ve azaları tndaklkalık eglence . 22 İtalyada Milân hisarlar, Ekonomi ve Ekim BakanSkala opera^ından nakJen üç perdelik lıkları memurlarından secilecektir. «Neron» operası, istirahat zamanında haberler 1,20 dans musikisL Ekonomi Bakanlığı iş biirosu için BERLİN: 18,35 orkestra İle dans havalan 19,10 Avrupadan mütehassıs getirilmesine çccuklann zamanı 19,35 ekonomlk ne?karar vermiştir. Mütehassıs iş ka riyat . 19,45 konuşma 20,05 filüt ve pinunları ve kaza sigortaları işlerile yano ile konser 20,45 spor 21,05 hauğraşacaktır. berier 21,15 dans musikisi . 23,05 ha • <(Eski berler . 23,20 spor neşriyatı. Şehzadebaşı J U R A N BUDAPEŞTE: Millet» tiyatrosunda bu akşam 18,40 gramofon 19,15 ders 19,45 opera orkestrası 21,05 konuşma . 21,35 haberler 22,05 İtalyada Milân Skala 6 kişilik cambaz heyeti Miçeoperasından naklen üç perdelik < Neron» nin varyeteleri, dansları, nu • operası . 1,10 son haberler maralar değişmiştir. BÜKREŞ: v o d v i l3 erde 13,05 gramofon 14,05 haberler 14,45 hafif musiki parçaları 18,05 radyo sa Cuma günü gündüz (Gülnihal) lon orkestrası 19,05 haberler, hava raporu . 19,20 konferans 20.35 Bükreş ^ • M H ^ oerdle 1 tablo ^ a i tiyatrosundan naklen opera temsill, istirahat zamanında haberler. PRAG: 18,25 org konseri . 19 almanca nesriyatSinemasında gösterilen ve ı 20,20 rusça ders 20,35 ağızdan üfleme büyük yıldız aletler orkestrası 21,15 filârmonik konser . 21,55 konuşma 22,10 piyano kon seri . 22,35 Meksika ve cenubî Amerika şarkılan 23,20 cazbandla dans havalan. İş bürosuna mütehassıs HAŞİD TEMSİLLERİ Ukelenen a i l e P Dun akşam M E L E K FREDERİK M ARCH tarafından fransızca söz'ü olarak yaratılan en büyük, en güzel eseri Nöbetçi eczaneler Bu gece nöbetçi olan eczaneler şunlardlr: Mehmed (Büyükada), Tanaş (Hey> beli), Mehmed Kâzım (Bahçekapl). Necati (Cibali), Slrrl (Çemberlitaş), Asador (Gedikpaşa), A. Kemal (Karagümrük), Nazlm (Şehremini), Arif (Fener), Şeref (Aksaray), Erofilos (Samatya), Hamdi (Şehzadebaşl), Merkez (Baklrköy), Rıza (Beşiktaş). Halk (Hasköy), Merker (Kaslmpaşa), Asrî İttihad (Okçumusa caddesi), Garih (Kumbaracl), Limonciyan (Mis sokak), Kurtuluş (Kurtu'uş caddesi), Büyük (eski iskcle, Kadıküy), Ü 9 Ur (Yeldeğirmeni). HARB MUHABİRİ Oldüren AŞK çok büyük bir rağbet ve muvaffakiyet kazanmıştır. Sinemasında bugün, bu gece Büviik Tombala Şebzadebaşı Mekteb ve talebelerin vâki müracaatleri ve sinema müdavimîe inin arzuları üzerine bu film yalnız iki gün daha gösterilecektir. H i N D Ayrıca: G A R B E HOCUHf Amerikan macera filimlerinin kahramanı RİCHARD DİX tarafından temsil edilmiş büyük film. ^H Bugün talebe matinaları vardır. İlâveten 2 kısım'ık komik H H I Esrar ve muamma diyarının iç yüzünü gösteren Türkçe sözlü seyyahi film E S R A R I c Yeni eserler Hafta Adna Bu akşam S A R A Y s inemasul(^a KİMSESİZ (Eski Bikes romanı) HECTOR MALIOT'un meşhur romatımdan iktıbas edılen en güzel ve muhteşem bir melodram Oynıyanlar: YANNİ MARCOUX DORVİLLE ROBERT LYNEN BERANGERE MAD. GUITTY ve PÎERRE DARTEUİL MAURÎCE YVAİNin nefis ve cazip şarkılan ve musikisi KimsesİK romanı, muallim Ahmed Halid kîtabhanes'nde satılmaktadır Bu haftalık gazetenin dun çıkan sayısında da bol ve dikkate değer yazılar var: Peyaml Safanın san'at felsefesl yazısile KuyumcularçarşLsmda buhran dun. yanm en büyük vapuru: Normandi Avrupada casusluk dünyayı alâ'iadar eden muhakeme Edirne ve Sultan Se lim, saatte 600 700 kilometro yapan tay. yareler renkli filimler İstanbulun ge,çirdigi zelzeleler yazılan Haftanın mundericatı hakkmda bize bir fikir veriyor. Bundan başka fotoğraf tanışmalan, hi. kâye, roman da vardır. Hafta