3 Kasım 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

ımn Gene bizim mekteb meselesi —ei Dünkü sayımızda, başyazıcımız Haydar Rüşdünün gkalma zorluğu başlığı altında, aaarif idaremizin —hatası ile çocuk rinin, çocukların, mual- — Hm *e mektab idarelerinin ve nihayet bütün milletin şikâyetini tetkik eden Bir yazısa çıktı. Öyle göri oruta ki, bü mekteb, kitah, terbiye derdi cemi- /— yetin düşünen dimağı içinde ve kültür büayesinde mütemadiyon devam eden bir zonklamayı andırıyor. Hâdist ba kadar da değildir: 'Talebe bol, müalim ar, bina yok, dershansler dardır. Bugün liselerimiz. de bir çok derslar boş geçiyor. Çünkü, maallim yoktur. Muallimsiz, kitabsız, sistemsiz bir yıla girmişiz meğear. eleri. Besçe kültür adamaın ea büyük haşusiyet ve kuymelti — inüsbet Bekleyir bakalım gene olma. amda, realiteoyi hesaplamasındadır. Hakikatlori görmiyerek sade suya — prog- ram ve mazariyeler üzerinde dutmak, böyle hir mevza karşısında, ea hafif bir tabirle, haramı bile bile işlemekle müsavidir. Ru bahiste bır sual variddir - ki, biz onu karşımıza alarak kendi kendimize tevcih etmekten korkuyoruz. Bu sunl çudur: Ü No yapacağız? No yapmak Tâmmdır? — Kitebından, mualliminden, dershanesinden, mekteb kifayetsizliğinden tur “tunuz, tü terbiye sistemine kadar azanan derdin yogdac müşterek icabı budur: gı Ne yapacağız? ç Bu #ual haddizatında korkunçtur şüphesiz: Çünkü © kadar çok düşünce, —© kadar çok iş, tedbir ve enerji istiyor ki... Fakat yarım yamalak tedbirler. Je bu muazaam çarkın işlemesini beklamektense, var kavvetimizle ona sarıl- — maklığımız daha doğruduz. Bu da bir program işidir. Öyle bir program ki W makine gibi işliyecek: “Jiyor? Muallimsizlik.. İllet meredef. Şurada... Tedbiti nedirt.. Şal.. tz banu., Aklımıza koyacağız ki, Türkiyede talebe Kitabların her sene ' yetişmemesinde Amiller vardır, güpbesiz. “Bunlar ne- Sonra ne ge- Ve yapa- adedi artıyor. Okuma tiyaka yükseliyot. Ona göre mokteb, ona göre muallim, ona göre de talebe am.. Bunu berveçbi peşin hesaba — katmadığımız — En uzuun olomobll ynlıı — Bir kaç aya kadar Amerika, —€n uzun otomobil yoluna malik — olacaktır. Ba yol Alaskadan başlıyacak / ve Arjantine kadar varacaktır. © Uzunluğu 21,000 — kilometre “olan bu yolun inşası masrafına “Admerika devletlerinin bir çoğu karışmaktadırlar. Ölümünü evelden haber vermişl. - Napolide, Bn. Adelya Kafi- — yeronun hemşiresi 35 yaşlarında “Admelya, öleceğini evelden ha- ber vermiştir. Bir gün öğle yemeğinden son- ra biraz uyuyan bu kadın, uyan- Odıktan sonra hemşiresine bir telgraf çekmiş ve eğer 24 saat — içinde yetişmezse helâllaşamıya- “caklarını, çünkü o zamana ka- ölmüı bulunacağını bildir- Ve hakikaten de bu kadın 24 saat içinde ölmüştür. Tuhaf bir dava — Macaristanın Kiskongel şeh- /— rinde boğazlanan bir sığırın ağ- zında bir altın saat bulunmuştur. — İşte bu saat üç cepheli bir davaya sebep olmuştur. İneğin ilk sabibi, ineği alan kasab ve kaybettiğini iddia eden -— birbirine muhasım vaziyettedir- » Macar hâkimleri bakalım bu üçüzlü saat davasını nasıl hal- Tedecek? Bir bahsin neticesil Parisin büyük hastanelerinden ünde, bir delikanlının ağzın- hir ameliyat yapılmış ve... leticede bir sürü çivi, toplu —İğne ve punez çıkarılmıştır. — Bu garib hâdisenin mahiyeti şu imiş; Bu delikanlı arkadaşlarile bir gün, her şey nafilodir, memleketin ıkuııd(yıu. avuç iğne, çivi ve punez yüt mak Üzüre bir bahic girişmiş, bahsi kazanmış imiş; fakat bun- ları yutacağı yerde ağzının muh- telif yerlerine, batırmâk” açxtle hile yapmıştır! Garib bir kulüp daha İngiltere ve Viyanada arzm en garib kulüpleri bulunur. Fa- kat Londrada son — kurulan bir hava kulübü, zannımızca hep- sinden de garibdir: Bu kulüba aza olabilmek için bir tayyare kazası geçirmek ve atlatmak suretile kazadan kur- tulmuş olmak lâzımdır! İtalyada memnu isimler! İtalyada her aile çocuklarının adlarını istedikleri gibi koyamaz! Bu hususta bir kanun vardır ve bu kanun mucibince de İtal- yan çocuklarına yabancılık ifade eden, milleti tahkir eden — isim- ler kullanılamaz. Tarihi isimler, Danonçiyo, Dona Telli, Mikel Anj, Verdi gibi isimler de kul- lanılamaz! Japonlar da ekmek yiyorlar Bizde meşhur bir hikâyedir: Karadeniz sevahilinde mısır mah- sulü çok güzel ve lezzetlidir. Bu sebeble halkın büyük bir kısmı misir ekmeği veya mısır unundan mamul bazlama yerler; bu taraf halkı “kıtlık oldu, az daha buğ- day ekmeği yemeğe mecbur ka- lacaktık,, derlermiş. Japonların da en başlı gıdası başlanmış pirinçtir. Japonyada ekmek kullanılmaz. Fakat son zamanlarda, pirincin kıt ve halı olduğu zamanlarda Japonlar :ı ekmek yemeğe başlamışlar. l İLÂHİ SESLİ MARTHA EĞGERT Hin $ Perestişkârlarına Büyük Müjdı Oda meclisi seçimi Yakında yeni Seçim yapılacak Tidaret ve Sanayi odası aza- larının dört yallık müddeti dal- duğu için yeni İseçim yapılacak ve oda meclisi azası, yeniden seçilecektir. Guma günü topla- naçak oda meclisi, intihap hey- etini seçecektir. Yeni seçim de Kanunusani sonuna kadar bit- olacaklır. Saçim için İktısad Vekâleti adına bir komiser - tayin oluna- cak ve seçim, komiserin gözü önünde yapılacaktır. Karataşta |bir vak'a Amerikan Hasan, bi: rinin barsaklarını deşti Evelki akşam Karataşta bir yaralama vak'ası olmuştur. Fethi ve Halil jisminde iki genç birleşerek Karataşta Ame- rikan Hasan adile anılan fakir bir çocuğu dövmüşlerdir. Hasan, ötekine berikine çatan biri idi. Fethi ve Halil kendisini dövdük- ten sonra alaya — başlamışlar, ikinci defa dövmüşlerdir. Hasan, bu dayak esnasında yanında taşıdığı bir. bıçakla Fethiyi karnından ağır surette yaralamış, — barsaklarını — dışarı dökmüştür. Yakalanan Hasan, bu işe arkadaşı Enver tarafın- dan teşvik edildiğini söylemiş, Enver de tutulmuştur. Tahkikata — zabıtaca devam edilmektedir. Yaralı hastaneye gölürülmüştür. ç Doğum Gazetemizin sahip ve Başmu- harriri B. Haydar Rüştü Ökte- min kayın biraderi milli Reaso- rans Türk sigorta şirketi nakli- yat Şefi B. Farük Kipkurtun bir kızı dünyaya gelmiştir. Yavruya ve ailesine uzun Ömürler, saa- detler dileriz. Vilâyet Sağlık meclisi Vilâyet Sağlık meclisi — ayın onuncu günü toplanacak, — vilâ- yetin sağlık işleri üzerinde mü- zakerede bulu: ANADOLU Şehir dahili haberleri C. H. P. merkez yardım komitesi Dün akşam parti merkezınde toplanı. Muhtelif semtlerde komiteler faali- iyete geçecek. Bir broşür bastnılacakt sgamı 8 Teşrimisant komitesi dün akşam parti mer- kezinde Vali ve Parti başkanı B. Fazlı Gülecin riyasetinde toplanmıştır. Toplantı, umumi heyet toplantısı halinde yapil- mıştır. — İhracatçılar, banka