bize gelecek sayısmdan itibaren zengin bir tahrir kadrosu da gösteriyor. Fiati de yalnız 7,5 kurus. Bu değerli san'at ve fikir mecmuasmm 1 şubat tarihli 38 inci sayısı çıkmıştır. Bu sayıda Nahid Sırn, Abdülhak Şinasi, Sadri Etem, Nurullah Cemal, Cemil Sena, Samed Ağaoğlu, Said Faik, Ahmed Muhib, Bürhan Ümidin makale, hlkâye ve şürleri vardır. Üçüncü mıntaka Etıbba Odası tarafından çıfcanlmakta olan bu mecmuanın üçüncü sayısı çıkmıştır. Varhk NE DURUYORSUNUZ ? Türkiyeye ne bu kadar güzel ve ne de bu kadar büyük ve nefis bir eser gelmiştir: Etıbba Odası gazetesi Bahara ve yaza benziyen kış günlerî Mucize nev'inden olan bu ameliyatı o kadar büyük bir muvaffakiyetle yapan profesör doktor Niyazi İsmete bütün ailem adına yürekten teşekkür eder, derin ve sonsuz bir şükran ve saygı ile ellerinden öperim, îskender Atakam ÇARDAŞ Fürstin kime sorarsan diyecek ki MARTHA EGGERT in bu filmi bütün zevk ve hayranlıkların birleştiği senenin ve dünyanın misilsiz eseridir. Bu eserden hiç kimse mahrum kalmasm diye iki sinema birden el ele vererek fedakârlık yaoarak oynuyor. Türk Farmakolog Birliği kongresi Türk Farmakolog birliğinden: 1/2/935 cuma günü saat 14 te İstan bul Halkevinde birliğin senelik kongresi yapüacağından bütün diplomalı mesîek taşların gelmeleri rica olunur. Fransızca dersler Halkevi Beyoğlu kısmında pazartesi, perşembe günleri saat 18,30 da olmai uzere fransızca dersleri verilmeğe baslanmıştır. Istiyenler Ev çevirgenliğine başvurmalıdır Gençler mahfilinde parasız temsiller Cumhurıyet gencler mahfılinden. Her on bsş gunde bir verümesi soz birliği edilen parasız halk temsillerinin üçüncüsü 1/2/935 cuma günü saat tam 15 te mahfilin Beyoğlunda Tokatlıyan arkasında C. H. F. Beyoğlu kaza merkez binasındaki musamere salonunda verilecektir. Bu tiyatro oyunlarına herkes ge. lebilir. Kapılar salon dolunca kapana caktır. Çocuk alımnaz Aletndar A\asofya'da rnatiueler 2,30 5 gece 8,30 Millî Şehzade'de V r | Stenograf aranıyor Kadm Birliğinden: Şehrimizde toplanacak olan Uluslar arası Kadınlar Birliği kongresi devam ettiği müddetçe çalışmak üzere ingilizce ve fransızca bilen stenograf kadınlar aranıycr. Bunu yapabilecekler, hergün saat 14 ten sonra Kadınlar Birliğine gelsinler. Halkımızm rağbeti üzerine yalnız MİLLÎ sinemada ilâveten: JOHNNY VVEİSSMULLERİn temsili tARZAN ve SEVGİL1Sİ gösterilecektir. M M B B H B H H H H H B H Bugün matinalardan itibaren | P £ IC sinemasında senenin en büyük harikası, Istanbul havası son günlerde pek acaibleşti. Sabahleyin karayel eserken ikî saat sonra kuvvetli bir lodos başlı • yor. Yarim saat evvel gökyüzünu kaphyan bulutlar ve yağan yagmur gün • lerce devam edecek zannolunurken birden güneş çikiveriyor. Yııkaridaki resim İstanbulun bu ük • bahara, yaza, sonbahara benziye» g* rib kişmm en civcivli olması lâzım gelen zamanında ahndığı halde bir sonbahar manzarasinl çok andırmaktadır. Resmi ters konmuş zannetmeyin. İlk bakişta hasıl olan bu zanni Köprii üs • tiinde yürüyenlerin islak yayakaldirinv Iarina akseden gölğelerini en güzel şekilde tesbit eden foto muhabirimiz Namığın muvaffakiyeti tevlid ediyor. Mümessili Jean Murat .tlâveten dünya haberleri Usküdar Kâle Sinemasında Lübnan Melikesi Buzlu iklimlerde geçen canlı bir mevzu, ateşli bir âşk, tath ve hakikî Eskimo lisanı, Eskimo şarkılan. Kahraman bir Eskimolunun heyecanlarla dolu müthiş hayatı ESKİ yapılması için 3 sene geceli gündüzlü çalışılan, 100 binlerce lira dahi sarfedilse görülemiye cek hâdiselerle dolu Bu Filmi GSrmetnek Geriye Gelmiyecek Bir Kayıbtır. mmmmm^^mm^m^m Fransızca sözlü Metro Goldwyn • Mayer filmi Mm^mm^mamKmm*