di- rektörleri, bir çok büyük tüccar- lar toplantıda bazır bulunu- yorlardı. Mühim bir büdçe ile halktan temin ettiği teberrülerle İzmirdeki muhtelif Hayır Ku- rumlarına önemli — yardım- lar yapan ve onların, İzmirdeki faaliyetlerini — artıran — merkez yardım komitesi, yeni senc için de faaliyete geçecektir. Evelce İzmirdeki bütün hayır kuzumları, faaliyetlerini idame gttirebilmek için her yıl muh- telif kollardan yardım teminine çalışırdı. Merkez yardım komi- tesi faaliyete geçtikten sonra bütün yardımları bir elden top- Davul meselesinden çıkan kavga 0 ——— — —— —— Değirmenderede iki kişi yaralandı C. H. Partisi merkez yardım — hyarak mühim addedilebilecek | bir büdçe hazırlamış, her yıl hayır cemiyetlerine büdçesinden bisse vermiştir. Bu yıl da ayni şekilde çalışa- caktır. Merkez yardım komitesi asbaşkanlığına B. Hakkı Balcıoğlu seçilmiştir. Muhtelif mıntakalarda çalışacak komiteler için de dün- kü toplantıda karar alınmış, ko- miteler ayrılmıştır. Komitenin geçen seneki faa- liyeti ve gördüğü mühim işler hakkında — bir broşör neşredi- mesi kararlaştırılmıştır. Yardım yapılan cemiyetlere ve müesseselere birer mektub gön- derilerek merkez komitesi tara- fından verilen para ile ne gibi işler görüldüğü sorulmuştur. Bu bususta gelecek malümat, broşöre konacaktır. İlk toplan- tıda komite, yeni yılın varidat ve masraf büdçelerini hazırlıya- caktır. Mubtarın yarası sırtında ve hafiftir, fakat Emin ağır yaralıdır. İzmirin Değirmendere nahiye- sinde Çileme köyünde bir vak'a olmuştur. Davul çalmak meselesinden muhtar B. Ali Rıza ile ayni köyden Emin arasında kavga çıkmış, Emin bıçakla muhtarı sırtından yaralamıştır. Yaralanan Ali Rıza da tabancasını çekerek iki defa ateş etmiş, Emini bile- ginden ve kasığından ağır surette yaralamıştır. Ali Rıza, iyi silâh kullanına- sını bildiği için ilk kurşunda Emini — bileğinden — yaralamış, elinden bıçağı düşünce bir el de kaşığına ateş etmiştir. Yırılı İzmir memleket hasta: sırtındaki yara haliftir. Hâdise tahkikatına müddei- umum? muavini B. Kemal Berk- arda tarafından başlanmıştır. Portakal bahçelerinde mücade.. Balçova köyü civarındaki por- takal ve limon — bahçelerinde kabuklu bit hastalığile mücade- leye devam edilmektedir. Yapılan mücadeleden çok iyi neticeler alınmıştır. İlâçlanan ağaçlardaki portakallar derhal irileşmeğe baş- lamıştır. Balçova ve civarındaki bahçeler de mücadele ikmal edil- dikten sonra İzmirde, evlerdeki portakal ağaçları da- sahiplerinin Merak etme Beyim, inananlardan değiliz zaten! 1 Nisan olunca, Garbtan bize geçmiş bir moda iktizası olarak, bizde de -hayli yalan savrulur we herkes biribirini aldaâtmağa çalışır. Buna “Nisan balığı, de. riz. İzmir ve İstanbul gazeteleri de, bu modaya katilmâktan ken- dilerini hiç alamazlar. Bundan yıllarca eveldi. Şimdi Manisa Saylavı olan B. M. Turgut Türkoğlu, Ana- dolu gazetesinde tahrir müdürü bulunuyor. Günlerden de Martın otuz biri. B. Turgud, ertesi gün çıka- cak olan bir Nisan nüshası için “Nisan balığı,, düşünüyor. Ne uydursun, ne yazsın?.. Malüm ya, bu yalanın biraz da zarifane ve yerinde olması lâzımdır. Tam böyle kafa patlatırken, leler Yaraki Metinalardan 'T A YA R E SİNEMASI Sayın Halkımıza MARTHA EGGERTHİN SARAY KONSERİ tüzini sunacaktr Aym:a: Zengin İlâveler BUGÜN N'ÇEV günudk' k_ar' 7""““'“ Fırsatı tak tak, oda kapısı çalınıyor ve içeriye, daima — idarehanemize gelip giden dostlardan Kemal- paşalı Kayışoğlo Halil ağa giri- — Ooo, buyurun Halil! Mer- habal, — Merhaba Turgud — (Bey), merbhabal.. Ve oturuyor. Sigara, kahve içiliyor. Bu aralık Turgud (Bey) Halil ağaya dönüyor: — Halil ağa -diyor- biliyor- sun ya, yarın — Nisanın — biridir. Gazeteler, bazı —muziblikler ya: parlar, yalan yanlış haberleri müjdeler vesaireler verirler. Dik- kat et, bunlara inanıp aldanma.. Halil ağa, hiç düşünmeden cevab veriyor: — Merak etme beyim sen, ınız. İ| merak etme... Biz gazetelerin ı Benim duygum | Yeni otobüslerimiz İzmir gazetelerinin tebrikleri, takdirleri, medhiyeleri, destan- ları bitmedi; İstanbullu arkadaş- larınız da resimlerini basmağa, meziyetlerini — sayıp — dökmeğe başladılar. Ne bahtiyar belediyemiz ve ne eşsiz otobüslerimiz yarmış ta biz uyuyormuşuz? Otobüslerimiz, 1937 senesim de satın alındıklarına — göre, fennin bu vadideki en san te- rakkiyatını gösteren birer nü- müne halinde olacaklardır. Filhakika kapılarının tek oluşu bunu işpat etmiyor mu? Giriş, çıkış yeri bir.. Halbuki daha evel satın al- nan Ankara otobüsleri bu me- ziyetten mahrumdurlar. Onların giriş kapılarile çıkış - kapıları ayrı, ayrı. Milli birlik ve he- raberlik —durürken — bu ayrılığa ne lüzum vardır? Kazanda bir infilâk olur da mazaâğllah otobüs yanmağa baş- larsa yolculardan bir kısmının kurtularak diğer kısmının kav- rulması elbette — müsavatsızlık olurdu. Böyle tek kapılı oto- büşlerde şehadet — şerbeti birlik ve beraberlikle içilir Vaktile istizanı yapılmadığı için beherine dörder bin lira gümrük resmi ödenmesine kızan: lar varmış. - Bu gibilere baber vermek gerektirki İzmir bele- diyesi, rüsumat idaresini düşün- miyecek kadar hodbin ve şah: uıidiş değildir. şin asıl garibi; haddi öit a gi dd nden büılere. | buyuranların -belirmeğe bî: masıdır. Ne yapsınlar, sayın otobüs doludur. diye bir kısım yurddaşlar boynu bükük, gözü yaşlı, bağrı taşlı yol üstünde mi bıraksınlar? Hangi vicdan sahibi bu hâleti tasvib eder, » amam Tütün piyasası 22,000 kilo tütün satılmış Amerikan kumpanyaları he nüz piyasadan kü liyetli miktar da tütün almamaktadırlar. Maa- mafih bugün, yarın mübayasta başlıyacakları haber alınmıştır. Bazı yerlerde tütün tüccarları tarafından müteferrik mübayaat yapılmıştır. Urlada kilasu 60-85 kuruş - üzerinden 10,000 - kilo, Akhisarda da 60:95 kuruştan 12,000 kilo tütün satışı olmuştur. Müstahsiller, Amerikan tütün kumpanyalarınının bir an evel mübayaata başlamalarını bekle- mektedirler. İlk öğretmenler İlkokul öğretmenlerinden bir kısmı ders yılı başlamadan #vel nıkıl dileğinde bulunmuşlardı, Bunlardan mazereti olanlar nak- ledilmişse de mühim bir kısmı, mecburi bazı sebepler yüzünden naklolunamamıştır. Kültür. Ba- kanlığı - makil — dilekleri yerine getirilemiyen öğretmenlere, nak- ledilemeyişlerinin sebeblerini bil- diren birer mektup göndere- cektir. Fuhuşla mücadele K. Fuhuş ve fuhuş yüzünden bur laşan haştalıklarla mücadele ko- misyonu dün sıhhat müdürlü- ğgünde toplanmış, fuhuş Iındın çdulnd:,;ıhyın blllh.z:' dınların zabitadaki kayıdlarının silinmesine karar vermiştir. Kavga Seferihisarda Ali oğlu Meh> hmed oğlu Yaşal